امید به تغییر در تهران

هفته گذشته در حالی که فضای سراسر کشور در شور و حال کمپین‌های انتخاباتی و اخبار مربوط به کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری قرار داشت، مردم شهرها و روستاهای سراسر کشور در آخرین هفته منتهی به انتخابات پنجمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا که روز برگزاری آن جمعه 29 اردیبهشت‌ماه همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری است، با تبلیغات نامزدهای مختلف این انتخابات مواجه شدند. این انتخابات در تهران با توجه به انتقادهای مختلفی که به نحوه مدیریت شهری در سال‌های اخیر و عملکرد شورای شهر و شهرداری در این زمینه مطرح می‌شود، برای افکار عمومی اهمیتی بیش از دوره‌های پیش پیدا کرده است. درحالی‌که اصلاح‌طلبان و اصولگرایان هر کدام یک لیست اصلی برای انتخابات شورای شهر ارائه کرده‌اند، در این هفته گروه‌های مختلف چند لیست دیگر هم منتشر کردند. لیست اصلی اصلاح‌طلبان که مورد تایید و حمایت رئیس دولت اصلاحات هم قرار گرفته، «لیست امید» نام دارد که شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان به عنوان جناح رسمی اصلاح‌طلبی در ایران منتشر کرده و اسامی چهره‌هایی چون محمدجواد حق‌شناس، محسن هاشمی‌رفسنجانی،‌ احمد مسجدجامعی، مرتضی الویری و شهربانو امانی در آن قرار دارد. لیست اصلی اصولگرایان نیز با عنوان «لیست خدمت» با چهره‌هایی چون محسن پیرهادی، مهدی چمران، اقبال شاکری، مرتضی طلایی و الهه راستگو منتشر شده است.

علاوه بر این دو لیست، لیست‌های متفرقه دیگری هم منتشر شده است. ائتلاف احزاب اصلاح‌طلب لیستی با عنوان «لیست امید اصلاحات» منتشر کرده و ائتلاف بزرگ جوانان و مستقلین اصلاح‌طلب شورای شهر تهران هم لیست دیگری ارائه کرده‌اند که در هر یک از این دو لیست نام محسن هاشمی‌رفسنجانی در کنار فهرستی از اصلاح‌طلبانی قرار گرفته که در لیست اصلی اصلاح‌طلبان جا نداشته‌اند. علاوه بر اینها لیست دیگری هم با عنوان لیست فراجناحی و تخصصی شورای شهر تهران منتشر شده که «لیست سلام» نام دارد و همزمان نام احمد مسجدجامعی و مرتضی طلایی را در خود جای داده است.

♦♦♦

سرمایه از دست ‌رفته

هفته گذشته در میان هیاهوی بحث‌های انتخاباتی، نگرانی‌هایی برای سرنوشت سرمایه اجتماعی مطرح شد. مهم‌ترین مولفه «سرمایه اجتماعی» اعتماد است؛ اعتمادی که مردم به حاکمیت و نهادها دارند و اعتمادی که بین مردم نسبت به یکدیگر وجود دارد. از نگاه بسیاری از جامعه‌شناسان اگر سرمایه اجتماعی در یک جامعه از وضعیت مناسبی برخوردار نباشد، اعتماد مردم به یکدیگر و به سازمان‌ها و نهادها کمرنگ خواهد بود و همین مساله می‌تواند در روابط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه اختلال به وجود آورد. از همین‌روست که معمولاً اقتصاددانان و جامعه‌شناسان نسبت به سرمایه اجتماعی حساسیت قابل توجهی نشان می‌دهند. اما این‌بار در بحبوحه تبلیغات انتخاباتی دو مقام ارشد دولتی هم از کاهش سرمایه اجتماعی ابراز نگرانی کردند؛ یکی نسبت به اتفاقات رخ‌داده در دوره برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و آسیب آن به سرمایه اجتماعی گلایه کرده و دیگری نسبت به اتفاقاتی که در دوران فعالیت دولت‌های نهم و دهم رخ داده بود. 23 اردیبهشت‌ماه وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه با برگزاری مناظراتی که با هدف تخریب شخصیت افراد است، مخالفم گفت: «با برگزاری هر دوره از انتخابات، بخشی از سرمایه اجتماعی را از دست داده‌ایم.» آن‌طور که ایسنا گزارش داده، حسن قاضی‌زاده‌هاشمی در جمع نمایندگان مجلس و مسوولان خراسان شمالی در بیمارستان امام حسن‌(ع) بجنورد عنوان کرد: «امروز فرصت‌های زیادی در کشور وجود دارد که باید حمایت و حفظ شوند و با تخریب و توهین برخی کاندیداها کل انقلاب زیر سوال می‌رود.» او با اشاره به اینکه برخی نامزدهای انتخاباتی برای چهار رای، بداخلاقی و سیاه‌نمایی می‌کنند، یادآوری کرد: «اصل نظام با سختی زیادی به دست آمده است و همه وظیفه داریم که از آن مراقبت کنیم.» هاشمی پیشتر نیز در مجمع سلامت استان فارس عنوان کرده بود: «دروغ، تهمت و تخریب در زمان انتخابات رایج می‌شود، به همین دلیل در هر انتخابات بخشی از سرمایه اجتماعی از بین می‌رود. شورای نگهبان نفرات صالح را مشخص می‌کند اما آنها در مقابل چشمان ۸۰ میلیون نفر یکدیگر را تهدید می‌کنند و تهمت می‌زنند.»

به‌جز وزیر بهداشت، هفته گذشته معاون رئیس‌جمهوری در امور زنان و خانواده نیز از کاهش سرمایه اجتماعی البته نه در دوره انتخابات، بلکه در دوران فعالیت دولت‌های نهم و دهم، سخن گفت. شهیندخت مولاوردی در نشست «عدالت جنسیتی در جمهوری اسلامی ایران» گفت: «بر اساس مجموع برآوردها در کشور، با افت شدید سرمایه اجتماعی زنان در دولت گذشته مواجه بودیم و برای تعادل در این زمینه نیاز به برنامه درست داشتیم. با این حال وی به برخی اقدامات دولت یازدهم برای احیای سرمایه اجتماعی در حوزه زنان اشاره و خاطرنشان کرد که به عنوان مثال نرخ مشارکت اقتصادی زنان از 4 /13 درصد در سال 1394 به 9 /14 درصد در سال 1395 افزایش یافته است.» او با بیان اینکه در حوزه زنان هنوز جای کار وجود دارد، اظهار کرد: «با وجود دو برابر شدن زنان در مجلس و رشد تعداد کاندیداهای زن در انتخابات شوراها،‌ اما هنوز فاصله زیادی برای استفاده از ظرفیت‌های بانوان در بخش‌های مختلف داریم.»

♦♦♦

زلزله در بجنورد جان دو تن را گرفت

شامگاه شنبه هفته گذشته زلزله‌ای با قدرت 7 /5 ریشتر بجنورد را لرزاند. این زلزله به مرکزیت پیش‌قلعه از توابع مانه و سملقان باعث قطعی موقتی برق در اکثر مناطق بجنورد و تخریب برخی از منازل مسکونی بجنورد و روستاهای اطرافش شد. در پی وقوع این زمین‌لرزه دو نفر جان باختند و حدود 400 نفر مصدوم شدند. علاوه بر خسارت جانی واردشده، بزرگ‌ترین خسارتی که به مردم این مناطق وارد شد، تخریب خانه‌های آنها بود. بر اساس گزارش ایسنا، خسارات زیادی به دیوارها و منازل مسکونی مسکن مهر بجنورد وارد شده و تخریب منازل مسکونی در برخی از روستاهای شهرستان بجنورد ۴۰ درصد برآورد شده است.

♦♦♦

خانه‌های زلزله‌زدگان روستایی بیمه رایگان بود

در میان این اخبار تلخ و نگران‌کننده، محمدرضا صالحی، استاندار خراسان شمالی، با یادآوری اینکه در دولت تدبیر و امید همه منازل روستاییان این استان به صورت بیمه رایگان بیمه شده‌اند، گفت: «یکی از نقاط قوت این استان بیمه رایگان همه منازل روستاییان بود که می‌تواند الگویی برای دیگر استان‌ها باشد.» او با اشاره به کمک‌رسانی و پرداخت تسهیلات بازسازی به آسیب‌دیدگان این حادثه طبیعی اظهار کرد: «برخی به شکل غیرمنصفانه پرداخت تسهیلات نوسازی و کمک بلاعوض دولت و حتی غرامت بیمه به آسیب‌دیدگان را انتخاباتی اعلام کرده‌اند در حالی که این کمک‌ها هیچ ارتباطی با موضوع انتخابات ندارد و اگر هر زمان دیگری هم‌چنین حادثه‌ای روی دهد، همین تسهیلات و کمک‌ها در اختیار زلزله‌زدگان قرار خواهد گرفت.»

♦♦♦

زلزله تهران در راه است

پیش از این و در هفته‌های اخیر نیز استان خراسان چند بار لرزیده است. در همین خصوص روزنامه «قانون» به نقل از بهرام عکاشه، رئیس سابق بخش زلزله‌شناسی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، نوشت: «زلزله در شرق ایران مورد عجیبی نیست؛ چراکه مناطق شمال شرق ایران فوق‌العاده زلزله‌خیز هستند و زلزله‌های تاریخی زیادی در این مناطق ثبت شده‌اند. زلزله‌های قرن جاری نیز در این نقاط کم نبوده و در مجموع لازم است همواره برای حادثه زلزله در منطقه شمال شرق کشور آماده بود، به خصوص مرز ایران و عشق‌آباد نقطه اوج خطر است و تا ۵ /۷ ریشتر توانمندی زمین‌لرزه دارد. برای مثال بجنورد در خراسان شمالی یک ریتم ۲۲‌ساله زلزله دارد؛ به این شکل که هر ۲۲ سال زلزله‌ای تا عمق ۶ ریشتر را در این منطقه شاهد خواهیم بود و اکنون در زمان این ریتم قرار گرفته‌ایم.» او در این گفت‌وگو درباره زلزله تهران نیز هشدار داد: «محاسبات ریاضی، ریتم ۲۰۰‌ساله را برای زلزله تهران نشان می‌دهد و طبق محاسبات، از این ۲۰۰ سال، ۱۸۵ سال گذشته و ۱۵ سال باقی مانده است. البته ریاضیات با رفتار زمین یکسان نیست. رفتار زمین فوق‌العاده ناهمگن است؛ به این شکل که ممکن است ۲۰۰ سال به ۳۰۰ سال برسد و خبری نشود، ممکن است همین فردا شاهد زلزله باشیم. اما محاسبات ریاضی به تهران ۱۵ سال دیگر فرصت می‌دهد. تهران، استعداد زلزله 5 /7 تا ۸ ریشتر را دارد. اگر به تاریخ نگاه کنیم در منطقه تهران ۱۶۰ سال قبل زلزله بیش از ۷ ریشتر نیز اتفاق افتاده که بر اثر آن بخشی از سفارت انگلیس و بخشی از کاخ گلستان و بازار ریخت و حدود ۴۵ هزار نفر از بین رفتند. زلزله تهران، زلزله بزرگی خواهد بود اما مردم و مسوولان ما ملاحظه حوادث را نمی‌کنند و کسی فکر نمی‌کند که همین حالا اگر در تهران زلزله بیاید، برای مثال ماشین آتش‌نشانی چگونه می‌خواهد خود را به مناطق ناامن برساند؟ ما حدود ۱۴۰ پایگاه آتش‌نشانی داریم اما با این وضعیت در صورت وقوع زلزله، ۴۰۰ پایگاه نیز فایده نخواهد داشت.»

♦♦♦

حمله به کلانتری اهواز و شهادت دو مامور

ساعت 1:05 بامداد 25 اردیبهشت‌ماه تعدادی از اشرار که به سلاح گرم مسلح بودند با حمله به نگهبان کلانتری 22 مجاهد اهواز او را مجروح کردند و وارد کلانتری شدند. آن‌طور که خبرگزاری میزان روایت کرده است، این افراد به محض ورود به داخل مقر انتظامی اقدام به تیراندازی به سمت ماموران کرده‌اند و پس از به رگبار بستن ماموران انتظامی از محل متواری شدند. در این درگیری گروهبان یکم عزیزالله بهمنی و ستوان سوم علی‌بخش حسنوند به علت اصابت گلوله به سر به شهادت رسیدند و سرباز حسین آلبوبالد و گروهبان‌یکم مسلم یادگاری مجروح و به بیمارستان منتقل شدند. یک روز بعد، اعلام شد عاملان حمله به کلانتری در اهواز دستگیر شدند. سردار‌حسن شاهوارپور، فرمانده سپاه خوزستان در جمع خبرنگاران این خبر را اعلام کرد و توضیح داد: «با تحقیق عناصر اطلاعاتی سپاه در استان خوزستان، صبح امروز (26 اردیبهشت) موفق شدیم که این گروه تروریستی وابسته را، که در حال خروج از کشور بود دستگیر کنیم. در یک عملیات درگیری موفق به دستگیری این تیم تروریستی شدیم و این عوامل هر چه زودتر توسط مقام قضایی به‌سزای اعمالشان خواهند رسید. نفراتی که دستگیر شدند یک فایل صوتی را به منظور ایجاد رعب و وحشت در فضای مجازی پخش کرده بودند اما با هوشیاری نیروهای انقلابی با تمام امکاناتی که در اختیارشان بود توسط عناصر اطلاعاتی کشف و ضبط شدند.»

♦♦♦

ثبت سرود «ای ایران»

هفته گذشته زهرا احمدی‌پور، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، از ثبت ملی سرود «ای‌ایران» در فهرست آثار ملی کشور همزمان با روز بزرگداشت فردوسی، خبر داد. این سازمان پیشتر «ربنای شجریان» را هم در فهرست آثار ملی کشور ثبت کرد.