فرصتی برای دیده شدن

هنگامی که اعلام شد به سبب تقارن ماه مبارک رمضان و خردادماه، رقابت‌های ریاست‌جمهوری دوازدهم و شوراهای شهر و روستای پنجم به اردیبهشت‌ماه موکول خواهد شد، عملاً بخش عمده تقویم انتخابات با دگرگونی‌های گسترده مواجه شد. یکی از چالش‌های این دگرگونی قرار گرفتن زمان ثبت‌نام نامزدهای شوراهای شهر و روستا در تعطیلات نوروزی بود. برخی ناظران تصور می‌کردند که احتمالاً به سبب این تقارن شاهد کاهش نسبی در میزان ثبت‌نام‌ها باشیم، با این حال با آغاز زمان ثبت‌نام با خیل تشنگان خدمت به شهرها و روستاها مواجه شدیم. طبق آمار وزارت کشور برای هر کرسی در شهرهایی چون تهران، اصفهان، شیراز، مشهد و... بیش از 50 نامزد اعلام آمادگی کرده‌اند و قاعدتاً این روزها سر اعضای هیات‌های اجرایی و نظارت انتخابات برای بررسی شرایط نامزدهای این انتخابات بسیار شلوغ است. درباره این میل گسترده برای عضویت در شوراهای شهر و روستا تحلیل‌های متفاوتی قابل ارائه است. به صورت کلی پس از گذشت حدود 20 سال از فعالیت این نهاد، شهروندان تا حدود زیادی به نقش تعیین‌کننده آن در زندگی روزمره خود وقوف پیدا کرده‌اند. این مساله سبب شده‌ است نسبت به نوع چهره‌هایی که در این مجلس محلی حضور پیدا می‌کنند، حساس شوند. در کنار این انگیزه قابل تامل نمی‌توان از تغییر و تحولات سیاسی کشور نیز به سادگی گذر کرد. در دو دوره گذشته جناح‌هایی کنترل هیات‌های اجرایی و نظارت را در اختیار داشتند که علاقه چندانی به حضور جریان‌های غیرهمفکر خود در عرصه رقابت نداشتند و در نتیجه بسیاری از چهره‌ها و مدیران جریان اصلاح‌طلب و میانه‌رو عملاً امید چندانی به تایید صلاحیت نداشتند و اغلب عطای حضور در این رقابت را به لقایش می‌بخشیدند. اما در این دوره هم هیات‌های اجرایی و هم هیات‌های نظارت بر انتخابات از جریان‌های حامی دولت و در نتیجه طرفدار حضور حداکثری بازیگران جغرافیای سیاست ایران در این رقابت‌ها هستند. با این توضیح از پیش نیز قابل پیش‌بینی بود که بسیاری از چهره‌های سیاسی غیراصولگرا برای سنجیدن اقبال خود و همچنین برای ورود به یکی از تاثیرگذارترین نهادهای قدرت در کشور زین و یراق کنند. در کنار حضور گسترده سیاسیون، مدیران شهری، ورزشکاران، هنرمندان و... در این دوره شاهد حضور چشمگیر شهروندان عادی نیز بودیم. شهروندانی که بسیاری از آنها با علم به ناکامی قطعی در انتخابات -‌به ویژه در شهرهای بزرگ- علاقه‌مندند به هر صورت ممکن دیده شوند و حتی برای لحظه‌ای هم که شده مورد توجه رسانه‌ها یا سایر شهروندان این مرز پرگهر قرار بگیرند. در این فضا بسیاری از دلسوزان، ضمن ابراز نگرانی نسبت به حضور این خیل گسترده خواهان ایجاد محدودیت‌های جدید برای کاهش تعداد نامزدها شدند. دلنگرانی‌هایی که اگر چه به نظر صادقانه می‌آید، اما با روح دموکراسی سازگاری ندارند. در این زمینه باید تاکید کرد همه شهروندان از سینماگر و ورزشکار گرفته تا روزنامه‌نگار، کشاورز و بقال، همه باید از حق انتخاب شدن برخوردار باشند، این شهروندان هستند که باید از میان گزینه‌های موجود، گزینه مطلوب را برگزینند. این امر نیز ممکن نخواهد بود مگر با تقویت فرهنگ تحزب در کشور.