غافلگیری سرمایه‌گذاران

اگر فوریه 2016 سال شوک‌ها بود، 12 ماه آینده چگونه خواهد شد؟ اکنون زمانی است که سنت هر ساله را که از سال 2015 آغاز کردیم به جای آوریم و در این ستون شگفتی‌سازهای سال آتی را پیش‌بینی کنیم.

طبق تعریف، شگفتی‌ساز موردی است که همگان انتظار آن را ندارد. در نظرسنجی مستمر بانک مریل لینچ آمریکا (BAML) از مدیران صندوق‌های جهانی به این اشاره می‌شود که بیشتر مردم در این‌باره چه فکری می‌کنند. پس از انتخاب دونالد ترامپ، سرمایه‌گذاران انتظار رشد اقتصادی بالاتر از روند، تورم بیشتر و سود قوی‌تر دارند. آنها سرمایه‌گذاری سنگینی در حقوق مالکانه کرده‌اند و کمتر از حالت عادی با اوراق قرضه روبه‌رو هستند.

بنابراین، چندان دشوار نیست که ببینیم نخستین شگفتی چگونه عمل می‌کند. انتظار برای اثربخشی سیاست‌های پولی آقای ترامپ بسیار بالاست. اما اجرای چنین سیاست‌هایی طول می‌کشد و ممکن است در طول مسیر (به‌خصوص در مورد مخارج عمومی) از سوی کنگره تضعیف شود. در واقع، ممکن است جمعیت رشد کند. با تمام اینها، نه محرک مالی و نه پولی محرک نمی‌تواند ژاپن را از خمودی درآورد.

بالا رفتن سود در آمریکا که در اوایل سال 2016 در حال سقوط بود به نظر حتمی می‌رسد به‌ویژه اگر دولت جدید کاهش مالیات شرکتی را تصویب کند. طبق گفته رابرت شیلر از دانشگاه ییل، با وجود بازاری که به‌طور متناوب نسبت درآمدهای قیمتی را در 3 /28 تعدیل می‌کند، اخبار خوب زیادی می‌رسد. این نسبت، که عبارت است از میانگین سود در 10 سال پیش، 70 درصد بالاتر از میانگین بلندمدت آن است.

در این میان، فدرال‌رزرو سه افزایش نرخ را در سال 2017 یادداشت می‌کند، که احتمالاً دلار را بالاتر می‌برد (و ارزش دلاری سودهای خارجی برای شرکت‌های چندملیتی آمریکا را کاهش می‌دهد). بنابراین، مورد شگفتی‌ساز می‌تواند این باشد که عملکرد وال‌استریت در سال 2017 خوب نخواهد بود.

به همین ترتیب، شگفتی دوم می‌تواند این باشد که اوراق قرضه دولتی چندان بد عمل نخواهد کرد. سود اوراق 10ساله خزانه پیش از این به صدر دامنه 5 /1 تا 3 درصد که در سال‌های اخیر مبادله می‌شد رسید. هزینه وام‌گیری بخش خصوصی، از جمله اوراق قرضه شرکتی و وام‌های مسکن با نرخ ثابت، در راستای سودهای خزانه حرکت می‌کند. افزایش هزینه‌های وام‌گیری تاثیر بدی بر فعالیت اقتصادی می‌گذارد. در نتیجه، افزایش شدید سود اوراق قرضه اغلب خودتخریب است، زیرا داده‌های اقتصادی ضعیف‌تر سودها را کاهش می‌دهد.

سومین شگفتی بالقوه سال، سگی است که پارس نمی‌کند. طبق نظرسنجی BAML بزرگ‌ترین نگرانی مدیران صندوق‌ها نسبت به گسستگی در اتحادیه اروپاست. در نتیجه، آنها کمتر از میزان عادی سهام اروپایی نگه می‌دارند. اما اگر مارین لوپن در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه شکست بخورد و آنگلا مرکل در آلمان دوباره به صدراعظمی برسد ممکن است اتحادیه اروپا تا پایان سال از هم نپاشد. پوپولیسم همیشه پیروز نمی‌شود مانند آنچه در نظرسنجی انتخابات ریاست جمهوری اتریش مشاهده کردیم. در واقع، طبق پیش‌بینی OECD، سال آینده اقتصادهای حوزه یورو به میزان 6 /1 درصد رشد می‌کنند. با توجه به رویدادهای دیگر نقاط، این قاره حتی بهشت امن‌تری نیز به نظر می‌رسد.

یک شگفتی بالقوه دیگر در سال 2017 ممکن است ناشی از اختلال بزرگ در بازار باشد. در گذشته موارد بسیار کمی از سقوط آنی گرفته تا جهش ناگهانی سود اوراق قرضه داشتیم. به نظر می‌رسد آنها در نتیجه برنامه‌های کامپیوتری است که اعلام می‌کنند چه زمان به قیمت‌های خاصی می‌رسیم و چه زمان بانک‌ها از مبادله خودداری می‌کنند، که این امر از سیال بودن بازار می‌کاهد. تریلیون‌ها پول که هر روزه از بازارهای مالی جریان پیدا می‌کند نیز هدفی اغواگر برای نبرد سایبری و جرائم سایبری است. داستان بزرگ سال 2017 می‌تواند سقوطی غیرقابل توضیح (اگر موقت) در بازاری حساس مانند اوراق قرضه پرسود باشد.

آخرین شگفتی می‌تواند از سوی رازآمیزترین فلز یعنی طلا ایجاد شود. تلاش برای ایجاد قیمت هدف برای طلا حماقت محض است. قابل درک است که چرا سرمایه‌گذاران طلا می‌خرند زمانی که بانک‌های مرکزی پس از سال 2008 ترازنامه‌های خود را تمدید می‌کنند. اما به دشواری می‌توان توضیح داد چرا یک قیمت در کمتر از سه سال پس از 2011 بیشتر از دو برابر شده است.

با بالا رفتن انتظارات تورمی سرمایه‌گذاران از زمان انتخابات آمریکا، انتظار بر این بود که طلا جان تازه‌ای بگیرد. اما در عوض، به شدت سقوط کرد که احتمالاً به این دلیل است که سرمایه‌گذاران این فلز را جایگزین پایین‌تری نسبت به دلار در حال افزایش ارزش می‌دانند. اما طلا نه‌تنها حصاری در برابر تورم است، بلکه در دوره‌های ریسک سیاسی خواهان دارد و با موضع آشکار دولت ترامپ برای دنبال کردن رویکردی تهاجمی‌تر نسبت به چین و ایران، باور آن دشوار است که طلا نتواند حتی برای لحظاتی در سال 2017 بدرخشد.
منبع: اکونومیست