اولویت با استاندارد است

توسعه همه‌جانبه حمل‌ونقل ریلی و تبدیل شدن به قطب صنعتی در عرصه حمل‌ونقل نیاز به اقدامات اساسی دارد. در این بین تدوین استانداردهای منطبق با نیازهای بخش حمل‌ونقل اولین گام در جهت توسعه این بخش است. در صنعت حمل‌ونقل ریلی ما از استاندارد لازم برخوردار نیستیم. متاسفانه فعالیت‌ها در این بخش بیشتر به شکل امانی انجام شده است. یعنی اگر قطعات و تجهیزات در بخش حمل‌ونقل ریلی وارد شده بر اساس شرح خدمات فنی خاص این حوزه نبوده است. بیشتر از استانداردهای کلی در بخش حمل‌ونقل تبعیت شده است. از طرفی بخش استاندارد کشور آشنایی چندانی با بخش حمل‌ونقل ریلی ندارد. عدم آشنایی باعث شده است تا نظارت‌ها در این بخش با ضعف مواجه باشد. اکنون که دولت تاکید بر توسعه بخش حمل‌ونقل دارد و خواهان حضور پررنگ بخش خصوصی است باید متناسب با آن استانداردهایی تعریف شود. باید مشخصات فنی در قالب استانداردهای مجزا تدوین و اجرایی شود. در این راستا نیز باید تمام شرکت‌ها ملزم به رعایت استانداردهای مربوطه باشند. متاسفانه اکنون شرکت‌های حمل‌ونقل تجهیزات ریلی خود را با مشخصات فنی متفاوتی خریداری می‌کنند. در حالی که این مساله باعث بروز مشکلات می‌شود. چرا که بخش ریلی تنها مساله خرید و نصب تجهیزات نیست بلکه نیاز به نگهداری و بازسازی نیز دارد. اگر رویه‌ای ثابت حاکم نباشد به‌طور طبیعی در این زمینه با مشکل مواجه می‌شویم. لذا نیاز است گام اول را سازمان ملی استاندارد بردارد و ضوابط یکسان در این عرصه تدوین کند. در گام‌های بعدی باید نظارت‌ها تقویت شود تا تمامی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی و راه‌آهن از ضوابط مذکور تبعیت کنند. از سوی دیگر توسعه بخش ریلی نیازمند فعالیت بیشتر بخش خصوصی است چراکه دولت بدون کمک بخش خصوصی نمی‌تواند در این عرصه موفق عمل کند. در حال حاضر این امر پذیرفته شده است که سوق دادن جابه‌جایی بار و مسافر از سمت جاده به سمت ریل موجب کاهش تلفات رانندگی و هزینه می‌شود اما این مورد نیازمند توسعه زیرساخت‌ها، سخت‌افزار، نرم‌افزار و شبکه ریلی است و اگرچه در سال‌های گذشته کشور برای توسعه زیرساخت‌های سنتی ریلی گام‌های خوبی برداشته است و در روسازی، توسعه ناوگان و تولید لوکوموتیو در بخش ریلی سنتی رشد داشته‌ایم، اما در دنیای امروز دیگر زیرساخت‌های سنتی جوابگوی نیازهای این بخش نیست. امروز قطارهای پرسرعت نقش ویژه‌ای در جهت توسعه حمل‌ونقل ریلی دارند. اکنون وقت آن رسیده است که ما در این عرصه گام‌های اساسی برداریم. اگر مسوولان به توسعه حمل‌ونقل ریلی اعتقاد دارند باید به سمت سیستم‌های مدرن گام برداریم. در حال حاضر فاصله زیادی تا افق توسعه برای سیستم حمل و نقل ریلی سریع‌السیر داریم، باید به شکلی برنامه‌ریزی شود تا هرچه زودتر این فاصله کمتر شود. قطار سریع‌السیر اکنون یک ضرورت محسوب می‌شود. از طرفی اقبال مردم به این قطار بیشتر است چراکه آثار آن به‌خوبی قابل مشاهده است. قطار سریع‌السیر به عنوان رقیب جدی برای سیستم حمل و نقل هوایی و حتی حمل و نقل جاده‌ای مطرح است. فرودگاه‌ها به دلیل ایجاد آلودگی‌های صوتی و در راستای کاهش تولید آلاینده‌های زیست‌محیطی باید تا 50 کیلومتر از شهرها، دورتر احداث شوند در حالی که ایستگاه راه‌آهن باید در داخل شهر قرار گیرد، حال با در نظر گرفتن این مورد قطعاً زمان رسیدن مسافر به منزل در سیستم ریلی سریع‌السیر نسبت به حمل و نقل هوایی سریع‌تر خواهد بود. در حال حاضر سرعت‌های بالاتر از 250 کیلومتر بر ساعت را در سیستم ریلی، سریع‌السیر می‌نامند و ما نیز باید به این سمت حرکت کنیم. متاسفانه سرعت قطارهای ما در خطوط پیشرفته‌مان در حدود 160 کیلومتر بر ساعت است باید به شکلی این محدودیت با تجهیز و توسعه ناوگان برطرف شود. در حال حاضر کشورهای اروپایی نظیر اسپانیا و آلمان توسعه قطار سریع‌السیر را در دستور کار خود قرار داده‌اند؛ ژاپن و چین هم کماکان در حال توسعه قطار سریع‌السیر خود هستند و حتی چین اعلام کرده است که تا سال 2025 میلادی 10 هزار کیلومتر خطوط ریلی و قطار سریع‌السیر اجرا می‌کند. ما نیز می‌توانیم با توجه به ظرفیت‌های مسافری بالا به سمت قطارهای پرسرعت حرکت کنیم و تحول بزرگی در صنعت حمل‌ونقل ریلی کشور ایجاد کنیم.