اولین زن در سرزمین مردان

وقتی «اروا طلال الحجیالی» شغل خود را به عنوان یک وکیل شروع کرد فقط با تجربه بخش جدیدی از زندگی‌اش روبه‌رو نبود؛ او نماینده تمام زنان عربستان محسوب می‌شد، چرا که او اولین وکیل زنی است که توانسته در این کشور کار کند. پس از سه سال نامه‌نگاری با وزارت عدلیه، الحجیالی 25ساله بالاخره توانست مجوز فعالیت به عنوان وکیل کارآموز را کسب کند. او در این باره می‌گوید: «زنان عربستان من را یک پیشرو می‌نامند و این وظیفه سنگینی است. به نظر می‌رسد از این به بعد کوچک‌ترین فعالیت من زیر ذره‌بین باشد.» الحجیالی زمانی که داشت برای ورود به دانشگاه آماده می‌شد تصمیم گرفت حقوق بخواند. او در سال 2010 از دانشگاه شاه عبدالعزیز در جده فارغ‌التحصیل شد و انتظار داشت بلافاصله بتواند فعالیت خود را به عنوان وکیل آغاز کند. اما بی‌اعتنا به سرخوردگی عدم موفقیت در وارد شدن به بازار کار حرفه‌ای، سه سال را به عنوان مشاور حقوقی فعالیت کرد در حالی که از نظر حرفه‌ای وکیل محسوب نمی‌شد. دانشگاه‌های عربستان سعودی از سال 2005 شروع به پذیرش دختران در رشته حقوق کرده‌اند و اولین گروه از این دانشجویان در سال 2008 دوره خود را تکمیل کردند و از دانشگاه فارغ‌التحصیل شدند. اما امیدهای به وجود آمده به دلیل این تغییر رویه به همان سرعتی که آغاز شده بود، خاموش شد. این عده از فارغ‌التحصیلان وقتی متوجه شدند نمی‌توانند با طی روند اداری لازم فعالیت رسمی و حرفه‌ای داشته باشند، خوش‌بینی خود را نسبت به بهبود وضعیتشان از دست دادند. حتی تا سال‌ها بعد بسیاری از این دانش‌آموختگان که تعدادی از آنها هم‌دوره‌ای‌های الحجیالی بودند، با سرخوردگی تصمیم گرفتند شانس خود را برای کار در بیرون مرزهای عربستان امتحان کنند. اما الحجیالی در جده شهر زادگاهش ماند و به تلاش خود برای گرفتن اجازه‌نامه رسمی ادامه داد. در همین بازه زمانی، عده‌ای از هم‌دوره‌ای‌های او شروع به برگزاری اعتراضات آنلاین برای تغییر رویه جاری کردند؛ از جمله ایجاد صفحه‌ای در فیس‌بوک با نام «من یک وکیل هستم». این فعالیت‌ها با هدف جلب توجه مردان و بیشتر زنانی انجام می‌شد که موافق کار حرفه‌ای آنها به عنوان وکیل بودند. در اکتبر 2012 بعد از آنکه یکی از این درخواست‌های اینترنتی حدود سه هزار امضا جمع کرد، شاه عبدالله اعلام کرد زنان هم می‌توانند مجوز وکالت دریافت کنند. به‌رغم این اعلام، وزارت عدلیه همچنان از پذیرش مدارک وکلای زن سر باز می‌زد. الحجیالی می‌گوید: «من در آن زمان به پیگیری‌های خود شدت دادم اما هیچ مسوولی پاسخگو نبود.» سپس یکی از دوستان او با چاپ مقاله‌ای در مورد این امتناع وزارت عدلیه، خواستار دخالت شاه عبدالله در این قضیه شد. نویسنده این نامه که خود از دوره اول دانش‌آموختگان حقوق در عربستان بود، می‌گوید: «من در این مقاله شرح دادم که چقدر همه ما ناامید هستیم و چگونه این عدم پذیرش باعث مهاجرت وکیل‌های با‌استعدادی شده که در خارج از عربستان در شغل خود موفق هستند.» دو روز بعد از چاپ این مقاله وزارت عدلیه اعلام کرد مدارک وکلای زن را جهت بررسی رسمی می‌پذیرد و اندک زمانی پس از آن اجازه‌نامه رسمی الحجیالی صادر شد. البته او می‌داند راه پیش رویش هموار نیست. اولین قدم دریافت اجازه‌نامه بود و او حالا باید در سرزمینی که فقط از آن مردان است کار کند، با قاضیانی روبه‌رو شود که او را به عنوان وکیل قبول ندارند و حتی ممکن است به او اجازه حضور در دادگاه و یا حرف زدن را به راحتی ندهند. با وجود این مشکلات اروا امیدوار و مشتاق به نظر می‌رسد.