وضعیت کنونی زیرشاخص‌های رفاه سیاسی - اجتماعی چگونه است؟
لبه تیغ
کم و کیف بیش از ۳۰ زیرشاخصی که موسسه لگاتوم در سال گذشته میلادی مورد ارزیابی قرار داده، نشان می‌دهد، وضعیت ایران از منظر رفاه اجتماعی و سیاسی «قرمز» است.
کم و کیف بیش از 30 زیرشاخصی که موسسه لگاتوم در سال گذشته میلادی مورد ارزیابی قرار داده، نشان می‌دهد، وضعیت ایران از منظر رفاه اجتماعی و سیاسی «قرمز» است. این گزارش البته در آبان 1394 منتشر شد اما به بهانه سخنان رئیس‌جمهوری در واپسین روزهای سال کهنه، قصد داریم بار دیگر به این گزارش نگاهی بیندازیم. سخنانی که نویدبخش آمدن سالی است که در آن«شرایط اقتصادی» و «رفاه عمومی» ترقی خواهد کرد. آیا این وعده دکتر حسن روحانی شامل رفاه اجتماعی و سیاسی هم می‌شود؟ البته پاسخ این پرسش از پیش پیداست؛ حکماً افسار شاخص‌هایی نظیر ایمنی و امنیت، سرمایه اجتماعی یا آزادی‌های فردی که نمایانگر سطح رفاه از نوع اجتماعی و سیاسی است، همچون ابزار نرخ سود بانکی در دست دولتمردان نیست که با یک تصمیم بتوانند آن را بالا و پایین ببرند. بی‌تردید «حاکمیت قانون»، «احساس ایمنی و امنیت» یا «احساس اعتماد» به هم‌نوع یا دولت که به عنوان وجهی از سرمایه اجتماعی شناخته می‌شود، یک‌شبه یا در طول یک و حتی دوسال افزایش پیدا نمی‌کند. از طرفی، رئیس‌جمهوری در حالی بهبود شرایط اقتصادی را در سال جدید بشارت داده است که اقتصاددانان و نخبگان کشور جملگی بر این نکته
اتفاق نظر دارند که بهبود شاخص‌های اقتصادی در گرو اجماع نیروهای اجتماعی ایران بر سر پذیرفتن الزامات تحقق رشد اقتصادی در کشور است. با این همه اما از سال 1395 نه‌تنها بوی«اجماع» به مشام نمی‌رسد که از شواهد پیداست، گروه‌های محافظه‌کار شمشیر یک مناقشه تمام‌عیار با دولت و موافقان سیاست‌های دولت یازدهم را از رو بسته‌اند. بنابراین چگونه قرار است، همدلی حاصل شود و رشد اقتصادی؟ در این صورت تکلیف رفاه عمومی چه می‌شود؟ کسانی که با در نظر گرفتن رجحان‌های فردی و حزبی، ثبات سیاسی کشور را مخدوش می‌کنند، بدون شک نمی‌دانند یا تظاهر به جهل می‌کنند که اقتصاد در سایه ثبات سیاسی رشد می‌کند. به عنوان مثال، گروه موسوم به دلواپسان و کسانی که قصد دارند، فضای سیاسی کشور را بر سر توافق هسته‌ای به التهاب بکشانند، آیا آمار میلیونی جوانان بیکار را نشنیده‌اند؟ یا دست کم در اطراف خود با آنها مواجه نشده‌اند؟ ایجاد اشتغال برای این تعداد جوانان جوینده کار که اکنون به عنوان یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های سیاستگذاران مطرح است، با منابع موجود در کشور ممکن نیست و سرمایه‌گذار خارجی نیز به شرطی ریسک سرمایه‌گذاری در ایران را به جان می‌خرد که نشانه‌هایی
از ثبات اقتصادی و سیاسی در کشور مشاهده کند. در این میان، آمار جالبی هم وجود دارد که به خوبی نشان می‌دهد ایران از منظر رفاه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی روی لبه تیغ قرار دارد. نایب رئیس انجمن روانشناسان ایران می‌گوید گروه زیادی از جمعیت کشور دچار اختلال روانی هستند و این بیماری‌ها در جوان‌ها و کسانی که در دهه 2 و 3 عمر هستند بیشتر بروز می‌کند.
حال آنکه در گزارش 2015 موسسه لگاتوم از شاخص کامیابی یا خوشبختی که در ایران به عنوان شاخص رفاه نیز معرفی می‌شود، کشور ما در کنار کشورهای فقیر آفریقایی و آمریکای‌جنوبی قرار گرفته است، یک پله پایین‌تر از ونزوئلا و یک رتبه بالاتر از بورکینافاسو. ایران در میان 142 کشور مورد ارزیابی در زیرشاخص‌های امنیت و ایمنی، رتبه 120، حکمرانی 122، سرمایه اجتماعی 115 و آزادی‌های فردی رتبه 131 را به خود اختصاص داده است. جالب اینکه، در زیرشاخص حکمرانی، موضوعاتی چون فقرزدایی، نظام قضایی، ثبات حاکمیت، مبارزه با فساد و تلاش دولت برای حفاظت از محیط زیست مورد ارزیابی قرار گرفته است؛ در زیرشاخص امنیت و ایمنی، موضوعاتی مانند، تجربه عدم امنیت، دزدی، احساس امنیت برای قدم زدن در شب و توانایی بیان نظر سیاسی بدون ترس مورد توجه قرار گرفته و در زیرشاخص سرمایه اجتماعی مواردی چون کمک به خیریه، اعتماد به مردم و فعالیت‌های داوطلبانه ارزیابی شده است.
دیدگاه تان را بنویسید