تاریخ انتشار:
بحران کره جنوبی چه پیامدهای اقتصادی - سیاسی به دنبال دارد؟
رئیس‌جمهور، جادوگر و فساد
پارک گئون های چهار سال پیش با وعده از میان بردن بزرگ‌ترین کمپانی‌های خانوادگی در کره جنوبی به قدرت رسید.
پارک گئون های چهار سال پیش با وعده از میان بردن بزرگ‌ترین کمپانی‌های خانوادگی در کره جنوبی به قدرت رسید. امروز، او متهم است در طرح نقشه دریافت اجباری میلیون‌ها دلار پول از همین شرکت‌ها سهیم بوده است. بازجویان و نیروهای امنیتی به دفاتر شرکت‌هایی با نام‌های بزرگ - از سامسونگ تا Lotte - ریختند، نزدیک‌ترین دستیار خانم پارک به اتهام سوءاستفاده از قدرت بازداشت شده و رئیس‌جمهور نیز برای جلوگیری از بازرسی نقش احتمالی‌اش در این ماجرا با دادستان‌ها در نزاع است. این رسوایی‌ای است که در ملأ عام علنی شده است؛ هر روز ادعاهای جدیدی کاخ ریاست‌جمهوری را به آیین‌های جادوگرانه، پول‌های کثیف یا گروهی از شخصیت‌های رنگارنگ از صنعت سرگرمی سئول مرتبط می‌کنند. یک‌جا حتی رئیس‌جمهور کره مجبور شد عضویتش را در یک فرقه مذهبی انکار کند.
فساد مالی در کره جنوبی چیز جدیدی نیست. پنج تن از شش رئیس‌جمهور منتخبش در رسوایی‌های مالی سهم داشته‌اند، در حالی که مقامات اجرایی شرکت‌های خوشه‌ای خانوادگی بزرگ کشور - که در کره به آنها چابول (chaebol) گفته می‌شود - مرتب بازجویی می‌شوند و معمولاً هم کارشان به محاکمه می‌کشد. با این حال، ماجرای اخیر مقیاس متفاوتی دارد. کره جنوبی با چیزی روبه‌رو شده که کارشناسان آن را «بحران مرکب» نام نهاده‌اند. در زمانه تزلزل رشد اقتصادی، تشدید تنش‌های ژئوپولتیک و سلسله‌ای از مشکلات در رده‌های بالای شرکت‌ها، کشور خود را بی‌رهبر و آشفته می‌بیند. مون چونگ این، استاد علوم سیاسی دانشگاه یون‌سی در سئول، می‌گوید: «کره جنوبی در وضعیت بحران کامل است. ما شاهد بحران‌های درهم‌تنیده سیاسی، ژئوپولتیک و اقتصادی هستیم و هیچ رهبری‌ای برای مرمت شکاف‌ها یا پیش‌بردن جامعه وجود ندارد.»
این حس به طور فزاینده‌ای در کشور شایع می‌شود که خانم پارک - نخستین رئیس‌جمهور زن این کشور - دیگر توان حکمرانی ندارد و فاقد نیرو یا باور برای مقابله با چابول‌ها و اجرای اصلاحاتی است که در زمان کارزار انتخاباتی 2012 وعده‌شان را داده بود. پس از هفته‌ها طرح این اتهام که پارک به زن مرموزی وابسته بوده که بر مجموعه‌ای از تصمیم‌های او نفوذ داشته، نرخ رضایت از پارک در حال حاضر به چهار درصد رسیده است، که پایین‌ترین نرخ رضایت از یک رئیس‌جمهور در شرق آسیا در همه زمان‌هاست. در سال 2013 این رقم 63 درصد بود. این دوست رئیس‌جمهور - چویی سون سیل- متهم است به اینکه از جایگاه خود برای دریافت ده‌ها میلیون دلار از کمپانی‌های بزرگ کره جنوبی استفاده کرده است، نقشه‌ای که به گفته دادستان‌ها خانم پارک در آن دست داشته است. پارک این ادعا را رد می‌کند. وکیل او این اتهام‌ها را «فقط توهمات ایدئولوژیک برخاسته از تخیل و گمانه‌زنی و بی‌توجه به مدارک عینی» می‌داند.
رشد لنگ‌لنگان
اقتصاد کره جنوبی، یازدهمین اقتصاد بزرگ دنیا، در سه ماه سوم سال جاری، با نرخ سالانه 7 /2 درصد رشد می‌کند، که از رقم 3 /3 درصد در سه ماه قبل از آن کمتر است. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند با تجدید ساختار صنایع کلیدی مثل کشتی‌سازی، گرفتاری‌های بیشتری نصیب اقتصاد کشور شود. صادرات که حدود 45 درصد از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص می‌دهد، پس از کاهشی 9 /5درصدی در ماه سپتامبر، در ماه اکتبر 2 /3 درصد سقوط کرد. خانم پارک در سال 2012 با برنامه‌ای برای احیای اقتصاد از طریق ترویج یک فرهنگ استارت‌آپ (راه‌اندازی کسب‌وکارهای شخصی) و اصلاح غول چابول‌ها - شرکت‌های خانوادگی که بر اقتصاد کشور سیطره دارند - وارد کارزار انتخاباتی شد. از نظر روسای جمهور و سیاستمداران کره‌ای، این شرکت‌ها غول‌پیکرتر از آنند که شکست بخورند (Too Big to Fail). این سیاستمداران معمولاً به عذرخواهی‌های رئیس‌جمهورانه متوسل می‌شوند تا مدیریت این شرکت‌ها را دست‌نخورده باقی بگذارند. خانم پارک اغلب از بیان چنین عذرخواهی‌هایی طفره رفته اما تنها بخشی از اصلاحات موعودش را اجرا کرده است. سئو بوک کیونگ، کارشناس مسائل سیاسی در دانشگاه سوگانگ، می‌گوید: «دولت
پارک نه‌تنها دست به اصلاح اقتصاد نزده، بلکه همچنین نتوانسته با مسائل کلیدی‌ای چون بدهی خانوارها روبه‌رو شود.» بدهی‌های فزاینده خانوارها در کره جنوبی در اواسط امسال به رکورد 15 /1 تریلیون دلار رسید که رتبه هشتم در میان کشورهای جهان است. برخی از مشهورترین برندهای کشور، که شهرت‌شان بین‌المللی نیز هست، از شکست چهره‌های برجسته خود نیز آسیب دیده‌اند. شرکت Hanjin Shipping، که زمانی بزرگ‌ترین شرکت کشتی‌سازی کشور بود، در ماه آگوست اعلام ورشکستگی کرد و جرقه یک انسداد لجستیکی جهانی را زد که وضعیت این صنعت بحران‌زده را روشن کرد. دیگر کشتی‌سازی‌های کشور در حال اخراج نیروها و کاستن از مشاغل خود هستند تا مانع از چنین سرنوشت مشابهی شوند. شرکت سامسونگ الکترونیکس هم که بازوی تکنولوژیک بزرگ‌ترین چابول کشور است، با آتش‌گرفتن گلکسی نوت 7 ضربه شدیدی خورد. شرکت گوشی‌ها را از بین برد و تخمین زده می‌شود که حدود پنج میلیارد دلار در نتیجه این اتفاق ضرر کرده است. پیتر لی، تحلیلگر موسسه سرمایه‌گذاری و اوراق بهادار NH می‌گوید: «ماجرای گلکسی نوت7، سامسونگ و برندی را که تصویر ملی کره بود در‌هم کوبید، اما دست کم آنها با این ماجرا گشوده
برخورد کردند. مسائل سیاسی کنونی می‌تواند ضربه سخت‌تری به تصویر ملی کره جنوبی بزند.»
فشارهای حمایتگرایانه
افت اقتصادی در یک کشور وابسته به صادرات رشد ادبیات حمایتگرایانه در دو شریک تجاری بزرگ آن، یعنی چین و آمریکا، را که حدود 40 درصد از کل صادرات کره جنوبی به این کشورها می‌رود، بزرگ‌تر کرده است. پکن از طرح سئول برای تجهیز یک پایگاه موشکی آمریکایی در شبه‌جزیره عصبانی است و نارضایتی خود را از این ماجرا اعلام کرده است. ادعا می‌شود سیستم دفاع منطقه‌ای Terminal High Altitude یا Thaad برای حفاظت از کره جنوبی در برابر کره شمالی، که در سپتامبر پنجمین تست سلاح هسته‌ای خود را انجام داد، برقرار شده است. اما چین در هراس است که آمریکا از سیستم موشکی برای افزایش کنترلش بر سرزمین چین استفاده کند. اندکی پس از اعلام این اقدام، با بازیگران و خوانندگان کره جنوبی در چین برخورد خوشایندی صورت نگرفت و برخی برنامه‌ها و رویدادهای ترویجی طی اقدامی که پروفسور مون آنها را تحریم «نرم» خواند، لغو شد. سهام در گروه‌های اصلی سرگرمی و تفریحی سقوط شدیدی داشت، در میان هراس از اینکه شاید موانع بیشتری بر سر تجارت اعمال شود. سرمقاله‌ای در گلوبال تایمز، یک روزنامه ناسیونالیست چینی، درباره صادرات فرهنگی کره جنوبی چنین نوشت: «مشخص است که موج کره‌ای
ناگزیر در چین فرو می‌نشیند، اگر سئول دست از اجرای Thaad بر‌ندارد.» انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور بعدی ایالات متحده شاید دلیل بزرگ‌تری برای نگرانی باشد. پس از پیروزی او، مقامات مالی در سئول بانک‌ها را در راستای آمادگی برای شوک‌های بیرونی هدایت کردند، در حالی که کاخ ریاست‌جمهوری یک جلسه شورای امنیت ملی برگزار کرد. انتخاب ترامپ ریسک‌های دیگری برای کره جنوبی در‌بر دارد. حدود 30 هزار سرباز آمریکایی در کره جنوبی هستند که از این کشور در برابر تهدیدهای کره شمالی دفاع می‌کنند. ترامپ وعده داده این سربازان را به کشور برمی‌گرداند، ادعایی که بسیاری را در کره جنوبی شوکه کرده است، کشوری که در میانه بی‌ثباتی فزاینده در آن منطقه روابط خود را با آمریکا تشدید کرده بود. به نظر هانس شاتل، استاد دانشگاه یون‌سی، بحران سیاسی در سئول به خلئی در رهبری منجر شده که جاه‌طلبی‌های بین‌المللی کره جنوبی را فرو می‌نشاند. شاتل می‌گوید: «مشکل بزرگ‌تر با رسوایی داخلی این است که آیا خانم پارک می‌تواند کشور را به نحوی درست و معتبر نمایندگی کند یا نه، آیا می‌تواند صدا یا تصویری برای کره جنوبی باشد یا نه. اگر او مشروعیت داخلی را از دست
داده باشد، این مساله به امور بین‌المللی نیز خواهد کشید.»
منبع: Financial Times
دیدگاه تان را بنویسید