دلار مرهم زخم‌های بولیوار

با سقوط اقتصاد کشورهای آمریکای جنوبی در گرداب نابسامانی اقتصادی، نه‌تنها شمار فزاینده‌ای از محصولات، در دسترس مصرف‌کنندگان طبقه متوسط قرار ندارد بلکه در واقع نمی‌توان این محصولات را با پول ملی ونزوئلا (بولیوار) خریداری کرد چرا که این واحد پولی هفته گذشته وارد سراشیبی سقوط بازار سیاه شد.
افراد و مشاغل در ونزوئلا، حتی باوجود تشدید لحن ضدآمریکایی در میان اعضای حکومت این کشور، در حال گرایش به سمت دلار هستند. این تغییر به آنها امکان می‌دهد تا بخش‌هایی از اقتصاد به‌رغم کاهش نقدینگی و دارا بودن بالاترین تورم در میان کشورهای جهان، بتوانند لنگ‌لنگان حرکت کنند. اما از سوی دیگر، این اقدام می‌تواند برخی کالاها را از دسترس طبقه متوسط جامعه که رفاه آنها کانون توجه و محور اصلی انقلاب مردمی 16‌ساله این کشور بوده، دور کند.
آخرین نشانه‌ها از ظهور سیستم پولی دو واحدی، اوایل ماه جاری و پس از آنکه مقامات کمپانی فورد اعلام کردند این کمپانی برای فروش خودروهای وانت فورد و تجهیزات اسپورت فقط در قبال پرداخت به دلار موافقت کرده‌اند، ظهور یافت.
چند هفته پیش نیز، خطوط هواپیمایی امریکا ایرلاینز آمریکا از توقف دریافت وجه به واحد پولی بولیوار از مشتریان ونزوئلایی خود خبر داد. حال، مشتریان ونزوئلایی باید برای خرید بلیت‌های خود به‌صورت آنلاین، از یک کارت اعتباری خارجی استفاده کنند. بنابر اعلام سازمان هواپیمایی ونزوئلا، علاوه بر امریکا ایرلاینز، سایر خطوط هواپیمایی خارجی نیز به‌صورت مجازی و با موافقت دولت، اقدام مشابهی را انجام داده‌اند.
این تغییر رویه، سبب سقوط ارزش واحد پولی بولیوار شده که امسال بیش از نیمی از ارزش خود را از دست داده و در بازار آزاد به 400 بولیوار به ازای هر دلار تنزل یافته است. این مساله باعث شده مردم ناامید ونزوئلا، پول‌های بولیوار خود را به 60 برابر پایین‌تر از ارزش واقعی آن در برابر بالاترین نرخ رسمی ارز تعیین‌شده از سوی دولت بفروشند. ارز در ونزوئلا سه‌نرخی است که هر سه نرخ رسمی از سوی دولت تعیین می‌شود.
شرایط فوق، «نیکلاس مادورو»، رئیس‌جمهور ونزوئلا را در وضعیت دشوار سیاسی قرارداده است. این در حالی است که مادورو بارها اعلام می‌کرد معاملات ارزی، یکی از ابزارهای مهم دشمن برای ایجاد هرج و مرج و وادار کردن او به برکناری از قدرت بوده است.
اما این تنها مشاغل و تجار ونزوئلایی نیستند که به سمت دلار گرایش یافته‌اند بلکه قراردادهای ملکی نیز که همچنان به واحد پول ملی ونزوئلا منعقد می‌شوند اما در برخی طبقات مرفه، مالکان، به‌صورت غیرقانونی قراردادهای اجاره‌ای را تنها بر اساس دلار منعقد می‌کنند.
تحلیلگران معتقدند، مقامات ونزوئلا احتمالاً دلارگرایی محدود را تنها راه جلوگیری از خروج دسته‌جمعی کمپانی‌های چندملیتی از ونزوئلا می‌دانند. به‌عنوان نمونه کمپانی Clorox که سال گذشته این کشور را ترک کرد، مشکلاتی که سیاست‌های کنترل ارزی طی یک دهه اخیر در ونزوئلا ایجاد کرده، کاهش عرضه و تورم 68درصدی سال گذشته را عامل این تصمیم اعلام کرد. اقتصاددانان می‌گویند تورم این کشور در آستانه سه‌رقمی شدن قرار دارد.