چرا نیروگاه بادی؟

نیروگاه‌های بادی از جمله مراکز تولید انرژی هستند که به دلیل جایگزینی باد به جای سوخت‌های فسیلی برای تولید برق از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. با توجه به وزش باد در تمام فصول در شهرستانی همچون منجیل، احداث نیروگاه بادی و تولید برق از بادهای منطقه از دهه 70 در این شهرستان آغاز شد. در این میان، باد منجیل را یکی از دلایل معروف بودن این شهرستان می‌دانند. شدت این باد که از قدیم به هفت باد منجیل معروف بوده، طوری است که برخی درختان را به یک سمت خم می‌کند و به همین دلیل منطقه مناسبی برای احداث نیروگاه‌های بادی در کشور است. توربین‌های بادی عظیمی که به صورت افقی در چند قسمت از این شهرستان نصب شده‌اند بیش از هر چیز در ابتدای ورود به این شهر توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند. این توربین‌ها از سه پره به طول تقریبی 30 تا 40 متر ساخته شده‌اند و انرژی جنبشی باد را توسط ژنراتورهایی که در پشت پره‌ها قرار دارد، به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند. از دیگر مزایای نیروگاه‌های بادی این است که بر خلاف نیروگاه‌های هسته‌ای، نیاز به آب زیاد برای خنک شدن ندارند. آن‌طور که گزارش‌ها نشان می‌دهد، بزرگ‌ترین توربین بادی جهان در حال حاضر در دریای شمال در فاصله ۲۴ کیلومتری سواحل اسکاتلند نصب شده و در حال آزمایش است. این نخستین باری است که توربین‌هایی به این ابعاد در دریا آزمایش می‌شوند. ژنراتور توربین‌ها در عمق ۴۴‌متری سطح دریا کار گذاشته شده است که در نوع خود رکورد جدیدی است. با این حال، وضعیت نیروگاه‌های بادی در ایران نیز مناسب است چرا که در بسیاری از مناطق، باد فراوانی برای کنترل و تبدیل به برق وجود دارد. بر همین اساس است که بسیاری از کارشناسان معتقدند بی‌نظیرترین تونل بادی جهان در خراسان رضوی واقع است. این تونل بادی به نام «دیزباد» در بینالود خراسان رضوی قرار دارد.

پیامدهای زیست‌محیطی

آنچه بسیاری از کشورها را به استفاده از نیروگاه‌های برق‌بادی تشویق می‌کند، پاک بودن نوع سوخت مورد استفاده در این نیروگاه‌هاست. در حقیقت استفاده از نیروگاه‌های برق‌بادی به دلیل استفاده از انرژی طبیعی باد برای تولید برق، آلودگی‌های زیست‌محیطی در پی ندارد. بر اساس گزارش‌ها، استفاده از نیروگاه‌های برق بادی به دلیل جایگزینی انرژی‌های نو با سوخت‌های فسیلی می‌تواند مزایای بسیاری داشته باشد. آنچه سبب می‌شود مصرف سوخت‌های فسیلی با هشدار همراه شود، عناصری است که همزمان با مصرف این نوع سوخت در هوا آزاد می‌شود و باعث به هم خوردن تعادل در عناصر هوا، خاک و آب می‌شود. این تغییرات به تدریج از طریق بارندگی وارد آب و خاک می‌شوند.

وضعیت استفاده از انرژی‌های نو در دنیا

آن‌طور که گزارش‌ها نشان می‌دهد در جهان هزاران توربین بادی در حال بهره‌برداری وجود دارد که ظرفیت تولیدی آنها به ۷۳۹۰۴ مگاوات می‌رسد و در این میان اتحادیه اروپا 65 درصد از کل برق بادی جهان را تولید می‌کند. بیشترین سهم توان برق بادی در دنیا، مربوط به ایالات متحده و اتحادیه اروپاست. همچنین در دانمارک و اسپانیا، برق بادی 10 درصد کل انرژی الکتریکی را تشکیل داده است. چهار برابر شدن توان برق بادی جهان طی یک دهه گذشته حاکی از آن است که تولید برق بادی در میان دیگر روش‌های تولید انرژی الکتریکی دارای بیشترین شتاب رشد بوده است. نگاهی به ظرفیت تولید انرژی‌های بادی در ایران نشان می‌دهد که با توجه به وجود مناطق بادخیز طراحی و ساخت آسیاب‌های بادی از ۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح رایج بوده و بستر مناسبی برای گسترش بهره‌برداری از توربین‌های بادی فراهم کرده است. مطالعات انجام‌شده در زمینه تخمین پتانسیل انرژی باد در ایران نشان می‌دهد تنها در ۲۶ منطقه از میزان ظرفیت اسمی سایت‌ها، با در نظر گرفتن یک راندمان کلی 33 درصد، در حدود 6500 مگاوات است و این در حالی است که ظرفیت اسمی کل نیروگاه‌های برق کشور در حال حاضر حدود 34 هزار مگاوات است. همین مساله به خوبی نشان می‌دهد بخش زیادی از ظرفیت تولید نیروگاه‌های بادی بدون استفاده مانده است و این در حالی است که ایران عضو مجمع جهانی انرژی بادی است و به خوبی می‌تواند از توانایی‌های خود برای استفاده از انرژی‌های نو بهره ببرد.