مدارس کسب و کار، پاسخگوی نیاز مدیران ایرانی

بازی‌های جام‌جهانی و قهرمانی آلمان به گفته بسیاری از مفسران اقتصادی تنها یک اتفاق ورزشی نبود و پیام‌های اقتصادی روشنی به همراه داشت. اقتصاد آلمان همچون فوتبال این کشور تا 15 سال پیش اوضاع خوبی نداشت؛ اما برنامه‌ریزی استراتژیک و ساختار مدیریتی با‌ثبات و صحیح در سال‌های اخیر نه‌تنها فوتبال آلمان که اقتصاد این کشور را متحول کرد. برای بقا در بازار جهانی باید با آمادگی حضور یافت و این آمادگی در گرو یک نظام مدیریتی سازمان‌یافته است. موفقیت‌هایی نظیر قهرمانی آلمان در فوتبال یا پیشرفت اقتصادی روزافزون این کشور، نتیجه یک فرآیند مدیریتی رو به جلو است و می‌تواند درس مهمی برای همه اقتصادهای در حال توسعه از جمله ایران داشته باشد. رقابت‌پذیری یکی از مهم‌ترین عوامل برای حضور و موفقیت در بازارهای جهانی است. اگر به گزارش رقابت‌پذیری در اجلاس جهانی اقتصاد نگاه کنیم، ایران یکی از آخرین کشورهاست. عدم رقابت در فضای اقتصادی که ناشی از بهره‌وری پایین است، گریبان شرکت‌های ایرانی را گرفته و تنها عامل حیات آنها فضای بسته و بازار انحصاری در ایران است. قوانین، شرایط کسب و کار و بهره‌وری پایین شرکت‌های ایرانی از جمله دلایلی است که به اقتصاد ایران اجازه حضور در بازار رقابت جهانی را نمی‌دهد. این موضوع ناشی از عدم کارایی مناسب سازمان و عدم استفاده از توان بالقوه نیروی انسانی است. آنچه می‌تواند بهره‌وری شرکت‌ها و در نهایت اقتصاد را متحول کند، تغییر نظام مدیریتی و نیروی انسانی کارآمد است. اگر هوش و تحصیلات را از جمله عوامل اثرگذار روی ارتقای نیروی انسانی بدانیم، کشور ما دارای نیروی انسانی مستعد و تحصیل‌کرده فراوانی است. اما برای افزایش بهره‌وری سرمایه‌های انسانی که منجر به رقابت‌پذیری در بازار جهانی شود، تنها هوش، استعداد و تحصیلات کافی نیست. هر‌ساله افراد بسیاری از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل می‌شوند اما دانش کاربردی و اطلاعات کافی درباره بازار کار ندارند. این مساله در مورد مدیران نیز صادق است؛ مدیران توانمند بسیاری در ایران فعال هستند اما نیاز دارند علاوه بر اطلاعات تخصصی در مورد صنعت خود، به علم روز مدیریت نیز تسلط کافی داشته باشند. برنامه‌ریزی استراتژیک، مدیریت منابع انسانی، ابزارهای مدیریت مالی و به‌روزترین روش‌های بازاریابی، از جمله تخصص‌هایی هستند که امروزه مدیران باید برای موفقیت و حضور در بازار جهانی بیاموزند. یک مدیر کارآمد در مقابل تغییرات سریع در بازار عکس‌العمل‌های به موقع نشان می‌دهد و این نگرش را در سازمانش نهادینه می‌کند. امری که اگر در بازار رقابتی امروز به آن توجه کمتری شود، ممکن است به حذف آن شرکت از میدان رقابت منجر شود. اگرچه الگوی مدیریت در ایران در سال‌های گذشته بر اساس معیارهای غیر‌تخصصی بوده اما تغییرات در فضای اقتصاد جهانی و البته تغییراتی که در انتظار اقتصاد ایران است، روند رو به رشدی داشته است. چرا که سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌دانند در وضعیت کنونی برای بقا باید به‌روز و منعطف باشند. اگر فضای اقتصادی باز شود و شرکت‌های بین‌المللی راهی ایران شوند و روند خصوصی‌سازی با سرعت بیشتری ادامه پیدا کند، سازمان‌ها دیگر نمی‌توانند با استفاده از شیوه‌های سنتی مدیریت، کسب و کار خود را اداره کنند. حتی برخی از شرکت‌های خصوصی که کسب و کارهای خانوادگی هستند نیز ناچار به رقابت می‌شوند و خودبه‌خود الگوی انتخاب مدیر به سمت شایسته‌سالاری سوق پیدا می‌کند. اینجاست که نقش آموزش و به‌روز بودن سطح دانش و معلومات مدیران، بیش از پیش احساس می‌شود. امروزه در بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ و موفق، تعیین سطح کیفی دانش و مهارت کارمندان و یافتن نیازهای آنها به عنوان یکی از فعالیت‌های مستمر سازمان تلقی می‌شود. به این معنا که نیازهای آموزشی در همه رده‌های شغلی سازمان شناسایی و در جهت رفع آنها اقدام می‌شود. در واقع می‌توان گفت امروزه آموزش به ابزاری مهم و اثرگذار در ارتقا و افزایش بهره‌وری و موفقیت سازمان‌ها تبدیل شده است.اساس آموزش‌های مدیریتی در دنیا انتقال دانش است نه اعطای مدرک. امری که متاسفانه در ایران برعکس دنبال شده است. نکته دیگر در بحث آموزش مدیریتی، بهره‌گیری از دانش بین‌المللی است. دعوت از بهترین استادان دانشگاه‌های معتبر جهانی که با مدیران معتبرترین شرکت‌های دنیا آشنا هستند و چالش‌های واقعی فضای اقتصاد جهانی را به خوبی می‌شناسند، می‌تواند زمینه‌ساز کسب تجربیات ارزشمندی برای بسیاری از مدیران ایرانی باشد تا به این وسیله بتوانند سازمان‌هایی قابل رقابت با شرکت‌های بزرگ و معتبر جهانی بسازند. مدارس کسب و کار و دوره‌های آموزشی در حین کار، با هدف پاسخگویی به این نیاز یعنی انتقال دانش بین‌المللی به وجود آمده‌اند. در اصل مدارس کسب و کار، امروزه به اردوهای آمادگی برای حضور در جام‌جهانی اقتصاد تبدیل شده‌اند تا مدیران را با شیوه‌های نوین آموزشی در بحث مدیریت مجهز سازند.