دام اندونزی

اقتصاد اندونزی در دهه‌های اخیر عملکرد موفقی داشته و توانسته رشد قابل قبولی را تجربه کند. این رشد همراه با کاهش موفق فقر در سطح کشور بوده است. اندونزی موفق شده درصد افراد زیر خط فقر را از 24 درصد در سال 1999 به 12 درصد در سال 2012 کاهش دهد. هرچند هنوز 65 میلیون نفر در این کشور بین خط فقر داخلی (25/1 دلار درآمد در روز) و خط فقر بین‌المللی (درآمد 2 دلار در روز) زندگی می‌کنند. حتی با این وجود، عملکرد این کشور موفق ارزیابی می‌شود. اما این همه راه نیست، متاسفانه بخش بزرگی از مردم اندونزی، این رشد و پیشرفت اقتصادی را در زندگی روزمره خود مشاهده نمی‌کنند. رازما یک فروشنده یخ میوه در جاکارتا، از این دسته افراد است. او می‌گوید: «من رشد و پیشرفت جاکارتا را می‌بینم اما انگار من از این پیشرفت سهمی ندارم.» برای رازما، همسر و سه فرزندش، یک باران خارج از فصل یا شدید کافی است تا فقر را با همه وجود تجربه کند. با بارش باران و در نتیجه سرد شدن هوا، فروش رازما کاهش می‌یابد و تنها چند روز کاهش درآمد کافی است تا او ناچار شود برای تامین غذای خانواده‌اش، آن هم در اولیه‌ترین سطح ممکن از خویشاوندان و همسایه‌های خود قرض بگیرد. بانک جهانی در گزارشی که اخیراً در این باره منتشر کرده ایجاد سیستم خدمات اجتماعی گسترده را به عنوان راه‌حلی برای این مشکل پیشنهاد داده است. البته اندونزی در حال ایجاد سیستم خدمات اجتماعی است که بتواند از افراد در مقابل ناملایمات فصلی شغلی محافظت کند. اما هنوز میزان کارایی این سیستم، مشخص نیست. راه دیگر کاهش فقر، ایجاد شغل‌های مناسب‌تر با تامین مالی بهتر و پایدارتر است. اما متاسفانه شغل‌های مناسب در بازار محدود هستند و اجباراً افراد به هر شغلی که بتوانند پیدا کنند، راضی می‌شوند. بنا به تحلیل بانک جهانی، اندونزی همچنین با مشکل عدم تطابق بین نیازهای بازار کار و آنچه در نظام آموزشی کشور ارائه می‌شود روبه‌روست. مشکل دیگر به نظر کارشناسان بانک جهانی، سرمایه‌گذاری اندک در زیرساخت‌هاست. رشد اقتصادی اندونزی در دهه‌های اخیر سرمایه‌گذاری بیشتری را در این بخش طلب می‌کند در حالی که اندونزی سالانه ‌تنها سه تا چهار درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در این بخش سرمایه‌گذاری می‌کند که به شدت کمتر از متوسط سرمایه‌گذاری کشورهایی هم‌رده با اندونزی است. به عنوان مثال چین و هند به ترتیب 10 و 5/7 درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف زیرساخت‌های کشور می‌کنند. اما بانک جهانی و کارشناسان این نهاد، به‌رغم همه این موضوعات، نسبت به آینده اندونزی بسیار خوش‌بین هستند. آنها اعتقاد دارند اندونزی با اعمال اصلاحات در جنبه‌های مختلف، می‌تواند نه‌تنها وضعیت موجود را پشت سر بگذارد، که حتی در چند دهه آینده جزو کشورهای با درآمد سرانه بالا قلمداد شود. این اصلاحات باید در بخش‌هایی مثل زیرساخت‌ها، کاهش فاصله بین مهارت‌های کاری و دانشگاهی، بهبود تامین اجتماعی، اصلاح ساختار بازار و... صورت گیرد. اما اگر دولت اندونزی به این پیشنهادات توجه نکند، نه‌تنها رشد اقتصادی این کشور به تدریج کند خواهد شد که می‌تواند حتی دچار دام درآمد متوسط شود. دام درآمد متوسط به وضعیتی گفته می‌شود که درآمد سالانه در کشور در سطحی متوسط (ارقام دلاری ارائه‌شده برای این موضوع متفاوت است، در گسترده‌ترین وضعیت به درآمد سرانه بین 1000 تا 12000 دلار گفته می‌شود) راکد بماند و افزایش نیابد.