چشم‌انتظار ورود ترامپ

بازارهای جهانی، چشم انتظار ورود ترامپ هستند، تا بتوانند با توجه به عملکرد رئیس‌جمهور جدید در هفته‌های نخست، سمت و سوی حرکتی خود را پیدا کنند. در بازار نفت، روند صعودی پس از توافق فریز نفتی تداوم نیافت و ابهامات در خصوص اجرای توافق باعث شده بهای طلا سیاه به کف یک ماه اخیر برسد. همچنین بازار طلای جهانی، امیدوار است که با افزایش تقاضای ایجاد‌شده در سال نو چینی، به رکورد قیمتی طی دو ماه اخیر دست یابد. در بازار داخل، نوسان قابل توجهی در بازار ارز مشاهده نشد، اما شاخص بورس به کمترین میزان طی دو ماه اخیر رسید. در بازار پول، رشد نقدینگی در آبان‌ماه معادل با 28 درصد گزارش شده که نسبت به ابتدای سال دو واحد درصد افت داشته است.

طلا به دنبال رکوردشکنی

هفته گذشته، اونس طلا که دوشنبه تا قیمت 1181 دلار رشد کرده بود، سه‌شنبه هم شش دلار دیگر رشد کرد. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری بود و طلا را به اوج 5 /1‌ماهه برد. علاوه بر افزایش خریدها به دلیل بهبود چهره فنی اونس، گزارش‌ها نشان می‌داد تقاضای فیزیکی چین هم در آستانه جشن سال نو چینی افزایش داشته است. تقاضای صندوق‌های طلای قابل معامله در بورس هم در اوایل سال 2017 رشد داشته است. سه‌شنبه شاخص دلار با رشد خود به ضرر طلا کار کرد و بهای نفت خام هم با افت خود فشار را تشدید کرد اما عوامل داخلی بازار فلزهای گرانبها اثر کاهشی عوامل خارجی را خنثی کرد.

اونس طلا چهارشنبه را با همان قیمت نهایی روز قبل آغاز کرد و بعد به نوسان پیرامون مرز 1190 دلار روی‌آورد. صبح روز چهارشنبه افت شاخص‌های بورس و رشد بهای نفت خام یار طلا شدند. با این همه، در این روز عمده بازارها در انتظار سخنرانی دونالد ترامپ، شاهد کاهش معاملات و نوسان‌ها بودند. البته همزمان با ثبات نسبی شاخص دلار و نوسان‌های محدود طلا، بازارهای سهام نگران از صحبت‌های ترامپ افت کردند. ترامپ در جریان کارزارهای انتخاباتی بر کاهش مالیات شرکت‌ها و افزایش هزینه برای زیرساخت‌ها تاکید کرد تا شاخص‌های بورس و دلار از این مواضع نفع ببرند، اما در هفته‌های اخیر صحبت‌های او در حوزه‌های مختلف باعث ایجاد نگرانی‌هایی شده است.

قیمت نفت در کف یک ماه اخیر

به گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه، نگرانی‌ها پیرامون افزایش صادرات نفت عراق به بالاترین سطح تاریخی و افزایش تولید نفت آمریکا موجب کاهش چهار‌درصدی قیمت‌های نفت خام شد. در این روز، وزارت نفت عراق اعلام کرد صادرات نفت این کشور (دومین صادرکننده بزرگ اوپک) از بنادر جنوبی بصره به بالاترین سطح تاریخی (51 /3 میلیون بشکه در روز) در ماه دسامبر افزایش یافته است. با وجود این، وزارتخانه مذکور تاکید کرد این موضوع بر کاهش تولید نفت عراق مبتنی بر توافق اوپک، تاثیری نخواهد داشت. منابع بازار انرژی روسیه به خبرگزاری رویترز اعلام کردند تولید نفت این کشور در اولین هفته ماه ژانویه، 100 هزار بشکه در روز افت داشته است. بر اساس آمار منتشره شرکت بیکر هیوز، شرکت‌های انرژی آمریکا در هفته گذشته فعالیت‌های حفاری خود را برای دهمین هفته متوالی افزایش دادند. در روز دوشنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 16 /2 و 03 /2 دلار تضعیف شدند.

روز سه‌شنبه، تقویت شاخص دلار و افزایش تردیدها پیرامون پایبندی کشورهای تولیدکننده نفت به توافق کاهش تولید، منجر شد قیمت‌های نفت با دو درصد کاهش به پایین‌ترین سطح حدود یک ماه گذشته تضعیف شوند. در این روز، عراق اعلام کرد صادرات نفت خود از بندر اصلی بصره را تا ماه فوریه به بالاترین سطح افزایش خواهد داد. انتشار گزارش موسسه نفت آمریکا مبنی بر رشد فراتر از انتظار (5 /1 میلیون بشکه) ذخایر نفت خام این کشور در هفته منتهی به 6 ژانویه، موجب شد قیمت‌های نفت در معاملات بعد از پایان بازار تغییر زیادی نداشته باشد. افزایش تولید نفت در آمریکای شمالی نیز بر قیمت‌های نفت فشار نزولی وارد می‌سازد. روز سه‌شنبه، اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی خود برای رشد تولید نفت این کشور در سال جاری را با افزایش قابل توجه به 110 هزار بشکه در روز رساند. پیش‌بینی ماه گذشته این سازمان حاکی از افت روزانه 80 هزار بشکه بود. روز سه‌شنبه، یک کارگزار سوخت در موسسه «فرایت سرویسز اینترنشنال دوبی» اظهار کرد: متوسط حفر چاه‌های نفتی در کانادا در دسامبر سال گذشته 209 حلقه بوده که نسبت به ماه نوامبر و مدت مشابه سال پیش از آن، به ترتیب 36 و 49 حلقه رشد داشته است. در روز سه‌شنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب پس از رسیدن به پایین‌ترین سطوح از 15 و 16 دسامبر، در نهایت 30 /1 و 14 /1 دلار کاهش یافت.

به دنبال خبر کاهش عرضه نفت عربستان در آسیا، قیمت نفت برای نخستین بار در سه روز گذشته در معاملات روز چهارشنبه افزایش یافت اما تداوم تردید در مورد کاهش تولید و نشانه افزایش محموله‌های دیگر تولیدکنندگان مانع از افزایش بیشتر قیمت‌ها شد. به گزارش رویترز، هر بشکه نفت برنت دریای شمال با 31 سنت افزایش 9 /53 دلار فروخته شد. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز با 27 سنت افزایش 09 /51 دلار معامله شد. برنت نزدیک به 40 درصد افزایشی را که در اواخر نوامبر تا اوایل ژانویه کسب کرده بود، از دست داده است. با این حال تحلیلگران معتقدند این کاهش بعید بود که بیشتر شود چراکه احتمال اینکه عربستان و همسایگانش به تعهدات خود عمل کنند، وجود دارد. عربستان، بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان به برخی از مشتریان آسیایی خود اعلام کرده است که در ماه فوریه عرضه نفت به آنها را اندکی کاهش خواهد داد اما هنوز مقادیر زیادی از نفت وجود دارد که شکاف ایجاد‌شده با اوپک را پر کند. از طرفی، حفاری‌های آمریکای شمالی در حال افزایش است. در حالی که تاجران اروپایی و چینی در ماه جاری میلادی در حال ارسال محموله‌هایی به میزان بی‌سابقه 22میلیون بشکه از دریای شمال و آذربایجان به مقصد آسیا هستند، هنوز تردیدهایی در میان بسیاری از ناظران بازار در مورد اینکه کاهش‌های برنامه‌ریزی‌شده برای متوازن‌سازی بازار کافی است یا نه، وجود دارد.

کاهش نوسان ارزی

هفته گذشته، نرخ ارز در بازار آزاد تهران نوسان قابل توجهی نداشت و بیشتر در کانال 3900 تومان نوسان می‌کرد. به نظر می‌رسد که بازارساز و فعالان نیز، به ادامه فعالیت در این کانال راضی شدند و به مرور سایه حضور دلالان در بازار کمرنگ شده است. هفته گذشته قیمت از محدوده 3970 تومان فراتر رفت، اما در انتهای روز چهارشنبه نتوانست از این محدوده عبور کند و در نهایت با قیمت 3968 تومان به کار خود پایان داد. به گفته فعالان، بازار ارز تحت تاثیر سه عامل افزایشی رشد نرخ حواله درهم، بالا بودن ارزش دلار در منطقه سلیمانیه عراق و هیجانات روانی دلالان پیرامون سخنرانی ترامپ قرار داشت.

افت رشد نقدینگی

هفته گذشته، آمارهای پولی و بانکی منتشر شد و بانک مرکزی آخرین تغییرات دخل و خرج بانک‌ها و بانک مرکزی را در ماه آبان به‌روز کرد. بر اساس آمارهای بانک مرکزی حجم نقدینگی در آبان‌ماه به 1161 هزار میلیارد تومان رسیده و نسبت به مدت مشابه سال قبل 28 درصد رشد یافته است. البته از سطح این رشد، نسبت به ماه‌های قبل کاسته شده است. زیرا در تیرماه سال جاری رشد نقدینگی با ثبت رقم 30 درصد به بیشترین مقدار طی دو سال اخیر رسیده بود، اما به تدریج از رشد آن کاسته شده و به سطح 28 درصد بازگشته است.

در بازار پول، حجم کل سپرده‌ها (بخش غیردولتی) به 1128 هزار میلیارد تومان در دومین ماه پاییز رسیده است. نرخ رشد اصلی‌ترین منابع بانک‌ها نسبت به آبان‌ماه سال قبل 7 /28 درصد بوده است. نکته قابل توجه این بود که رشد سپرده‌های دیداری نسبت به مدت مشابه سال قبل 6 /33 درصد و رشد سپرده‌های مدت‌دار 8 /27 درصد گزارش شده است. به نظر می‌رسد که کاهش نرخ اسمی سود باعث شده است که از حجم سپرده‌های جاری کاسته شود. بانک مرکزی در گزارش خود اشاره می‌کند حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص معادل با 33 هزار میلیارد تومان است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل 4 /10 درصد رشد کرده است.

مقدار تسهیلات بانک‌ها

همچنین به گزارش بانک مرکزی میزان بدهی بخش غیردولتی به بانک‌ها که به نوعی میزان تسهیلات بانک‌ها را نشان می‌دهد در آبان‌ماه به 776 هزار میلیارد تومان رسیده است و نسبت به مدت مشابه سال قبل 8 /27 درصد رشد کرده است. در هشت ماه نخست نیز میزان رقم تسهیلات بانک‌ها 7 /16 درصد افزایش یافته است. سهم تسهیلات نیز در این گزارش‌ها عنوان شده است: 2 /15 درصد سهم بانک‌های تجاری، 4 /20 درصد سهم بانک‌های تخصصی و 3 /64 درصد سهم بانک‌های غیردولتی و موسسات اعتباری غیربانکی است. در گزارش بانک مرکزی میزان مطالبات غیرجاری بانک‌ها حدود 110 هزار میلیارد تومان بوده است.

یکی دیگر از مهم‌ترین خبرهای گزارش جدید بازار پول، رقم کل بدهی‌های دولت به بانک‌ها در ماه دوم پاییز است. مطابق گزارش بانک مرکزی حجم بدهی دولت به بانک‌ها در آبان‌ماه معادل با 143 هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم نسبت به آبان‌ماه سال قبل 32 درصد رشد کرده است. کارشناسان در این خصوص معتقدند رشد بدهی‌های بانک‌ها به دولت باعث می‌شود که بانک‌ها، نتوانند سیاست‌های تامین اعتباری را با قدرت انجام دهند و در نتیجه سلطه سیاست‌های مالی بر سیاست‌های پولی تداوم یابد. دولت در سال‌های اخیر، قصد دارد که بخشی از بدهی خود به بانک‌ها را با انتشار اوراق بدهی تسویه کند، اما آمارها نشان می‌دهد هنوز حجم قابل توجهی از این میزان بدهی‌ها وجود دارد و حتی به رشد آن افزوده می‌شود.

شفاف‌سازی بازارهای غیرمتشکل پولی

هفته گذشته، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مسوولیت شفاف‌سازی، سلامت و کاهش نسبت مطالبات غیرجاری تسهیلات بازارهای غیرمتشکل پولی را به بانک مرکزی سپردند. این بند که یکی از ابعاد برنامه ششم توسعه است اشاره می‌کند: برای اعمال نظارت کامل و فراگیر بانک مرکزی بر موسسات پولی، بانکی و اعتباری و ساماندهی موسسات و بازارهای غیرمتشکل پولی جهت ارتقای شفافیت و سلامت و کاهش نسبت مطالبات غیرجاری به تسهیلات بانک مرکزی مجاز است در چارچوب مصوباتی که به تصویب شورای پول و اعتبار می‌رسد، علاوه بر اختیارات قانونی خود مقرر در قانون پولی و بانکی کشور حسب مورد یک یا چند مورد از اقدامات نظارتی و انتظامی زیر را در قبال بانک‌ها و موسسات اعتباری متخلف اعمال کند:

1- اعمال محدودیت، ممنوعیت توزیع سود و اندوخته‌ها بین سهامداران موثر، سلب حق رای از آنها به طور موقت و سلب حق تقدم خرید از سهامداران موثر، 2- تعلیق موقت مجوز بخشی از فعالیت برای مدت معین یا لغو مجوز فعالیت، 3- اعمال محدودیت یا ممنوعیت پرداخت پاداش و مزایای مدیران و 4- سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیران عامل و اعضای هیات‌مدیره.

پنجمین هفته نزولی در بازار سهام

شاخص کل بورس تهران در هفته گذشته با افت 3 /386 واحدی به سطح 78 هزار و 622 واحد رسید. در هفته مورد بررسی، گزارش‌های ضعیف پالایشگاه‌ها و کاهش قیمت جهانی نفت موجب کاهش قیمت سهام گروه فرآورده‌های نفتی شد و به همراه تداوم افت گروه خودرو، کاهش پنجمین هفته پیاپی شاخص کل بورس را رقم زد. این اخبار منفی در کنار تعدیلات مثبت 2 /1‌درصدی گروه فلزات اساسی از دیگر اخبار مهم هفته گذشته بودند. شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به 21 دی‌ماه برای پنجمین هفته متوالی افت را تجربه کرد. شاخص کل در هفته گذشته با افت 5 /0‌درصدی به سطح 78 هزار و 622 واحد رسید که کمترین مقدار آن در دو ماه گذشته محسوب می‌شود. همچنین شاخص کل هم‌وزن نیز در این مدت با کاهشی بیشتر از کاهش شاخص کل بورس مواجه شد. شاخص کل هم‌وزن در هفته گذشته 9 /0 درصد ریزش کرد که نشان می‌دهد کوچک‌ترهای بازار نیز بازدهی منفی داشته‌اند. در مدت مذکور شاخص کل فرابورس نیز با کاهش 7 /1‌درصدی مواجه بوده است.

در هفته گذشته، در میان صنایع گروه سایر معادن با رشد 4 /4 درصدی بهترین بازدهی را به خود اختصاص داده است. پس از آن دو گروه کانه‌های فلزی و وسایل ارتباطی با رشد به ترتیب 1 /4 درصدی و 2 درصدی بیشترین بازدهی را داشتند. تعدیلات مثبت در گروه فلزات اساسی نیز موجب اقبال معامله‌گران به این گروه شد تا شاخص گروه رشد هفتگی 2 /1‌درصدی داشته باشد.

در مقابل، در میان صنایع کوچک، ضعیف‌ترین عملکرد به گروه انتشار و چاپ با افت شاخص 4 /6 درصد و محصولات کاغذ با افت بازدهی شش‌درصدی تعلق داشت. در میان صنایع بزرگ، ضعیف‌ترین عملکرد متعلق به گروه فرآورده‌های نفتی بود که 5 /3 درصد افت در شاخص را تجربه کرد و پس از آن گروه خودروسازان با کاهش 4 /3‌درصدی در مرتبه دوم ایستاد. به نظر می‌رسد انتشار گزارش‌های جدید از برخی پالایشگاه‌ها و تعدیلات منفی دلیل افت شاخص گروه فرآورده‌های نفتی بوده است.

در هفته منتهی به 21 دی‌ماه، در میان شرکت‌های فعال در بورس، شرکت کشت و صنعت پیاذر در نماد معاملاتی غشاذر از گروه محصولات غذایی به جز قند و شکر با رشد هفتگی 8 /34 درصد بیشترین سود را نصیب سهامداران خود کرد. همچنین شرکت کشت و صنعت شهداب ناب خراسان در نماد غشهداب از همین گروه بازدهی 8 /19 درصد را کسب کرد. با وجود اینکه در هفته گذشته تقریباً نیمی از نمادهای گروه محصولات غذایی به جز قند و شکر با صف خرید بسته شدند اما به دلیل افت قیمتی در «غمینو» و «غپاک» شاخص این گروه با افت 9 /0‌درصدی مواجه شد. علاوه بر این دو نماد، شرکت معادن بافق نیز با رشد 1 /17‌درصدی در جمع صدرنشین‌های این هفته قرار داشت. در مقابل، بدترین بازدهی هفته گذشته به سه نماد «خکاوه»، «غمینو» و «خکمک» اختصاص یافت. سایپا دیزل در نماد خکاوه با افت 9 /26‌درصدی بدترین بازدهی هفتگی را به خود اختصاص داد. پس از آن شرکت مینو شرق در نماد «غمینو» و کمک‌فنر ایندامین در نماد «خکمک» با کاهش 5 /15 درصدی و 3 /12 درصدی در لیست بدترین‌ها قرار گرفتند.

مهم‌ترین اطلاعیه‌های کدال

در هفته گذشته فولاد مبارکه پیش‌بینی جدید سود هر سهم سال مالی 95 را بر اساس عملکرد 9‌ماهه 165 ریال به ازای هر سهم اعلام کرد. بر اساس این پیش‌بینی سود جدید اعلام‌شده نسبت به پیش‌بینی قبلی 19 درصد بهتر بوده است. این شرکت در 9‌ماهه نیز 140 ریال به ازای هر سهم محقق کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 28 درصد رشد داشته است. افزایش نرخ محصولات مهم‌ترین دلیل رشد برآورد سود سال جاری بوده است.

علاوه بر این، شرکت فولاد خوزستان نیز سود جدید هر سهم سال مالی 95 را بر اساس عملکرد 9‌‌ماهه، با تعدیل مثبت 126‌درصدی، 468 ریال تخمین زده است. این شرکت در 9‌ماهه نیز به ازای هر سهم 306 ریال سود ساخته که نسبت به 9‌ماهه سال قبل رشد 75‌درصدی را نشان می‌دهد.

پالایش نفت تبریز در شش‌ماهه امسال 15 ریال زیان به ازای هر سهم محقق کرده و زیان این شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل 94 درصد کاهش یافته است. فروش «شبریز» در شش‌ماهه 27 درصد افت داشته است. این شرکت پیش‌بینی جدید سود هر سهم سال مالی 95 را با تعدیل منفی 83‌درصدی، 96 ریال تخمین زده است. برآورد شرکت از رشد بهای تمام‌شده و کاهش حاشیه سود ناخالص عمده دلیل افت پیش‌بینی سود بوده است. پالایش نفت اصفهان نیز سود هر سهم سال مالی 95 را با تعدیل منفی 9‌درصدی، 266 ریال اعلام کرده و در شش‌ماهه 32 درصد معادل 84 ریال پوشش داده است. تجارت الکترونیک پارسیان پیش‌بینی جدید سود هر سهم را با تعدیل مثبت 15‌درصدی، 730 ریال به ازای هر سهم اعلام کرده و در 9‌ماهه 52 درصد معادل 380 ریال محقق کرده است. «رتاپ» در پیش‌بینی جدید برآورد کرده فروش کاهش یابد اما افزودن سود 34 میلیارد تومانی از ناحیه سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها موجب رشد پیش‌بینی سود شده است. رشد سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها به دلیل برنامه فروش 80 درصد از سهام شرکت تجارت الکترونیک پارسیان کیش و 31 درصد از سهام شرکت تامین خدمات سیستم‌های کاربردی کاسپین بوده است.

عرضه اولیه در بازار سهام

یکشنبه 10 درصد از شرکت پاکدیس برای اولین بار با قیمت 231 تومان در فرابورس عرضه شد و در دو روز پس از آن، رشد 10‌درصدی را تجربه کرد. این شرکت سود هر سهم سال مالی جاری را 292 ریال تخمین زده و در شش‌ماهه 313 ریال محقق کرده است. عمده ‌فروش این شرکت شامل انواع آب‌میوه است.

در آخرین روز کاری هفته گذشته (21 دی‌ماه) 10 درصد از سهام شرکت ریل سیر کوثر با قیمت 209 تومان در بازار فرابورس عرضه شد. این شرکت پیش‌بینی سود هر سهم سال مالی جاری را 157 ریال تخمین زده و در شش‌ماهه 103 ریال معادل 66 درصد محقق کرده است. درآمد این شرکت حاصل از حمل بار، جابه‌جایی مسافر و فروش قطعات واگن است.

همچنین بانک ملت در هفته گذشته صورت مالی شش‌ماهه و پیش‌بینی درآمد هر سهم خود را روی سایت رسمی کدال منتشر کرد. پس از آنکه بانک مرکزی بر اصلاح صورت‌های مالی بر اساس استانداردهای جهانی تاکید کرد، بانک ملت اولین بانکی است که با در نظر گرفتن فرمت جدید صورت‌های مالی خود را منتشر کرده است. بر اساس این گزارش‌ها بانک ملت در پایان سال مالی 94، توانسته است 10 ریال سود بسازد و پیش‌بینی می‌کند که تا پایان سال 95 بتواند 102 ریال سود محقق کند. این در حالی است که در شش‌ماهه نخست سال جاری تنها سه ریال از آن را محقق کرده است. بر اساس صورت‌های سود و زیان این بانک در شش‌ماهه 95، درآمد کارمزد به نسبت شش‌ماهه نخست سال 1394، با افت 37‌درصدی همراه بوده که در نتیجه سبب کاهش درآمدهای غیرمشاع و کل درآمدها شده است. سهم بانک از درآمدهای مشاع نیز 93 درصد به نسبت شش‌ماهه 94 کاهش داشته است. این افت در کنار رشد 51‌درصدی سهم سود سپرده‌گذاران عمده دلیل افت پیش‌بینی سود بوده است. گروه بانک‌ها در هفته گذشته بازدهی منفی 2 /0‌درصدی داشته است و به نظر می‌رسد خود را برای بازگشایی نماد وبملت آماده می‌کند.