بیمار رو به موت

این روزها ویترین بیشتر کتابفروشی‌های شهر با برگه‌ها و آگهی‌هایی پر شده که خبر از تخفیف 25 درصدی داده‌اند، تخفیفی که به شکل هماهنگ و با حمایت مالی موسسه خانه کتاب شامل حال خریداران شده است. به گفته بسیاری این بازگشت به نقطه صفر است، تلاش برای حذف یارانه و استقلال بازار نشر زیر سایه یارانه‌ها دوباره گم شده است.دراین پرونده به بهانه اختصاص این یارانه‌ها به بررسی بازار نشر کتاب وابسته به یارانه پرداخته‌ایم.



کورتون چیست؟ کورتون دارویی شیمیایی است که با هدف از بین بردن علائم بیماری و غیرکارا کردن سیستم ایمنی بدن استفاده و موجب پنهان کردن ریشه‌های بیماری می‌شود.
کاربرد اصلی کورتون برای دو دسته از بیماران تجویز می‌شود: بیماران سرطانی که امیدی به علاج آنها نیست یا مسکن موقت برای بیمار‌هایی که به وقفه‌ای برای علاج و درمان نیاز دارند.
استفاده ممتد از کورتون که متاسفانه در کشورمان بالاترین میزان مصرف را دارد، موجب پنهان شدن ریشه‌های بیماری و در نتیجه عدم معالجه صحیح می‌شود.
به نظر من طرح‌هایی مانند تخفیف عیدانه، تابستانه و حتی نمایشگاه‌های مختلف کتاب، کورتون‌هایی هستند که به پیکره بیمار و نحیف صنعت نشر تزریق می‌شوند تا همیشه ریشه‌های اصلی بیماری‌های این صنعت پنهان بمانند و قطور و قطورتر شوند.
فاجعه‌ای که برای صنعت نشر کشور در این روزها شاهدش هستیم، از نتایج این طرح‌های کارشناسی‌نشده است.
از نظر بازاریابی ارائه تخفیف برای ترویج محصول یکی از روش‌های Sampling به حساب می‌آید و پذیرفته شده است. اما برای فروش محصول، استفاده از این روش توسط کارشناسان تنها در شرایطی مجاز است که ارائه محصول با هدف خالی کردن انبار جهت ارائه مدل‌های جدید انجام شود. از این رو تخفیف‌های اینچنینی برای فروش کتاب و محصولات فرهنگی با توجه به ماندگاری بالای محصولات فرهنگی از نظر زمانی، از نظر علم بازاریابی صحیح به نظر نمی‌رسد. چرا که اولاً موجب بی‌ارزش شدن محصول (کتاب) نزد مخاطب می‌شود و جامعه نسبت به خرید با تخفیف این محصول اعتیاد پیدا می‌کند.
نتیجه اینکه اکنون مردم هنگام خرید کتاب از کتابفروشی‌ها همیشه انتظار تخفیف دارند در حالی که برای خرید سایر محصولات حتی غیرضروری ممکن است انعام هم پرداخت کنند.
از نظر قانون نظام صنفی تخفیف نوعی دامپینگ محسوب می‌شود و به همین دلیل تخفیف 15 درصد و بالاتر خلاف قانون و تنها به مدت کوتاه و در دفعات محدود و با مجوز اتحادیه مجاز است.
در هیات‌مدیره‌های قبلی اتحادیه که در کارگروه ساماندهی مراکز توزیع اتحادیه عضویت داشتم، همواره از جانب کتابفروشی‌ها اعتراض‌های بسیار زیادی در خصوص ارائه تخفیف برخی همکاران و ناشران داشتیم. طومارهای بسیار زیادی از جانب کتابفروشی‌ها به اتحادیه می‌رسید که روش فروش با تخفیف که از سوی برخی از ناشران و کتابفروشی‌ها مرسوم شده بود موجب عادت بد خرید در مردم شده است و مردم عادت کرده‌اند که کتاب را بدون تخفیف نخرند.
همچنین به یاد داشته باشیم که ارائه تخفیف برای محصول به طور ضمنی تاییدی بر این است که قیمت کتاب بالاست.
بنابراین طرح تخفیف تابستانه هم غیرکارشناسی است و هم خلاف قانون نظام صنفی کشور، یعنی غیرقانونی است.
مگر اینکه با مجوز اتحادیه ناشران و کتابفروشان باشد!