نه بن‌بست نه معجزه

دکتر مسعود نیلی می‌گوید: «در اقتصاد نه بن‌بست وجود دارد و نه معجزه.» یعنی از رکود شدید سال‌های 91 و 92 هم می‌توان خارج شد، اما نباید انتظار معجزه داشت: «انتظار ما این است که شرایط اقتصادی امسال بهتر از سال گذشته باشد؛ اما در شرایط سختی قرار داریم و خارج شدن از آن آسان نیست.» مشاور اقتصادی رئیس‌‌جمهور که از اصلی‌ترین تدوین‌کنندگان «سیاست‌های اقتصادی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود» است، یکشنبه گذشته در برنامه «پایش» شبکه اول تلویزیون حاضر شد و به توضیح این سیاست‌ها پرداخت. او رکود تورمی حاکم بر کشور را «از بعد از دوران جنگ تحمیلی تاکنون» بی‌سابقه دانست و گفت: «در سال‌های 91 و 92 رشد منفی اقتصادی داشتیم و در همین دو سال، نرخ تورم نیز بالای 30 درصد بود.» به اعتقاد نیلی «اعلام رکود به مردم از مسوولیت‌پذیری دولت‌ها ناشی می‌شود؛ چون معمولاً سیاستمداران دوست دارند که بگویند وضعیت خوب است». از نظر مشاور اقتصادی رئیس‌‌جمهور، برای خروج از این رکود، چهار گلوگاه اصلی شامل تنگنای مالی، کاهش تقاضای مردم، رشد سرمایه‌گذاری و تحریم وجود دارد و دو مساله مزمن هم به نام فضای بی‌ثبات اقتصاد و نامساعد بودن محیط کسب و کار را داریم. وی افزود: «مساله ما در تامین مالی بسیار‌بسیار ریشه‌دار است؛ حتی تشکیلات دولت به این بزرگی یک دفتر ندارد تا بدهی‌های دولت را روی کاغذ بیاورد. تازه یک ماه پیش هیات دولت مصوب کرده است که یک دفتر در وزارت امور اقتصاد و دارایی تشکیل شود تا حساب‌های دولت را نگه دارد و بدهی‌ها را دربیاورد.» نیلی با بیان اینکه تامین مالی بنگاه‌ها باید با روشی به غیر از استقراض از بانک مرکزی انجام شود، گفت: «عدم استقلال بانک مرکزی از عوامل اصلی به وجود آمدن شرایط فعلی اقتصاد بوده است، چرا که در بخش مالی، ما رفتار غیراقتصادی را به بانک‌ها تحمیل کردیم.» او در توضیح دلایل نامساعد بودن محیط کسب و کار ایران هم گفت: «دلیل این موضوع، غیر‌قاعده‌مند بودن دولت است. اگر دولت قاعده‌مند شد، رفتارش هم قابل پیش‌بینی خواهد بود. رفتار قاعده‌مند در درجه اول باید در بانک مرکزی اتفاق بیفتد.» مشاور اقتصادی رئیس‌‌جمهور با بیان اینکه صنعت، به عنوان پیشران اصلی برنامه خروج از رکود تعیین ‌شده، گفت: «بهینه‌سازی مصرف انرژی، تامین انرژی، مسکن و صادرات غیرنفتی پیشران‌های دیگر خروج از رکود هستند.»