ستاره خاموش

از عجایب روزگار است که خبرسازترین پالایشگاه سال‌های اخیر ایران، هنوز هیچ بنزینی تولید نمی‌کند و در اصل علت خبرسازی‌اش هم چیزی نیست جز همین تاخیر در بهره‌برداری از آن. احداث بزرگ‌ترین پالایشگاه خاورمیانه در سال 1385 شروع شد و به دلیل عقب‌ماندگی پروژه، زمان بهره‌برداری آن تاکنون چندین بار به تاخیر افتاده است. از سال 1390 تا‌کنون، هر سال زمانی برای بهره‌برداری اعلام می‌شود. آخرین وعده نامحقق در این باره، خبر از افتتاح پروژه تا پایان سال 1392 می‌داد که بر اساس گزارش‌های منتشر‌شده در روزهای اخیر، بهره‌برداری از پالایشگاه حداقل تا سال آینده به تعویق خواهد افتاد.

رشد 50 درصدی تولید بنزین
با بهره‌برداری از هر سه فاز تعریف‌شده پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، این مجتمع قادر به پالایش روزانه 360 هزار بشکه میعانات گازی و تولید روزانه بیش از 35 میلیون لیتر بنزین خواهد بود. با در نظر گرفتن تولید بیش از 63 میلیون لیتر بنزین در سال گذشته، در صورت افتتاح این پالایشگاه در سال 1391، بیش از 50 درصد به ظرفیت تولید بنزین کشور افزوده می‌شد. بنزین تولیدی این پالایشگاه با اکتان 90 و 95 خواهد بود و علاوه بر بنزین، روزانه 14 میلیون لیتر گازوئیل، چهار میلیون لیتر گاز مایع و سه میلیون لیتر سوخت جت نیز در این پالایشگاه تولید خواهد شد.

پالایشگاهی که توجیه اقتصادی دارد
اصلی‌ترین علت تاخیر در بهره‌برداری از این پالایشگاه، مشکلات مالی عنوان شده است. سهامداران اصلی پروژه را دولت (40 درصد)، شستا (35 درصد)، صندوق بازنشستگی نفت (10 درصد) و SPC اندونزی (15 درصد) تشکیل می‌دهند و بنا بر اعلام علیرضا ضیغمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، وزارت نفت در سال گذشته یک میلیارد دلار و 400 میلیون یورو تسهیلات به این پروژه اختصاص داده است. ضیغمی از لزوم همکاری بیشتر دیگر شرکای پروژه در تامین مالی نیز سخن گفته است که به نظر می‌رسد در تامین مالی پروژه به نسبت سهم خود عمل نکرده‌اند. این مقام مسوول در اوایل سال جاری اعلام کرده بود پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در صورت تزریق 500 میلیون تا یک میلیارد دلار دیگر تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد که تاکنون این اعتبارات محقق نشده است. مجموع اعتبارات لازم برای راه‌اندازی کل پروژه حدود 6/3 میلیارد یورو برآورد شده است.

در انتظار تدبیر و امید؟
رستم قاسمی در آخرین روزهای کاری خود به عنوان وزیر، اعلام کرد در صورت تداوم روند فعلی توسعه پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، این پروژه اوایل سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نیز در آخرین اظهارات، سال آینده را زمان بهره‌برداری از فاز اول این پروژه اعلام و اظهار امیدواری کرد با حضور زنگنه، این طرح سرعت خوبی بگیرد. زنگنه نیز با وجود آنکه در برخی سال‌ها پالایشگاه‌سازی را فاقد توجیه دانسته بود، از تداوم و تسریع توسعه ستاره خلیج‌فارس دفاع کرده است. او در برنامه پیشنهادی خود به عنوان وزیر نفت، راه‌اندازی مرحله به مرحله پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را یکی از 13 برنامه کوتاه‌مدت خود در دوران وزارت عنوان کرده بود.