همه علیه یکی، یکی علیه همه

از زمان جنگ جهانی دوم، راست افراطی ضدمهاجرت در فرانسه قدرت نگرفته است. مارین لوپن با کسب جایگاه دوم در دور نخست انتخابات ریاست‌جمهوری، جبهه ملی را از پستوهای تاریک چهل سال گذشته‌اش بیرون آورده است. اما این دستاورد قابل‌توجه، به محض اینکه در ساعت هشت شب نتایج اولیه اعلام شد، برای بسیاری از فرانسوی‌ها هشداری از آب درآمد، و عملاً همه مخالفان اصلی لوپن در رقابت 11نفری خواستار شکست او در دور دوم -که در هفتم می برگزار می‌شود- شدند. آنان از حامیان خود خواستند به نامزدی رای بدهند که روز یکشنبه صدرنشین شد یعنی امانوئل ماکرون میانه‌رو، یک تازه‌کار سیاسی، وزیر سابق اقتصاد و طرفدار اتحادیه اروپا.

نمایش ماکرون و لوپن در دور نخست، از زلزله‌ای حکایت داشت، چرا که این دو عملاً تشکیلات سیاسی مستقر فرانسه را در هم شکستند. در دو سوی چپ و راست، دو حزبی که بیش از 50 سال بر فرانسه حکم رانده‌اند، شکست سختی را تجربه کردند. آنها با موجی از خشم عمومی نسبت به اقتصاد راکد و امنیت شکننده کشور به کنار رانده شدند. حمایت همه جریان‌های سیاسی فرانسه از ماکرون روندی را نشان می‌دهد که همیشه به هنگام نزدیک شدن جبهه ملی به قوه مجریه، در این کشور رخ داده است؛ شکل‌گیری یک ائتلاف چندحزبی علیه راست افراطی که فرانسوی‌ها به آن «جبهه جمهوری» می‌گویند. مساله این است که آیا این بار این جبهه می‌تواند شکل بگیرد یا نه.

لوپن توجه خود را حول آنچه تحلیلگران و سیاستمداران «هیولازدایی» از حزبش نام نهاده‌اند معطوف کرده است- یعنی زدودن ریشه‌های نژادپرستانه، ضدیهود و نازی‌دوستانه آن. این راهبرد نتایج بزرگی داشته است. تا آخرین هفته کارزار انتخاباتی، هنگامی که او تندتر از گذشته ضدمهاجرت شد، سخنرانی‌هایش حول چیزی می‌چرخید که بازیابی «حاکمیت» فرانسه و جدا شدن از اتحادیه اروپا و «بازگرداندن» مرزهای فرانسه می‌خواند. با وجود این، جریان زیرینی از تعصب هنوز راهپیمایی‌های خشمگین جبهه ملی را شکل می‌دهد. نکات مسلمان‌ستیزانه هنوز در سخنرانی‌های لوپن غالب است. اکثر فرانسوی‌ها، در نظرسنجی‌ها، همچنان می‌گویند که جبهه ملی تهدیدی برای دموکراسی است. این احساس در روز یکشنبه در اعلامیه‌های طبقه سیاسی فرانسه و در رویکرد رای‌دهندگان کاملاً مشخص بود. نظرسنجی‌ها و پیشگویان نتوانستند رای بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا یا پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را پیش‌بینی کنند. به خاطر همین شوک‌های نامنتظره بر وضع موجود سیاسی است که بسیاری از تحلیلگران نسبت به زودتر از موعد بازنده اعلام کردن لوپن محتاطند. اما نظرسنجی‌های دور دوم انتخابات فرانسه نشان می‌دهد که ماکرون 25 درصد بیشتر از لوپن رای می‌آورد. چهره‌های برجسته احزاب جریان اصلی یکی پس از دیگری در شب یکشنبه، سریعاً خواستار رای علیه لوپن در دور دوم شدند. فرانسوا فیون، نامزد شکست‌خورده از حزب راست معتدل جمهوریخواه که چهار ماه پیش، قبل از رسوایی مالی خانواده‌اش در نظرسنجی‌ها برنده انتخابات بود گفت: «افراط‌گرایی تنها می‌تواند موجب اندوه و تجزیه جامعه شود.» او که رتبه سوم را در دور نخست کسب کرد گفت: «هیچ انتخابی نیست مگر رای علیه راست افراطی.» نامزد حزب حاکم سوسیالیست، بنوا آمون، که رتبه پنجم او نارضایتی رای‌دهندگان از سیاست مستقر را نشان داد، به همین اندازه رک و راست بود. او پیشتر یک کارزار شدیداً خصمانه علیه ماکرون راه انداخته بود که در روز یکشنبه عملاً ناپدید شد. آمون با درخواست از اعضای حزب سوسیالیست برای رای دادن به ماکرون گفت: «باید میان یک رقیب سیاسی و دشمن جمهوری تمایزی روشن قائل شد. این تمایز حالا واقعاً جدی است.» تنها ژان لوک ملانشون، نامزد چپ رادیکال که در رتبه چهارم قرار گرفت، در شب یکشنبه چیزی نگفت، زیرا امید داشت که آرای شمارش‌نشده شهرهای بزرگ به او کمک کند از لوپن پیشی بگیرد. اما حامیان او پیشاپیش آنچه را گریزناپذیر بود دریافته بودند و خواستار رای به ماکرون در دور دوم شدند. پانزده سال پیش، هنگامی که پدر لوپن، ژان ماری لوپن، هموطنان خود را با رسیدن به دور دوم انتخابات و کنار زدن نامزد حزب سوسیالیست شگفت‌زده کرد، برخی اعضای حزب سوسیالیست با نفرت به پای صندوق رای رفتند و به نامزد فاسد راست میانه، ژاک شیراک رای دادند. آقای لوپن شکست سنگینی خورد. 18 ماه پیش، در رای‌گیری‌های محلی‌ای که چشم همگان به آنها بود، حزب لوپن مطمئن‌تر از همیشه بود که دو منطقه شمال و جنوب شرق فرانسه را که در آن قدرتمندترین است، از آن خود می‌کند. بیشتر تحلیلگران چنین چیزی را پیش‌بینی کرده بودند. در پایان، هیچ چیز نصیب لوپن نشد: در دور دوم رقابت‌ها، راست و چپ در قالب «جبهه جمهوری» علیه او متحد شدند و جبهه ملی حتی یک منطقه هم به دست نیاورد. این بار هم که حزب او توانسته به دور دوم راه یابد، بر اساس عملکرد لوپن در دور اول، دورنمای درخشانی برای او وجود ندارد. او خیلی هم خوب عمل نکرد و 21 درصد رای آورد، در برابر 24 درصد ماکرون. تحلیلگران می‌گویند بر اساس نظرسنجی‌های پیش از رای‌گیری، نتیجه را می‌توان همچون نارضایتی و ناامیدی از جبهه ملی دانست.

جوئل گومبین، کارشناس جبهه ملی در دانشگاه پیکاری ژول ورن، می‌گوید: «روشن است که عملکرد او بهتر از سال 2012 بوده است. اما همزمان، نتیجه پایین‌تر از چیزی است که جبهه به آن امید بسته بود و نظرسنجی‌ها نشان می‌دادند.» گومبین می‌گوید نتایج حاکی از آن است که جبهه ملی ممکن است در انتخابات حیاتی پارلمان در ماه ژوئن هم ضعیف عمل کند. به گفته او، لوپن برای غلبه بر ماکرون باید آرای بیش از نیمی از حامیان فیون را به دست آورد. اما هیچ نظرسنجی‌ای نشان نمی‌دهد که او به چنین نتیجه‌ای در میان رای‌دهندگان فیون که محافظه‌کار اما به ندرت افراطی هستند، دست می‌یابد. گومبین می‌گوید: «جبهه ملی از جلب آرای جناح راست ناتوان بود. چنین به نظر می‌رسد که روند جبهه جمهوری باز هم غالب می‌شود.» او افزود: «در این لحظه، نمی‌توانم بگویم که خللی در آن پیش می‌آید.» گومبین پیش‌بینی می‌کند که درون جبهه ملی چرخش میانه‌روانه‌ای که هدایتگر آن تکنوکرات‌هایی مثل مشاور لوپن، فلوریان فیلیپو، هستند رد می‌شود و حزب دوباره به ریشه‌های راست‌گرایانه سفت و سخت خود بازمی‌گردد. فیلیپو شب یکشنبه در استودیوی تلویزیونی حاضر شد و علناً از نزاع ایدئولوژیک با ماکرون -که حمایت‌گرایی اقتصادی لوپن را رد می‌کند و عمیقاً به همکاری‌های اروپایی فرانسه اعتقاد دارد- لذت می‌برد. فیلیپو گفت: «ما توانسته‌ایم این ایده میهن‌پرستی را در همه سطوح اعمال کنیم. ماکرون حامی منافع خصوصی در برابر منافع ملت است.» جبهه ملی معمولاً ماکرون را به عنوان نامزد بانک‌ها تقبیح می‌کند، چرا که او پیشتر مدیر یک بانک سرمایه‌گذاری بوده است.

با این حال، در مراکز نظرسنجی در پاریس در روز یکشنبه، رای‌دهندگان یکی پس از دیگری هراس خود را از پیروزی لوپن ابراز کردند، حتی اگر اشتیاق چندانی برای ماکرون جوان و آزمون‌نشده نداشتند. بسیاری می‌گفتند حتی تصور دورنمای رسیدن جبهه ملی به دور دوم برایشان دشوار است. فابین زلنر، که یک آژانس کمک به جوانان را اداره می‌کند، بیرون از یک ایستگاه نظرسنجی در پاریس گفت: «مارین لوپن نباید به دور دوم راه پیدا کند-چیزی است که من می‌خواهم.» او تکرار کرد: «این چیزی است که من می‌خواهم.» میریام بلهیگ، استاد دانشگاه، «بدون اشتیاق زیاد» به ماکرون رای داده است. او گفت: «اما هفته‌ها گفته‌ام که اصلاً حرف افراطی‌ها را هم نزنید.»