اینترنت در بند

محمد علی‌نژاد: در جهان امروز، اینترنت تنها یک وسیله ارتباطی یا سرگرمی نیست و بسیاری کسب‌وکارها از طریق اینترنت درآمدزایی می‌کنند. در واقع نقش اینترنت از یک کالای مصرفی در حال تبدیل شدن به یک نهاده تولیدی است. اینترنت بستری برای جریان آزاد اطلاعات است و همین موضوع باعث شده تا اهمیت این پدیده در جهان امروز آنچنان بالا برود که بسیاری از پیشرفت‌های تکنولوژیک بر پایه آن شکل بگیرد. در حقیقت در جهان امروز یکی از جنبه‌های رقابت ابرقدرت‌ها، پیشتازی در زمینه اینترنت است.

در آخرین هفته آبان و پس از تصمیم دولت برای افزایش قیمت بنزین، اعتراضاتی از سوی مردم صورت گرفت که پس از مدتی این اعتراضات رنگ و بوی خشونت به خود گرفت، به همین دلیل شورای امنیت کشور به منظور حفظ امنیت کشور، دستور به قطع اینترنت داد. از همان لحظات نخست قطعی، اختلالات فراوانی در حوزه‌های مختلف اقتصاد رخ داد، دسترسی به ای‌میل‌ها قطع شد، پیام‌رسان‌ها دیگر کار نمی‌کردند، بسیاری از اپ‌های خدماتی نیز با مشکلات فراوانی مواجه شدند و از همه مهم‌تر اطلاعات دیگر به راحتی قابل انتقال نبود. دیگر کسی نمی‌توانست جواب پرسش‌های خود را از گوگل بیابد و شبکه ملی اطلاعات نیز که قرار بود در زمان اضطرار به کمک اینترنت بیاید نیز آنقدر ضعیف بود که پیام‌رسان‌ها و سایت‌های مستقر روی آن نیز از خدمات‌رسانی ناتوان بودند و حتی یک جست‌وجوی ساده از طریق موتورهای جست‌وجوی پرهزینه داخلی غیرممکن بود.

 با طولانی‌تر شدن زمان قطعی اینترنت، بسیاری از مردم و کسب‌وکارهای کوچک عملاً بیکار شده و ضررهای هنگفتی را تحمل کردند و خود دولت نیز هزینه بسیار زیادی را در این مدت متحمل شد. دانشجویان نیز از این قطعی به شدت ضربه خوردند چراکه عملاً دیگر به هیچ منبع اطلاعاتی برای تحقیق و پژوهش دسترسی نداشتند.

 در این بحبوحه وزیر ارتباطات نیز پذیرفت که قطعی اینترنت ضررهای فراوانی برای مردم و نظام داشته و دارد و اعلام کرد شورای امنیت کشور به‌زودی نسبت به صدور مجوز برقراری اینترنت در کشور اقدام خواهد کرد. در این میان سخنگوی دولت نیز اعلام کرد: «همه ما می‌پذیریم که گاهی ناچاریم هزینه سوءاستفاده از فناوری را بپردازیم که البته قطع اینترنت مقطعی است، اما امنیت برای ما بسیار مهم‌تر بود، اتصال اینترنت به زودی در استان‌ها و با رعایت ملاحظاتی آغاز خواهد شد و نگرانی شاغلان در اینترنت برطرف می‌شود.»

پس از گذشت یک هفته، ابتدا اینترنت دانشگاه‌ها و موسسات دولتی و سپس اینترنت اشخاص حقوقی و اینترنت‌های خانگی کم‌کم وصل شد و به تدریج نیز اینترنت اپراتورهای همراه نیز به شبکه جهانی متصل شدند. اگرچه گمانه‌زنی‌ها در خصوص خسارات وارده به اقتصاد رقمی بین 370 میلیون تا 5 /1 میلیارد دلار تخمین زده شده است اما وزیر ارتباطات اعلام کرد برآورد دقیقی از خسارت این قطعی وجود ندارد. جهرمی پس از وصل شدن اینترنت خانگی با ارسال یک پیام ویدئویی به خاطر قطع اینترنت و مشکلات ناشی از آن در یک هفته اخیر عذرخواهی کرده و وعده جبران خسارت داد ولی باید پذیرفت که خسارات وارده به برخی کسب‌وکارها، غیرقابل جبران بوده است.