ثبات نسبی بیکاری

آخرین گزارش منتشر‌شده توسط مرکز آمار ایران در بهار امسال، نشان می‌دهد نرخ بیکاری (نرخ بیکاری جمعیت 10‌ساله و بیشتر) در بهار 1393 معادل 7/10 درصد بوده است. این رقم در سال 1392 معادل 4/10 درصد گزارش شده است که نشان از افزایش 3/0‌درصدی نرخ بیکاری بهار امسال نسبت به متوسط سال 1392 دارد. در مقایسه نرخ بیکاری بهار با آمارهای فصلی نیز باید گفت در سال گذشته نرخ بیکاری زمستان 5/10 درصد، پاییز 3/10 درصد و تابستان 4/10 درصد بوده است.

بیکاری جوانان و زنان

نرخ بیکاری جوانان همچنان در سطوح بالاتر از 20 درصد قرار دارد: برای جوانان 15 تا 24 سال، نرخ مذکور 8/24 درصد گزارش شده است که همچون نرخ بیکاری کشوری، در نقاط شهری بالاتر از نقاط روستایی است. در بهار امسال، 5/28 درصد از جوانان شهری و 9/17 درصد از جوانان روستایی بین 15 تا 24 سال بیکار بوده‌اند. نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 سال، کمتر از ارقام پیشین بوده است: 2/22 درصد. در بازه سنی مذکور بیکاری جوانان شهری 8/24 درصد و بیکاری جوانان روستایی 9/15 درصد گزارش شده است. شکاف نابرابری نرخ بیکاری علاوه بر نقاط روستایی و شهری، بین مردان و زنان نیز به صورت نسبتاً گسترده‌ای مشاهده می‌شود.

در بهار امسال، 9 درصد مردان و 4/19 درصد بیکار بوده‌اند که این یعنی نرخ بیکاری زنان بیش از دو برابر مردان بوده است. ارقام مذکور، برای جمعیت بالاتر از 10 سال و بالاتر از 15 سال یکسان گزارش شده است. نسبت بیش از دوبرابری بیکاری مردان و زنان، برای جوانان نیز پابرجاست: در گروه سنی بین 15 تا 24 سال، 21 درصد مردان و 4/43 درصد زنان بیکار بوده‌اند. نرخ بیکاری برای گروه سنی 15 تا 29 سال به ترتیب 9/17 درصد و 6/41 درصد گزارش شده است.

سهم 50‌درصدی بخش خدمات

بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران، سهم اشتغال در بخش خدمات کشور 3/47 درصد بوده است که بالاترین سهم در میان سه بخش اصلی به شمار می‌رود. این رقم برای بخش‌های صنعت و کشاورزی به ترتیب 33 درصد و 6/19 درصد است. سهم اشتغال بخش‌ها در نقاط روستایی و شهری تفاوت اساسی دارد. در نقاط شهری، خدمات با 4/58 درصد سهم بیشترین نقش را در اشتغال دارد و بعد از آن به ترتیب بخش‌های صنعت با 1/36 درصد و کشاورزی با 5/5 درصد قرار دارند. در نقاط روستایی، این ترتیب کاملاً وارونه است: بخش کشاورزی با 7/52 درصد بیشترین سهم را دارد و بعد از آن بخش‌های صنعت با 26 درصد و خدمات با 3/21 درصد قرار دارند.

توزیع بیکاری در استان‌ها

باوجود متوسط 7/10‌درصدی نرخ بیکاری کل کشور، توزیع این نرخ در کل کشور یکنواخت نیست و بازه بیش از 13‌درصدی را دربر می‌گیرد. بیشترین نرخ بیکاری متعلق به استان لرستان با 3/20 درصد است. بعد از استان لرستان، به ترتیب استان‌های سمنان با 4/17 درصد، چهارمحال و بختیاری با 9/16 درصد، کرمانشاه و کهگیلویه و بویراحمد با 7/14 درصد و هرمزگان با 8/13 درصد قرار دارند. در نقطه مقابل استان‌های تهران و مرکزی با نرخ بیکاری 2/7 درصد، کمترین درصد بیکاری را در کشور دارند. بعد از استان‌های مذکور به لحاظ پایین بودن نرخ بیکاری، استان‌های یزد با 3/7 درصد، کرمان با 4/7 درصد، خراسان جنوبی با 4/8 درصد، آذربایجان غربی با 5/8 درصد و همدان با 7/8 درصد قرار دارند.

نرخ مشارکت اقتصادی

وضعیت اشتغال را از طریق نرخ مشارکت اقتصادی نیز می‌توان پایش کرد که نشان‌دهنده درصد افرادی است که در سن کار قرار دارند و به لحاظ اقتصادی فعال به شمار می‌روند. نرخ فعالیت اقتصادی در بهار سال جاری 1/37 درصد بوده است که نسبت به متوسط 6/37‌درصدی سال گذشته، کاهش 5/0‌درصدی را نشان می‌دهد. این رقم در تابستان، پاییز و زمستان سال گذشته به ترتیب 1/39 درصد، 7/36 درصد و 4/35 درصد بوده است. بر اساس آمارها در بهار امسال نرخ فعالیت اقتصادی مردان 62 درصد و زنان 2/12 درصد بوده است که از تفاوت قابل توجه نرخ مشارکت بین دو جنس حکایت می‌کند.