تلفیق علم و صنعت

از دانشجویان به عنوان تاثیرگذارترین قشر در شکل‌گیری روند آینده یک جامعه یاد می‌شود. در تقویم ملی کشور نیز یک روز به عنوان «روز دانشجو» ثبت شده است. اما نقش این قشر تحصیل‌کرده در اقتصاد و صنعت کشور به چه اندازه است؟ چگونه می‌توان میان فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و بخش صنعت تعاملی پایدار برقرار کرد؟ همسایگان ما چه راه‌حلی برای استفاده از این قشر تاثیرگذار در صنعت و اقتصاد پیدا کرده‌اند؟ محسن جلال‌پور رئیس اتاق بازرگانی ایران در سفر خود به ترکیه از دانشگاه وابسته به فدراسیون اتاق‌های بازرگانی و بورس کالای این کشور گزارشی ارائه کرده است. این گزارش بهانه‌ای شد تا به چگونگی نحوه تعامل دانشگاه و صنعت در ایران ورود کنیم. در حال حاضر در ترکیه بیش از 170 دانشگاه فعالیت می‌کند که دانشگاه وابسته به فدراسیون اتاق‌های بازرگانی و بورس کالای ترکیه (‌TOBB) سومین دانشگاه این کشور محسوب می‌شود. این دانشگاه مستقر در آنکارا، حتی در زمینه علوم پزشکی و دارویی هم جایگاه بسیار ویژه‌ای دارد. بر اساس اظهارات رئیس دانشگاه وابسته به فدراسیون اتاق‌های بازرگانی و بورس کالای ترکیه تقریباً از پنج هزار‌نفری که در آزمون ورود به دانشگاه این کشور موفق می‌شوند، معمولاً بهترین فارغ‌التحصیلان به این دانشگاه جذب می‌شوند. یکی از ویژگی‌های جالب این دانشگاه نداشتن تعطیلات بوده و هر سال تحصیلی در آن سه ترم دارد. این رویکرد بر اساس سنت بازاری‌های ترکیه شکل گرفته که در فصل تابستان فرزندان خود را سر کار می‌فرستند. به این ترتیب دانشجویان این دانشگاه دو ترم درس می‌خوانند و یک ترم باید کار عملی داشته باشند. نکته قابل توجه این است که بیشتر فارغ‌التحصیلان این دانشگاه پس از پایان درس، بلافاصله جذب بازار کار می‌شوند چون تقاضای زیادی برای جذب آنها وجود دارد. دانشگاه تکنولوژی و اقتصاد TOBB، در سال 2003 در فدراسیون اتاق‌های بازرگانی و بورس کالای ترکیه و با هدف جلوگیری از فرار مغزها ایجاد شد. این دانشگاه که از سال 2004 شروع به ثبت نام دانشجو کرده است، شش دانشکده و دو موسسه دارد و تاکنون مجموعاً حدود شش هزار دانشجو جذب کرده است. در دانشکده فنی و مهندسی رشته‌هایی همچون کامپیوتر، الکترونیک، نانوتکنولوژی و علوم دریایی تدریس می‌شود. دانشکده اقتصاد و علوم اداری این دانشگاه از دپارتمان‌های مدیریت بازرگانی و اقتصاد و کارآفرینی بین‌الملل و روابط بین‌الملل و علوم سیاسی تشکیل شده است. دانشکده علوم و ادبیات نیز در رشته‌های زبان و ادبیات انگلیسی، تاریخ و ریاضیات و زبان و ادبیات ترکی و روانشناسی دانشجو می‌پذیرد. دانشکده هنرهای زیبا نیز متشکل از رشته‌های طراحی صنعتی، طراحی ارتباطات بصری، طراحی محیط و معماری داخلی، و همین طور هنر، طراحی و معماری بوده است. اما نحوه تحصیل دانشجویان در این مجتمع آموزشی به چه شکل است. جالب است بدانید که فدراسیون اتاق‌های بازرگانی ترکیه، 50 درصد هزینه دانشجویان این دانشگاه را پرداخت می‌کند. حتی شرکت‌هایی هستند که اقدام به بورس دانشجویان این دانشگاه می‌کنند تا پس از پایان دوره تحصیلی خود، آنها را به استخدام شرکت خود درآورند. تقریباً تمام افرادی که در این دانشگاه تحصیل می‌کنند، بعد از فارغ‌التحصیلی و قبل از تمام شدن دوره، شغل مشخصی دارند. دانشجو در طول دوره، به کارخانه‌ها و شرکت‌های متعدد رفته و سه ماه از سال یا یک ترم از سه ترم تحصیلی را به عنوان کارآموز در یک کارگاه یا شرکت آموزش عملی می‌ّبیند. این رویه باعث می‌شود که دانشجو، همزمان تئوری و کار عملی را با هم یاد بگیرد. از دیگر ویژگی‌های این دانشگاه از به روز بودن سیلابس‌های درسی و دوره‌های ارائه‌شده می‌توان نام برد. از زمان تاسیس این دانشگاه تاکنون، هرساله بین دانشگاه‌های کشور ترکیه، جایگاه بهتری را پیدا کرده است. به طور میانگین از بین 100 نفر اول کنکور ترکیه، 15 نفر جذب این دانشگاه می‌شوند که نشان از سطح بالای این دانشگاه و جذابیت آن برای تحصیل‌کنندگان دارد.