تاریخ انتشار:
برداشت‌های سیاسی «کیهان» از اسکناس پنج هزارتومانی جدید
دست دولت در حنای یارانه
نمایندگان مجلس آن‌قدر لایحه بودجه را بازبینی و بازنگری کردند، تا سرانجام دست دولت را در حنای حذف یارانه پردرآمدها در سال آینده گذاشتند؛ تصمیمی که سه‌شنبه گذشته در آخرین جلسه بررسی لایحه بودجه ۹۴ در مجلس گرفته شد و روز چهارشنبه تیتر اصلی بسیاری از روزنامه‌ها را به خود اختصاص داد.
نمایندگان مجلس آن‌قدر لایحه بودجه را بازبینی و بازنگری کردند، تا سرانجام دست دولت را در حنای حذف یارانه پردرآمدها در سال آینده گذاشتند؛ تصمیمی که سه‌شنبه گذشته در آخرین جلسه بررسی لایحه بودجه 94 در مجلس گرفته شد و روز چهارشنبه تیتر اصلی بسیاری از روزنامه‌ها را به خود اختصاص داد.
روزنامه خراسان با تیتر «دولت موظف به حذف یارانه ثروتمندان شد» نوشت: «نمایندگان در روز آخر بررسی بودجه در مجلس، سقف منابع یارانه نقدی را از 5/42 هزار میلیارد تومان سال گذشته به 39 هزار میلیارد کاهش دادند و بر اساس این تصمیم مجلس، دولت ناگزیر است یارانه خانوارهای پردرآمد را حذف کند.»
البته به نوشته این روزنامه «دولت در سال آینده در دوراهی حذف یارانه ثروتمندان یا کاهش میزان یارانه نقدی قرار می‌گیرد. اگر دولت بخواهد یارانه نقدی ثروتمندان را حذف کند، ناگزیر است یارانه چیزی حدود پنج میلیون و 500 هزار نفر ثروتمند را قطع کند.»
روزنامه «اعتماد» هم که «حذف قطعی یارانه ٥/٥ میلیون نفر» را به عنوان تیتر نخست روز چهارشنبه خود انتخاب کرده بود، گزارش داد که علاوه بر این مصوبه، مجلس به دولت تکلیف کرده است: «از فروردین سال ٩٤ نسبت به ثبت‌نام کسانی که موفق به ثبت‌نام دریافت یارانه نشده‌اند در فرمانداری‌ها اقدام کرده و نسبت به آن عمل کند.» یعنی از یک‌سو حکم به کاهش شمار یارانه‌بگیران داده است و از سوی دیگر ثبت‌نام متقاضیان جدید را بر دولت واجب کرده است.
به هر حال، بررسی لایحه بودجه 94 در مجلس هفته قبل تمام شد و در صورت تایید شورای نگهبان، این لایحه به قانون تبدیل خواهد شد. بودجه‌ای با این مشخصات: «بودجه سال 1394 کل کشور از حیث منابع و مصارف بالغ بر هشت میلیون و 449 هزار و 599 میلیارد و 804 میلیون ریال به شرح زیر است:
الف- منابع بودجه عمومی دولت از لحاظ درآمدها و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی و مصارف بودجه عمومی دولت از حیث هزینه‌ها و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی بالغ بر دو میلیون و 744 هزار و 101 میلیارد و 609 میلیون ریال شامل: 1- منابع عمومی بالغ بر دو میلیون و 362 هزار و 817 میلیارد و 171 میلیون ریال؛ 2- درآمدهای اختصاصی وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی بالغ بر 381 هزار و 284 میلیارد و 438 میلیون ریال
ب- بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت از لحاظ درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار بالغ بر پنج میلیون و 970 هزار و 596 میلیارد و 988 میلیون ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداخت‌ها بالغ بر پنج میلیون و 970 هزار و 596 میلیارد و 988 میلیون ریال.»
پنج گزینه پیش‌رو در بازار ملک 94
مجلس با این مصوبه تصویر دخل و خرج سال آینده را برای دولت ترسیم کرد. اما اوضاع بازارهای مختلف در سال 94 موضوعی است که همچنان برای بسیاری از شهروندان محل سوال است. با هدف پاسخ دادن به بخشی از این سوال، هفته گذشته روزنامه «دنیای اقتصاد» گزارشی منتشر کرد که «پنج گزینه مسکن در سال 94» را معرفی می‌کرد. به نوشته این روزنامه «چشم‌اندازی که بر مبنای مدل‌‌سازی‌های تجربی، برای بازار مسکن سال 94 تصویر شده، وضعیت سال آینده را «حالت پایان رکود» توصیف می‌کند؛ به این معنی که در سال آینده شاخص‌های اقتصاد مسکن نسبت به امسال روند تدریجی بهبود را طی می‌کنند؛ اما «قیمت» به‌عنوان مهم‌ترین شاخص، از خیز شدید -جهش- به‌دور خواهد بود.»
«دنیای اقتصاد» گزینه‌های مختلف موجود در این بازار را به این ترتیب دسته‌بندی کرد: «در این فضا، مصرف‌کننده‌ها و سرمایه‌گذاران در دو بخش خرید و ساخت‌وساز با پنج گزینه مواجه می‌شوند. سمت تقاضا در مواجهه با سه مسیر «خرید»، «پیش‌خرید» و «تمدید تاخیر در انجام معامله» بهتر است به دو دلیل گزینه دوم را انتخاب کند. بضاعت مالی طیف مصرفی در مقایسه با سطح قیمت‌ها حکم می‌کند: بهای خرید مسکن با قیمت مقطوع و در طول زمان تامین و پرداخت شود، ضمن اینکه با پیش‌خرید، فرصت بهره‌برداری از وام خرید در شرف تصویب نیز محفوظ می‌ماند. همچنین در سمت عرضه پیشنهاد می‌شود طیف سرمایه‌گذار -سازنده‌ها- از رخوت موجود فاصله بگیرد و به تهیه مقدمات ساخت‌وسازهای جدید رو بیاورد. در این میان، گروه سرمایه‌گذار در بخش خرید ملک باید بازدهی نسبی بازارهای مختلف را مدنظر قرار دهد و نسبت به پیش‌بینی کاهش قیمت واقعی مسکن و زیان سفته‌بازی هوشیار باشد.»
واردات خودرو دوباره همگانی شد
لغو انحصار واردات خودرو از دیگر تحولات هفته گذشته بود که می‌تواند تصویر بازار خودرو در سال آینده را تا حدودی روشن کند. روزنامه «جام‌جم» شنبه گذشته این خبر را در صفحه اول خود بازتاب داد و نوشت: «یک عضو شورای رقابت از لغو انحصار در واردات خودرو خبر داد و گفت: بر اساس بخشنامه جدید هر کسی می‌تواند ثبت سفارش کند و خودرو خارجی وارد کشور کند.»
این روزنامه به نقل از رئیس شورای رقابت هم نوشت: «به اعتقاد شورای رقابت اگر امتیاز کالاهای سرمایه‌ای از جمله خودرو به واردکنندگان رسمی داده شود در بازار نوعی انحصار ایجاد خواهد شد لذا ما در جلسات خود با وزارت صنعت درخواست کردیم امکان واردات خودرو توسط دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی نیز فراهم شود.» رضا شیوا با بیان اینکه قرار شده این افراد بابت واردات خارج از نمایندگی رسمی، سه درصد ارزش خودرو را برای گارانتی به نمایندگان رسمی پرداخت کنند، افزود: «با این تدبیر موضوع انحصار و دغدغه گارانتی نبودن برخی خودروهای وارداتی رفع شد. اما اگر واردکنندگان خودرو در مورد این درصد اعتراضی دارند باید این موضوع را با وزارت صنعت در میان بگذارند و با این وزارتخانه به توافق برسند.»
چشم‌انداز مالیات‌ستانی سال آینده
وزیر اقتصاد هم که هفته قبل با حضور در برنامه تلویزیونی «نگاه یک» حضور پیدا کرده بود، تلاش کرد تصویری از اوضاع اقتصاد ایران در سال آینده به دست دهد. علی طیب‌نیا در این برنامه، از جمله به وضع مالیات‌ستانی در سال 94 اشاره کرد و گفت: «از ابتدای سال تاکنون درآمدهای مالیاتی بیش از ۴۲ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است. این رقم با توجه به شرایط اقتصاد ایران قابل توجه است و این افزایش نه از محل نرخ مالیات بلکه بر اساس شناسایی مودیان است. برای سال ۹۴ هم رشد درآمدهای مالیاتی نسبت به امسال ۳۰ درصد پیش‌بینی شده است که کمتر از ۵۰ درصد بودجه را شامل می‌شود.» وزیر اقتصاد در بخش دیگری از سخنان خود یکی از مشکلات اقتصاد ایرانی را سهم بالای صادرات نفت خام در درآمدهای دولت نام برد و گفت: «دولت اقدامات گسترده‌ای در زمینه تشویق و توسعه صادرات انجام داده است، به‌طوری که بسیاری از محدودیت‌های صادراتی رفع و عوارض یا کاهش یافته یا حذف شده است و تسهیلاتی هم در گمرک ایجاد شده است.» طیب‌نیا در این برنامه با چند سوال هم مواجه شد. از جمله اینکه «دولت بر چه مبنایی مطرح می‌کند که رشد اقتصادی آغاز شده است؟» او در پاسخ به این
پرسش گفت: «رشد اقتصاد از چند بنگاه و واحد بزرگ اقتصادی آغاز شده است ولی هنوز به بدنه اقتصاد و بنگاه‌های کوچک و متوسط نرسیده است و به زودی شاهد رشد فراگیر اقتصادی خواهیم بود. هنوز لایحه خروج از رکود در مجلس است و عملیاتی نشده؛ این در حالی است که واحدهای تولیدی ما با مشکل تامین نقدینگی و تنگنای مالی مواجه هستند.»
«پول نفت سر سفره‌های مردم» اشتباه بود
کنایه ظریف وزیر اقتصاد به تاخیر مجلس در تصویب لایحه خروج از رکود در حالی بود که علی لاریجانی، رئیس مجلس هفته گذشته در یک سخنرانی عمومی بر ضرورت توجه و حمایت از بخش تولید تاکید کرده بود.
به نوشته روزنامه «فرهیختگان»، «رئیس مجلس با بیان اینکه شعار «پول نفت سر سفره‌های مردم» اشتباه بود، اظهار کرد: درآمدهای نفتی باید صرف حمایت از تولید شود. مردم ایران پول دستی نمی‌خواهند، بلکه خواسته آنها کرامت است و ما نمی‌خواهیم کشور را به شیوه کمیته امدادی اداره کنیم». به نوشته این روزنامه، «رئیس قوه قانونگذاری با بیان اینکه دولت کنونی باید از دولت‌های گذشته پند بگیرد، افزود: باید بستر سرمایه‌گذاری با کمک تسهیلات بانکی و امکانات فراهم شود و باید فرصت‌های سرمایه‌گذاری را به صاحبان سرمایه معرفی کرد».
انتقاد از پنج هزارتومانی جدید
اگرچه همواره در زمان مذاکرات هسته‌ای ایران با آمریکا یا گروه 1+5، روزنامه‌های منتقد دولت هیچ فرصتی را برای اعتراض به عملکرد دیپلماسی دولت از دست نمی‌دادند، اما هفته قبل، دستاویز روزنامه «کیهان» برای انتقاد از عملکرد دولت جالب توجه‌تر از همیشه بود: «اسکناس پنج هزارتومانی». این روزنامه با انتشار دو عکس از پشت اسکناس پنج هزارتومانی جدید و قدیم نوشت: «اسکناس ۵۰ هزار‌ریالی جدید با طرح سردر دانشگاه تهران رونمایی شد و قرار است این اسکناس در بهار سال ۱۳۹۴ انتشار یابد... اما نکته جالب در اسکناس جدید، حذف یک نماد و یک حدیث است. در اسکناس قبلی، افزون بر حدیث مشهور پیامبر اعظم «دانش اگر در ثریا هم باشد، مردانی از سرزمین پارس بدان دست خواهند یافت»، نماد شهیر انرژی هسته‌ای هم که به میمنت دستیابی دانشمندان جوان کشورمان به دانش بومی هسته‌ای طراحی شده بود، دیده می‌شد. اما در طرح جدید هر دو مورد حذف شده و به جای آنها تصویر سردر دانشگاه تهران جایگزین شده و بیت معروف «توانا بود هر که دانا بود ز دانش دل پیر برنا بود» از حکیم ابوالقاسم فردوسی به همراه ترجمه لاتین آن میان سردر نقش بسته که توسط استاد جلیل رسولی خوشنویسی شده
است.» به نوشته این روزنامه منتقد دولت «جالب توجه است که در تصویر پس‌زمینه اسکناس جدید، سردر دانشگاه تهران با رنگ بنفش پررنگ خودنمایی می‌کند که هیچ تطبیقی با رنگ اصلی و نمای واقعی نماد دانشگاه مادر کشور ندارد! علاوه بر آن با توجه به مشابهت طرح اسکناس 50 هزار‌ریالی جدید با نمای اسکناس‌های قدیمی 50تومانی بی‌توجهی به بار روانی این موضوع نیز قابل ذکر است».
دیدگاه تان را بنویسید