تاریخ انتشار:
روایت‌های تکان‌دهنده از دوران تحریم
مشقت‌های ارزی
دوران تحریم ایران پر از اتفاق‌های عجیب بود؛ چه آن زمان که فعالان بخش خصوصی شگردهای متفاوت خود برای واردات تجهیزات مورد نیاز را شرح می‌دادند، چه آن زمان که واسطه‌هایی چون امارات در تجارت ایران سهم قابل توجهی پیدا کردند، چه آن زمان که پدیده‌هایی چون بابک زنجانی در اقتصاد ایران ظهور کردند و چه آن زمان که مسوولان اقداماتی چون خرید اوراق قرضه آمریکایی را انجام دادند. اما وجه تفاوت این اتفاق‌ها زمان رونمایی آنهاست.
فعالان بخش خصوصی همان زمان وقتی بحث گلایه از شرایط اقتصادی باز می‌شد برای نشان دادن سختی کار آن اتفاق‌ها را شرح می‌دادند. بزرگ شدن سهم امارات در تجارت ایران هم به صورت کاملاً مشخص و رسمی در آمارهای ایران به تدریج در همان زمان قابل رویت بود. اما ظهور بابک زنجانی و بروز تبعات اقدامات مسوولان آن دوران کمی طول کشید. یکی شاید در حد یکی دو سال، آن هم با برگزاری بیش از 26 جلسه دادگاه و دیگری هم حداقل سه سال پس از اتمام کارشان در ساختمان دولت. نحوه رونمایی از آن هم شاید متفاوت‌تر از سه مورد دیگر بود. این موضوع زمانی علنی شد که آمریکا تصمیم گرفت دو میلیارد دلار از دارایی‌های ایران را توقیف کند. اما چرا این دارایی در اختیار آمریکا قرار داشت؟
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری چهارم اردیبهشت‌ماه امسال در این مورد چنین روایتی داشته است: «متاسفانه در دولت گذشته بی‌تدبیری انجام شد و با علم به اینکه آمریکایی‌ها پایبندی به مقررات بین‌المللی ندارند، تصمیم گرفته شد بخشی از منابع ارزی بانک مرکزی برای خرید اوراق، مدیریت شود و با بی‌تدبیری کامل دو میلیارد اوراق آمریکایی خریداری شد که امروز از این طریق زمینه دستبرد و مصادره آن فراهم شده است.»
در همین حال توضیحات طهماسب مظاهری، رئیس‌کل بانک مرکزی دولت هشتم هم قابل توجه است که او در یک گفت‌وگوی تلویزیونی عنوان کرد: «این اوراق در دوران ما نیز بلوکه بود. همیشه ذخایر بانک مرکزی در بانک‌های مختلف و به اشکال مختلف نگهداری می‌شد. از زمانی که آمریکا اعلام کرد تحریم دلار را اعمال کند، بانک مرکزی تلاش کرد تا هر چه دارایی به شکل دلار یا اوراق و ذخایر ارزی با واحد دلار داشت را به واحدهای دیگر ارزی تبدیل کند تا بلکه از دستبرد آمریکا مصون بماند.
بخشی از این کار انجام شده ولی بخشی از ذخایر و اوراق دلاری تحریم شد. بانک مرکزی بخشی از آن را آزاد کرده و بخش دیگری هم در تحریم آمریکا ماند.» مظاهری گفته است: «رقمی که به صورت ذخایر دلاری تحت اختیار آمریکا متوقف است، نزدیک به 5/7 میلیارد دلار می‌شود و آن زمان احمدی‌نژاد اعتقاد داشت که این تحریم‌ها کاغذ‌پاره‌ای بیش نیستند و به همین دلیل نیز در زمینه تبدیل ذخایر ارزی به سایر واحدهای ارزی آن طور که باید همکاری نکرد.» در همین حال حسن روحانی، رئیس‌جمهوری نیز 9 اردیبهشت‌ماه در این مورد بیان کرد: «ما باید حواسمان جمع باشد که چه کسانی این پول را در محلی قرار داده‌اند که آمریکا امروز نسبت به آن دست‌اندازی داشته باشد و باید پاسخ این سوال داده شود که چرا بعد از آن همه هشدارهایی که در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ داده شد اقدامی صورت نگرفته است.» در همین حال هیات وزیران کارگروهی را با مسوولیت وزیر اقتصاد، مامور بررسی حکم توقیف دو میلیارد دلار از اموال ایران در آمریکا و پیگیری استیفای این حقوق کرد. اما آیا این کارگروه می‌تواند کاری انجام دهد؟
دیدگاه تان را بنویسید