فعالیت سفارتخانه‌های ایران - کانادا در سال ۲۰۱۶ مجدداً آغاز می‌شود؟
پوست‌اندازی یک رابطه
سیاست‌های دولت تدبیر و امید این بار در یکی از کشورهای غربی جهان طنین‌انداز شده و موجبات آشتی‌کنان ایران با کشوری را فراهم ساخت که تا همین چند سال پیش طیف کثیری از قطعنامه‌های ضدایرانی سازمان ملل را هدایت و راهبری می‌کرد.
سیاست‌های دولت تدبیر و امید این بار در یکی از کشورهای غربی جهان طنین‌انداز شده و موجبات آشتی‌کنان ایران با کشوری را فراهم ساخت که تا همین چند سال پیش طیف کثیری از قطعنامه‌های ضدایرانی سازمان ملل را هدایت و راهبری می‌کرد. کانادا، کشوری که با بالا گرفتن تنش‌های تهران و لندن و به دنبال آن تعطیلی سفارتخانه‌های ایران و انگلیس تصمیم گرفت که به صورت یکجانبه روابط و مناسبات سیاسی و اقتصادی خود را با تهران قطع کند و از دیپلمات‌های ایرانی هم بخواهد با تعطیلی نمایندگی سیاسی کشورمان خاک این کشور را ترک کنند. تصمیمی که حالا با اعمال تغییرات عمده در ترکیب سیاستمداران کانادا دیگر محلی از اعراب ندارد و می‌تواند به پایان یک دهه حکومتداری محافظه‌کارانی چون استفان هارپر خاتمه دهد. سیاستمداری که تا می‌توانست بر کوس عداوت و دشمنی با ایران کوبید و از هر فرصتی بر تخطئه سیاست‌های جمهوری اسلامی استفاده کرد.
دورنمای یک رابطه
سرانجام یکه‌تازی‌های استفان هارپر هم فرا رسید و مردم کانادا تصمیم گرفتند با حمایت از «جاستین ترودو» پسر نخست‌وزیر فقید کانادا «پی‌یر ترودو» روابط با جهان را نه از دریچه یک دولت محافظه‌کار بلکه از دیدگاه دولتی لیبرال نظاره کنند و به قول نخست‌وزیر جوان این کشور با امید به ترس غلبه کنند. امیدی که سیاستمداری جوان با دیدگاه‌های روشنگرانه را به عرصه قدرت رساند. او که از مدافعان از‌سرگیری روابط دیپلماتیک کانادا با ایران است در جریان رقابت‌های انتخاباتی وعده داد که روابط این کشور با دنیا را بهبود بخشد. سیاستی که همین حالا هم بارقه‌هایی از امید و آرزو را در اذهان ایرانیان مقیم کانادا ایجاد کرده است. جامعه‌ای نیم‌میلیون نفری که برای نخستین بار شاهد انتخاب دو تن از اعضای خود در جمع نمایندگان منتخب پارلمان کانادا نیز هست؛ دو نامزد ایرانی‌تبار انتخابات کانادا از حزب لیبرال به نام‌های مجید جوهری و علی احساسی توانستند با غلبه بر رقبا به پارلمان کانادا راه پیدا کنند. رقبایی که به لحاظ فکری به دولت راستگرای «هارپر» تعلق‌خاطر بیشتری داشتند. دولتی که حتی پس از توافق هسته‌ای
ایران با گروه 1+5 و اعلام تمایل دولت روحانی به تعامل با همه کشورهای جهان نیز گفت «ما مایل نیستیم هیچ بخشی از توافق برای عادی شدن روابط ایران با غرب باشیم».
رویکرد غیردوستانه‌ای که در انتقاد از سیاست‌های ایران در قبال تحولات سوریه و تحرکات رژیم صهیونیستی در منطقه بهانه‌ای برای قطع تمامی اشکال مناسبات سیاسی و اقتصادی با تهران شد. دولت هارپر یک روز پس از آنکه نام 100 فرد و شرکت ایرانی را به لیست بلندبالای تحریمی خود افزود و تعداد این افراد و موسسات در لیست تحریم‌های کانادا را به 600 مورد رساند با صدور بیانیه‌ای ضمن الصاق فهرستی از اتهامات بی‌پایه و اساس از جمله ادامه نقض حقوق بشر، حمایت ایران از تروریسم بین‌المللی و ادامه تلاش‌های تهران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای، قطع تمامی روابط سیاسی و اقتصادی خود با ایران را اعلام کرد. جان برد، وزیر خارجه وقت کانادا هم در اظهاراتی مداخله‌جویانه سه هفته پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران از مردم کشورمان خواست تا در انتخابات شرکت نکنند و مدعی شد که حکومت ایران توخالی و ناتوان از تامین آینده‌ای خوب برای مردم این کشور است.
البته دشمنی‌های دولت هارپر با ایران به همین‌جا ختم نشد و پس از انتخابات ریاست جمهوری و روی کار آمدن کاندیدایی که اصلی‌ترین شعار خود را به تنش‌زدایی در سیاست خارجی و حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران اختصاص داده بود هم دولت محافظه‌کار کانادا وزیر خارجه خود را مامور کرد تا این‌گونه عنوان کند که انتخابات و نتایج آن کاملاً بی‌مفهوم و بی‌معنی است. جان برد که به دلیل این اظهارات با انتقادهای گسترده‌ای از سوی احزاب مخالف دولت مواجه شده بود، چند روز بعد با صدور بیانیه‌ای تصحیح کرد که به رای مردم ایران احترام می‌گذارد. متاسفانه خصومت‌های دولت وقت کانادا حتی پس از استقرار دولت جدید ایران در پاستور (در شهریورماه 92) نیز به قوت خود باقی بود و در حالی که روحانی و تیم منتخب او مشغول تدارک زمینه‌های آغاز مذاکرات هسته‌ای با 1+5 بودند، دولت کانادا بخشی از دارایی‌های ایران در این کشور را به نفع قربانیان ترور در کانادا توقیف کرد. پس از آن و در سال 1393 نیز این کشور با تکرار اقدام گذشته خود هفت میلیون از دارایی‌های ایران در کانادا را بلوکه کرد تا همه شواهد و قرائن از مواضع تندروانه حزب حاکم کانادا در قبال دولت تدبیر و امید ایران
حکایت داشته باشد. سیاستی که خوشبختانه در برنامه‌های دولت جدید کانادا جایی ندارد. «جاستین ترودو» نخستین وزیر جدید این کشور از همان زمان تبلیغات انتخاباتی هم معتقد به لزوم حمایت از رویکرد باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا در قبال مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 بود و در نهایت هم توافق حاصل‌شده را «گامی مثبت در مسیری درست» برای تغییر در روابط ایران و کانادا تلقی کرد؛ نخستین وعده ترودو در ژوئن (خرداد) گذشته این بود که دولت وی در صورت پیروزی در انتخابات بار دیگر با ایران تعامل خواهد داشت. او گفت تعامل دوباره با ایران جزو برنامه‌هایش است... و این رویکرد سایر کشورهای گروه هفت نیز هست. علاوه بر این «استفان دیون» وزیر خارجه دولت جدید کانادا نیز با تاکید بر لزوم بهبود مناسبات تهران و اتاوا اظهار کرد: اگر ما با ایران گفت‌وگو نکنیم، چطور می‌توانیم به کشورهای منطقه کمک کنیم؛ اعضای دولت جدید کانادا هنوز به طور دقیق چگونگی تعامل دوباره با ایران را بررسی نکرده‌اند، به ویژه با توجه به اینکه دولت قبلی کانادا، ایران را در فهرست حامیان تروریستی قرار داده بود. او البته مدعی شد که رویکرد دولت کانادا در تعامل دوباره با ایران با
«مقدار زیادی احتیاط» همراه خواهد بود. اما مساله بسیار مهم و اساسی این است که ما نیاز داریم بیش از گذشته با حکومت‌هایی که با آنها مشکل داشتیم، تعامل داشته باشیم.
تعاملاتی که می‌تواند منجر به بهبود مناسبات دوجانبه و ارتقای سطح تعاملات فیمابین در راستای بازگشایی مجدد سفارتخانه‌های دو کشور شود. سفارتخانه‌هایی که بیش از سه سال از تعطیلی آنها سپری شده است و شاید با تدابیر اتخاذ‌شده از سوی دولت‌های «روحانی و ترودو» در کمتر از یک سال دیگر مجدداً در مسیر کارآمدی و کارایی قرار گیرند.
دیدگاه تان را بنویسید