تجزیه نافرجام

خیلی‌ها سازمان تامین اجتماعی را منبع بزرگی از سرمایه می‌دانند؛ سرمایه‌هایی که بیش از 12 میلیون نفر هر ماه به این سازمان واریز می‌کنند. شاید همین سرمایه‌ها بر حساسیت نسبت به آن افزوده است. با این حال به نظر می‌رسد این حساسیت در مورد دارایی‌های این سازمان در نزد دولت چندان وجود ندارد. طبق گفته مدیر‌عامل این سازمان تا پایان امسال میزان تعهد و بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی به 90 هزار میلیارد تومان می‌رسد. اما هنوز خبری از تسویه‌حساب دولت با سازمان تامین اجتماعی نیست. شاید همین سابقه نامناسب دولت هم بوده که سهامداران سازمان تامین اجتماعی نسبت به نزدیکی بیشتر این سازمان با دولت ابراز نگرانی می‌کنند. 23 خرداد‌ماه سال گذشته هیات وزیران اساسنامه سازمان بیمه سلامت ایران را تصویب کرد تا همه مردم از خدمات بیمه پایه درمان بهره ببرند. مصوبه‌ای که وقتی وزیر بهداشت دولت یازدهم خواست اجرایش کند واکنش‌ها شروع شد. از مدیر‌عامل و مسوولان دیگر سازمان تامین اجتماعی گرفته تا برخی نماینده‌های مجلس و مقامات کارگری؛ همه گلایه‌های خود را به اشکال مختلف مطرح کردند. تعدادی از نماینده‌های کارگران کشور حتی در مقابل مجلس تجمع کردند و در نهایت فعلاً طرح «ادغام بخش درمان تامین اجتماعی در بیمه سلامت» از دستور کار مجلس خارج شد. طبق این مصوبه قرار بود دولت مکلف شود بیمه پایه درمان را برای تمامی مردم به‌صورت یکسان اجرا کند. اما اولین مشکل نرخ‌های متفاوت ارائه خدمات بیمه پایه درمان توسط صندوق‌های بیمه درمانی بود. با این حال وزیر بهداشت، به عنوان حامی اصلی این طرح عنوان کرده بود: تجمیع بیمه‌ها برای یکپارچگی ارائه خدمات درمانی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. تنوع در بیمه‌ها موجب اجرا نشدن عدالت در میان مردم می‌شود و متاسفانه برخی دستگاه‌ها از منابع عمومی برای بیمه کردن کارکنان خود استفاده می‌کنند، بنابراین لازم است یک نوع بیمه برای همگان وجود داشته باشد. اما این سخنان او، واکنش‌های پی‌درپی داشت. یکی از مهم‌ترین آنها تقی نوربخش، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی بود که گفته است: ادغام منابع درمانی، صندوق‌های بیمه‌ای را به چند دلیل دچار اشکال می‌کند؛ یکی از این دلایل، متفاوت بودن درصد کسورات حق بیمه در صندوق‌هاست. منابع درمان تامین اجتماعی به دلیل متفاوت بودن حق بیمه، تفاوت در ماخذ دریافت حق بیمه و تفاوت در مکانیسم‌‌های صندوق‌های بیمه‌ای قابل ادغام با سایر صندوق‌ها نیست. پس از او، علی حیدری، عضو هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد ادغام بخش درمان غیرمستقیم این سازمان در صندوق‌های بیمه‌ای مجوز قانونی ندارد. دامنه این گلایه‌ها به مجلس هم رسید. نادر قاضی‌پور، نماینده مردم ارومیه این طور واکنش نشان داد: دولت نمی‌تواند یک‌شبه بیمارستان‌ها را تملک کند و به پول و اموال کارگران چوب حراج بزند. این واکنش‌ها به فعالان کارگری کشور هم سرایت کرد و مثلاً دبیر‌خانه کارگر تهران متذکر شد: کارگران از منفک شدن بخش درمان تامین اجتماعی رضایت ندارند. در همین حال نماینده‌های مجلس به صورت موقت این پرونده را بسته و به بایگانی فرستادند. آنها در هفته‌ای که گذشت پیشنهاد تجمیع منابع بخش درمان سازمان تامین ‌اجتماعی را از دستور کار مجلس خارج کردند تا حداقل در مقطع فعلی این موضوع بایگانی شود.