فرش قرمز برای نفت ایران

سیدمحمد علی خطیبی/نماینده سابق ایران در اوپک

طی یکی دو ماه اخیر شاهد این بودیم که اوپک به جای 30 میلیون بشکه، حدود 31 میلیون بشکه تولید کرده و این میزان باعث شده روند افزایش قیمت‌ها متوقف شود. بنابراین در این زمان روند افزایش تولید می‌تواند روی قیمت‌ها تاثیرگذار باشد. حال این افزایش قیمت‌ها بسته به هر میزان تولید در بازار یا اینکه چه میزان اضافه عرضه وجود داشته باشد، به همان اندازه هم می‌تواند قیمت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین می‌توان گفت قیمت‌ها در ماه‌های آینده تابعی از عرضه‌ای که اوپک انجام می‌دهد، باشد. حال با وجود این اگر این عرضه در سطح همان 30 میلیون بشکه‌ای که توافق شده بماند، ممکن است حتی قیمت‌ها روند افزایشی به خود گیرند، اما اگر این 30 میلیون بشکه همچون ماه‌های اخیر بیشتر شود و حتی به 32 میلیون بشکه برسد، آن زمان است که می‌تواند اثرات منفی بر قیمت‌ها داشته باشد. اما آنچه برای ایران بعد از تحریم‌ها تصور می‌شود، بدین ترتیب است که کشورمان شاهد هرگونه افزایش صادرات قابل توجه، بعد از برداشته شدن تحریم‌های نفتی خواهد بود و برخی صاحب‌نظران پیش‌بینی می‌کنند که هنوز اظهار نظر در این مورد زود است و این پیش‌بینی نیازمند زمانی است که تصویر روشن‌تری از برداشته شدن تحریم‌ها به وجود آید. بنابراین طبیعتاً اینکه کشورهای رقیب در بازار نفت با کشور ما رقابت دارند و بعد از تحریم‌ها سهم بازار نفت ما را تصاحب کرده‌اند، قطعاً از بازگشت کشور ما خشنود نیستند و ترجیح می‌دهند آنها همچنان بازار نفت را در اختیار داشته باشند.
در این باره نیز واقعیت این است که تحریم‌ها دائمی نیستند و در نهایت این تحریم‌ها از کشورمان برداشته می‌شوند، بنابراین امیدواریم که شاهد رقابت منفی در این مورد نباشیم ضمن اینکه اگر قیمت‌ها از شرایط حاضر متاثر شود، نفت ما نیز به حالت قبلی برمی‌گردد و در صورت اینکه تحریم‌های نفتی لغو شود، ما می‌توانیم نفت‌مان را در بازار و با سود قبلی به فروش برسانیم. اما چنانچه برای این مورد جا باز شود، بازگشت نفت ایران به بازار بدون هیچ‌گونه تاثیرات منفی بر قیمت‌ها می‌تواند اتفاق بیفتد. حال، چنانچه رقابتی برای سهم بازار پیش آید، آن زمان رقابت منفی خواهد بود و در این رقابت قیمت‌های نفتی هم تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
به طور طبیعی کشورهایی همچون روسیه از یک نظر می‌توانند با ایران هم‌جهت باشند و در ارتباط با سیاست‌های نفتی هم می‌توانند در سطحی قرار گیرند که ایران قیمت‌های بهتری داشته باشد. از طرف دیگر خود روسیه به عنوان یک صادرکننده به اروپا با نفت ایران رقابت می‌کند و در بازار اروپا به عنوان یکی از رقبای ایران محسوب می‌شود. در این صورت اگر به بازار اروپا برگردیم در کنار سایر کشورها می‌توانیم در آنجا رقابت کنیم و در عمل رقابتی میان صادرکنندگان نفت به اروپا به وجود می‌آید و به حسن رابطه با شرکت‌های اروپایی که قبل از تحریم‌ها داشتیم، برمی‌گردیم و امیدواریم بتوانیم با رقابت در بازارها از وضعیت بهتری برخوردار شویم و جایگاه خود را دوباره تثبیت کنیم.