افزایش ارزش ین به اقتصاد جهان ضربه می‌زند؟

دیدار نخست وزیر ژاپن و رئیس صندوق بین‌المللی پول مهم‌ترین خبر در حوزه اقتصاد ژاپن و ارز یورو بود. در این دیدار «کریستین لاگارد» که هدایت صندوق را برعهده دارد ابراز داشت که قدرت ین باعث ضربه به اقتصاد جهانی شده است. لاگارد در جلسه با «یوشیهیکو نادا» اعلام کرد معتقد است اقتصاد ژاپن از مسائل جدی رنج می‌برد و عوارض ناشی از عدم تعادل بازار و به‌خصوص مشکلات ناحیه یورو باعث تقویت ین شده است. همچنین عمیق شدن بحران ناحیه یورو ارزش پول ژاپن را بیش از حد افزایش داده است. با افزایش بیش از حد ارزش ین، فشار برروی این ارز افزایش خواهد یافت زیرا هجوم فراوان سرمایه به سوی خرید ین، برای ژاپن قطعاً ناخوشایند خواهد بود. اما از طرف دیگر نخست وزیر ژاپن افزایش ارزش ین را با توجه به شواهد موجود ناشی از «واقعیت اقتصاد ژاپن» عنوان کرد. در طی هفته اول جولای هر دلار با افزایش ارزش تقریباً به حدود 80 ین رسید. این افزایش پس از چند ماه افت روی داد. بیش از یک ماه قبل یعنی در یکم ژوئن هر دلار در برابر 65 /77ین مبادله می‌شد. تحلیلگران معتقدند دولت ژاپن نمی‌خواهد بپذیرد که بحران بدهی اروپا در حال پایان است. چرا که در حال حاضر اضطراب و نگرانی سرمایه‌گذاران از وضعیت اروپا باعث شده است که سرمایه‌گذاران به دنبال ارزهای با‌ثبات‌تر بروند تا کمتر در معرض ریسک باشند و ین از این‌گونه ارزها است. اما افزایش ارزش ین باعث کاهش مزیت رقابتی ژاپن برای صادرات در بازارهای جهانی شده است و تولیدکنندگان ژاپنی مجبور هستند به دلیل نوسانات نرخ ارز تولیدات خود را در خارج از ژاپن انجام دهند. از سویی دیگر بانک مرکزی ژاپن در راستای تضعیف ارزش ین، موضع تهاجمی بیشتری به خود گرفته و به گفته یک کارشناس، در صورت تصویب قانون، مالیات بر مصرف افزایش خواهد یافت. «ریچارد جرام» رئیس اقتصادی یک بانک سنگاپوری در پیش‌بینی ارزش ین می‌گوید: ین به یک روند نزولی ارزش وارد می‌شود و ارزش هر ین در برابر هر دلار تقریباً 37 /0 درصد کاهش می‌یابد. سطح فعلی هر دلار برابر با 84 /79ین است. جرام معتقد است بانک مرکزی ژاپن تلاش‌های زیادی برای خرید بدهی‌های دولتی کرده در نتیجه فشارها بر روی قانونگذاران برای کاهش کسری کم شده است. هرچند مالیات بر مصرف اکنون افزایش یافته است اما راه نفوذ به مجلس تنها از موافقت اندکی برخوردار بوده و کاهش بیشتر ارزش می‌تواند در نشست آینده بانک مرکزی در آگوست یا ژانویه محقق شود. صندوق سرمایه‌گذاری بازنشستگی دولت ژاپن، بزرگ‌ترین صندوق بازنشستگی دولتی در دنیا، اوراق قرضه خارجی و داخلی بالغ بر 54 /2میلیارد ین  (77 /31میلیون دلار) در سال مالی منتهی به ماه مارس به فروش رساند تا بتواند کمبود بودجه خودش را پوشش دهد. این صندوق که با نام GPIFشناخته می‌شود، از اکتبر 2009 به عنوان فروشنده خالص دارایی‌های مالی برای جمع‌آوری نقدینگی برای پرداخت حقوق بازنشستگان تبدیل شد. این صندوق که از اقتصاد اسپانیا، دوازدهمین اقتصاد بزرگ دنیا نیز بیشتر است امسال سومین سال متوالی است که صندوق خالص دارایی‌های خود را می‌فروشد. این صندوق روز جمعه اعلام کرد که دارایی‌هایش به 61 /113میلیارد ین در پایان مارس افت کرده در حالی که در زمان مشابه سال قبل 32 /116میلیارد ین بوده است.