شناسه خبر : 8344 لینک کوتاه

علی ماجدی قرارداد ۲۰ میلیارد‌ دلاری ایران و روسیه را از اساس کذب می‌داند

تهاتری در کار نیست

قرارداد ۲۰ میلیارد‌ دلاری را از اساس کذب می‌داند و می‌گوید تهاتری در کار نیست. اما مذاکرات اقتصادی با روس‌ها را هم رد نمی‌کن.

سیده‌آمنه موسوی

قرارداد 20 میلیارد‌ دلاری را از اساس کذب می‌داند و می‌گوید تهاتری در کار نیست. اما مذاکرات اقتصادی با روس‌ها را هم رد نمی‌کند و متذکر می‌شود: «ممکن است ما و روس‌ها در رابطه با چند و چون افزایش فعالیت‌های اقتصادی‌مان پای میز مذاکره بنشینیم اما قاعدتاً هر مذاکره‌ای ختم به قرارداد نمی‌شود.» علی ماجدی، معاون امور بین‌الملل وزارت نفت که از سوی دولت مسوول کمیسیون مشترک ایران و روسیه شده است با بیان این مطلب که روسیه خود یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های نفت است بنابراین نیازی به نفت ایران ندارد، خاطرنشان می‌کند: «خنده‌دار است که بگویند مسکو به دنبال نفت ماست. مگر اینکه بخواهد بازارهای خود را در اختیار ایران قرار دهد که فکر نمی‌کنم این هدف را داشته باشد.»



گفته می‌شود ایران و روسیه با امضای یک قرارداد 20 میلیارد‌ دلاری به مبادله نفت در برابر کالا می‌پردازند.
ما قراردادی را برای مبادله نفت در برابر کالا امضا نکرده‌ایم.

بله اما روس‌ها می گویند تهران و مسکو در حال تهیه و تدوین سازوکار امضای این قرارداد هستند. حتی اینکه مشخص ‌شده است 30 درصد از نفت مبادله‌شده از طریق خلیج‌فارس در اختیار آنها قرار گیرد.
بنده از این موضوع اطلاعی ندارم.

تهاتری که میان ایران و روسیه صورت می‌گیرد را نیز رد می‌کنید؟
هیچ تهاتری در کار نیست.

پس کمیسیون مشترک ایران و روسیه با چه هدفی تشکیل می‌شود؟
این کمیسیون که در شهریورماه تشکیل می‌شود چگونگی افزایش مراودات اقتصادی ایران و روسیه را مورد بررسی قرار می‌دهد. به گمان ما حجم روابط اقتصادی ایران و روسیه برخلاف روابط سیاسی دو کشور بسیار کم است بر همین اساس ما بر آن هستیم تا با تشکیل کمیسیون مشترک ایران و روسیه به بسط و گسترش روابط اقتصادی نیز بپردازیم. البته این مناسبات محدود به فروش نفت و گاز یا پروژه‌ای که شما به آن اشاره کردید نمی‌شود. هدف از تشکیل کمیسیون مشترک ایران و روسیه آن است که ببینیم دو کشور در چه بخش‌هایی امکان ارتقای روابط را دارند یا می‌توانند سطح جدیدی از مناسبات را طراحی کنند، مثلاً در بخش‌های مخابراتی یا صنایع کوچک و بزرگ و البته شیلات و کشاورزی. برای تشکیل کمیسیون مشترک ما اطلاعات وزارتخانه‌های مختلف را جمع‌آوری می‌کنیم و سپس براساس خواست و تمایل آنها به برنامه‌ریزی می‌پردازیم.

مواردی که شما به آنها اشاره کردید در حیطه وظایف وزارت نفت نیست. معمولاً برنامه‌ریزی این‌گونه اقدامات را وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می‌دهد.
دولت جدید تجدیدنظری در فعالیت کمیسیون مشترک دو‌جانبه انجام داده است و این ماموریت به ستاد هماهنگی روابط اقتصاد خارجی سپرده شده است که از وزارت نفت قائم مقام وزیر و از دیگر وزارتخانه‌ها هم معاونت‌های مربوطه در آن حضور دارند. این ستاد همیشه فعال بوده است اما در دوره جدید بنا دارد تا با تلاش بیشتر به کار خود ادامه دهد. اینکه چه کمیسیونی در کدام وزارتخانه فعال باشد به حجم مراودات وزارتخانه مزبور با کشورهای موردنظر بستگی دارد. در گذشته تمامی این کمیسیون‌ها در حیطه اختیارات وزارت امورخارجه بودند اما با توجه به افزایش فعالیت‌های دستگاه سیاست خارجی کشور در گفت‌وگو با اعضای گروه 1+5 و مذاکرات هسته‌ای پیگیری برنامه‌های کمیسیون‌های مشترک به وزارتخانه‌های دیگر محول شد. کمیسیون مشترک ایران و روسیه از دیرباز یعنی زمان حیات اتحاد جماهیر شوروی در حیطه عملکرد وزارت امور اقتصاد و دارایی قرار داشت. آن زمان بنده نیز در این وزارتخانه فعالیت می‌کردم اما بعد از مدتی برای هماهنگی بیشتر دستگاه سیاست خارجی کشور با فعالیت‌های کمیسیون‌های مشترک به وزارت امور خارجه سپرده شد که در دوره اخیر به جهت عزم وزارت خارجه برای کاهش این دست از فعالیت‌ها، به وزارت نفت واگذار شد. باید به این موضوع اشاره‌ کنم که وزارت نفت هیچ‌گاه به دنبال فعالیت‌هایی نظیر تشکیل کمیسیون‌های مشترک نبوده است اما به جهت آنکه باید تا شهریورماه برای تشکیل جلسه این کمیسیون آماده شویم سعی کردیم در هماهنگی با وزارتخانه‌های دیگر نیازهای ایران را در تنظیم مناسبات اقتصادی با روسیه تهیه و تدوین کنیم و به فرصت‌سوزی نپردازیم.

این کمیسیون قرارداد 20 میلیارد‌ دلاری را پوشش نمی‌دهد.
این قرارداد وجود خارجی ندارد یا حداقل من از وجود آن بی‌خبرم.

اما تشکیل کمیسیون مشترک نیز صرف افزایش فروش کالاهای کشاورزی یا شیلات نمی‌تواند این اندازه خبرساز باشد.
هنوز که کاری صورت نگرفته است. این کمیسیون قرار است در شهریورماه تشکیل جلسه دهد. ما هنوز در اردیبهشت‌ماه قرار داریم و تنها به هماهنگی‌های مختصری با برخی وزارتخانه‌ها پرداخته‌ایم.

یعنی کمیسیون مشترک ایران و روسیه قرار نیست کاری در جهت کمرنگ کردن تحریم‌ها انجام دهد؟
این تحریم‌ها بر ما تحمیل شده است بنابراین از هر شیوه و روشی برای کمرنگ کردن تحریم‌ها استفاده خواهیم کرد. قطعاً اگر کشوری به دنبال خرید نفت ما باشد از آن استقبال می‌کنیم. طبیعی است که جست‌وجو برای یافتن بازارهای جدید بخشی از برنامه ماست اما در حال حاضر مشکل از ایران نیست بلکه موضوع بر سر ترس مشتریان ما نسبت به برخورد آمریکایی‌هاست.

شما می‌گویید هر کشوری که خواهان نفت ایران باشد آن را با طیب خاطر در اختیارش قرار می‌دهید. روس‌ها می‌گویند قرار است این نفت با قیمتی نازل‌تر از نرخ آن در بازارهای جهانی در اختیارشان قرار گیرد. یعنی ما به ارزان‌فروشی نفت روی آورده‌ایم.
ما هنوز در حال مذاکره با روس‌ها و کشورهای دیگر هستیم. اما همان‌طور که گفتم بیشتر این شرکت‌ها به دلیل تحریم‌های تحمیلی و ترس از آمریکا تحفظ دارند با ما همکاری کنند.

این نفت با چه نرخی در اختیار مشتریان ما قرار می‌گیرد. با نرخ کمتر؟
خیر، ما با نرخ کمتر به کسی نفت نمی‌فروشیم. ممکن است در بازارهای جدید، ما نفت‌مان را با تخفیف‌های قابل قبول به مشتریان خود ارائه کنیم که این سیاست دائمی نیست. متاسفانه با اعمال تحریم‌ها ما مشتریان سنتی خود را از دست داده‌ایم بنابراین باید پای میز مذاکره با مشتریان جدید بنشینیم و در اثنی کار نیز اندکی با آنها راه بیاییم. شاید بخواهیم به بعضی از شرکت‌ها تخفیف دهیم که البته امری طبیعی است. یعنی روال کار در جهان است که وقتی می‌خواهید وارد بازار تازه‌ای شوید بخواهید امتیازی را به‌طرف مقابل ارائه دهید تا جذب بازار شما شود.

با وجودی که شما می‌گویید قرارداد 20 میلیارد‌ دلاری وجود خارجی ندارد اما آقای عسگراولادی رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه حتی از متن این قرارداد و اینکه در چه بازه زمانی اجرا می‌شود خبر داده است.
آقای عسگراولادی به عنوان رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه تمایل به افزایش روابط تهران و مسکو دارد و تمامی این اظهارات هم بر همان اساس بیان شده است. بازرگانان ایرانی تمایل دارند ما با فروش نفت‌مان به‌طرف روسی زمینه مبادلات بیشتر دو سوی ماجرا را فراهم آوریم اما در واقع قرار نیست با قراردادی که شما به آن اشاره کردید این اتفاق رخ دهد. بخش خصوصی می‌تواند وارد این بحث شود اما فعالیت دولت برای فروش نفت به روس‌ها از این ماجرا جداست.

چطور ممکن است خبری با این دقت کذب باشد. اینکه طی سه یا شش ماه به تسویه حساب‌هایمان با طرف روسی بپردازیم یا اینکه پول حاصل از فروش نفت در مسکو تحویل ایران داده می‌شود اما در همان‌جا ما باید براساس نیازمان اقدام به تهیه کالای روسی کنیم؟
گفتم که این خبر کذب است.

خبر را که بار نخست خبرگزاری رویترز منتشر کرد. ایشان فقط از جزییات آن پرده برداشتند. یعنی پیش از رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه خبرگزاری‌های خارجی از آن خبر داده بودند.
ایشان حرف‌هایی زدند و خودشان می‌دانند که چنین چیزی نیست. من این اخبار را تایید نمی‌کنم.

پس انتشار این اخبار را ناشی از چه می‌دانید؟
باید از خودشان بپرسید.

مقامات غربی هم در رابطه با این قرارداد موضع‌گیری کرده‌اند. وزرای امور خارجه و دارایی آمریکا و تنی چند از مقامات اروپایی در رابطه با آن نظر داده‌اند و آن را برخلاف توافق ژنو دانسته‌اند.
ممکن است ما و روس‌ها در رابطه با چند و چون افزایش فعالیت‌های اقتصادی‌مان پای میز مذاکره بنشینیم اما قاعدتاً هر مذاکره‌ای ختم به قرارداد نمی‌شود. بعد هم باید توجه داشته باشید که روسیه خود یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های نفت است بنابراین نیازی به نفت ایران ندارد. حال اگر صحبت از چین بود ما می‌توانستیم در رابطه با آن نظر دهیم چرا که این کشور یکی از مصرف‌کنندگان بزرگ نفت است که جامعه آن نیز روز به روز در حال گسترش است.

بر اساس اخبار منتشر شده روسیه نفت را با قیمت ارزان‌تر از ایران می‌خرد و آن را با اندکی افزایش در اختیار مشتریان اروپایی قرار می‌دهد.
اگر قرار بر فروش نفت به مشتریان اروپایی باشد، ما خود این کار را انجام می‌دهیم.

ما تحریم هستیم.
بله ما تحریم هستیم اما مجدداً تکرار می‌کنم قرارداد 20 میلیارد‌ دلاری یا تهاتر نفتی ایران و روسیه واقعیت ندارد.

اما روس‌ها خود به تنظیم این قرارداد اذعان کرده‌اند.
ما با روس‌ها مذاکره کرده‌ایم اما هر مذاکره‌ای تا به نتیجه رسیدن مسیر طول و درازی در پیش رو دارد. اگر قرار باشد روس‌ها نفت ما را بخرند و آن را در اختیار کشورهای اروپایی قرار دهند باید از بازارهای خود بکاهند که گمان نمی‌کنم مسکو تصمیم به انجام این کار داشته باشد. خنده‌دار است که بگویند مسکو به دنبال نفت ماست. مگر اینکه بخواهد بازارهای خود را در اختیار ایران قرار دهد که فکر نمی‌کنم این هدف را داشته باشد.

آمریکا و اروپا با استناد به اظهارات همین مقامات روسی گفته‌اند، ایران می‌خواهد تحریم‌ها را دور بزند.
مذاکرات بسیاری در رابطه با موضوعات مختلف صورت می‌گیرد اما مگر همه آنها به نتیجه می‌رسد؟ این همه در مورد مساله صلح خاورمیانه صحبت شد مگر دستاوردی داشت؟ یا در مورد همین قضیه اوکراین. مگر اتفاقی افتاد؟ وقتی مذاکرات تمام شد آن وقت می‌توان در مورد آن نظر داد؟ بالاخره هر کشوری برای تامین منافع خود دست به کارهایی می‌زند. ما هم از این قاعده مستثنی نیستیم.

آقای ماجدی بالاخره اگر مذاکراتی صورت گرفته بگویید در رابطه با چه موضوعاتی بوده است؟
مذاکراتی براساس قرارداد 20 میلیارد‌ دلاری نبوده است. اصلاً این حرف‌ها را چه کسی زده است؟ هر کسی این رقم را گفته است از خودش بپرسید.

خب میزان قرارداد واقعی چقدر است؟
از من نخواهید که به شما رقم بگویم.

رقم دلخواه ایران چه میزان است؟
ما هنوز هیچ رقمی را مطرح نکرده‌ایم. مذاکره می‌کنیم تا به نتیجه برسیم.

فروش نفت‌مان به روس‌ها در راستای به دست آوردن همان بازارهای جدید است که به آن اشاره کردید؟
بله. اینکه به روس‌ها بگوییم اگر شما هم بازارهای جدیدی دارید به ما معرفی کنید.

آقای ماجدی علاوه بر روس‌ها ما با چه کشورهای دیگری در این رابطه مذاکره کرده‌ایم؟
ما که نمی‌توانیم در این مورد صحبت کنیم. همین حالا کار انجام‌نشده را در بوق و کرنا کرده‌اند. حال ما بیاییم و بگوییم با کشور مثلاً x و y صحبت کرده‌ایم. بعد هم معمولاً مذاکرات ما با شرکت‌هاست و نه کشورها. ممکن است ما با 10 شرکت مذاکره کنیم و یکی از آنها منتهی به قرارداد شود. به هر حال با وجود اعمال تحریم‌های تحمیلی ما دست روی دست که نمی‌گذاریم. مطمئناً به دنبال مشتریان و بازارهای جدید با شرکت‌ها و کشورهای دیگر هم مذاکره می‌کنیم.

مشتریان نفتی ما پس از روی کار آمدن دولت اعتدال‌گرا چه میزان افزایش پیدا کرده است.
در حال حاضر گفت‌وگوهای ما افزایش پیدا کرده است و بالاخره یک موفقیت نسبی هم حاصل شده است.

این مذاکرات اگر به نتیجه منتهی شود با توافق ژنو که ما را محدود به فروش یک میلیون بشکه نفت در روز می‌کند، تضادی ندارد؟
بله، اعضای گروه 1+5 سقف یک میلیون بشکه در روز را برای نفت ما تعیین کرده‌اند و گفته‌اند باید به این شش کشور نفت بفروشید. اما ما ملزم به تامین منافع خودمان هستیم. می‌توانند بروند به کشورهای دیگر بگویند از ایران نفت نخرید اما نمی‌توانند به ما بگویند به کشورهای دیگر نفت نفروشید. می‌توانند بگویند اگر از ایران نفت بخرید با تنبیه ما مواجه می‌شوید اما دیگر نمی‌توانند برای ایران خط و نشان بکشند. حال در این میان هم اگر کشوری پیدا شد که خواست نفت بیشتری از ما بخرد قطعاً از آن استقبال می‌کنیم.

ما را متهم به دور زدن تحریم‌ها کرده‌اند.
به هر حال ما تلاش‌مان را خواهیم کرد که نفت بیشتری بفروشیم، ما نباید دست از تلاش بکشیم.

اما اگر این تلاش‌ها منجر به عدم توافق جامع هسته‌ای شود، آن‌وقت چه می‌کنید؟ اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای مکرراً در گفت‌وگوهایشان عنوان کرده‌اند هیچ‌گونه موازی‌کاری را که مذاکرات هسته‌ای را با خلل مواجه سازد، نمی‌پذیرند؟
به هر حال آنها در محدوده خودشان کار انجام می‌دهند ما هم با آنها در وزارت امورخارجه هماهنگ هستیم. ما به شش کشور تعیین‌شده نفت می‌فروشیم اما به دنبال مشتریان جدید هم هستیم.

فکر می‌کنید این تلاش‌ها موفقیت‌آمیز باشد.
الان برای ارزیابی زود است. باید تا زمان برگزاری کمیسیون مشترک ایران و روسیه منتظر ماند.

میزان این قرارداد نفتی در برنامه‌های آتی ایران چه میزان است؟
گفتم هنوز میزان دقیقی تعیین نشده است. اما با توجه به روابط خوب دو کشور ما به دنبال استفاده حداکثری از آن هستیم.

الان روابط اقتصادی دو کشور بالغ بر 5/1 میلیارد دلار است. هدف غایی شما چیست.
قطعاً هدف ما بسیار بیشتر از این میزان است. اما به رقم دقیقی نمی‌توانم اشاره‌کنم.

به هر حال براساس اهداف در نظر گرفته شده می‌توان اظهارنظر کرد.
ببینید روابط ما با چین در طول ماه‌های اخیر افزایش پیدا کرده است. با روسیه همین‌طور. ما می‌خواهیم این روابط را با کشورهای دیگر هم افزایش دهیم و با تمام کشورهای جهان به یک تعادل رابطه برسیم. البته معتقدم کشورهایی که ما را تحریم کرده‌اند خود به تحریم خودشان دست زده‌اند. الان بیشتر شرکت‌های بزرگ می‌آیند و با ما در مورد پروژه‌های نفتی مذاکره می‌کنند اما متاسفانه به دلیل وجود تحریم‌ها، محدود به یکسری کارهای مطالعاتی می‌شود. در هر صورت ما امیدوار هستیم تا وضعیت به حالت عادی بازگردد. اینکه در شرایط فعلی که زمینه رشد و توسعه فعالیت‌ها فراهم شده است بتوانیم به همکاری‌های بیشتری بپردازیم و شرایط اقتصادی کشور را ارتقا دهیم. بر همین اساس هم از همکاری با هر کشوری که بتواند در بهبود شرایط ایران کمک حال ما باشد استقبال می‌کنیم. ما نمی‌توانیم براساس خواست برخی از کشورها دست از مصالح و منافع ایران بکشیم و چشم به دهان آنها بدوزیم که چه تصمیمی برای ما می‌گیرند. اما اجازه هم نمی‌دهیم برخی از شایعه‌‌سازان با اخبار نادرست شرایط را تحریف کنند. اینکه بگویند ما با روسیه یک قرارداد 20 میلیارد‌ دلاری منعقد کرده‌ایم از اساس کذب است.

دورنمای فعالیت‌های اقتصادی ایران را چطور ارزیابی می‌کنید. ایران چه زمانی می‌تواند بازارهای از دست‌رفته نفتی و گازی خود را به دست آورد و شرایط گذشته‌اش را احیا سازد.
تلقی من از شرایط فعلی اقتصادی کشور و آینده آن مثبت است. معتقدم با وجود یکسری مشکلات برای توسعه بالقوه و بالفعل کشور ما نباید دست از تلاش برای بهبود شرایط بکشیم. برنامه‌ریزی‌های ما در مذاکره با کشورهای مختلف است که می‌تواند وضعیت اقتصادی را به روزهای گذشته آن بازگرداند. شرایطی که ما برای یافتن مشتری در بازارهای جهانی مشکلی نداشتیم و نفت ما خریداران خوبی داشت.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها