اقتصاد دستفروشی

شاید به طور دقیق نتوان گفت واگن‌های مترو از چه زمانی به محل کسب و کار زنان دستفروش تبدیل شده است. اما تعداد این دستفروشان که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را در بساط خود دارند، اکنون به حدی رسیده که هم مسافران را و هم مسوولان مترو و شهرداری را به ستوه آورده است. به همین سبب نیز چند هفته‌ای است که مدیران شهر و البته پلیس، آهنگ رزم کرده و نیروهای خود را برای جمع‌آوری دستفروشان بسیج کرده‌اند. تا به این ترتیب، چهره مترو را ازحضور دستفروشان پاک کنند. به یمن اجرای این طرح ضربتی، واگن‌ها این روزها به محل تعقیب و گریز ماموران شهرداری و دستفروشان تبدیل شده است؛ اما تعداد کسانی که با توشه‌ای از اجناس فروختنی هنوز و همچنان به مترو آمد و شد دارند، می‌توان دریافت که این طرح نیز بسان سایر طرح‌های ضربتی که اغلب در پی پاک کردن صورت مساله هستند، با شکست مواجه شده است. به گزارش سایت خبری شهرداری تهران، سردار علیپور، فرمانده یگان حفاظت شهرداری تهران با اعلام خبر ممنوع شدن تردد و فعالیت دستفروشان در مترو طی هفته‌های گذشته گفته است شهرداری برای تامین آسایش و امنیت مسافران و تسهیل تردد، جلوگیری از ارائه محصولات بهداشتی قاچاق و زمینه‌های اخاذی، کاهش آلودگی بصری و ممانعت از سوء‌استفاده ابزاری از کودکان و زنان، دست به اجرای این طرح زده است. او در ادامه سخنانش چنین وعده داده است که به موجب اجرای این طرح، روزانه از فعالیت چهار هزار دستفروش در مترو ممانعت می‌شود. اگر چنین کسب و کاری در مترو شکل گرفته است که روزانه حدود چهار هزار نفر و چه‌بسا بیش از این تعداد به واسطه فروشندگی در مترو به کسب درآمد می‌پردازند، آیا صرفاً با دستگیری، توبیخ یا مصادره اجناس این مساله درمان می‌شود؟ موضوع دستفروشی در مترو، به مثابه مساله‌ای اجتماعی چنان حساسیت‌برانگیز شده که اوایل هفته گذشته، حدود 400 نفر از چهره‌های فرهنگی، جمعی از اهالی سینما، تئاتر، تجسمی، ادبیات، فلسفه، رسانه و فعالان اجتماعی در بیانیه‌ای حمایت خود را از دستفروشان مترو اعلام کردند. در میان امضاکنندگان این بیانیه اسامی چهره‌های سرشناسی چون ناصر تقوایی، لیلی گلستان و سیدعلی صالحی نیز به چشم می‌خورد. در بخشی از این بیانیه که خبرگزاری ایسنا منتشر کرده، آمده است: «دستفروشان مترو غریبه نیستند. آنها دوست ما، همشهری ما، همسایه ما هستند. قصدشان آزار ما نیست. هرگز این نبوده است. تنها شرایط ناگوار اقتصادی دستفروشی را به‌عنوان یک گزینه و گاه تنها گزینه پیش‌روی آنها گذاشته است.»