روی خوش بازارهای سهام به مرگ کاسترو

درگذشت فیدل کاسترو، رهبر 90‌ساله انقلاب کوبا باعث رونق بازارهای سهام این کشور شده است. مشکلات عمدتاً سیاسی کوبا با اکثر کشورهای جهان و خصوصاً ایالات متحده، تبعات اقتصادی عمده‌ای هم برای این کشور داشته است. از جمله عدم سرمایه‌گذاری و غیبت شرکت‌ها و تولیدکنندگان بزرگ جهان در بازارهای آن. این وضعیت به‌رغم موافقتنامه بین ایالات متحده و کوبا در سال‌های اخیر نیز همچنان ادامه داشت اما حالا و با درگذشت کاسترو، به نظر می‌رسد انتظارات در مورد اقتصاد این کشور، دستخوش تغییراتی شده است که بخشی از آن را می‌توان در بازارهای سهام کوبا مشاهده کرد. سهام صندوق هرتسفلد، که صندوقی با حوزه کاری کشورهای کارائیب است در روز دوشنبه 28 نوامبر با 10 درصد افزایش ارزش روبه‌رو شد. با توجه به اینکه کوبا یکی از کشورهای عضو این حوزه محسوب می‌شود، می‌توان بخش عمده‌ای از این افزایش ارزش را به تغییر نظر سرمایه‌گذاران در مورد اقتصاد کوبا نسبت داد. با توجه به اینکه صندوق سرمایه‌گذاری هرتسفلد سرمایه‌گذاری‌هایی در چند شرکت عمده ایالات متحده هم انجام داده، طبیعی است که سرمایه‌گذاران انتظار داشته باشند با بهبود احتمالی روابط بین ایالات متحده و کوبا، سود بیشتری نصیب آنها شود. این سرمایه‌گذاری‌های هرتسفلد، خصوصاً در مورد شرکت‌هایی انجام شده است که موسسان آن مهاجران کوبایی مخالف کاسترو بوده‌اند که حالا در ایالات متحده اقامت دارند و با فوت کاسترو، احتمالاً بخشی از تجارت خود را به داخل مرزهای کشور مادری خود منتقل خواهند کرد.

البته افزایش ارزش سهام هرتسفلد، محدود به چند روز اخیر نبوده است. در واقع سهام این صندوق سرمایه‌گذاری از دسامبر سال 2014، که برای اولین بار اوباما، اعلام کرد توافقی بین کوبا و ایالات متحده برای برقراری روابط عادی صورت گرفته است، تاکنون حدود دو برابر شده است. توافق دولت ایالات متحده و کوبا البته، حالا و با انتخاب دونالد ترامپ، به نظر می‌رسد ضمانت اجرایی چندانی نداشته باشد. ترامپ، در همان روز 28 نوامبر در توئیتی اعلام کرد این توافق، اگر دولت کوبا نشانه‌های واضحی از تغییر رفتار بروز ندهد، توسط دولت وی اجرا نخواهد شد. در واقع بیانیه‌ها و نظرات ترامپ در مورد کوبا، به احتمال قریب به یقین توسط تد کروز و مارک روبیو، دو سناتور جمهوریخواه هوادار ترامپ در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری، که هر دو ملیت کوبایی آمریکایی دارند، مدیریت می‌شود. بنابراین عجیب نیست که ترامپ، فشارها بر رائول کاسترو را افزایش داده و خصوصاً منافع جمعیت کوبایی‌های مهاجر به ایالات متحده و نسل‌های بعدی آنها را در نظر داشته باشد. اما در هر حال و حتی اگر ترامپ، توافقنامه‌ای را که اوباما امضا کرده نقض نکند، باز هم کوبا راه درازی تا مدرن شدن پیش ‌رو دارد. بنابراین سرمایه‌گذاران احتمالاً با فروکش‌کردن اشتیاق اولیه برخورد معقول‌تری با حضور در کوبا خواهند داشت. اینکه هنوز سال‌های زیادی لازم است تا کوبا بتواند یکی از مقاصد گردشگران باشد بسیار واضح است. کوبا حتی با داشتن طبقه متوسط اقتصادی که بتوانند خریدار کالاهایی جز نیازهای اولیه زندگی باشند نیز فاصله زیادی دارد و در نتیجه نمی‌توان امیدوار بود اقتصاد آن در آینده نزدیک تغییری قابل توجه را شاهد باشد.