رسیدگی به حقوق جوانان

رئیس‌جمهور دستور احیای سازمان ملی جوانان را صادر کرد. دکتر روحانی بارها بر بازنگری وضعیت ساختار جوانان در دولت تاکید کرده‌اند و آخرین بار در معرفی دکتر سلطانی‌فر به عنوان وزیر ورزش و جوانان در مجلس این موضوع را مطرح کردند. حالا که خبر تفکیک جوانان از وزارت ورزش و تشکیل معاونت رئیس‌جمهور و سازمان ملی جوانان رسید، به نظر می‌رسد جوانان با دست یافتن به حقوق اولیه خود که داشتن یک سازمان مستقل و عضویت در هیات دولت بود، می‌توانند شاهد خبرهای خوش بیشتری برای حقوق اجتماعی و اقتصادی خود باشند. دولت یازدهم با افزایش ۴۰‌برابری بودجه برنامه‌ای امور جوانان و اختصاص بودجه عمرانی به بخش جوانان و افزایش اختیارات و‌... سازوکار شکل‌گیری سازمان ملی جوانان زیر نظر رئیس‌جمهور را فراهم کرد. 

اقدامات اولیه برای احیای سازمان

دکتر روحانی از ابتدای آغاز به کار دولت یازدهم نسبت به ادغام دو حوزه ورزش و جوانان مساله داشت و به منظور جلوگیری از اقدامی اشتباه و تصمیم‌گیری عجولانه درباره این دو حوزه در نخستین شورای عالی جوانان که سال ۹۳ تشکیل شد، قرار شد کمیته ویژه‌ای را برای بررسی وضعیت دو حوزه ورزش و جوانان تشکیل دهد و تداوم وضعیت کنونی یا تفکیک حوزه جوانان از ورزش را بررسی کند. در این جلسه قرار شد مطالعه تطبیقی میان ساختار حوزه جوانان در ایران با سایر کشورها انجام شود. کمیته ویژه‌ای متشکل از نمایندگان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی وقت، وزارت ورزش و جوانان و معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری تشکیل و مطالعه تطبیقی انجام شد. بر اساس مطالعات صورت‌گرفته مشخص شد که لازم است سازمان ملی جوانان به عنوان یک سازمان فرابخشی تشکیل شود. در این کمیته سه پیشنهاد مطرح و همان زمان مشخص شد که لازم است سازمان ملی جوانان تشکیل شود. بخش عمده‌ای از نمایندگان مجلس قبل با ادغام حوزه ورزش و جوانان موافق بودند. بنابراین طرح موضوع تفکیک این دو حوزه به مجلس فعلی موکول شد و اکنون نمایندگان مجلس دهم تفکیک این دو حوزه را اقدامی کارشناسی تشخیص داده‌اند. سازمان ملی جوانان نیازمند انجام تغییراتی است تا به یک سازمان قدرتمند و با اختیارات و منابع بیشتر نسبت به گذشته تبدیل شود، بنابراین در برنامه ششم توسعه منابع مالی حوزه جوانان اصلاح شد. این کار یک اتفاق مهم بود چراکه بودجه بخش جوانان از ۱۰ میلیارد تومان به ۴۵۰ میلیارد تومان افزایش یافت. با توجه به افزایش بیش از ۴۰‌برابری بودجه حوزه جوانان زمینه تشکیل سازمان ملی جوانان فراهم شد. اگر قرار است سازمان ملی جوانان نقش سیاستگذاری و راهبری ایفا کند، لازم است مشارکت اجتماعی حداکثری جوانان فراهم شود بنابراین طی دولت یازدهم تعداد سازمان‌های مردم‌نهاد جوانان از ۵۰ سمن به ۲۰۰۰ سازمان مردم‌نهاد افزایش یافت. با فراهم شدن «زیرساخت اجتماعی و منابع مالی» زمینه راه‌اندازی سازمان ملی جوانان فراهم شد و رئیس‌جمهور به این موضوع در معرفی مسعود سلطانی‌فر به عنوان وزیر ورزش و جوانان به مجلس تاکید کرد. رئیس‌جمهور در هفته جوان راه‌اندازی سازمان ملی جوانان را به جوانان هدیه دادند تا ظلم ناشی از تصمیم غلط غیرکارشناسی ادغام دو حوزه ورزش و جوانان متوقف شود. تشکیل سازمان ملی جوانان فرصت بزرگی برای به فعل در‌آوردن پتانسیل جوانان در بخش‌های اقتصادی و اجتماعی است. قرار است در پی دستور رئیس‌جمهور نسبت به احیای سازمان ملی جوانان، سازمان اداری-استخدامی لایحه‌ای را تهیه کند و به مجلس ارائه دهد. امیدواریم مجلس این لایحه را در اولویت بررسی قرار دهد و به سرعت تصویب شود البته در حال حاضر تمام مقدمات در سازمان اداری-استخدامی تقریباً طی شده است و این لایحه باید در کمیسیون تخصصی مربوطه و هیات دولت تصویب و سپس در مجلس بررسی شود. ما امیدواریم در ابتدای دولت دوازدهم سازمان ملی جوانان احیا شود. 

دلیل اهمیت حوزه جوانان

حوزه جوانان با هیچ حوزه دیگری قابل ادغام نیست. به عنوان نمونه جوانان حتی با خانواده و زنان چه در قالب وزارتخانه و چه در قالب سازمان قابل جمع نیست چون پدیده جوانی آنقدر تنوع و تکثر دارد که باید به طور مستقل برای آن سیاستگذاری و رصد شود. وزارتخانه هر تلاشی بکند در نهایت وزارت ورزش است نه وزارت ورزش و جوانان. راه نجات، احیای سازمان ملی جوانان است. در بخش ارزش‌ها مشکل ما جوان‌ترسی و جوان‌هراسی بود که به دلایل مختلف ریشه عمیقی پیدا کرده و مانع از ورود جوانان به دستگاه و مسوولیت‌های اجرایی کشور شد و همچنین نگاه امنیتی به جوانان به ویژه نخبگان اجتماعی مانعی بر سر راه مشارکت اجتماعی جوانان شده بود ضمن اینکه فقدان اعتماد به نفس را در جوانان ایجاد کرده بود. دولت یازدهم در حوزه جوانان و در زمینه «ارزشی»، جوان‌دوستی و جوان‌باوری در حوزه «نگرشی»، توجه به جوانان را به عنوان بزرگ‌ترین سرمایه ملی کشور و اعتماد به جوانان را در دستور کار قرار داده بود. در حوزه رفتاری نیز سازماندهی امور جوانان برای تمام دستگاه‌های اجرایی و در حوزه اجتماعی، توسعه ارزشمند جوانان در دستور کار بود. به ازای هر پنج هزار جوان باید یک سازمان مردم‌نهاد در جامعه وجود داشته باشد. تعداد سازمان‌های مردم‌نهاد جوانان از 50 سمن به 1500 تا 2000 سازمان مردم‌نهاد افزایش یافت. افزایش مشارکت اجتماعی جوانان و مشارکت نهادمند اجتماعی جوانان بسیار مهم است که این را به عنوان یک اصل و حقی که باید به جامعه برگردانده شود در اختیار جامعه و به خصوص جامعه جوانان قرار داد. 

واقعیت این است که این فضا باید در اختیار جوانان قرار گیرد تا به موضوعات مختلف پرداخته شود و به لحاظ فکری و عملی، جوانان به کمک دولت بیایند. اشتغال، حضور جوانان در مسوولیت‌های اجرایی، اعتماد کردن و مشارکت دادن آنها و باقی مباحث، طبیعتاً حقی است که به جوانان باید داده شود. در میان دغدغه‌های جوان نسل امروز، شغل بیشترین مطالبه جوانان است. دغدغه ازدواج نیز موضوع مهم و جدی است، اکنون تنها یک مرکز به صورت نمونه و پایلوت با همکاری وزارت ورزش و جوانان در این زمینه شروع به کار کرده است که با توجه به پیشرفتی که در کارشان داشتند، نتیجه آن مطلوب بوده است. 

نتیجه‌گیری

با توجه به شرایطی که جامعه با آن روبه‌روست و تقاضایی که میان جوانان وجود دارد، بودن این مراکز ضروری است، حتی خانواده‌ها نیز برای معرفی گزینه‌های مناسب ازدواج با توجه به ویژگی‌های شخصیتی، خانوادگی، روان‌شناختی و... به این‌گونه مراکز نیاز دارند، چراکه این مراکز می‌توانند در مسائل ذکرشده تسهیل‌گر باشند. یکی از تفاوت‌های جدی دولت یازدهم با برخی دولت‌ها در حوزه جوانان این بود که این دولت، دولت شنوا بود و دولت شنوا باید زمینه‌ها و ابزار لازم برای شنوایی خودش را فراهم کند، تقریباً در دو سال گذشته یکی از کارهای موثری که انجام شد؛ ارتباط مستقیم جوانان با اعضای دولت بود که جوانان توانستند در آن مستقیم و بدون واسطه نظرات، نقدها و پیشنهادات و مطالباتشان را به اعضای هیات دولت منتقل کنند و از آنها توضیح، پاسخ و شفاف‌سازی بخواهند؛ اعضای دولت نیز در این مدت نسبت به پاسخگویی اعلام آمادگی کردند و در برنامه‌های ما حضور داشتند. 

دولت یازدهم به عنوان دولت شنوا، تک‌گویی و گفت‌وگوی یک‌طرفه را کنار گذاشت و ارتباط مستقیم با جامعه در سطوح مختلف و به خصوص با جوانان به عنوان نخبگان جامعه را که پیشتاز توسعه و نیروی محرکه توسعه هستند برقرار و این تعامل کمک کرد که ما از نزدیک با مسائل جامعه جوان مواجه شویم و صرفاً از گزارش‌خوانی و اطلاعات یک‌طرفه دست بکشیم.