ستوه سهامداران از سطوح شاخص

بازار سهام در هفته گذشته با افزایش عرضه سرمایه‌گذاران آغاز شد که نزول 3263 واحدی شاخص را رقم زد. افتی که شکست سطح حمایتی شاخص را موجب شد و هراس سرمایه‌گذاران را بیشتر کرد. شاید یکی از استثناهای تاریخ بورس این باشد که در هفته اخیر از 39 صنعت حاضر در بورس، فقط یک صنعت اندکی رشد کرد و شاخص 34 صنعت کاهش را متحمل شدند و چهار صنعت نیز بدون تغییر ماندند. هنوز یک ماه از ابتدای سال نگذشته که افت 2/4درصدی بورس طی یک هفته رقم می‌خورد آن هم در شرایطی که مجموع اخبار سیاسی و اقتصادی مثبت است و به طور سنتی و بر اساس تجربه سال‌های گذشته، انتظار می‌رفت بورس در فصل رویش، با افزایش تقاضا همراه شود اما زمستان سرد بورس، سرما را آنچنان به مغز استخوان سرمایه‌گذاران نفوذ داده که هنوز سرها در گریبان و دست‌هایشان در جیب است. یکی از مهم‌ترین مشکلات بازار، در شرایط فعلی عدم حضور جدی خریداران است. حتی حقوقی‌ها نیز از پشت تالار شیشه‌ای، بازار را نظاره می‌کنند و سهم‌شان را از ارزش معاملات کاهش داده‌اند. رفتار بازار در قبال سهامی که به قیمت‌های جذابی رسیده و حتی برخی نیز کمتر از ارزش بازار معامله می‌شوند، غیر‌منطقی می‌نماید که آن را باید در بی‌اعتمادی و بی‌اعتنایی به اخبار مثبت جست‌وجو کرد. این در حالی است که مذاکرات هسته‌ای وارد فاز نهایی شده است و وزیر امور خارجه کشورمان گفته است به مذاکرات و امکان دستیابی به توافق نهایی خوش‌بین است و این توافق ممکن است در سه ماه آینده حاصل شود. از طرف دیگر برخی خبرگزاری‌ها نیز اعلام کرده‌اند که آژانس نیز به مذاکرات خوش‌بین است و گزارش آن نشان می‌دهد ایران نیمی از اورانیوم 20درصدی خود را رقیق کرده که نشان‌دهنده پایبندی ایران به تعهداتش است. آمار گمرک نشان‌دهنده افزایش صادرات غیر‌نفتی است. سرمایه‌گذاران خارجی هم این روزها در حال بازدید و برگزاری همایش‌هایی در ایران به منظور بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری هستند. گفته می‌شود برای خرید سهام خودرو‌سازان پیشنهاداتی ارائه شده است. سرمایه‌گذاری در بخش صنعت و معدن هم برایشان جذاب بوده است. اما سرمایه‌گذاران داخلی که از نظاره کاهش روز‌افزون دماسنج اقتصادی به ستوه آمده بودند، مجلس و دولتمردان را به یاری طلبیدند. هر چند تجربه نشان داده که حمایت‌ها از بازار سرمایه پایدار نبوده و عامل اصلی سرمایه‌گذاری یعنی ایجاد انگیزه کردن مهجور مانده است. با این حال تصمیماتی در دولت گرفته شد که اجرای آن می‌تواند ابهامات و نگرانی‌های سرمایه‌گذاران را تا حدودی برطرف کند اما این اعتماد زود‌هنگام نخواهد بود. یکی از نگرانی‌های سرمایه‌گذاران نرخ سود بانکی است که قرار است در شورای پول و اعتبار مورد بررسی قرار گیرد و بانک مرکزی هم کنترل‌های لازم را در این زمینه اعمال کند. سازمان خصوصی‌سازی بر اساس شرایط و با هماهنگی بورس، اقدام به عرضه کند تا بازار را متاثر نکند. در خصوص بهای گاز شرکت‌های پتروشیمی با کاربرد سوخت (نه به عنوان خوراک) در دولت بررسی و تعیین تکلیف صورت گیرد و در این راستا تلاش خواهد شد، این نرخ نیز همانند نرخ سایر بنگاه‌ها (حدود هزار ریال) تنظیم شود. البته ممکن است مجموع نرخ سوخت و خوراک نهایتاً رقم 265 تومان را برای واحدهای پتروشیمی خاطرنشان کند ولی به هر حال خبر خوبی برای این گروه است که با نسبت قیمت بر درآمد چهار و پنج در حال معامله هستند. از طرف دیگر رفع ابهام از پالایشگاه‌ها در دستور کار قرار گرفت تا چالش این شرکت‌ها در حوزه نفت خام دریافتی و محصولات فروخته‌شده به شرکت پالایش و پخش، پیگیری و ابهامات آن مرتفع شود. در حال حاضر پالایشگاه‌ها با ابهامات زیادی مواجه هستند که سبب شده ریسک سرمایه‌گذاری در این گروه زیاد شود و سرمایه‌گذاران به اخبار مثبت توجه نکنند. مجموع این خبرها موجب شد تا آخرین روز معاملاتی هفته را شاخص کل با رشد به پایان برساند اما باز هم ضعف خرید در بازار خودنمایی می‌کرد. در شرایطی که قیمت‌ها اصلاح قابل توجهی کرده‌اند و این همه خبر خوب منتشر می‌شود، در شرایط نرمال بازار با تقویت تقاضا همراه می‌شد. بررسی معاملات هفته گذشته نشان می‌دهد تعداد خریداران در هفته گذشته نسبت به هفته ماقبل شش درصد کاهش یافته است و حجم و ارزش معاملات نیز کاهشی بوده است. ارزش معاملات در این هفته هشت هزار و 995 میلیارد ریال بود که نسبت به هفته ماقبل افت 17درصدی را نشان می‌دهد. بازار سهام در هفته‌ای که گذشت، با شکست سطح حمایتی شاخص و رسیدن به سطح 74 هزار واحدی، تحلیلگران تکنیکال را به اصلاح شاخص تا سطح 79 هزار واحد امیدوار کرد. هرچند هنوز نشانه‌هایی مبنی بر توقف افت شاخص را تایید نمی‌کنند.

روند شاخص طی چند ماه اخیر سبب شده سرمایه‌گذاران مردد و دیر‌اعتماد شوند. این موضوع افق سرمایه‌گذاری را کوتاه‌مدت کرده است و به همین دلیل اندکی رشد می‌تواند زمینه‌ساز عرضه در بازار شود که مانعی برای رشد پیوسته بازار و جلب اعتماد سرمایه‌گذاران است. از طرف دیگر هر چند اخبار منتشره مثبت است اما بازار نیازمند اجرای آن است و تا آن موقع واکنش زیادی به اخبار نشان نخواهد داد. در مجموع به نظر می‌رسد بازار سهام در هفته جاری شرایط بهتری را نسبت به هفته گذشته تجربه کند و تقاضا در بازار کمی تقویت شود.