دشمنان سابق، رفقای حاضر

روسیه و ترکیه، با کنار گذاشتن اختلافات در مورد جنگ داخلی سوریه و همچنین تنش‌هایی که در پی سرنگون کردن هواپیمای روسی از سوی ترکیه بین دو کشور ایجاد شده بود، توافقنامه عبور خط لوله گاز از ترکیه را امضا کردند. این خط لوله قرار است راهی جدید برای جریان یافتن گاز روسیه به سمت غرب اروپا باشد. به نظر می‌رسد در ماه‌های بعد از کودتای نافرجام در ترکیه، این کشور که تا پیش از این به حمایت دولت‌های غربی خصوصاً در برابر روسیه امید بسته بود، حالا در جست‌وجوی متحد جدیدی است و امضای این قرارداد می‌تواند آنکارا و مسکو را بیشتر از هر زمان دیگری به هم نزدیک کند.
قرارداد فوق، شامل احداث دو خط لوله در آب‌های ترکیه و بر بستر دریای سیاه است که در مجموع ظرفیت انتقال ۳۰ میلیارد مترمکعب گاز را خواهد داشت، که قرار است ترکیه و کشورهای غرب اروپا از آن تغذیه کنند. این خط لوله همچنین کاهش صادرات گاز روسیه را که به دلیل بحران اوکراین و مشکلات استفاده از خاک این کشور، ایجاد شده بود رفع خواهد کرد. صحبت‌ها در مورد احداث این خط لوله البته، سال‌ها پیش از این آغاز شده بود اما بعد از آنکه در نوامبر 2015، جنگنده روسی از سوی نیروهای نظامی ترکیه هدف قرار گرفت، مذاکرات و همچنین روابط دو کشور عملاً به تعلیق درآمد. اما بعد از آن‌که نخست‌وزیر ترکیه در ماه ژوئن سال جاری میلادی از اقدام نیروهای نظامی کشورش ابراز تاسف کرد، مذاکرات از سر گرفته شد.
بعد از تلاش نافرجام برای برکناری اردوغان در ماه جولای، که دولت فعلی فتح‌الله گولن را که در حال حاضر ساکن ایالات متحده است، مسبب آن می‌داند، روابط ترکیه با اروپا و ایالات متحده دچار تنش شده است. ایالات متحده اقدام عملی برای تحویل گولن انجام نداده است و البته جز اتهامات دولت ترکیه که قویاً از سوی خود او انکار شده است، هیچ دلیل دیگری هم برای شرکت او در آن کودتای نافرجام در دست نیست. علاوه بر این، بازداشت‌ها، اعدام‌ها و برکناری‌های وسیعی که بعد از کودتا از سوی دولت ترکیه صورت گرفت، به شدت مورد اعتراض دولت‌های غربی قرار داشت. حالا به نظر می‌رسد نزدیکی مسکو و آنکارا نه‌تنها قرار است گاز ترکیه و کشورهای اروپایی را از راهی جدید تامین کند، که به نزدیک شدن مواضع دو کشور در مورد سوریه نیز انجامیده است، اگرچه به گفته مقامات هر دو کشور اختلافات جدی در این مورد حساس همچنان باقی است اما همین که اردوغان اعلام کرد در مورد سوریه، با همتای روس خود مذاکراتی خواهد داشت را می‌توان پیشرفتی عمده در این زمینه محسوب کرد. همچنین پوتین در این سفر اعلام کرد مسکو محدودیت اعمال‌شده در مورد ورود بعضی کالاهای تولید ترکیه به خاک این کشور را لغو خواهد کرد و روند احداث نیروگاه اتمی در خاک ترکیه که قرارداد آن در سال 2013 منعقد شده است، سرعت خواهد گرفت.