تاریخ انتشار:
باوند معتقد است: با حسن نیت ایران، ۱ + ۵ دیگر بهانه‌ای برای ادامه تحریم‌ها ندارد
جهان منتظر حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران است
با وجودی که نشست ژنو بدون دستیابی به توافق ایران و اعضای گروه ۱ + ۵ به کار خود پایان داد اما این امیدواری به وجود آمد که در نشست‌های بعدی ما شاهد حسن نیت بیشتر طرفین مذاکره‌کننده برای حصول به نتیجه نهایی باشیم. حضور یکباره وزرای خارجه شش قدرت بزرگ جهانی در سوئیس که البته با کارشکنی طرف فرانسوی همراه بود این امیدواری را در جامعه جهانی ایجاد کرد که راه درازی تا عادی‌سازی پرونده هسته‌ای ایران در پیش نیست.
با وجودی که نشست ژنو بدون دستیابی به توافق ایران و اعضای گروه 1+5 به کار خود پایان داد اما این امیدواری به وجود آمد که در نشست‌های بعدی ما شاهد حسن نیت بیشتر طرفین مذاکره‌کننده برای حصول به نتیجه نهایی باشیم. حضور یکباره وزرای خارجه شش قدرت بزرگ جهانی در سوئیس که البته با کارشکنی طرف فرانسوی همراه بود این امیدواری را در جامعه جهانی ایجاد کرد که راه درازی تا عادی‌سازی پرونده هسته‌ای ایران در پیش نیست. با هرمیداس باوند که سال‌ها به مطالعه رفتار قدرت‌های بزرگ جهانی در معادلات نظام بین‌الملل پرداخته است گفت و گویی پیرامون رفتارشناسی کشور فرانسه و گروه‌های ذی‌نفع از ادامه تحریم‌های ایران داشتیم که بدین شرح است.
برای نخستین بار در طول سال‌های اخیر ما شاهد تلاش طرفین درگیر در پرونده هسته‌ای ایران برای دستیابی به نتیجه‌ای مشترک و توافقنامه‌ای دوجانبه بودیم. اما متاسفانه به دلیل عدم تمایل فرانسوی‌ها در نتیجه‌گیری از این مذاکرات و با طرح این موضوع که خواست اسرائیل در توافقنامه هسته‌ای ایران نادیده گرفته شده است، نشست ژنو به نتایج مورد نظر خود نرسید.
این اتفاق به دلیل آن بود که فرانسوی‌ها می‌خواستند با کارت اسرائیل و اعراب بازی کنند یعنی دقیقاً اهداف آنها را در بحث‌های هسته‌ای ایران پیگیری می‌کردند و البته تا حدودی نیز به خواسته‌های خود دست پیدا کردند. فرانسوی‌ها می‌دانند که این روزها روابط اعراب و آمریکا رنگ و بوی گذشته خود را ندارد و اوباما مانند اخلاف گذشته خود دست به خدمت اسرائیلی‌ها نیست بنابراین تلاش کردند با استفاده از فضای ایجادشده منافع خود را دنبال کنند. علاوه بر این مقامات پاریس برخلاف توافق صورت‌گرفته میان اعضای گروه 1+5 با ایران تلاش کردند با انتشار مذاکرات محرمانه به خارج از فضای نشست عملاً آن را به شکست بکشانند. اینکه فابیوس بیاید و بگوید ما مخالف فعالیت رآکتور آب سنگین اراک هستیم یا باید به نگرانی‌های اسرائیل در مورد غنی‌سازی 20 درصد توجه کنیم تلاشی در جهت برهم زدن توافقات صورت‌گرفته میان ایران و اعضای گروه 1+5 بود که این مذاکرات را به دور بعد کشاند. وزیر خارجه فرانسه با بیان عباراتی نظیر اینکه ایران حاضر نیست ذخایر غنی‌شده خود را از بین ببرد یا آن را به جای دیگر منتقل کند، خواست تا فضایی علیه ما در افکار عمومی جهان به وجود آورد اما حتی از سوی دوستان خود نیز مورد عتاب و سرزنش قرار گرفت. فرانسوی‌ها که تلاش می‌کردند با تامین نظر اعراب و اسرائیل اعلام کنند عملاً مذاکرات به شکست رسیده است، نمی‌دانستند که کشورهای دیگر نسبت به این موضع غیرمنطقی ساکت نمی‌نشینند و آن را محکوم می‌کنند. اظهارات وزیر خارجه سوئد و یکی از مقامات وزارت خارجه روسیه نیز در انتقاد به موضع فابیوس بیان شد.
یعنی ایران به نوعی قربانی زورآزمایی فرانسه در برابر آمریکا و طمع پاریس شد.
به هر حال هر کشوری دنباله‌رو منافع خود و اهدافی است که بتواند مصالح‌اش را تامین کند. اظهارات فابیوس در جمع خبرنگاران حاضر در نشست ژنو نیز در همین راستا و برای راضی کردن اعراب و اسرائیل بیان شد و خوب نتیجه‌اش را هم دیدیم که با واکنش مثبت مقامات تل‌آویو و همچنین سرازیر شدن سیل تقدیرهای اعراب به ویژه سعودی‌ها همراه بود. وزیر خارجه فرانسه تلاش کرد برخلاف اخلاف سابق خود از آمریکا فاصله بگیرد و این کشور را به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه‌ای مطرح کند. یعنی اگر در گذشته نیکلای سارکوزی و وزیر خارجه‌اش خط‌مشی نزدیک به آمریکا داشتند در دوره ریاست جمهوری فرانسوا اولاند و وزارت فابیوس تلاش می‌شود این کشور در جهت خلاف آمریکا تصمیم‌گیری کند تا این‌طور برداشت نشود که فرانسه دنباله‌رو آمریکاست. موضع اخیر فرانسوی‌ها علاوه بر وجه سیاسی به لحاظ اقتصادی نیز با منافعی همراه بود.
ایران هم مانند برخی از کشورهای عربی دارای منابع غنی نفتی و گازی است. با این حساب شرکت‌های فرانسوی هم از حضور در پروژه‌های بزرگ ما محروم می‌شوند؟
مطمئناً همین‌طور است. مواضع فرانسوی‌ها تاثیر عمیقی بر سیاست‌های اقتصادی ایران باقی می‌گذارد و فکر می‌کنم در دوره پیش‌رو تعاملات تجاری ما با پاریس محدود شود. این امکان وجود دارد که در صورت کاهش تحریم‌ها علاوه بر شرکت‌های دیگر اروپایی، آمریکایی‌ها نیز وارد بازار انرژی ایران شوند. البته این موضوع عمیقاً به حرکت بعدی آمریکایی‌ها در نحوه توافق گروه 1+5 با ایران بستگی دارد.
برداشت شما چست؟ اینکه در نشست بعدی نیز آمریکا همچنان از حصول نتیجه در پرونده هسته‌ای ایران حمایت کند.
در نشست اخیر گروه 1+5 با ایران که با کارشکنی فرانسوی‌ها پایان یافت مقدمات کار انجام شده است و همان‌طور که خانم اشتون و وزرای خارجه انگلیس، روسیه و آلمان گفتند مذاکرات به صورت فشرده و سازنده صورت گرفت و فکر نمی‌کنم فرانسوی‌ها در نشست بعدی هم بخواهند رویه گذشته خود را دنبال کنند. البته ممکن است که جریانات داخلی آمریکا به ویژه لابی یهودی این کشور تلاش کند از دستیابی به نتیجه جلوگیری شود یا منتقدان دولت در داخل ایران نیز حرکت تیم هسته‌ای را به باج‌دهی تعبیر کنند و اجازه ادامه مسیر را از آنها سلب کنند.
در صورت دستیابی به توافق چقدر طول می‌کشد تا طرفین برای توقف کامل تحریم‌ها به اجماع نظر برسند.
گروه 1+5 زمانی شش‌ماهه را برای حصول به توافق پیش‌بینی کرده است اما این موضوع تنها در صورت رسیدن به اجماع نظر است چرا که در غیر این صورت شرایط پیچیده‌ای برای ایران به وجود می‌آید.
اما حضور وزرای خارجه اعضای گروه 1+5 در نشست اخیر ژنو نشان‌دهنده دیپلماسی قدرتمند ایران بود، یعنی امکان حصول نتیجه چندان هم دور از دسترس نیست.
بله، همین‌طور است. همین‌که وزرای خارجه شش قدرت بزرگ جهان با برهم‌زدن برنامه‌های خود تصمیم گرفتند در نشست ژنو حضور پیدا کنند نشان داد مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ما چقدر در رسیدن به اهداف خود موفق و توانمند هستند و بیراه نیست که انتظار داشته باشیم در صورت عدم تکرار مواضع فرانسه توافقنامه ایران و اعضای گروه 1+5 در نشست آتی نهایی شود.
اما همین حالا هم اعضای کنگره آمریکا نسبت به رویه دولت این کشور انتقاداتی را مطرح کرده‌اند. یعنی ممکن است در نشست آتی ژنو موضع واشنگتن به پاریس و تل‌آویو نزدیک‌تر شود.
این امکان خیلی ضعیف است. اظهاراتی که در انتقاد از موضع فرانسه مطرح شد نشان داد که تقریباً بیشتر کشورهای جهان به این نتیجه رسیده‌اند که عدم توافق نشست ژنو تنها به دلیل شانتاژ کشورهای حامی اسرائیل بود. حتی وزیر خارجه سوئد در انتقادی که از فابیوس داشت اعلام کرد اسرائیلی‌ها با طرح خواسته‌های غیرواقعی از ایران نشان دادند هیچ دلیل و منطقی برای ادعاهایشان ندارند و تنها به جهت اختلافات ایدئولوژیکی که با ایران دارند بر طبل جنگ با این کشور می‌کوبند. بنابراین گمان نمی‌کنم حتی در کنگره آمریکا نیز این‌چنین رویه غیرمنطقی در حمایت از اسرائیل وجود داشته باشد. علاوه بر این وقتی که نمایندگان آمریکایی می‌گویند پیش از تصویب تحریم‌های جهان منتظر شنیدن دیدگاه‌های جان کری وزیر خارجه این کشور هستند یعنی تمایل دارند که با سیاستی عاقلانه با ایران مواجه شوند.
بنابراین معتقدید رویه نشست اخیر ژنو در نشست آتی هم ادامه پیدا می‌کند.
بله، ما امیدواریم که فرآیند منطقی نشست گذشته در نشست آینده هم ادامه داشته باشد. فرآیندی که به مذاکراتی فشرده و سازنده منجر شد. به طوری که هیات‌های شرکت‌کننده در نشست ژنو برای دستیابی به نتیجه نهایی حتی تا پاسی از شب نیز به مذاکره پرداختند و حاضر بودند برای توافق نهایی این مذاکرات را ادامه دهند اما با کارشکنی فرانسوی‌ها مواجه شدند.
خانم اشتون بر فرصتی 18ماهه برای حصول نتیجه نهایی تاکید می‌کند و آقای ظریف از فرصتی یک‌ساله سخن می‌گوید. در شرایط فعلی عادی‌سازی پرونده ایران چه زمانی را می‌طلبد؟
اگر اراده‌ای در طرفین مذاکرات وجود داشته باشد در زمانی بسیار کمتر به نتیجه می‌رسد. اما به گمان بنده با عملکرد گروه‌های راست افراطی، ما برای توقف تمامی اشکال تحریم زمان بیشتری نیاز داریم.
در شرایط فعلی و با تلاش‌های لابی یهودی چه زمانی متصور است؟
تاکید می‌کنم که بستگی به حرکت آتی گروه‌های مخالف ایران دارد و اینکه آنها با چه قدرتی وارد میدان شوند اما با این وجود هم فکر نمی‌کنم مدت زمان مدیدی باشد. کشورهایی که وابستگی اقتصادی به یهودی‌های ندارند مسلماً از ادامه تحریم‌های ایران جلوگیری می‌کنند. زمانی که ما با حسن نیت وارد مذاکرات هسته‌ای شده‌ایم دلیلی برای ادامه محدودیت‌های اقتصادی وجود ندارد. اروپایی‌ها از نظر مالی و اقتصادی وابستگی به اسرائیل ندارند. شرکت‌هایی نظیر بریتیش پترولیوم یا انی و شل هیچ‌کدام منافع‌شان در ارتباط با تل‌آویو نیست. الان انگلیسی‌ها خواسته‌اند شرکت نفتی ایران از تحریم‌ها مستثنی شود تا بتوانند در حوزه نفتی رهام با طرف ایرانی همکاری کنند. وزیر خارجه فرانسه هم تنها برای دستیابی به منافع بیشتر پرچم حمایت از اسرائیل را بلند کرده است والا در دنیای امروز هیچ قدرتی بدون هدف وارد موضع‌گیری‌های سیاسی نمی‌شود.
اما به نظر می‌رسد پس از بحث هسته‌ای موضوعات دیگری چون حقوق بشر و تروریسم برای ادامه روند قهرآمیز علیه ایران وجود داشته باشد.
در مبانی نظام بین‌الملل اصلی به نام تفکیک امور از یکدیگر وجود دارد که بر اساس آن هر موضوعی منطق خاص خود را می‌طلبد و ما باید تنها در همان مسیر حرکت کنیم. ما برای رسیدگی به یک موضوع نمی‌توانیم آن را به موضوعات لاینحل دیگر گره بزنیم و اجازه ندهیم که همان موضوع اصلی هم حل و فصل شود. معتقدم این موضوعات در مراحل پایانی گفت‌وگوهای ایران با 1+5 به میان می‌آید و در شرایط فعلی سخنی از آنها مطرح نمی‌شود.
برای نخستین بار در طول سال‌های اخیر ما شاهد تلاش طرفین درگیر در پرونده هسته‌ای ایران برای دستیابی به نتیجه‌ای مشترک و توافقنامه‌ای دوجانبه بودیم. اما متاسفانه به دلیل عدم تمایل فرانسوی‌ها در نتیجه‌گیری از این مذاکرات و با طرح این موضوع که خواست اسرائیل در توافقنامه هسته‌ای ایران نادیده گرفته شده است، نشست ژنو به نتایج مورد نظر خود نرسید.
این اتفاق به دلیل آن بود که فرانسوی‌ها می‌خواستند با کارت اسرائیل و اعراب بازی کنند یعنی دقیقاً اهداف آنها را در بحث‌های هسته‌ای ایران پیگیری می‌کردند و البته تا حدودی نیز به خواسته‌های خود دست پیدا کردند. فرانسوی‌ها می‌دانند که این روزها روابط اعراب و آمریکا رنگ و بوی گذشته خود را ندارد و اوباما مانند اخلاف گذشته خود دست به خدمت اسرائیلی‌ها نیست بنابراین تلاش کردند با استفاده از فضای ایجادشده منافع خود را دنبال کنند. علاوه بر این مقامات پاریس برخلاف توافق صورت‌گرفته میان اعضای گروه 1+5 با ایران تلاش کردند با انتشار مذاکرات محرمانه به خارج از فضای نشست عملاً آن را به شکست بکشانند. اینکه فابیوس بیاید و بگوید ما مخالف فعالیت رآکتور آب سنگین اراک هستیم یا باید به نگرانی‌های اسرائیل در مورد غنی‌سازی 20 درصد توجه کنیم تلاشی در جهت برهم زدن توافقات صورت‌گرفته میان ایران و اعضای گروه 1+5 بود که این مذاکرات را به دور بعد کشاند. وزیر خارجه فرانسه با بیان عباراتی نظیر اینکه ایران حاضر نیست ذخایر غنی‌شده خود را از بین ببرد یا آن را به جای دیگر منتقل کند، خواست تا فضایی علیه ما در افکار عمومی جهان به وجود آورد اما حتی از سوی دوستان خود نیز مورد عتاب و سرزنش قرار گرفت. فرانسوی‌ها که تلاش می‌کردند با تامین نظر اعراب و اسرائیل اعلام کنند عملاً مذاکرات به شکست رسیده است، نمی‌دانستند که کشورهای دیگر نسبت به این موضع غیرمنطقی ساکت نمی‌نشینند و آن را محکوم می‌کنند. اظهارات وزیر خارجه سوئد و یکی از مقامات وزارت خارجه روسیه نیز در انتقاد به موضع فابیوس بیان شد.
یعنی ایران به نوعی قربانی زورآزمایی فرانسه در برابر آمریکا و طمع پاریس شد.
به هر حال هر کشوری دنباله‌رو منافع خود و اهدافی است که بتواند مصالح‌اش را تامین کند. اظهارات فابیوس در جمع خبرنگاران حاضر در نشست ژنو نیز در همین راستا و برای راضی کردن اعراب و اسرائیل بیان شد و خوب نتیجه‌اش را هم دیدیم که با واکنش مثبت مقامات تل‌آویو و همچنین سرازیر شدن سیل تقدیرهای اعراب به ویژه سعودی‌ها همراه بود. وزیر خارجه فرانسه تلاش کرد برخلاف اخلاف سابق خود از آمریکا فاصله بگیرد و این کشور را به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه‌ای مطرح کند. یعنی اگر در گذشته نیکلای سارکوزی و وزیر خارجه‌اش خط‌مشی نزدیک به آمریکا داشتند در دوره ریاست جمهوری فرانسوا اولاند و وزارت فابیوس تلاش می‌شود این کشور در جهت خلاف آمریکا تصمیم‌گیری کند تا این‌طور برداشت نشود که فرانسه دنباله‌رو آمریکاست. موضع اخیر فرانسوی‌ها علاوه بر وجه سیاسی به لحاظ اقتصادی نیز با منافعی همراه بود.
ایران هم مانند برخی از کشورهای عربی دارای منابع غنی نفتی و گازی است. با این حساب شرکت‌های فرانسوی هم از حضور در پروژه‌های بزرگ ما محروم می‌شوند؟
مطمئناً همین‌طور است. مواضع فرانسوی‌ها تاثیر عمیقی بر سیاست‌های اقتصادی ایران باقی می‌گذارد و فکر می‌کنم در دوره پیش‌رو تعاملات تجاری ما با پاریس محدود شود. این امکان وجود دارد که در صورت کاهش تحریم‌ها علاوه بر شرکت‌های دیگر اروپایی، آمریکایی‌ها نیز وارد بازار انرژی ایران شوند. البته این موضوع عمیقاً به حرکت بعدی آمریکایی‌ها در نحوه توافق گروه 1+5 با ایران بستگی دارد.
برداشت شما چست؟ اینکه در نشست بعدی نیز آمریکا همچنان از حصول نتیجه در پرونده هسته‌ای ایران حمایت کند.
در نشست اخیر گروه 1+5 با ایران که با کارشکنی فرانسوی‌ها پایان یافت مقدمات کار انجام شده است و همان‌طور که خانم اشتون و وزرای خارجه انگلیس، روسیه و آلمان گفتند مذاکرات به صورت فشرده و سازنده صورت گرفت و فکر نمی‌کنم فرانسوی‌ها در نشست بعدی هم بخواهند رویه گذشته خود را دنبال کنند. البته ممکن است که جریانات داخلی آمریکا به ویژه لابی یهودی این کشور تلاش کند از دستیابی به نتیجه جلوگیری شود یا منتقدان دولت در داخل ایران نیز حرکت تیم هسته‌ای را به باج‌دهی تعبیر کنند و اجازه ادامه مسیر را از آنها سلب کنند.
در صورت دستیابی به توافق چقدر طول می‌کشد تا طرفین برای توقف کامل تحریم‌ها به اجماع نظر برسند.
گروه 1+5 زمانی شش‌ماهه را برای حصول به توافق پیش‌بینی کرده است اما این موضوع تنها در صورت رسیدن به اجماع نظر است چرا که در غیر این صورت شرایط پیچیده‌ای برای ایران به وجود می‌آید.
اما حضور وزرای خارجه اعضای گروه 1+5 در نشست اخیر ژنو نشان‌دهنده دیپلماسی قدرتمند ایران بود، یعنی امکان حصول نتیجه چندان هم دور از دسترس نیست.
بله، همین‌طور است. همین‌که وزرای خارجه شش قدرت بزرگ جهان با برهم‌زدن برنامه‌های خود تصمیم گرفتند در نشست ژنو حضور پیدا کنند نشان داد مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ما چقدر در رسیدن به اهداف خود موفق و توانمند هستند و بیراه نیست که انتظار داشته باشیم در صورت عدم تکرار مواضع فرانسه توافقنامه ایران و اعضای گروه 1+5 در نشست آتی نهایی شود.
اما همین حالا هم اعضای کنگره آمریکا نسبت به رویه دولت این کشور انتقاداتی را مطرح کرده‌اند. یعنی ممکن است در نشست آتی ژنو موضع واشنگتن به پاریس و تل‌آویو نزدیک‌تر شود.
این امکان خیلی ضعیف است. اظهاراتی که در انتقاد از موضع فرانسه مطرح شد نشان داد که تقریباً بیشتر کشورهای جهان به این نتیجه رسیده‌اند که عدم توافق نشست ژنو تنها به دلیل شانتاژ کشورهای حامی اسرائیل بود. حتی وزیر خارجه سوئد در انتقادی که از فابیوس داشت اعلام کرد اسرائیلی‌ها با طرح خواسته‌های غیرواقعی از ایران نشان دادند هیچ دلیل و منطقی برای ادعاهایشان ندارند و تنها به جهت اختلافات ایدئولوژیکی که با ایران دارند بر طبل جنگ با این کشور می‌کوبند. بنابراین گمان نمی‌کنم حتی در کنگره آمریکا نیز این‌چنین رویه غیرمنطقی در حمایت از اسرائیل وجود داشته باشد. علاوه بر این وقتی که نمایندگان آمریکایی می‌گویند پیش از تصویب تحریم‌های جهان منتظر شنیدن دیدگاه‌های جان کری وزیر خارجه این کشور هستند یعنی تمایل دارند که با سیاستی عاقلانه با ایران مواجه شوند.
بنابراین معتقدید رویه نشست اخیر ژنو در نشست آتی هم ادامه پیدا می‌کند.
بله، ما امیدواریم که فرآیند منطقی نشست گذشته در نشست آینده هم ادامه داشته باشد. فرآیندی که به مذاکراتی فشرده و سازنده منجر شد. به طوری که هیات‌های شرکت‌کننده در نشست ژنو برای دستیابی به نتیجه نهایی حتی تا پاسی از شب نیز به مذاکره پرداختند و حاضر بودند برای توافق نهایی این مذاکرات را ادامه دهند اما با کارشکنی فرانسوی‌ها مواجه شدند.
خانم اشتون بر فرصتی 18ماهه برای حصول نتیجه نهایی تاکید می‌کند و آقای ظریف از فرصتی یک‌ساله سخن می‌گوید. در شرایط فعلی عادی‌سازی پرونده ایران چه زمانی را می‌طلبد؟
اگر اراده‌ای در طرفین مذاکرات وجود داشته باشد در زمانی بسیار کمتر به نتیجه می‌رسد. اما به گمان بنده با عملکرد گروه‌های راست افراطی، ما برای توقف تمامی اشکال تحریم زمان بیشتری نیاز داریم.
در شرایط فعلی و با تلاش‌های لابی یهودی چه زمانی متصور است؟
تاکید می‌کنم که بستگی به حرکت آتی گروه‌های مخالف ایران دارد و اینکه آنها با چه قدرتی وارد میدان شوند اما با این وجود هم فکر نمی‌کنم مدت زمان مدیدی باشد. کشورهایی که وابستگی اقتصادی به یهودی‌های ندارند مسلماً از ادامه تحریم‌های ایران جلوگیری می‌کنند. زمانی که ما با حسن نیت وارد مذاکرات هسته‌ای شده‌ایم دلیلی برای ادامه محدودیت‌های اقتصادی وجود ندارد. اروپایی‌ها از نظر مالی و اقتصادی وابستگی به اسرائیل ندارند. شرکت‌هایی نظیر بریتیش پترولیوم یا انی و شل هیچ‌کدام منافع‌شان در ارتباط با تل‌آویو نیست. الان انگلیسی‌ها خواسته‌اند شرکت نفتی ایران از تحریم‌ها مستثنی شود تا بتوانند در حوزه نفتی رهام با طرف ایرانی همکاری کنند. وزیر خارجه فرانسه هم تنها برای دستیابی به منافع بیشتر پرچم حمایت از اسرائیل را بلند کرده است والا در دنیای امروز هیچ قدرتی بدون هدف وارد موضع‌گیری‌های سیاسی نمی‌شود.
اما به نظر می‌رسد پس از بحث هسته‌ای موضوعات دیگری چون حقوق بشر و تروریسم برای ادامه روند قهرآمیز علیه ایران وجود داشته باشد.
در مبانی نظام بین‌الملل اصلی به نام تفکیک امور از یکدیگر وجود دارد که بر اساس آن هر موضوعی منطق خاص خود را می‌طلبد و ما باید تنها در همان مسیر حرکت کنیم. ما برای رسیدگی به یک موضوع نمی‌توانیم آن را به موضوعات لاینحل دیگر گره بزنیم و اجازه ندهیم که همان موضوع اصلی هم حل و فصل شود. معتقدم این موضوعات در مراحل پایانی گفت‌وگوهای ایران با 1+5 به میان می‌آید و در شرایط فعلی سخنی از آنها مطرح نمی‌شود.
دیدگاه تان را بنویسید