قیمت نفت در کانال ۵۰ دلاری تثبیت شد

چهارشنبه هفته گذشته، دلار از مرز چهار هزار‌تومانی عبور کرد، تا به بیشترین مقدار طی چهار سال اخیر برسد. نرخ ارز در هفته گذشته ابتدا در مسیر نزولی قدم می‌گذاشت، اما این روند کاهشی از سه‌شنبه تغییر یافت و در روز چهارشنبه وارد کانال جدید شد. برخی از تحلیلگران معتقدند که بازار قیمت‌های جدید را به سیاستگذار تحمیل کرده است. در روزهای پایانی سال 2016، قیمت نفت کم‌نوسان بود و در کانال 50‌دلاری تثبیت شده است. برخی از کارشناسان چشم‌انداز افزایشی برای بهای این کالا در سال 2017 متصور هستند. در بازار جهانی، پس از افزایش نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو، شاخص جهانی دلار به بیشترین مقدار 14 سال اخیر رسید، این روند بهای اونس را کاهش داد.

دو نیمه متفاوت ارزی

نرخ ارز در هفته گذشته دو نیمه متفاوت را طی کرد، در حالی که در نیمه نخست هفته، نرخ ارز در مسیر نزولی حرکت می‌کرد، از روز سه‌شنبه نوسانات افزایشی، شروع شد و در برخی مقاطع نرخ دلار از مرز چهار هزار تومان گذر کرد. نرخ ارز در ابتدای هفته گذشته، روند نزولی را طی کرد. دلار پس از چهار روز افزایش متوالی در دو هفته قبل، در روز یکشنبه کاهش قیمت را پشت سر گذاشت و به زیر سه هزار و 950 تومان رسید. به گفته فعالان، پایین آمدن نرخ حواله درهم، افزایش حجم ارز موجود در بازار ارز و تعدیل انتظارات افزایشی از جمله عواملی بودند که زمینه‌ساز افت شاخص ارزی شدند. دوشنبه، دلار دومین افت متوالی را ثبت کرد و حتی بهای آن به زیر سه هزار و 910 تومان نیز رسید، البته قیمت آن در انتهای روز کمی افزایش یافت و به سطح سه هزار و 935 تومان رسید. شنیده‌ها از بازار حاکی از آن بود که در ابتدای این روز عرضه ارز از سوی بازارساز و کاهش نوسانات نرخ حواله درهم عواملی بودند که انتظارات کاهشی را بالا بردند. البته با افزایش نرخ ارز، میزان خریدهای ارزی در بازار بالا رفت و قیمت این ارز به‌سرعت از کف ابتدای روز بالا آمد.

از روز سه‌شنبه، نشانه‌های افزایش قیمت دلار، به اوج خود رسید. در این روز، نرخ دلار پس از دو کاهش متوالی در مسیر افزایشی قرار گرفت و از مرز سه هزار و 950 تومان عبور کرد. در چهارمین روز هفته، شاخص ارزی با 30 تومان رشد به قیمت سه هزار و 965 تومان رسید. به گفته فعالان بازار، رشد نرخ حواله درهم مهم‌ترین عاملی بود که بهای دلار را تحریک کرد. روز سه‌شنبه، نرخ درهم در حالی به هزار و 104 تومان رسید که بازارساز ارزی از نبود مشکل در تامین حواله خبر داد و اعلام کرد: «بانک مرکزی در تامین حواله‌های ارزی با چالشی روبه‌رو نیست و حتی وضعیت نسبت به قبل بهبود یافته است.» در این وضعیت با توجه به اظهارنظر محکم بازارساز، به نظر می‌رسد سفته‌بازی در بخش حواله و معاملات نقدی تنها دلیل توضیح‌دهنده نوسان قیمت روز سه‌شنبه است. برخی دیگر از فعالان اعتقاد دارند تعطیلی کریسمس و افزایش تقاضا در آستانه سال جدید میلادی می‌توانند بخش دیگری از دلایل نوسان قیمت باشند.

گذر از مرز چهار هزار تومان

دلار در نخستین روز زمستان از مرز چهار هزار تومان گذر کرد، تا از سقف چهارساله عبور کند. روز چهارشنبه، شاخص بازار ارز با رشد 45‌تومانی به قیمت چهار هزار و 10 تومان رسید. در این خصوص بازهم افزایش نرخ حواله درهم و کاهش حجم عرضه ارز در بازار داخلی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار نرخ ارز بود. در شروع این روز، معاملات چندانی در بازار انجام نمی‌شد و احتیاط در عمل و رفتار معامله‌گران به چشم می‌آمد. دلار معاملات خود را با قیمت سه هزار و 985 تومان آغاز کرد که افزایشی 20‌تومانی نسبت به قیمت بسته‌شده روز سه‌شنبه داشت. پس از هضم رشد ابتدای روز، قیمت دلار به‌سرعت راه افزایشی را طی کرد و در کمتر از نیم ساعت به قیمت سه هزار و 995 تومان رسید و حدود ساعت 12 بعدازظهر بود که مرز چهار هزار‌تومانی را لمس کرد. در نهایت حدود ساعت چهار بعدازظهر، دلار روی عدد چهار هزار و 10 تومان ایستاد که نشان‌دهنده افزایش 45‌تومانی بود. این در شرایطی بود که بر تابلوی صرافی‌ها کمی ارقام بالاتری نیز ثبت شده بود. در این میان برخی از معامله‌گران بازار اعتقاد دارند، تشکل‌هایی که در صادرات غیرنفتی محور و دست بالا را دارند، ممکن است از فرصت ایجادشده تحت تاثیر نوسانات درهم به نفع خود استفاده کنند. به گفته آنها، در گذشته درهم تقاضای کمتری در بازار داشت، بنابراین فروش ارز با سختی بیشتری همراه بود. با این حال، در شرایط فعلی تقاضا برای درهم بالاتر رفته است، در نتیجه این تشکل‌ها از یک‌سو با راحتی و از سوی دیگر با قیمت بالاتری می‌توانند ارز خود را به فروش برسانند. در مجموع می‌توان گفت افزایش تقاضای بنیادی و فصلی، تقاضای سفته‌بازی و کاهش عرضه از جمله عواملی بوده‌اند که از نگاه معامله‌گران در رشد قیمت درهم اثرگذار بوده‌اند.

عاقبت به خیری نفت 2016

پس از توافق کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک برای محدود کردن عرضه، آرامش به بازار نفتی بازگشته است. به گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه، انتظار بازار برای مشخص شدن امکان جبران تاثیر کاهش تولید نفت اوپک، روسیه و دیگر تولیدکنندگان در سال آینده، به دلیل رشد تولید نفت شیل آمریکا، موجب شد قیمت‌های نفت در معاملات کم‌حجم قبل از کریسمس، اندکی تغییر یابد. به دلیل افزایش فعالیت‌های حفاری شرکت‌های انرژی آمریکا در هفته گذشته و تداوم روند بهبود آن برای هفتمین ماه متوالی، انتظار می‌رود میزان تولید نفت این کشور افزایش یابد. در نتیجه، بر اساس پیش‌بینی‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا، میزان تولید نفت این کشور از حدود روزانه 7 /8 میلیون بشکه در ماه ژوئیه به 8 /8 میلیون بشکه در ماه دسامبر رشد داشته است. برخی از تحلیلگران انتظار دارند قیمت‌های نفت همچنان در اوایل سال 2017 قوی باقی بماند. سوداگران در هفته‌های گذشته قراردادهای آتی نفت برنت را به بالاترین سطح تاریخی افزایش دادند. اشاره معامله‌گران به احتمال تاخیر در صادرات نفت لیبی، تا حدودی به تقویت بهای نفت در معاملات روز دوشنبه کمک کرد. در معاملات پایانی این روز، بهای نفت برنت 29 سنت تضعیف و بهای نفت آمریکا 22 سنت تقویت شد. در این روزها بازار پس از افت و خیزهای قابل توجه انتهای سال 2016، به یک ثبات در کانال 50‌دلاری دست یافته است. فعالان بازار نیز معتقدند: احتمالاً معاملات در بازارهای این هفته و در آستانه کریسمس چندان پرحجم نخواهد بود. مت استنلی، تحلیلگر بازار نفت در دوبی گفت: «من فکر می‌کنم که اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، قیمت نفت تا پایان سال در محدوده 54 تا 56 دلار در نوسان خواهد بود.» گزارش‌های منتشرشده در روز دوشنبه مبنی بر اینکه صادرات نفت عربستان در ماه اکتبر 176 هزار بشکه در روز کاهش یافته، ابتدا موجب تقویت قیمت‌ها شد، اما این تاثیر بعداً به دلیل افزایش تولید فرآورده‌های نفتی عربستان خنثی شد.

روز سه‌شنبه، شرکت ملی نفت لیبی اعلام کرد: خطوط انتقال نفت میادین غربی دوباره آغاز به کار کرده‌اند که انتظار می‌رود در خلال سه ماه آینده ۲۷۰ هزار بشکه در روز به تولید این کشور بیفزاید. در پی انتشار این خبر، بهای نفت از بالاترین سطوح قیمت در این روز عقب‌نشینی کرد. توافق اوپک برای کاهش تولید نفت دربرگیرنده لیبی نبوده و افزایش تولید این کشور می‌تواند به تلاش برای کاهش اشباع جهانی عرضه نفت آسیب وارد کند. تنش‌ها و درگیری‌های سیاسی در لیبی صادرات نفت این کشور را از ۶ /۱ میلیون بشکه در روز پیش از اعتصاب در سال ۲۰۱۱ به ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده است. روز سه‌شنبه، به دلیل انتظار معامله‌گران پیرامون کاهش ذخایر فرآورده‌های نفتی آمریکا به دنبال افت واردات در گزارش روز چهارشنبه اداره اطلاعات انرژی این کشور، بهای قراردادهای آتی بنزین این کشور با ۸ /۱ درصد افزایش به ۵۹۱۷ /۱ دلار در هر گالن رسید.

قیمت نفت جهانی در روز چهارشنبه نیز تحت تاثیر انتظارات برای کاهش ذخایر نفت خام آمریکا افزایش یافت. این در حالی است که فعالیت‌های معاملاتی با نزدیک شدن به زمان تعطیلات کریسمس ضعیف بود. در این روز، جفری‌های، تحلیلگر نفت در سنگاپور گفت: انتظار می‌رود ذخایر نفتی آمریکا 563 /2 میلیون بشکه کاهش پیدا کند. پیش‌بینی نسبتاً پایین سال ۲۰۱۷ در حالی مطرح می‌شود که انتظار می‌رود بازار نفت با عرضه بالایی روبه‌رو شود. الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه در هفته گذشته گفت: تولید نفت روسیه در سال ۲۰۱۶ جمعاً 5 /547 میلیون تن معادل ۱۱ میلیون بشکه در روز بوده است که 5 /2 درصد افزایش نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.

بازار جدید نفتی ایران

در هفته گزارش، برخی از خبرگزاری‌ها، از مصر به‌عنوان مقصد جدید صادراتی ایران نام بردند. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از المانیتور، از زمانی که شرکت نفت سعودی آرامکو عرضه فرآورده‌های نفتی به مصر را در ماه اکتبر متوقف کرده، قاهره تلاش‌هایی را برای تامین فرآورده‌های نفتی مورد نیاز خود انجام داده است. این توقف صادرات پس از رای مصر در شورای امنیت به نفع قطعنامه پیشنهادی روسیه در مورد سوریه اتفاق افتاد.

در این شرایط، وزیر نفت مصر طارق المولا شروع به برقراری ارتباط با برخی کشورها برای دریافت محموله‌های انرژی کرده است. همزمان با تماس مصر با مقامات عراقی و کویتی برای تامین فرآورده‌های نفتی، تهران نیز از تمایل خود برای تامین سوخت مورد نیاز مصر خبر داده است. نیاز مصر به فرآورده‌های نفتی و گاز طبیعی در سال مالی 2016-2015 به 7 /87 میلیون تن رسید که شامل 3 /42 میلیون تن فرآورده‌های نفتی و 4 /45 میلیون تن گاز طبیعی بود. در حالی که 35 درصد از نیازهای انرژی مصر از طریق واردات تامین می‌شود، 40 درصد از این واردات از سوی شرکت سعودی آرامکو تامین می‌شود.

حسین امیر عبداللهیان، مدیرکل امور بین‌الملل مجلس شورای اسلامی ایران روز 4 اکتبر در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفت، همکاری‌های ایران و مصر برای حل مشکلات و چالش‌های پیش روی جهان اسلام و خاورمیانه ضروری است. این اولین باری نیست که ایران به دنبال نزدیک‌تر کردن نظرات تهران و قاهره و تقویت روابط دو کشور است.

سلطه دلار بر طلا

جهت‌گیری کلی بازارها برای کوتاه‌مدت، پس از انتشار بیانیه هفته گذشته فدرال‌رزرو آمریکا مشخص شده، با این همه نوسان‌های شکل‌گرفته از سوی عوامل مختلف، گاهی بازارها را در جهت مخالف حرکت کلی حرکت می‌دهد. به‌عنوان مثال، دلار پس از اعلام چشم‌انداز سیاست پولی بانک مرکزی آمریکا، به‌شدت تقویت شده، اما اصلاح روند آن، گهگاه بازار کالاها را متاثر می‌کند. با تقویت شدید دلار روزهای گذشته، اونس طلا نیز به‌شدت تحت فشار قرار گرفته، اما فلز زرد هم در مقاطعی از عوامل افزایشی برای رشد از کف قیمتی بهره برده است. اونس طلا که هفته گذشته روی قیمت 1135 دلار ایستاده بود، روز دوشنبه تا بهای 1138 دلار بالا رفت، اما سه‌شنبه تا بهای 1132 دلار پایین آمد. در حالی که افت سه‌شنبه ناشی از تقویت دوباره دلار بود، صبح چهارشنبه، افت دلار بود که به اونس کمک کرد. اونس طلا چهارشنبه را با قیمت 1135 دلار آغاز کرد که نشان می‌داد معامله‌گران بازار فلزهای گرانبها از روند دلار استفاده افزایشی کرده‌اند، گرچه در ادامه روز چشم‌انداز سیاست پولی در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان فشار خود را بر طلا حفظ کرد. شاخص دلار که این ارز را با شش ارز عمده جهانی مقایسه می‌کند، روز سه‌شنبه دوباره روی اوج تقریباً 14‌ساله قرار گرفت. به این ترتیب، کل بازار فلزهای گرانبها از روند بازار ارز متاثر شد. البته با افت دلار از اوج روزانه، نقره و طلا هم از کف روزانه بلند شدند. رئیس بخش تحقیقات فلزات گرانبهای موسسه مالی «سوسیته‌‌جنرال» فرانسه معتقد است که افزایش امیدواری‌ها نسبت به بهبود اوضاع اقتصادی جهان تاثیر زیادی بر افت قیمت طلا داشته است. به گزارش سایت طلا به نقل از پایگاه اینترنتی سی‌ان‌بی‌سی، روبین بیهار می‌گوید: «تقاضای طلا به‌عنوان سرمایه امن با توجه به اوضاع اقتصادی و سیاسی فعلی جهان با کاهش شدیدی روبه‌رو شده و این مساله تاثیر منفی زیادی بر قیمت طلا داشته است.»

افت 5 /0 درصدی بازار سهام

در آخرین هفته آذرماه، شاخص کل بورس تهران با افت 5 /0‌درصدی همراه بود. معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت قیمت گاز طبیعی سبک و شیرین خوراک برای شرکت‌های پتروشیمی در آبان‌ماه را 6 /326 تومان اعلام کرد. این نرخ نسبت به مهرماه 35 /‌5 درصد رشد کرده است. شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به اول دی، برای دومین هفته پیاپی با افت شاخص همراه بود به‌طوری که با کاهش 6 /433 واحد به سطح 80250 واحد رسید و افت 5 /0‌درصدی را ثبت کرد. بررسی آمارها نشان می‌دهد شاخص کل بورس تهران در هفته گذشته به مرز میانگین یک ماه اخیر رسیده است و بر اساس آمار منتشرشده روی سایت بورس اوراق بهادار تهران، بازدهی شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تا هفته مذکور به صفر رسیده است. همچنین شاخص کل هم‌وزن نیز با کاهش 173 واحدی افت 1 /1‌درصدی را ثبت کرد. این در حالی است که شاخص کل فرابورس در هفته مذکور با رشد 7 /0‌درصدی همراه بود و به سطح 864 واحد رسید.

متوسط روزانه حجم معاملات بورس در آخرین هفته پاییز 411 میلیون سهم بوده که نسبت به هفته قبل افت 15‌درصدی داشته است. به‌علاوه در هفته گذشته، ارزش کل معاملات نیز با کاهش 29‌درصدی همراه بوده است.

هفته گذشته شاخص محصولات چرمی با افزایش 7 /12‌درصدی همراه بود و بیشترین بازدهی را در میان شرکت‌های بورسی به خود اختصاص داد. این گروه شامل تک نماد وملی است که 24746 میلیون تومان سرمایه ثبت‌شده دارد. شاخص گروه بیمه و بازنشستگی نیز در هفته مورد بررسی، با رشد 8 /1‌درصدی همراه بود. آمارها حاکی از این است که این صنعت از ابتدای سال تاکنون بازدهی مثبت 7 /74‌واحدی داشته است. شاخص صنعت استخراج نفت نیز در هفته گذشته رشد 7 /1‌درصدی را ثبت کرد و در جایگاه سوم بیشترین بازدهی قرار گرفت. در مقابل در میان 37 صنعت فعال در بورس تهران، گروه وسایل ارتباطی با افت 7 /5‌درصدی شاخص بدترین بازدهی را در هفته منتهی به اول دی به دست آورد. پس از آن گروه لیزینگ کاهش 3 /3‌درصدی داشت و در جایگاه دوم ایستاد. همچنین پس از اعلام رئیس انجمن صنفی سیمان در مورد عدم افزایش نرخ مجدد سیمان، این گروه نیز افت کرد و با کاهش 3 /3‌درصدی در هفته مذکور در لیست بدترین عملکردها در جایگاه سوم قرار گرفت. به‌علاوه در هفته مورد بررسی دو گروه فلزات اساسی و محصولات شیمیایی نیز به ترتیب کاهش 2 و 2 /0‌درصدی را ثبت کردند. افت شاخص گروه‌های معدنی و فلزی متاثر از افت قیمت‌های جهانی رخ داده است.

در میان شرکت‌های فعال در بورس تهران در هفته منتهی به اول دی‌ماه سال جاری سه شرکت بیمه میهن، بیمه دانا و سیمان بجنورد به ترتیب با بازدهی 3 /16 درصد، 14 درصد و 6 /13‌درصدی بیشترین سود را نصیب سهامداران خود کردند. در مقابل سه شرکت کمک‌فنر ایندامین، سیمان غرب و صنایع لاستیکی سهند به ترتیب با افت قیمتی 4 /18 درصد، 15 درصد و 2 /13 درصد ضعیف‌ترین بازدهی را در هفته گذشته داشتند و بیشترین ضرر را به سهامداران خود تحمیل کردند.

همچنین، در آخرین هفته آذرماه نماد خودرو بیشترین ارزش بازار را در میان شرکت‌ها به خود اختصاص داد. در حالی که گروه خودرو و ساخت قطعات پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مورد کم‌توجهی بازار قرار گرفته و در هفته مذکور بازدهی منفی 4 /3 درصد را به خود اختصاص داده است.

افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها

از تحولات مهم در هفته گذشته اعلام قیمت خوراک گاز مجتمع‌های پتروشیمی از سوی معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت بود. بر اساس این اعلام نرخ خوراک مجتمع‌های پتروشیمی در آبان‌ماه سه هزار و 266 ریال تعیین شد. این نرخ در مقایسه با نرخ اعلامی قبلی معادل 5 /5 درصد افزایش یافته است. از این‌رو باید در انتظار تاثیر این موضوع بر صورت‌های مالی شرکت‌های پتروشیمی مرتبط بود. کارشناسان معتقدند کلیت این امر به افزایش نرخ خوراک در شرکت‌ها و به دنبال آن افزایش هزینه تمام‌شده آنها می‌انجامد هر‌چند بسته به نوع تولید شرکت‌ها، تاثیر این افزایش نرخ متفاوت خواهد بود؛ اما در هر صورت حاشیه سود کمتری را برای آنها به دنبال خواهد داشت.

تازه‌ها در کدال

در هفته گذشته شرکت مواد ویژه لیا (شلیا) از گروه سایر محصولات کانی غیرفلزی، پیش‌بینی جدید سود هر سهم سال مالی جاری را با تعدیل مثبت 82 درصدی، 554 ریال اعلام کرده است. بر اساس صورت‌های مالی منتشرشده دلیل جهش پیش‌بینی سود افزایش نرخ فروش بوده است. همچنین، این شرکت در سه‌ماهه 291 ریال معادل 53 درصد از سود را پوشش داده است.

در گروه دارویی، داروسازی دکتر عبیدی پیش‌بینی سود هر سهم سال مالی منتهی به آذر 96 را با رشد 19‌درصدی نسبت به سال جاری، 904 ریال تخمین زده است. علاوه بر این در هفته مورد بررسی، شرکت داروسازی فارابی اطلاعات و صورت‌های مالی شش‌ماهه منتهی به 31 شهریورماه 1395 را با سرمایه ثبت‌شده 300 میلیارد ریال، به‌صورت حسابرسی‌شده منتشر کرد. این شرکت در دوره شش‌ماهه نخست سال مالی منتهی به 30 اسفندماه 1395، مبلغ 553 ریال به ازای هر سهم سود اختصاص داد که نسبت به دوره مشابه در سال گذشته 47درصد افزایش یافته است. بازدهی صنعت دارو از ابتدای سال تا تاریخ مورد بررسی با رشد 3 /66‌درصدی همراه بوده است. همچنین در هفته گذشته، سشمال نیز آخرین گزارش صورت‌های مالی خود را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، سیمان شمال سود هر سهم سال مالی منتهی به آذر 96 را 175 ریال به ازای هر سهم برآورد کرده که نسبت به آخرین پیش‌بینی سود هر سهم سال مالی جاری، 33 درصد کاهش داشته است. پیش‌بینی شرکت از کاهش درآمدهای سرمایه‌گذاری عمده دلیل افت برآورد سود بوده است.

در گروه صنایع غذایی به‌جز قند و شکر نیز لبنیات کالبر در نماد غالبر پیش‌بینی جدید سود هر سهم سال مالی جاری را با تعدیل منفی 39‌درصدی، 123 ریال اعلام کرده و در شش‌ماهه 25 ریال به ازای هر سهم زیان شناسایی کرده است. پیش‌بینی شرکت از کاهش فروش شیر به مدارس مهم‌ترین دلیل افت تخمین سود بوده است.