تاریخ انتشار:
ثبات بازار ارز مصنوعی است؟
نگاهی به تغییرات ارزهای معتبر در فاصله ۱۱ ماه گذشته نشان می‌دهد از میان ارزهای دلار، یورو و پوند، بیشترین میزان تغییرات مربوط به قیمت دلار با کاهش ۱۶درصدی بوده است.
نگاهی به تغییرات ارزهای معتبر در فاصله 11 ماه گذشته نشان می‌دهد از میان ارزهای دلار، یورو و پوند، بیشترین میزان تغییرات مربوط به قیمت دلار با کاهش 16درصدی بوده است. پس از آن قیمت یورو با 12 درصد کاهش و پوند با افت هشت‌درصدی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. این موضوع نشان‌دهنده آن است که قیمت دلار به همان نسبت که به سرعت با افزایش قیمت مواجه شده است، با افت قیمت نیز روبه‌رو شده است. در این میان دلار به شدت به دلیل جایگاهی که در اقتصاد دارد با روند افزایشی سریعی روبه‌رو شد و در فاصله یک سال افزایش حدوداً 100درصدی را تجربه کرد، در حالی که طی همان مدت قیمت یورو و پوند به ترتیب با افزایش 78 و 73درصدی روبه‌رو شده است و این نشان‌دهنده سرعت بالای حباب‌سازی و تخلیه حباب در واحد دلار است.
فعالان بازار در این میان اما معتقدند چسبندگی قیمت دلار در ماه‌های اخیر به بهایی حول محور 2950 تومان نه نشانه ثبات بازار از بعد عرضه و تقاضاست و نه به معنای قیمت واقعی دلار است. دکتر عباسعلی ابونوری، استاد دانشگاه معتقد است چگونه ممکن است قیمت دلار در خلال دو ماه و حتی بیشتر بدون تغییر باشد، درحالی که طی این مدت بارها عوامل مثبت و منفی قادر به تاثیر‌گذاری بر بازار بوده است؟ به عقیده وی، به بازار کالا که مراجعه کنیم درمی‌یابیم با نزدیکی به سال نو حجم تقاضا برای دلار باید خودبه‌خود افزایش یابد چرا که معمولاً طی این مدت واردات افزایش می‌یابد و از طرفی خرید تولیدکنندگان نیز روند صعودی به خود می‌گیرد که این موضوع باید رونق را به مبادلات ارزی بازگرداند اما چه دلیلی وجود دارد که هیچ اتفاقی در بازار ارز نمی‌افتد و رکود بازار ادامه دارد؟
وی در عین حال به رشد حدوداً سه‌درصدی واردات در ماه دی در مقایسه با آذرماه اشاره کرد و گفت این میزان واردات نیازمند ارز است، به علاوه آنکه گشایش‌هایی که از محل رفع تحریم‌های اقتصادی اتفاق افتاده احتمالاً باعث شده است طی ماه بهمن با روند صعودی در واردات مواجه شده باشیم چرا که واردات برخی کالاها به خصوص در بحث دارو و تجهیزات سرمایه‌ای در ماه بهمن افزایش یافته باشد. با این حال ابونوری به موضوع آزادسازی بدهی‌های غرب به ایران اشاره کرد و گفت این موضوع باعث شده است توان بازار برای تزریق دلار به بازار افزایش یابد؛ هرچند هنوز خبری از تزریق این وجه منتشر نشده است. به عقیده او با این وضع معلوم نیست با توجه به خروج این میزان ارز از اقتصاد چرا بازار بدون تغییر است.
در این میان اما خبرها از افزایش میزان تولید و صادرات نفت کشور حکایت دارد. آژانس بین‌المللی انرژی در ماه جاری از افزایش روزانه 100 هزار بشکه‌‌ای تولید نفت ایران در ماه ژانویه خبر داده است. به عبارتی سه میلیون بشکه افزایش صادرات نفت ایران در این ماه رقمی معادل 300 میلیون دلار افزایش درآمدهای ارزی را به همراه داشته است. آژانس اعلام کرده است بر پایه توافق هسته‌‌ای تهران و گروه 1+5، شش مشتری نفت خام ایران (ترکیه، چین، ژاپن، هند، کره جنوبی و تایوان) می‌توانند بدون کاهش به خریدشان ادامه دهند، با وجود این، کشورهای یادشده بر اساس تحریم‌ها نمی‌توانند واردات نفت از ایران را افزایش دهند.
به گفته این استاد دانشگاه، البته با مراجعه به آمارهای تجاری ایران مشخص می‌شود که ایران در بحث صادرات و واردات در 9 ماه اول سال با روندی کاهشی نسبت به سال قبل مواجه شده است که این امر با کاهش شدید صادرات به خصوص در بخش نفت باعث روند فزاینده قیمت ارز در این مدت شده که البته به نظر می‌رسد این موضوع در حال بازگشت به روند متناسب بازار ارز و تجارت خارجی است. به گفته او، در ماه‌های بهمن و اسفند سال جاری ممکن است معادله بازار تغییر کند و در صورتی که این ثبات پابرجا باشد باید در آن شک کرد. او البته در بخش دیگری از سخنان خود به اثر روانی بودجه 93 اشاره کرد و گفت چون در سال آینده بحث یکسان‌سازی نرخ ارز مطرح است و در عین حال رقم دلار در بودجه 93 رقمی پایین است ممکن است به اندازه سال‌های قبل (به خصوص سال‌های قبل از بحران ارزی) شاهد افزایش تقاضا نباشیم، اما در کل روند تقاضا در بخش‌های مهمی از جمله فولاد، فلزات پایه و کالاهای اساسی در روزهای اخیر نشان می‌دهد بازار با افزایش تقاضا روبه‌رو شده است.
دیدگاه تان را بنویسید