تاریخ انتشار:
آیا واقعاً سرمایه‌گذاری در جزایر خصوصی سود‌آوری دارد؟
چالش‌های خصوصی‌سازی درآب‌ها
بازار خرید و فروش جزایر خصوصی در جهان بازاری است که شاید بدون آنکه به نظر بیاید فعالان مخصوص به خود را دارد و عده زیادی از ثروتمندان برای خرید این جزایر از خود تمایل نشان می‌دهند.
بازار خرید و فروش جزایر خصوصی در جهان بازاری است که شاید بدون آنکه به نظر بیاید فعالان مخصوص به خود را دارد و عده زیادی از ثروتمندان برای خرید این جزایر از خود تمایل نشان می‌دهند. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا لزوماً سرمایه‌گذاری در جزایر خصوصی یک سرمایه‌گذاری سودآور است یا اینکه این سرمایه‌گذاری سود چندانی عاید سرمایه‌گذاران نمی‌کند.
این روزها اخبار زیادی به گوش می‌رسد، مثل اینکه جزیره معروف اسکورپیوس یونان در دریای مرمره به قیمت ۱۴۳میلیون دلار به فروش رفت یا اینکه جزیره کیوکی باهاماس با تجهیزات ساحلی، مناظر زیبا و خاطره‌انگیز و امکانات چتر‌بازی‌اش به قیمت ۱۱۰میلیون دلار به فروش رفت. یا اینکه امیر قطر به تازگی شش جزیره از جزایر یونان را خریداری کرده است و برای آنها بیش از 8/5 میلیون یورو هزینه کرده است.
جالب است که بدانیم امیر قطر هدفش از خرید این جزایر را نه برپا کردن یک مرکز توریستی و تفریحی و نه سرمایه‌گذاری عنوان کرده است. امیر قطر گفته است که این جزایر را می‌خرد تا در آنها برای ۲۴ فرزند و سه همسرش کاخ‌هایی شخصی آماده کند و به همین منظور نیز تعدادی معمار را به این جزایر گسیل داشته تا طرح‌های کاخ‌های او را آماده کنند. اما جالب اینجاست که قوانین عجیبی در یونان درباره ساخت و ساز وجود دارد که یکی از آنها این است که مهم نیست زمینی که در آن ساختمان ساخته می‌شود چقدر باشد، متراژ ساختمان نمی‌تواند بیشتر از ۲۵۰ مترمربع باشد. امیر قطر هم در واکنش به این موضوع به مقامات محلی گفته است که تنها آشپزخانه قصر او باید حدود هزار مترمربع باشد تا بتوان غذای لازم برای همه مهمانان را در آن آماده کرد. امیر قطر برای آنکه مسوولان محلی را قانع کند تا اجازه دهند هر چه می‌خواهد بکند مشکلات زیادی را پشت سر گذاشته است، مثلاً مسوولان به او گفته‌اند که باید یک هدیه مهم برای مردم آن منطقه داشته باشد و قرار شد تا یک لوله‌کشی آب جدید برای تامین آب منطقه از طرف امیر قطر در آن منطقه احداث شود. علاوه بر اینها امیر قطر شروع به سرمایه‌گذاری در مناطق مجاور جزیره نیز کرده است و امیدوار است تا تابستان سال آینده امکاناتی که در آن منطقه می‌سازد به بهره‌برداری برسند. به واسطه این خدمات قرار است که امیر قطر شهروند افتخاری این منطقه نیز بشود و این منطقه را تبدیل به یکی از مناطق مدرن در یونان کند. شهردار شهر ایتاکا که جزیره در نزدیکی آن است، می‌گوید: «ما امیدواریم بار دیگر که امیر قطر به این منطقه می‌آید، میزبانان خوبی برای او باشیم و او از امکانات جدیدی که در این منطقه به وجود آمده است، استفاده کند.»
البته این نخستین بار نیست که امیر قطر به سرمایه‌گذاری در یونان علاقه نشان می‌دهد، بلکه این امیر ۶۱ساله سه سال پیش و هنگامی که مشکلات اقتصادی یونان به شدت خود را نشان دادند نیز پنج میلیارد دلار در این کشور سرمایه‌گذاری کرد. قرار بود این سرمایه‌گذاری در بخش‌های مسکن، توریسم، حمل و نقل و زیرساخت‌های این کشور انجام شود، اما به دلیل بوروکراسی خیلی زیادی که در ادارات یونانی حاکم است، او از این سرمایه‌گذاری‌ها منصرف شد. ماه گذشته و همزمان با سفر نخست‌وزیر یونان به قطر، امیر قطر دوباره علاقه خود را برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف در کشور یونان نشان داد و قرار شد امیر قطر در مناقصه‌‌ای که برای توسعه فرودگاه قدیمی و بین‌المللی آتن (الینیکو) انجام می‌شود شرکت کند.
فرودگاه آتن یکی از باارزش‌ترین دارایی‌ها در یونان است و بسیاری از سرمایه‌داران به دنبال سرمایه‌گذاری در این فرودگاه هستند. همین‌طور امیر قطر برای خرید هتل و تجهیزات ساحلی آستیرپالاس که زمانی مرکز تجمع چهره‌های معروف بود نیز اعلام آمادگی کرده است.
امیر قطر یک فرد بسیار ثروتمند است، اما علاوه بر این او یک بازرگان بسیار متبحر نیز هست. او می‌خواست جزیره معروف اسکورپیوس را که متعلق به ارسطو اناسیس بود و مراسم ازدواج ژاکلین کندی و ارسطو اناسیس نیر در آن برگزار شده بود نیز خریداری کند اما زمانی که آتینا اناسیس نوه ارسطو اناسیس حاضر نشد با قیمت پیشنهادی امیر قطر موافقت کند، معامله به انجام نرسید.
از روندی که امیر قطر و مقامات یونان پیش گرفته‌اند این‌طور بر‌می‌آید که از خصوصی‌سازی برخی جزایر هم خریدار سود می‌برد و هم فروشنده، اما سوال اینجاست که آیا این صنعت سودآور است؟ چرا که لزوماً قیمت جزایر خصوصی آن قدرها هم زیاد نیست و مثلاً جزیره ایلین سیمریگ که متعلق به اسکاتلند است قیمتی معادل ۴۵ هزار پوند (حدود ۷۱ هزار دلار) دارد و جزیره‌ای است که سراسر پوشیده شده از سواحل شنی و صخره است.
آقای فرهاد ولادی که یک واسطه خرید و فروش جزایر خصوصی است درباره این بازار می‌گوید: «تا به حال بازار جزایر خصوصی در این حد ناپایدار و نامطمئن نبوده است.» او بیش از ۱۲۰ جزیره از ۲۲ کشور را در پرونده خود و آماده فروش دارد. او معتقد است با اینکه بازار ناپایدار است، اما هنوز بازار جزایر اشرافی پررونق است. جزایر اشرافی جزایری هستند که یک‌دهم بازار را در‌بر می‌گیرند و دسترسی خوبی به آب و غذا دارند، چندان محل تجمع حشرات نیستند و آب و هوایی مطبوع و دل‌نشین دارند. این جزایر چندان مهم نیست که در چه دوره اقتصادی‌ای باشد، در رونق و رکود مشتریان خود را دارند و برای امثال جانی دپ، سلن دیون و دایانا راس که خریداران این جزایر هستند چندان مهم نیست که وضع اقتصادی چگونه است.
اما ماجرا برای جزایر دیگر فرق می‌کند. این جزایر که به آنها جزایر ماجراجویی می‌گویند، جزایری هستند که ارزان‌ترند و امکانات کمتری دارند و در حال حاضر نیز مشتریان زیادی ندارند. در گذشته این جزایر نیز بازار خوبی داشتند و فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری بودند. آقای ولادی می‌گوید جزیره‌ای در پاناما که در سال ۲۰۰۳ به قیمت۱۰۰هزار دلار فروخته بود، پنج سال بعد قیمتی حدود سه میلیون دلار داشت، اما اکنون قیمت‌ها رو به کاهش هستند و یک جزیره پوشیده‌شده از جنگا در فلوریدا که چند سال پیش به قیمت 1/6 میلیون دلار به فروش رفته بود، در ژوئن امسال به قیمت۲۶۰ هزار دلار به فروش رفت.
نگهداری کردن از جزایر نیز معمولاً یکی از مشکلات اصلی خریداران این جزایر است، چرا که در اختیار داشتن یک جزیره کامل معمولاً نیاز به وقت‌گذاری زیادی از سوی صاحبان آنها دارد. فریتس هاننبرگ که خدمات نگهداری از جزایر ارائه می‌دهد، می‌گوید مثلاً راه‌اندازی یک دستگاه آب شیرین‌کن یا یک سیستم تامین آب برای جزایر ممکن است بیش از ۵۰ هزار دلار هزینه داشته باشد، نگهداری کردن از گیاهان درون جزیره نیز هزینه دارد و برخی از صاحبان جزایر برای نگهداری جزیره از افراد محلی استفاده می‌کنند، اما مشکلی که وجود دارد این است که در بسیاری از مواقع افراد بومی به دلیل حسادت یا دلایل مشابه علاقه‌ای به نگهداری از جزایر از خود نشان نمی‌دهند و نتیجتاً صاحبان جزایر نمی‌توانند به خوبی از جزیره خود مراقبت کنند.
مشکلات دیگری نیز وجود دارد که یکی از آنها این است که صاحب جزیره باید از قوانین کشور متبوع پیروی کند و این پیروی می‌تواند مشکلاتی به وجود بیاورد، مثلاً نیکلاس کیج پس از آنکه یک جزیره خریداری کرد و خواست در آن یک ساختمان بسازد متوجه شد که بر اساس قوانین به دلیل آنکه آن جزیره زیستگاه یک گونه نادر جانوری است نمی‌تواند این کار را انجام دهد و به همین دلیل این جزیره را فروخت.
علاوه بر این افزایش سطح دریاهای آزاد نیز یکی دیگر از تهدیداتی است که جزیره‌داران و خریداران جزیره‌ها را تهدید می‌کند چرا که افزایش سطح آب می‌تواند باعث غرق شدن جزایر کوچک شود.
این روزها اخبار زیادی به گوش می‌رسد، مثل اینکه جزیره معروف اسکورپیوس یونان در دریای مرمره به قیمت ۱۴۳میلیون دلار به فروش رفت یا اینکه جزیره کیوکی باهاماس با تجهیزات ساحلی، مناظر زیبا و خاطره‌انگیز و امکانات چتر‌بازی‌اش به قیمت ۱۱۰میلیون دلار به فروش رفت. یا اینکه امیر قطر به تازگی شش جزیره از جزایر یونان را خریداری کرده است و برای آنها بیش از 8/5 میلیون یورو هزینه کرده است.
جالب است که بدانیم امیر قطر هدفش از خرید این جزایر را نه برپا کردن یک مرکز توریستی و تفریحی و نه سرمایه‌گذاری عنوان کرده است. امیر قطر گفته است که این جزایر را می‌خرد تا در آنها برای ۲۴ فرزند و سه همسرش کاخ‌هایی شخصی آماده کند و به همین منظور نیز تعدادی معمار را به این جزایر گسیل داشته تا طرح‌های کاخ‌های او را آماده کنند. اما جالب اینجاست که قوانین عجیبی در یونان درباره ساخت و ساز وجود دارد که یکی از آنها این است که مهم نیست زمینی که در آن ساختمان ساخته می‌شود چقدر باشد، متراژ ساختمان نمی‌تواند بیشتر از ۲۵۰ مترمربع باشد. امیر قطر هم در واکنش به این موضوع به مقامات محلی گفته است که تنها آشپزخانه قصر او باید حدود هزار مترمربع باشد تا بتوان غذای لازم برای همه مهمانان را در آن آماده کرد. امیر قطر برای آنکه مسوولان محلی را قانع کند تا اجازه دهند هر چه می‌خواهد بکند مشکلات زیادی را پشت سر گذاشته است، مثلاً مسوولان به او گفته‌اند که باید یک هدیه مهم برای مردم آن منطقه داشته باشد و قرار شد تا یک لوله‌کشی آب جدید برای تامین آب منطقه از طرف امیر قطر در آن منطقه احداث شود. علاوه بر اینها امیر قطر شروع به سرمایه‌گذاری در مناطق مجاور جزیره نیز کرده است و امیدوار است تا تابستان سال آینده امکاناتی که در آن منطقه می‌سازد به بهره‌برداری برسند. به واسطه این خدمات قرار است که امیر قطر شهروند افتخاری این منطقه نیز بشود و این منطقه را تبدیل به یکی از مناطق مدرن در یونان کند. شهردار شهر ایتاکا که جزیره در نزدیکی آن است، می‌گوید: «ما امیدواریم بار دیگر که امیر قطر به این منطقه می‌آید، میزبانان خوبی برای او باشیم و او از امکانات جدیدی که در این منطقه به وجود آمده است، استفاده کند.»
البته این نخستین بار نیست که امیر قطر به سرمایه‌گذاری در یونان علاقه نشان می‌دهد، بلکه این امیر ۶۱ساله سه سال پیش و هنگامی که مشکلات اقتصادی یونان به شدت خود را نشان دادند نیز پنج میلیارد دلار در این کشور سرمایه‌گذاری کرد. قرار بود این سرمایه‌گذاری در بخش‌های مسکن، توریسم، حمل و نقل و زیرساخت‌های این کشور انجام شود، اما به دلیل بوروکراسی خیلی زیادی که در ادارات یونانی حاکم است، او از این سرمایه‌گذاری‌ها منصرف شد. ماه گذشته و همزمان با سفر نخست‌وزیر یونان به قطر، امیر قطر دوباره علاقه خود را برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف در کشور یونان نشان داد و قرار شد امیر قطر در مناقصه‌‌ای که برای توسعه فرودگاه قدیمی و بین‌المللی آتن (الینیکو) انجام می‌شود شرکت کند.
فرودگاه آتن یکی از باارزش‌ترین دارایی‌ها در یونان است و بسیاری از سرمایه‌داران به دنبال سرمایه‌گذاری در این فرودگاه هستند. همین‌طور امیر قطر برای خرید هتل و تجهیزات ساحلی آستیرپالاس که زمانی مرکز تجمع چهره‌های معروف بود نیز اعلام آمادگی کرده است.
امیر قطر یک فرد بسیار ثروتمند است، اما علاوه بر این او یک بازرگان بسیار متبحر نیز هست. او می‌خواست جزیره معروف اسکورپیوس را که متعلق به ارسطو اناسیس بود و مراسم ازدواج ژاکلین کندی و ارسطو اناسیس نیر در آن برگزار شده بود نیز خریداری کند اما زمانی که آتینا اناسیس نوه ارسطو اناسیس حاضر نشد با قیمت پیشنهادی امیر قطر موافقت کند، معامله به انجام نرسید.
از روندی که امیر قطر و مقامات یونان پیش گرفته‌اند این‌طور بر‌می‌آید که از خصوصی‌سازی برخی جزایر هم خریدار سود می‌برد و هم فروشنده، اما سوال اینجاست که آیا این صنعت سودآور است؟ چرا که لزوماً قیمت جزایر خصوصی آن قدرها هم زیاد نیست و مثلاً جزیره ایلین سیمریگ که متعلق به اسکاتلند است قیمتی معادل ۴۵ هزار پوند (حدود ۷۱ هزار دلار) دارد و جزیره‌ای است که سراسر پوشیده شده از سواحل شنی و صخره است.
آقای فرهاد ولادی که یک واسطه خرید و فروش جزایر خصوصی است درباره این بازار می‌گوید: «تا به حال بازار جزایر خصوصی در این حد ناپایدار و نامطمئن نبوده است.» او بیش از ۱۲۰ جزیره از ۲۲ کشور را در پرونده خود و آماده فروش دارد. او معتقد است با اینکه بازار ناپایدار است، اما هنوز بازار جزایر اشرافی پررونق است. جزایر اشرافی جزایری هستند که یک‌دهم بازار را در‌بر می‌گیرند و دسترسی خوبی به آب و غذا دارند، چندان محل تجمع حشرات نیستند و آب و هوایی مطبوع و دل‌نشین دارند. این جزایر چندان مهم نیست که در چه دوره اقتصادی‌ای باشد، در رونق و رکود مشتریان خود را دارند و برای امثال جانی دپ، سلن دیون و دایانا راس که خریداران این جزایر هستند چندان مهم نیست که وضع اقتصادی چگونه است.
اما ماجرا برای جزایر دیگر فرق می‌کند. این جزایر که به آنها جزایر ماجراجویی می‌گویند، جزایری هستند که ارزان‌ترند و امکانات کمتری دارند و در حال حاضر نیز مشتریان زیادی ندارند. در گذشته این جزایر نیز بازار خوبی داشتند و فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری بودند. آقای ولادی می‌گوید جزیره‌ای در پاناما که در سال ۲۰۰۳ به قیمت۱۰۰هزار دلار فروخته بود، پنج سال بعد قیمتی حدود سه میلیون دلار داشت، اما اکنون قیمت‌ها رو به کاهش هستند و یک جزیره پوشیده‌شده از جنگا در فلوریدا که چند سال پیش به قیمت 1/6 میلیون دلار به فروش رفته بود، در ژوئن امسال به قیمت۲۶۰ هزار دلار به فروش رفت.
نگهداری کردن از جزایر نیز معمولاً یکی از مشکلات اصلی خریداران این جزایر است، چرا که در اختیار داشتن یک جزیره کامل معمولاً نیاز به وقت‌گذاری زیادی از سوی صاحبان آنها دارد. فریتس هاننبرگ که خدمات نگهداری از جزایر ارائه می‌دهد، می‌گوید مثلاً راه‌اندازی یک دستگاه آب شیرین‌کن یا یک سیستم تامین آب برای جزایر ممکن است بیش از ۵۰ هزار دلار هزینه داشته باشد، نگهداری کردن از گیاهان درون جزیره نیز هزینه دارد و برخی از صاحبان جزایر برای نگهداری جزیره از افراد محلی استفاده می‌کنند، اما مشکلی که وجود دارد این است که در بسیاری از مواقع افراد بومی به دلیل حسادت یا دلایل مشابه علاقه‌ای به نگهداری از جزایر از خود نشان نمی‌دهند و نتیجتاً صاحبان جزایر نمی‌توانند به خوبی از جزیره خود مراقبت کنند.
مشکلات دیگری نیز وجود دارد که یکی از آنها این است که صاحب جزیره باید از قوانین کشور متبوع پیروی کند و این پیروی می‌تواند مشکلاتی به وجود بیاورد، مثلاً نیکلاس کیج پس از آنکه یک جزیره خریداری کرد و خواست در آن یک ساختمان بسازد متوجه شد که بر اساس قوانین به دلیل آنکه آن جزیره زیستگاه یک گونه نادر جانوری است نمی‌تواند این کار را انجام دهد و به همین دلیل این جزیره را فروخت.
علاوه بر این افزایش سطح دریاهای آزاد نیز یکی دیگر از تهدیداتی است که جزیره‌داران و خریداران جزیره‌ها را تهدید می‌کند چرا که افزایش سطح آب می‌تواند باعث غرق شدن جزایر کوچک شود.
دیدگاه تان را بنویسید