بحران در بحران

گویا مشکلات عجیب فعلی اقتصاد ونزوئلا کافی نبود، که این کشور وارد بحران تازه‌ای شده است. سطح تولید نفت ونزوئلا به کمترین میزان در 13 سال گذشته رسیده است. ونزوئلا در ماه ژوئن، تنها 15 /2 میلیون بشکه نفت در روز تولید کرده که کمترین میزان از فوریه 2003 به بعد محسوب می‌شود. بخشی از موضوع به تنگناهای مالی شدیدی باز می‌گردد که کشور در حال حاضر با آن روبه‌رو است و باعث شده دامنه قطع برق و انرژی به تاسیسات نفتی هم برسد. نفت 96 درصد درآمد دولت را تشکیل می‌دهد و کاهش قیمت آن باعث بروز مشکلات شدیدی برای ونزوئلا شده است. وضعیتی شبیه به قحطی بر این کشور حاکم است و در مواردی حتی غارت مواد غذایی هم مشاهده شده است. حالا قرار است وضعیت با کاهش میزان تولید، حتی بدتر هم بشود. این کاهش تولید، بنا به آمار منتشر‌شده از سوی دولت این کشور و اوپک به صورت جداگانه، نه ناگهانی که به تدریج رخ داده است اما به نظر می‌رسد دولت نتوانسته یا نخواسته در زمان مناسب به آن واکنش نشان دهد‌. در سال 2009 ونزوئلا در حدود سه میلیون بشکه نفت در روز به بازارهای جهانی صادر می‌کرد. این رقم در سال گذشته میلادی به 4 /2 میلیون بشکه و امسال به 15 /2 رسیده است. اما دلایل مختلفی برای این کاهش شدید تولید ذکر می‌شود که به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم.
مهم‌ترین دلیل، عدم سرمایه‌گذاری لازم در صنعت نفت این کشور عنوان شده است. سال‌های زیادی است که کارشناسان بازار نفت، نسبت به این موضوع هشدار می‌دهند. خصوصاً که با گذشت سال‌های متمادی از آغاز‌ بهره‌برداری از میدان‌های نفتی، کیفیت این میادین افت کرده و نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در آنها وجود دارد؛ کاری که ونزوئلا به موقع انجام نداد. اثرات این کاهش طولانی‌مدت سرمایه‌گذاری برای مدتی طولانی به دلیل بالا بودن قیمت نفت مشاهده نشد اما با کاهش قیمت، به شدت و سرعت اثرات آن در اقتصاد این کشور مشاهده شد. در عین حال بخش نفت ونزوئلا هم شامل سهمیه‌بندی انرژی شده که مدتی است آغاز شده و این موضوع توان تولید را بیشتر کاهش داده است. ونزوئلا مدتی است در زمینه تولید برق با مشکل روبه‌رو است و خاموشی‌های دوره‌ای را اعمال می‌کند. دولت کاهش بی‌سابقه سطح آب ذخیره در پشت سدها را مقصر این موضوع می‌داند و مخالفان، فساد و سوء‌مدیریت را عامل وضعیت فعلی قلمداد می‌کنند. علاوه بر همه اینها، مردم و شرکت‌ها در ونزوئلا با تورمی 500‌درصدی روبه‌رو هستند. این موضوع برای شرکت‌های نفتی بدان معناست که علاوه بر کاهش قیمت و تولید، باید با افزایش هزینه‌ها هم دست و پنجه نرم کنند که کار را بسیار سخت‌تر می‌کنند. به خصوص وقتی بدانیم ونزوئلا اگرچه بالاترین ذخایر نفتی اثبات‌شده جهان را در اختیار دارد، اما نفت این کشور از نوع بسیار سنگین است که تصفیه آن به صورت خالص بسیار مشکل است و باید با نفت سبک کشورهایی مانند نیجریه و ایالات متحده مخلوط شود تا قابل صادرات باشد و مشکلات مالی موجود، به این تبادل بین کشورها هم ضربه وارد کرده است.