انتظار رشد نرخ بهره، هیاهوی بازارها را افزایش داد
نفت و طلا در سرازیری
«آمار اشتغال‌زایی در آمریکا می‌تواند در خصوص تصمیم‌گیری پیرامون افزایش زودهنگام نرخ‌های بهره آمریکا، مهم باشد. بازار کار آمریکا به اشتغال کامل نزدیک شده و سرعت افزایش نرخ‌های بهره به چگونگی کارکرد مناسب اقتصاد بستگی دارد.»
«آمار اشتغال‌زایی در آمریکا می‌تواند در خصوص تصمیم‌گیری پیرامون افزایش زودهنگام نرخ‌های بهره آمریکا، مهم باشد. بازار کار آمریکا به اشتغال کامل نزدیک شده و سرعت افزایش نرخ‌های بهره به چگونگی کارکرد مناسب اقتصاد بستگی دارد.» این بخشی از صحبت‌های استنلی فیشر، معاون فدرال‌رزرو در هفته گذشته بود که باعث شد، احتمال اجرای سیاست‌های انقباضی تداوم یابد. در نتیجه این گمانه‌زنی‌ها، شاخص دلار به بیشترین مقدار طی دو هفته اخیر رسید، طلا با کاهش قابل توجه در کف دو ماه گذشته قرار گرفت و قیمت نفت که در ابتدای هفته روند صعودی را در پیش گرفته بود، با دست‌انداز روبه‌رو شد و در انتهای هفته از سطح قیمتی آن کاسته شد.
عوامل کاهش بهای نفت
در هفته گذشته، مجموع عوامل مختلفی باعث شدند که بهای نفت تقریباً طی هفته روند نزولی داشته باشد، و افزایش جزیی ابتدای هفته آن به چشم نیاید.
اما مهم‌ترین عوامل را باید قدرت‌نمایی دلار در بازار جهانی و ترس از اشباع در بازار نفت عنوان کرد. به گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه، در پی تجدید نگرانی‌ها پیرامون اشباع جهانی عرضه نفت خام، تقویت شاخص دلار و انتظار توقف حملات شورشیان نیجریه به تاسیسات نفتی این کشور، قیمت‌های نفت ضمن از دست دادن روند تقویت دو روز ابتدای هفته گذشته، بیش از یک درصد افت نشان دادند. بر اساس نظرسنجی خبرگزاری رویترز، به احتمال زیاد ذخایر نفت آمریکا با 3 /1 میلیون بشکه افزایش، برای دومین هفته متوالی رشد داشته است. در این روز، اقدامات احتیاطی تولیدکنندگان نفت و گاز در خلیج مکزیکو آمریکا در برابر توفان گرمسیری، منجر به کاهش تولید نفت و گاز به میزان 168 هزار و 334 بشکه شد. با وجود این، تجدید نگرانی‌ها در خصوص اشباع جهانی عرضه نفت، تاثیر خبر مذکور را از بین برد.
علاوه بر این تردیدها در مورد به نتیجه رسیدن نشست فریز نفتی در ماه آینده همچنان بر قیمت‌ها سایه افکنده است. به گزارش رویترز رابرت نونان، مسوول بخش مدیریت ریسک در شرکت میتسوبیشی گفت: «این احساس وجود دارد که مذاکرات فریز تولید اوپک ممکن است منجر به نتیجه‌ای مثبت شود، اما اینها فقط در حد صحبت است.» خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان در هفته گذشته مداخله در بازارهای نفت را ضروری ندانست، زیرا اعتقاد داشت مسیر بازار نفت منطقی و درست است. در این خصوص، سهیل بن محمد المزروعی، وزیر انرژی امارات نیز اعلام کرده سهم فعلی اوپک از بازار در سطح خوبی قرار دارد. در هفته گذشته مسوولان عراقی در خصوص دیدگاه خود در بازار نفت اظهار کردند: این کشور به تصمیمات نشست ماه آتی کشورهای عضو اوپک با دیگر تولیدکنندگان نفت در الجزایر پیرامون برنامه توقف روند افزایش تولید نفت، متعهد است.
تداوم اضافه عرضه
روز سه‌شنبه، به دلیل پیش‌بینی افزایش ذخایر نفت آمریکا و اظهار نظر یکی از مسوولان ایرانی در خصوص عزم این کشور برای دستیابی به بیشترین میزان تولید نفت، نگرانی‌ها پیرامون اشباع جهانی تشدید شد. این امر در کنار تقویت شاخص دلار منجر به تضعیف قیمت‌های نفت خام شد. در روز سه‌شنبه بهای نفت برنت حدود دو درصد افت کرد. در این روز پس از پایان معاملات بازار، موسسه نفت آمریکا گزارش کرد: ذخایر نفت این کشور در هفته گذشته 942 هزار بشکه رشد داشته که مطابق با انتظارات تحلیلگران شرکت‌کننده در نظرسنجی خبرگزاری رویترز بود. در کنار این موضوع، خبرهای افزایش تولید ایران نیز بازار نفت را تحت تاثیر قرار داد. یک مقام دولتی ایران در کنفرانس صنعت نفت نروژ گفت: انتظار می‌رود تولید نفت ایران تا پایان سال جاری به چهار میلیون بشکه در روز (میزان تولید نفت ایران قبل از اعمال تحریم‌ها) افزایش یابد. به‌رغم قیمت‌های پایین نفت، بسیاری از تحلیلگران انتظار دارند با نزدیک شدن به پایان سال، فاصله بین عرضه و تقاضا کمتر شود و قیمت‌ها افزایش یابد. بانک بارکلیز پیش‌بینی کرد که قیمت نفت برنت در سه‌ماهه
پایانی سال از 50 دلار به 52 دلار خواهد رسید.
روند نزولی نفت در روز چهارشنبه نیز تداوم یافت و بهای هر بشکه نفت برنت به 47 دلار در هر بشکه رسید. خبرگزاری سی‌ان‌بی‌سی در تحلیلی افت روز چهارشنیه را به قدرت گرفتن دلار نسبت داد، اما عنوان کرد که طلای سیاه امیدوار است که رشد 10درصدی را طی یک ماه ثبت کند. در روز چهارشنبه، خالد فلاح وزیر انرژی عربستان سعودی گفت تولید در یک رقم خاص و بالا را هدف خود نمی‌داند و خروجی نفت این کشور بستگی به نیاز مشتریان دارد.
تداوم پیشتازی دلار با آمار اشتغال
در هفته گذشته بهای دلار، به روند صعودی خود ادامه داد و به بیشترین مقدار طی دو هفته اخیر رسید. به گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه هفته گذشته با انتشار آمار مبنی بر افزایش مخارج مصرف‌کننده آمریکا برای چهارمین ماه متوالی در ماه ژوئیه، شاخص دلار در ابتدای معاملات به بالاترین سطح 15 روز گذشته رسید. همچنین انتظار سرمایه‌گذاران پیرامون آمار اشتغال آمریکا که در انتهای هفته گذشته منتشر شده است، باعث شد روند صعودی دلار تداوم داشته باشد. استنلی فیشر، معاون فدرال‌رزرو، اظهار داشته است: «آمار اشتغال‌زایی در آمریکا می‌تواند در خصوص تصمیم‌گیری پیرامون افزایش زودهنگام نرخ‌های بهره آمریکا مهم باشد. به اعتقاد او، بازار کار آمریکا به اشتغال کامل نزدیک شده و سرعت افزایش نرخ‌های بهره به چگونگی کارکرد مناسب اقتصاد بستگی دارد.»
بر اساس متوسط پیش‌بینی 89 اقتصاددان شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز، انتظار می‌رود در آمار منتشر‌شده روز جمعه، کارفرمایان در ماه آگوست 180 هزار فرصت شغلی جدید ایجاد کرده باشند. این رقم، کمتر از انتظار 2250 هزار شغل در ماه ژوئیه و 292 هزار شغل در ماه ژوئن است. انتظار سرمایه‌گذاران برای انتشار آمار بسیار مهم اشتغال باعث شد شاخص دلار در روز سه‌شنبه در مقاطعی به بالاترین سطح از 9 آگوست افزایش یابد.
در همین حال، اگر چه بسیاری از سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان تصور می‌کنند به احتمال زیاد نرخ‌های بهره یک مرتبه در نشست ماه دسامبر افزایش خواهند یافت، اظهارات اخیر جانت یلن و استنلی فیشر در جمعه دو هفته قبل، انتظارات پیرامون احتمال افزایش نرخ‌های بهره در نشست سپتامبر را نیز افزایش داده است. در روز سه‌شنبه، نرخ دلار در برابر ین در ابتدای معاملات به بیشترین سطح از 29 ژوئیه رسید، اما به واسطه اظهارات نگران‌کننده سیاستگذاران پیرامون تقویت آن، از سطح مذکور عقب‌نشینی کرد. رئیس دفتر و سخنگوی دولت ژاپن در گفت و گو با خبرگزاری رویترز گفت: دولت به روند صعودی ناخوشایند ارزش ین که به رشد اقتصادی ژاپن صدمه وارد می‌کند، پاسخ مناسبی خواهد داد.
کمترین قیمت طلا طی دو ماه
با توجه به افزایش احتمال اجرای افزایش نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو و پیش‌بینی آمار مناسب از اشتغال‌زایی آمریکا در هفته گذشته بهای طلا با سقوط به ابتدای کانال 1300 دلاری به کمترین میزان طی دو ماه اخیر رسید. اونس که سه‌شنبه روی قیمت 1310 دلار ایستاده بود، به کمک افت اندک دلار رشد کرد، اما تقویت قابل ملاحظه‌ای را تجربه نکرد. اونس روز سه‌شنبه از مرز حمایتی مهم 1320 و بعد 1315 دلار پایین‌تر ایستاد تا روز چهارشنبه، روز تقلای فلز زرد برای رشد باشد. قیمتی که عصر چهارشنبه برای اونس طلا ثبت شد، 1307 دلار بود.
اونس روز سه‌شنبه تحت فشار رشد دلار و بی‌توجهی معامله‌گران به روند کوتاه‌مدت بود. اونس در این روز با 13 دلار سقوط به بهای 1310 دلار رسید. معامله‌گران موقعیتی یا درازمدت، کسانی که موقعیت معاملاتی خود را برای دوره‌های زمانی طولانی‌تری نگه می‌دارند، بازار چهارشنبه را در دست داشتند. توجه به وضعیت درازمدت بازار به معنای توجه بیشتر به تقویت احتمال افزایش نرخ‌های بهره آمریکاست که به معنای احتمال تشدید فشار بر فلز زرد است. این فشارها اونس را در سومین روز کاری هفته به کف دو‌ماهه بردند. دیگر داده خوبی که در این روز به نفع دلار، ضرر طلا و به عنوان حامی انقباض پولی عمل کرد، اعلام رشد شاخص اعتماد مصرف‌کننده آمریکا به 1 /101 واحد بود. این شاخص برای ماه جولای به 7 /96 واحد بازبینی شده بود. رقم مورد انتظار برای ماه آگوست، حدود 97 واحد بود. در روز سه‌شنبه، بهای قراردادهای آتی طلای آمریکا تحویل ماه دسامبر نیز 8 /0 درصد کاهش یافت.
اونس روز چهارشنبه را با قیمت 1315 دلار آغاز کرد و بعد به نوسان‌های انتظاری پیرامون همین قیمت رو آورد. البته افت شاخص دلار تا حدی به طلا کمک کرد اما از آن سو افت قیمت نفت به ضرر فلز زرد تمام شد. موضع‌گیری‌های روز چهارشنبه مقام‌های بانک مرکزی آمریکا متناقض بودند اما از آنجا که عمده موضع‌گیری‌های اخیر در پشتیبانی از افزایش نرخ‌های بهره در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان بوده، حس بازار همسو با افت طلا بوده است. به این ترتیب، اونس روز چهارشنبه هم نزدیک کف دو‌ماهه ماند. دو موسسه معتبر سرمایه‌گذاری «سوسدن فایننشال» و «فست‌مارکتس» در گزارش آخرین روز آگوست خود اعلام کردند قیمت جهانی طلا در سه ماه سوم امسال بین 1210 تا 1425 دلار در هر اونس در نوسان خواهد بود.
آرامش در بازار ارز و طلای داخل
در حالی که بهای دلار و طلا در بازار جهانی، دستخوش تحولات بسیار است، هنوز تکانه‌های این بازارها به بازار داخل نرسیده است. نرخ دلار در ابتدای هفته در کانال سه هزار و 540 نوسان می‌کرد و تحت عوامل مقطعی با اندکی افزایش خود را به کانال سه هزار و 550 تومان رساند. به گفته فعالان، بالا بودن ارزش دلار در منطقه هرات افغانستان، رشد جزیی نرخ حواله درهم، افزایش تحرکات معامله‌گران فردایی و پایین آمدن ارزش اونس در ابتدای روز، چهار عاملی بودند که قیمت دلار را تحریک کردند. با این حال، این چهار نیرو نتوانستند دامنه نوسانات این ارز را افزایش دهند و دلار همچنان در ابتدای میانه کانال سه هزار و 500 تومان باقی ماند. برخی از فعالان معتقدند عرضه ارز توسط برخی از صرافی‌های بانکی و قوی نبودن زیاد نیروهای افزایشی موجب شدند که قیمت نوسان زیادی را تجربه نکند. در هفته گذشته قیمت سکه و طلا نیز نوسان قابل توجهی نداشت، اما تقاضای بالا برای ربع سکه باعث شد کمی به بهای آن افزوده شود. بهای ربع سکه در روز چهارشنبه نزدیک مرز 300 هزار تومان معامله شد. همچنین بهای سکه بهار آزادی
معادل یک میلیون و 112 هزار تومان ثبت شد. احتمال کاهش بهای سکه و طلا تحت تاثیر قیمت‌های جهانی در هفته جاری بسیار بالا خواهد بود.
رکود در بازار سهام
رکود در بازار سهام هفته پیش ادامه داشت. در هفته گذشته شاخص کل بورس تهران با افت 2 /1درصدی به سطح 77 هزار و 167 رسید. شاخص کل هم‌وزن نیز با کاهش 7 /0درصدی روبه‌رو شد. اما در مقابل، شاخص کل فرابورس با رشد 3 /1درصدی در این هفته متفاوت از بورس ظاهر شد و در سطح 809 واحد قرار گرفت.
با وجود این، بازدهی بورس از ابتدای سال در محدوده منفی قرار دارد و سهامداران شرکت‌های حاضر در بورس از ابتدای سال تاکنون به‌طور متوسط 6 /3 درصد از دارایی‌های خود را از دست داده‌اند. علاوه بر آن شرکت‌ها نیز هنوز نتوانسته‌اند وعده‌های خود را در سال جاری محقق سازند و گزارش‌های دوره‌ای شرکت‌ها همچنان تصویر خوبی از بورس ارائه نمی‌دهند.
سه دلیل عمده رکود بازار
با نگاهی به دلیل رشد شاخص از میانه‌های تیرماه می‌توان تا حدودی دلایل رکود کنونی بازار را بیان کرد. افزایش تقاضا برای خرید سهام پس از فرارسیدن فصل مجامع در گروه‌های مختلف و بازی حقوقی‌ها با خریدهای هدف‌دار خود مناسبات رشد شاخص کل را فراهم کرد. حمایت‌های قیمتی به ویژه در نمادهای شاخص‌ساز تا حدودی بین شاخص بورس و فضای واقعی بازار شکاف ایجاد کرد. شاخص بازار از میانه تیرماه تا میانه مردادماه رشدی در حدود 8 /6 درصد را تجربه کرد. این در حالی است که بورس تهران سال 95 را در شرایطی آغاز کرد که در سه‌ماهه پایانی سال گذشته، به دلیل اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و غرب، انتظارات بعضاً دور از دسترسی برای فعالان بورس شکل گرفت و موجب رشد تقاضا و در نهایت رشد 32درصدی شاخص بورس شد. از آنجا که سرعت تحولات اقتصادی با انتظارات بازار همخوانی پیدا نکرد، روندی نزولی در قیمت‌ها آغاز شد. به دلیل آنکه هنوز دستاوردهای برجام و لغو تحریم‌ها به‌طور ملموس احساس نشده است، می‌توان ادعا کرد شاخص بورس در یک مسیر اصلاحی تقریباً بلندمدت قرار دارد. نکته دیگری که این روزها
در محافل بورسی از دلایل ریزش بازار تلقی می‌شود، فرارسیدن سال مالی شرکت‌های کارگزاری و بستن حساب‌ها توسط این نهادهای مالی است. کارگزاران برای سهولت در محاسبات مالی خود ترجیح می‌دهند مشتریانشان اعتبارات بلندمدت دریافتی خود را تسویه کنند، بنابراین، ایجاد فشار‌فروشی مازاد بر آنکه نیاز بازار باشد در شهریور‌ماه شکل می‌گیرد و در نتیجه قیمت‌ها به سمت منفی تمایل پیدا می‌کنند.
علاوه بر این، در هفته گذشته متوسط ارزش کل معاملات روزانه بورس و فرابورس به 181 میلیارد تومان رسید که تقریباً 13 درصد افت را به نسبت هفته قبل خود نشان می‌دهد. توقف طولانی نمادهای بانکی نیز بخشی از بازار را فلج کرده است. به عبارت دیگر بخش مهمی از دارایی‌های سرمایه‌گذاران بورسی قفل شده و در این شرایط کاهش شدید ارزش معاملات طبیعی به نظر می‌رسد.
بهترین‌ها و بدترین‌های صنعت
علاوه بر این، در هفته گذشته تولیدکنندگان قند و شکر با پنج درصد بیشترین رشد شاخص و صنعت زغال‌سنگ و وسایل ارتباطی به ترتیب با رشد 8 /2 درصد و 1 /2 درصد بیشترین بازدهی را در میان گروه‌ها ثبت کرده‌اند. در مقابل تولیدکنندگان محصولات فلزی، خودروسازان و صنعت لیزینگ با 4 /9 درصد، پنج درصد و 9 /3 درصد بیشترین افت هفتگی را رقم زدند.
بدین ترتیب، طی معاملات هفته گذشته بازار بورس تهران، خودروسازان و چند‌رشته‌ای‌های صنعتی بیشترین تاثیر را در افت 2 /1درصدی شاخص داشته‌اند و مخابرات تنها صنعت با تاثیر مثبت در تغییرات شاخص کل بوده است. به علاوه، خودروسازان نیز کماکان بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داده‌اند. در هفته پیش، از میان نمادهای بورسی و فرابورسی بیشترین ارزش معاملات به شرکت پتروشیمی مارون تعلق گرفت که بازدهی 3 /12درصدی را در هفته گذشته برای سهامداران خود به ارمغان آورد. نماد «مارون» در هفته گذشته در صدر جدول بیشترین خرید حقوقی نیز قرار داشت بدین ترتیب، در این سهم تاکنون حقوقی‌ها نقش پررنگی بازی کرده‌اند. در این نماد شنیده‌هایی از راه‌اندازی طرح متانول‌سازی (که نیازمند شفاف‌سازی شرکت است) دلیل اقبال مناسب سهم و صف خرید پرحجم مطرح شده است. بهترین بازده نیز در هفته گذشته در میان نمادهای بازار به شرکت دامداری تلیسه نمونه تعلق داشت که در هفته گذشته بازدهی برابر با 3 /27درصدی را ثبت کرد. با وجود این شاخص گروه زراعت و خدمات وابسته به آن در هفته گذشته، افت 4 /7درصدی را تجربه کرد.
گروه قند و شکر در هفته گذشته بیشترین افزایش شاخص را در میان صنایع به خود اختصاص داد. در این گروه با صدور مجوز افزایش سرمایه هزار و صد‌درصدی قند تربت جام از محل تجدید ارزیابی و اعلام ارسال گزارش حسابرس قند مرودشت مربوط به افزایش سرمایه 108درصدی موجب توجه فعالان بازار به این گروه شد. نماد «قمرو» که سود هر سهم سال مالی تیر 96 را با 75 درصد کاهش نسبت به سال مالی تیر 95 (از 463 به 113 ریال) همراه کرده، در نظر دارد 13 میلیارد تومان از محل سود انباشته تامین مالی کرده و 25 میلیارد‌تومانی شود تا قادر به اصلاح ساختار مالی و حفظ سرمایه در گردش و جبران مخارج سرمایه‌گذاری دیگر خود شود.
در هفته گذشته شاخص گروه ابزار پزشکی با افت 3 /3درصدی همراه بود. تک نماد این صنعت یعنی آکنتور در صورت‌های مالی حسابرسی‌شده سال مالی 94 سود هر سهم را با افزایش 9 /0درصدی 15305 ریال اعلام کرد. این شرکت مجامع عمومی خود را که قرار بود پنجشنبه هفته پیش برگزار شود لغو و به 25 شهریور موکول کرده است.
گروه کانی‌های غیر‌فلزی نیز در هفته گذشته با افت شاخص همراه بود. شاخص این گروه کاهش 1 /1درصدی را تجربه کرد. در هفته گذشته شرکت پارس سرام از این گروه گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 31 شهریور 95 خود را بر اساس عملکرد 9ماهه منتشر کرد. این شرکت برای هر سهم خود 130 ریال زیان پیش‌بینی کرده است. این در حالی است که در گزارش عملکرد شش‌‌ماهه این شرکت برای هر سهم حدود 6 ریال سود در نظر گرفته بود. «کسرام» در عملکرد 9ماهه خود با 228 ریال زیان مواجه بوده است. فروش شرکت مزبور نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با افت محسوس بیش از 32درصدی حدود 129 میلیارد و 571 میلیون ریال پیش‌بینی شده است. کاهش درآمد حاصل از فروش به دلیل پیش‌بینی تداوم رکود در بازار مطابق گزارش 6ماهه بوده است. در‌آمدهای متفرقه «کسرام» اما با رشد 13درصدی مواجه بوده که شرکت آن را به دلیل فروش 5 / 1 دانگ ساختمان مرکزی و همچنین فروش سهام شرکت سولفور ایران ذکر کرده است.
در هفته گذشته صنعت سیمان با روندی ملایم به معاملات خود ادامه داد و در نهایت شاخص این صنعت با افت ناچیز 3 /0درصدی مواجه بود. در این گروه، شرکت سیمان ایلام گزارش پیش‌بینی درآمد خود را در هفته گذشته بر روی کدال منتشر کرد. بر این اساس، «سیلام» در گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 30 دی‌ماه 95 بر اساس عملکرد 6ماهه به ازای هر سهم 15 ریال سود پیش‌بینی کرده است که نسبت به گزارش قبلی با تعدیل سنگین منفی 96درصدی همراه بوده است. با توجه به موقعیت مکانی مناسب شرکت برای صادرات به کشور عراق حدود 60 درصد از فروش شرکت را فروش صادراتی به خود اختصاص می‌دهد. در شرایط کنونی به دلیل از دست رفتن بازار مزبور، درآمد صادراتی این شرکت تا 31 تیرماه سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال 94 افت 83درصدی داشته است. «سیلام» در 9ماه با 235 ریال زیان همراه بوده است.
دیدگاه تان را بنویسید