تاریخ انتشار:
دفاع پرویز حسابی از میراثفرهنگ
امید ۴۰ ساله برای تغییر
عضو هیات‌رئیسه و خزانه‌دار انجمن اقتصاددانان ایران، دوست قدیمی و همکار دکتر منوچهر فرهنگ است. فعال اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران است و تحصیلات اقتصادیش را در انگلستان تمام کرده.
عضو هیات‌رئیسه و خزانه‌دار انجمن اقتصاددانان ایران، دوست قدیمی و همکار دکتر منوچهر فرهنگ است. فعال اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران است و تحصیلات اقتصادیش را در انگلستان تمام کرده. با پرویز حسابی در محل اتاق تهران و در شرایطی که 40 دقیقه دیرتر از ساعت مورد توافق برای مصاحبه حاضر می‌شود، دیدار کردم. حسابی با رویی باز انتقادها را می‌پذیرد و وعده می‌دهد که در شش ماه اول سال آینده انجمن 40ساله‌شان می‌درخشد.
در اساسنامه انجمن آمده که یکی از برنامه‌هایش، ارائه طرح‌های اقتصادی به دولت است؛ اما در چند سال گذشته هرگز دیده نشده که انجمن طرحی اقتصادی به دولت ارائه دهد؛ آیا فکر نمی‌کنید انجمن از برنامه‌ها و اهدافش دور افتاده است؟
من می‌توانم به جرات بگویم که متاسفانه، دولت‌ها فعالیت‌های انجمن را به شدت محدود کرده‌اند و با این وجود انجمن توانست جلسه‌های ماهانه‌اش را پنجشنبه‌های آخر هر ماه بر پا کند و البته انجمن هم به همین میزان اکتفا کرد و سعی کرد بیشتر از این فعالیتی نکند که مشکلی پیش نیاید. تا اینکه خوشبختانه در زمان ریاست‌جمهوری آقای خاتمی و به ویژه در دوران وزارت دکتر مظاهری، انجمن فعال شد. در آن زمان همه مصوبات و طرح‌ها و پیشنهادات اقتصادی دولت برای انجمن ما فرستاده می‌شد و از ما طرح و اصلاحیه و نظر می‌خواستند. پس از آن متاسفانه با وجود آنکه ما 38 سال در اقتصاددانان ایران فعالیت می‌کردیم، دولت نهم، یک انجمن تحقیقاتی اقتصادی به موازات انجمن ما تاسیس کرد تا بتوانند فعالیت انجمن اقتصاددانان ایران را محدود کنند.
شما چه طرح‌هایی به دولت پیشنهاد دادید؟ آیا اصلاً طرحی تصویب کردید؟
ما فقط در سایه حرکت کردیم. تنها سعی کردیم «حیات» انجمن را حفظ کنیم و برای همین هم تنها به برپا کردن سخنرانی‌های آخر هر ماه اکتفا کردیم. البته سعی کردیم موضوع بحث‌ها و سخنرانی‌ها در مورد مسائل روز باشد.
درست به همین دلیل است که در انتقاد به انجمن اقتصاددانان ایران گفته می‌شود این انجمن محتاطانه و محافظه‌کارانه عمل می‌کند. آیا بهتر نیست این نهاد برای خروج از لاک خود، احتیاط کاری‌اش را کنار بگذارد تا بلکه انجمن از سایه در بیاید؟
بله، همین‌طور است و من این را از سال 1388 عنوان کرده‌ام. البته دکتر فرهنگ هم سالیان سال رئیس انجمن بودند و حق داشتند به علت فشاری که رویشان بود محافظه‌کاری کنند. اما به هر حال پس از سال 1388 و با عوض شدن رئیس انجمن در راستای کنار گذاشتن این محافظه‌کاری گام برداشته شده است. در واقع در این چند ماه گذشته هم به شکل بهتری نتایج گسترش فعالیت‌های انجمن دیده شده است.
دقیقاً گسترش فعالیت‌های انجمن یعنی چه؟
گام اول گسترش دادن به این معناست که ما بتوانیم بگوییم: «هستیم». وقتی بگوییم هستیم، می‌توانیم از دیگران برای حضور دعوت کنیم و آنها متوجه می‌شوند که ما استحقاق آن را داریم که اقتصاددانان یا دولتی‌ها و... با ما همکاری کنند. در نتیجه هم می‌توانیم کمیسیون‌های انجمن را فعال کنیم و بهتر عضوگیری کنیم.
اما شما در این دو سال گذشته که خودتان به آن و به منظور گسترش فعالیت اشاره می‌کنید، فقط تلاش‌تان این بوده که بگویید هستید. اما دو سال زمان برای آنکه قدیمی‌ترین NGO کشور بگوید هست، کمی زیاد نیست؟
البته ما سخنرانی‌ها را هم همواره حفظ کردیم و این یک حرکت تاثیر‌گذار است.
شما در سال پایانی ریاست دکتر فرهنگ بر انجمن مصاحبه‌ای کرده بودید، که در آن اعلام کردید اگر دکتر فرهنگ ریاست را به فرد دیگری واگذار کند، وضع انجمن بهبود پیدا می‌کند. دکتر فرهنگ درگذشت و سه سال هم از مرگش می‌گذرد اما هیچ اقدام عملی تاثیرگذاری از انجمن دیده نشد؟
متاسفانه موسسه تحقیقاتی که اتاق ایران تاسیس کرد به شدت ما را در منگنه گذاشت؛ تا حدی که حتی یک اتاق را هم از ما دریغ کردند. ما با هزار زحمت و محبت آقای نهاوندیان توانستیم یک اتاق در «اتاق ایران» برای خودمان دست و پا کنیم. اکنون شما اگر بیایید، خواهید دید که اصلاً این انجمن در حد ما نیست. هنگامی که این نگاه به انجمن وجود دارد، انجمن نمی‌تواند رشد کند؛ چرا که من عضو این نهاد نیاز به ابزار دارم. البته خوشبختانه آقای نهاوندیان به دلیل آنکه خودشان اقتصاددان هستند، به ما امکانات بهتری می‌دهند.
پاسخ سوال من را ندادید و باز هم تنها از دیگران گله کردید. سوال من این است که خود اعضای انجمن چه گام عملی برای رونق نهادشان برداشته‌اند؟ آیا در هر جای دیگر دنیا یک نهاد مردم‌محور به نهادهایی مثل اتاق بازرگانی تکیه می‌کنند؟ دقیقاً می‌خواهم بدانم شما برای وضعیت سایه‌وار انجمن چه برنامه‌ای دارید؟
بله، اعضای انجمن برای رشد انجمن بارها و بارها برنامه‌ریزی و صحبت کرده‌اند. برای مثال به تعداد نیروهایی که امروز در انجمن جذب شده و مشغول فعالیت‌اند، اشاره می‌کنم. مشخصات، سطح تحصیلات و جایگاه علمی و پژوهشی این افراد هم قابل توجه است. اما من اکنون و از همین تریبون استفاده می‌کنم تا این نوید را دهم که انجمن تا چند ماه دیگر جهش خوبی را تجربه می‌کند.
آقای دکتر این صحبت را یک بار هم در مصاحبه‌ای در سال 1387 عنوان کرده‌اید. هنوز هم همان حرف را می‌زنید؛ احتمالاً چند سال دیگر هم می‌خواهید همین سخن را بگویید؟
واقعاً دو سال انجمن حتی یک اتاق هم نداشت و همین هم انجمن را بسیار عقب انداخت. عده دیگری را آوردند تا کار تحقیقاتی برای دولت بکنند. اما آقای نهاوندیان چند کمک مالی به انجمن کردند که اتفاقاً همین چند روز پیش هم یک کمک دیگر مالی کردند و یک اتاق هم در اتاق ایران به ما اختصاص دادند؛ و ما اکنون با دست بازتری برای آینده انجمن برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
دیدگاه تان را بنویسید