سقوط بی‌پایان

بازار سهام چین، در حال تجربه دور تازه‌ای از کاهش قیمت‌هاست. بعد از آنکه بازار سهام شانگهای در طی یک سال بیش از 150 درصد افزایش ارزش را تجربه کرد، به ناگهان روند نزولی آغاز شد. با خروج اولین سرمایه‌ها از این بازار و نشانه‌های کاهش قیمت، سرمایه‌گذاران خرد در عکس‌العملی طبیعی اقدام به فروش سهام خود کردند. اقدامی که روند کاهشی قیمت‌ها را سرعت داد. دولت چین برای کنترل وضعیت نرخ بهره را برای پنجمین بار در 9 ماه کاهش داد و اقدام به خرید سهام با پول نقد کرد. اما به نظر می‌رسد این اقدام چندان موفق نبوده است. هر چند روند کاهش ارزش سهام در چین حالا دیگر سرعت وحشتناک روزهای اول را ندارد اما همچنان روندی ادامه‌دار است. بازار بورس شانگهای در روز 14 سپتامبر نیز 5 /3 درصد ارزش خود را از دست داد تا در مجموع طی یک هفته کاهش ارزش در این بازار به شش درصد برسد. بازارهای کوچک‌تر، کاهش ارزش‌های بیشتری هم داشته‌اند و این رقم در مورد بازار سهام شنزن به حدود 11 درصد رسیده است. همه اینها در حالی اتفاق افتاده که دولت چین تاکنون حدود 240 میلیارد دلار صرف خرید سهام کرده است. شاخص سهام این کشور در حال حاضر 42 درصد کمتر از حداکثر مقدار یک سال گذشته است. ناامنی این بازار و روشن نبودن آینده آن، در کنار افزایش ارزش دلار و احتمال قریب‌الوقوع افزایش نرخ بهره در ایالات‌متحده، روند خروج سرمایه از چین را سرعت بخشیده است و دولت با وجود اقدامات تشویقی و تنبیهی متعدد هنوز نتوانسته این روند را متوقف کند. تنها در شش‌ماهه اول سال 2015، حدود 36 میلیارد دلار جریان خالص خروج سرمایه از چین وجود داشته و پیش‌بینی می‌شود این رقم در شش‌ماهه دوم سال افزایش یابد. البته تنها علت این موضوع، مشکلات بازار سهام چین نیست. کاهش سود کارخانه‌ها، کاهش تولید و مهم‌تر از همه، کاهش رشد اقتصادی این کشور که حالا معلوم شده روندی موقت نخواهد بود و احتمالاً دیگر چین باید به نرخ رشدی یک‌رقمی بسنده کند نیز در این میان مقصر است. علاوه بر این افزایش نرخ بهره در ایالات‌متحده که بهشت سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود نیز به این روند سرعت بخشیده است. این وضعیت باعث کاهش ارزش یوآن در بازارهای جهانی هم شده است که دلیل موجه دیگری برای خروج سرمایه به شمار می‌آید. در شش‌ماهه اول سال جاری میلادی یوآن 6 /2 درصد ارزش خود را در برابر دلار از دست داده است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال 8 /2 درصد دیگر از ارزش را نیز از دست بدهد. به عقیده کارشناسان این وضعیت ادامه‌دار خواهد بود و در نهایت تا پایان سال 2015، یوآن حدود 18 درصد از ارزش فعلی خود در برابر دلار را از دست خواهد داد. البته در مجموع اکثر ارزهای مهم جهان در برابر دلار همین وضعیت را تجربه خواهند کرد اما مهم این است که اولاً کاهش ارزش هیچ‌کدام به شدت یوآن نخواهد بود و همچنین این کاهش ارزش شدید، می‌تواند بر اقتصاد کشورهایی که صادرات بالایی به چین دارند و همگی در آسیا واقع شده‌اند، موثر باشد و در نهایت برای کل اقتصاد آسیا ایجاد مشکل کند.