تاریخ انتشار:
فروش کلیه به خارجی‌ها چه ایرادی دارد؟
کلیه ایرانی در کالبد اجنبی
انتشار خبر «پیوند کلیه به دو تبعه عربستانی» در واپسین روزهای تیرماه، چنان پر سر و صدا بود که پای نهادهای امنیتی را نیز به میان کشید. این خبر را «مصطفی قاسمی» مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران کلیوی این گونه افشا کرد: «به‌تازگی دو بیمار عربستانی برای انجام پیوند کلیه به ایران آمدند که متاسفانه یکی از آنها فوت شده است و در نتیجه از سوی سفارت عربستان این موضوع در حال پیگیری است و چند نفر از تیم پزشکی را در این پرونده دستگیر کرده‌اند. وزارت اطلاعات نیز وارد جریان شده است.»
انتشار خبر «پیوند کلیه به دو تبعه عربستانی» در واپسین روزهای تیرماه، چنان پر سر و صدا بود که پای نهادهای امنیتی را نیز به میان کشید. این خبر را «مصطفی قاسمی» مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران کلیوی این گونه افشا کرد:«به‌تازگی دو بیمار عربستانی برای انجام پیوند کلیه به ایران آمدند که متاسفانه یکی از آنها فوت شده است و در نتیجه از سوی سفارت عربستان این موضوع در حال پیگیری است و چند نفر از تیم پزشکی را در این پرونده دستگیر کرده‌اند. وزارت اطلاعات نیز وارد جریان شده است.»
روز سه‌شنبه گذشته، یعنی حدود دو هفته پس از آنکه جنجال فروش کلیه به دو تبعه غیرایرانی بالا گرفت، وزارت اطلاعات اعلام کرد اعضای یکی از باندهای قاچاق اعضای بدن دستگیر شده‌اند. البته در اطلاعیه وزارت اطلاعات توضیحاتی مشخص دال بر ارتباط این باند قاچاق با پرونده فروش کلیه به دو تبعه عربستانی و آنچه که در هفته‌های گذشته رسانه‌ای شد ارائه نشده است. اما در بخشی از اطلاعیه این وزارتخانه آمده است:«باتوجه به عضویت جمهوری اسلامی ایران در کنوانسیون‌های بین‌المللی و تصریح قوانین جاری کشور در خصوص پیوند اعضای بدن انسان، خاصه پیوند کلیه مبنی بر لزوم یکسان بودن تابعیت دهنده و گیرنده کلیه، یقیناً جامعه خدوم و متعهد پزشکی کشور با طرد معدود عناصر سودجو اجازه نخواهند داد به منزلت و جایگاه مقدس حرفه پزشکی، خدشه‌ای وارد شود.» پیوند کلیه از یک ایرانی به فردی با تابعیت متفاوت به دلیل قانونی که وزارت بهداشت در سال 1387 گذراند ممنوع است. این ممنوعیت البته مختص ایران نیست. اگرچه ایران تنها کشوری است که متقاضیان می‌توانند کلیه خود را اهدا کنند و در ازای آن دریافت مالی داشته باشند. اما انتشار این اخبار نشان می‌دهد که در ایران هنگامی که
«بی‌پولی» تا بن دندان نفوذ کند، تمام تمایلات ناسیونالیستی هم رنگ می‌بازد. غم‌انگیز است اما برخی از ایرانیان به وقت گرفتاری در تنگناهای مالی، این تنها سرمایه قابل فروش خود را به مزایده می‌گذارند. در حالی که در تمامی کشورهای دنیا، دریافت مالی به ازای اهدای کلیه غیرقانونی است و چنین بازاری وجود ندارد.
با این وجود رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی که خبر پیوند کلیه به اتباع عربستانی را در اختیار رسانه‌ها گذاشت، انتقاد از وزارت بهداشت را هم در لفافه پیچید و البته برخی پزشکان را که به زعم او در بررسی مدارک بیماران سهل‌انگاری می‌کنند به باد انتقاد گرفت. او می‌گوید، برخی پزشکان به قانون پایبند نیستند و در شرایطی که کاملاً مشخص است بیمار عرب یا افغانی است به راحتی مدارک جعلی را دریافت می‌کنند. قاسمی این سرنخ را به دست رسانه‌ها داد تا در روزهای بعد جزییات بیشتری از آنچه با عنوان تجارت کلیه در ایران رواج دارد آشکار شود. قاسمی در گفت‌وگوهای دیگری که با رسانه‌ها داشته است، از آمار پیوندهای غیرقانونی کلیه در برخی بیمارستان‌ها پرده برداشت. او می‌گوید، از 1800 عمل پیوند که در کشور به انجام رسیده، بیش از یک هزار مورد از آنها به صورت غیرقانونی است به این معنا که بدون مجوز انجمن حمایت از بیماران کلیوی صورت گرفته است. اما در روزهای بعد وزارت بهداشت به این خبر واکنش نشان داد و موضع‌گیری وزارت بهداشت معلوم کرد که سهل‌انگاری یکی از شعبه‌های انجمن حمایت از بیماران کلیوی، اسباب پیوند غیرقانونی به دو تبعه عربستانی را فراهم
کرده است. از مقطعی که برقراری ارتباط میان خریدار و فروشنده کلیه به انجمن حمایت از بیماران کلیوی واگذار شد، خرید و فروش یا پیوند کلیه بدون مجوز این انجمن، غیرقانونی تلقی می‌شود. به موجب این قرارداد، اکنون اگر اهدای کلیه از مجرای انجمن صورت گیرد، گیرنده حدود هشت میلیون تومان به اهداکننده می‌پردازد و دولت نیز یک میلیون تومان به عنوان هدیه ایثار به دهندگان کلیه اعطا می‌کند. اما اکنون بر اساس آمارهای رسمی، حدود 25 هزار نفر از بیماران کلیوی در انتظار دریافت کلیه روزگار خود را سپری می‌کنند که البته معلوم نیست بخت با این بیماران یار باشد و تا روز پیوند زنده بمانند. عدم تناسب عرضه و تقاضا در این بازار سبب شده است برخی از فروشندگان که گروه خونی کمیابی در رگ‌هایشان جریان دارد در قیمت‌گذاری کلیه خود دست بالا را بگیرند؛ برای مثال در یکی از وبلاگ‌ها که اطلاعات فروشندگان کلیه را درج کرده است، شخصی که گروه خونی او +o (اُ مثبت) است، برای کلیه خود، رقم 120 میلیون تومان را تعیین کرده است. این ارقام بی‌تردید برای بیماران ایرانی کلیه ارقام درشتی است. اما در خلال اطلاعاتی که در روزهای اخیر در مورد پیوند کلیه به اتباع غیرایرانی
به رسانه‌ها درز کرد، از ارقام دیگری هم رونمایی شد. اینکه اتباع خارجی حتی حاضرند بابت دریافت کلیه در ایران تا 300 میلیون تومان هم بپردازند. اما آن‌گونه که از سخنان مسوولان و متولیان این حوزه استنباط می‌شود، داستان اهدای کلیه ایرانی به غیرایرانی با جعل سند، دلالی کلیه یا تعیین ارقام نجومی برای فروش کلیه در ایران سر دراز دارد. یعنی اگر امروز دم خروس معامله با اتباع غیرایرانی بیرون زده است معلوم نیست درآینده، مناسبات این بازار به چه سمت و سویی سوق پیدا کند.
دیدگاه تان را بنویسید