در انتظار توسعه ارتباطات

قرارداد جدید بوئینگ با ایرلاین ملی کشور پس از سه دهه قطع رابطه باعث شده سوالات مختلفی درباره اهمیت این قرار داد مطرح شود. قراردادی که از نظر اقتصادی محدود بوده و تنها منجر به خرید چارت، نمودار و دیتای پرواز شده است. شاید اگر تحریم‌های اقتصادی در سال‌های اخیر تشدید نشده بود تا به این اندازه قرارداد با بوئینگ در این ابعاد کوچک اینقدر با بزرگ‌نمایی همراه نشده بود. به هر شکل پس از ماه‌ها وعده‌های بوئینگ برای برقراری ارتباط با شرکت‌های هواپیمایی ایرانی رضایت داد معامله محدودی را انجام دهد تا در ظاهر هم شده نشان دهند غربی‌ها پایبند قول و قرارهایشان هستند. با این وجود خبری از خرید قطعه از بوئینگ برای هواپیماهایی که بیش از 30 سال در ناوگان کشور پرواز می‌کنند نیست. به این بهانه با علیرضا جهانگیریان معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری درباره اهمیت قرارداد بوئینگ به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.



قرارداد اقتصادی بوئینگ با ایران‌ایر گرچه منجر به ورود قطعه نشده است با این حال بعد از سه دهه قطع رابطه با بوئینگ این مساله چقدر می‌تواند در گام‌های بعدی موثر واقع شود تا بتوانیم گام‌های جدی‌تر در جهت توسعه ناوگان در مذاکره با بوئینگ برداریم؟
قرارداد با بوئینگ پس از 35 سال قطع ارتباط با شرکت‌های هواپیمایی ایران‌ایر اهمیت دارد. به هر حال مذاکره‌ای انجام شده و مختصری از مسائل مورد نیاز شرکت ایران‌ایر مورد مبادله قرار گرفته است. این امر قابل ملاحظه است و نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.

به هر حال آیا در توسعه روابط شرکت‌های هواپیمایی ایرانی با بوئینگ تاثیرگذار است؟
اکنون زود است که بخواهیم در مورد تاثیر این قرارداد قضاوت کنیم. به هر حال باید منتظر بمانیم که بوئینگ چقدر تمایل دارد این رابطه را توسعه دهد. البته شرکت‌های هواپیمایی کشورمان تنها با بوئینگ وارد مذاکره نشده‌اند بلکه همزمان با شرکت‌های دیگر هواپیماسازی پس از توافق ژنو هم وارد مذاکره شده‌اند. حتی برخی تلاش‌ها نیز نتیجه داده است و ما از شرکت‌های دیگر قطعه وارد کرده‌ایم.

آیا شرکت‌های دیگر جز ایران‌ایر با بوئینگ وارد مذاکره شده‌اند؟
بله، تنها شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران نیست که با بوئینگ وارد مذاکره شده است بلکه سه شرکت هواپیمایی دیگر نیز با بوئینگ مذاکره کرده‌اند اما هنوز نتیجه آن مشخص نیست.

این شرکت‌ها را نام می‌برید؟
اشکالی در نام بردن این شرکت‌ها نیست. چراکه عمدتاً شرکت‌های هواپیمایی بزرگ کشور هستند با این حال بنا به خواسته آنها از نام بردن‌شان معذورم.

آیا با ایرلاین‌های داخلی یا ایرباس هم مذاکراتی داشته‌اند؟
بله، مذاکراتی هم با ایرباس انجام شده است و باز هم جزییات آن مشخص نیست. البته اشاره کردم با شرکت‌های دیگر هواپیماسازی جهان نیز شرکت‌های هواپیمایی ایرانی وارد مذاکره شده‌اند و حتی برخی موارد نیز منجر به امضای قرارداد شده است. بازهم تاکید دارم ترجیح می‌دهم خود شرکت‌ها در صورت صلاحدید درباره جزییات قراردادهای مربوطه سخن بگویند. آنچه مشخص است این است که گام‌های اساسی در این زمینه برداشته‌ایم.

آیا می‌توان امیدوار بود این قراردادها به خرید هواپیما به‌طور مستقیم از شرکت‌های بزرگی چون بوئینگ و ایرباس منجر شود؟
به هر حال خرید هواپیما به‌طور مستقیم از شرکت‌های هواپیماسازی بزرگی چون بوئینگ و ایرباس با توجه به اینکه سال‌ها با آنها به علت تحریم‌ها رابطه نداشتیم به همین سادگی نیست. قبلاً هم اعلام کردم خرید هواپیمای نو از بوئینگ و ایرباس به مذاکرات هسته‌ای بستگی دارد. اگر پیشرفت در مذاکرات حاصل شود قطعاً می‌توان امیدوار بود که اتفاقات خوشایندی در این عرصه رخ دهد. به هر حال شرکت‌های هواپیمایی دائماً در حال مذاکره هستند تا مسیر را هموار کنند. اما این مساله شرایط خاصی دارد و به‌طور طبیعی توافق در مذاکرات هسته‌ای بسیار تاثیرگذار است.

با توجه به اینکه در حال حاضر بوئینگ‌های ناوگان کشور قدیمی هستند آیا نیاز است برای ورود قطعه حتماً به سمت بوئینگ برویم؟
بخشی از این هواپیماها در ناوگان ما فعال هستند و بخشی دیگر به علت نیاز به قطعه زمین‌گیر شده‌اند. اگر با بوئینگ به توافق برسیم تا قطعه وارد کنیم استقبال می‌کنیم. البته اشاره کردم شرکت‌های هواپیمایی ما به سمت مذاکره با سایر شرکت‌های هواپیماسازی به ویژه ایرباس رفته‌اند. چون در ناوگان ما هواپیمای ایرباس زیادتر است به‌طور طبیعی ایرلاین‌های داخلی تمایل دارند با ایرباس بیشتر ارتباط داشته باشند. از طرفی هم محدودیت‌های ایرباس کمتر از بوئینگ است. می‌توان امیدوار بود با گشایش در روند مذاکرات هسته‌ای با ایرباس همکاری بیشتری داشته باشیم.

با این وجود برخی از شرکت‌های هواپیمایی کشور حتی ایران‌ایر در لیست تحریم قرار دارند، در این شرایط می‌توان امیدوار بود شرکت‌هایی که تحریم هستند بتوانند قطعه وارد کنند؟
طی سال‌های مختلف تحریم‌های متفاوتی بر صنعت هوایی کشور اعمال شده است و در مورد شرکت‌های هواپیمایی نیز همین‌گونه است. به هر حال امیدوارم با پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای تحریم‌های شرکت‌های هواپیمایی نیز برداشته شود. همان‌طور که در توافق ژنو باوجود اینکه ایران‌ایر در لیست تحریم بود از این قاعده مستثنی شد.

پس از توافق ژنو به هر حال چندی پیش اعلام شد که شرکت‌های هواپیمایی موفق شدند در چارچوب قرارداد ژنو قطعه وارد کنند. قطعات بیشتر برای کدام هواپیماها بوده است؟
خوشبختانه پس از تلاش‌های فراوان شرکت‌های هواپیمایی موفق شدند تا قطعه وارد کنند. عمدتاً این قطعات برای ایرباس است.

شما بارها اعلام کرده‌اید ناوگان ما به حدود 400 هواپیما نیاز دارد. در این زمینه باوجود اینکه هنوز تحریم‌ها وجود دارند و ما نمی‌توانیم هواپیماهای نو خریداری کنیم چگونه برای پاسخگویی به این نیاز گام خواهید برداشت؟
بر اساس مطالعات و نیازسنجی‌هایی که انجام شده است به این نتیجه رسیده‌ایم که ناوگان ما تا سال 1404 حداقل به 400 هواپیما نیاز دارد. البته این مساله در حالت ایده‌آل است و ممکن است آنچه در دسترس قرار می‌گیرد در این حد نباشد. به هر حال باید منابع مالی خرید این هواپیماها نیاز تامین شوند و ما تمام تلاش‌مان را انجام می‌دهیم و هر چقدر از بار تحریم‌ها کاسته شود ما در این زمینه بیشتر می‌توانیم ناوگان را توسعه دهیم.

دولت در توسعه ناوگان چه میزان از شرکت‌های هواپیمایی حمایت خواهد کرد؟
ما گام‌هایی را در این زمینه برداشته‌ایم. از سال گذشته تاکنون دولت یک میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی را برای ارائه تسهیلات به شرکت‌های هواپیمایی اختصاص داده است. البته ایرلاین‌ها به علت مشکلات وثیقه و اداری هنوز نتوانسته‌اند از این رقم استفاده کنند. از طرفی اگر ایرلاین‌ها موافق باشند تا هواپیماهای مورد نیاز ناوگان را تامین کنند ما از محل منابع صندوق توسعه ملی برای ارائه تسهیلات آنها را در اولویت قرار می‌دهیم و حتی خارج از نوبت می‌توانیم نیازهای آنها را پاسخ دهیم.