تاریخ انتشار:
چهره سیاسی:
راه پر‌سنگلاخ آقازاده
نگاهی به مدیریت علی جنتی در وزارت ارشاد
کویت و سایر کشورهای عربی همسایه برای وزیر ارشاد پر از خاطره است. دورانی که وی به دلیل فعالیت‌های مسلحانه چاره‌ای جز اقامت در خارج از کشور نداشت. هرچند همکاری با محمد منتظری به منظور کمک‌رسانی به نهضت‌های آزادیبخش خارج از ایران وی را مجبور می‌کرد تا هر روز مامن و اسم جدیدی برای خود انتخاب کند. وی در یادداشت منتشر‌شده در همشهری داستان گفته که با توصیه امام موسی صدر با نام محمد ابرار توانست اقامت سوریه را بگیرد. نکته جالب در زندگی علی جنتی این است که وی در این دوران با نام مخفی ازدواج کرده و حتی صاحب فرزند شده بود!
روی دکه رفتن دو مجله ایران فردا و زنان امروز چنان عرصه را بر مخالفان دولت تنگ کرد که حجم وسیعی از اخبار رادیو و تلویزیون به تحلیل چرایی انتشار این دو نشریه بعد از گذشت بیش از 10 سال اختصاص پیدا کرد. شبکه یک سیما در برنامه‌ای 15دقیقه‌ای به بررسی سابقه مدیران سابق ایران فردا پرداخت که چگونه در حال حاضر همه آنها به قولی«آن ور آبی» شده و زیر پرچم بیگانگان به سخنرانی و تحلیل علیه جمهوری اسلامی ایران مشغول شده‌اند. در این میان بار دیگر، انگشت اتهام در گام نخست وزارت ارشاد و از همه مهم‌تر شخص علی جنتی را نشانه گرفت که چگونه با سهل‌انگاری بستر گستاخی عده‌ای افراد معلوم‌الحال را فراهم کرده است. روزنامه کیهان در یادداشتی با ابراز ناخشنودی از انتشار ایران فردا، وزارت ارشاد را مورد حمله قرار داد و نوشت: «وزارت ارشاد پیش از این نیز به برخی گردانندگان نشریات زنجیره‌ای توقیف‌شده اجازه داد هفته‌نامه آسمان را تبدیل به روزنامه کنند که خروجی این کار، اهانت روزنامه مذکور به ساحت امیرالمومنان(ع) و نفی ولایت آن حضرت در آستانه روز عید غدیر بود.» جالب اینجاست که روزنامه کیهان در این سرمقاله گاف بزرگی داده بود چون
روزنامه‌ای که به دلیل ذکر شده تعطیل شد روزنامه بهار بود، نه آسمان!
همراه حاشیه
از روزی که علی جنتی به ساختمان کمال‌الملک قدم گذاشت تاکنون به جرات می‌توان گفت بعد از محمدجواد ظریف وی توانسته مقام دوم حاشیه را به خود اختصاص دهد. وی در همان روز نخست با بازگرداندن عکس وزرای فرهنگی قبلی از جمله عطاالله مهاجرانی و سید‌محمد خاتمی به دفتر کار خود، جنجالی بزرگ را رقم زد. البته وی زمان حضور در کویت به عنوان سفیر در دوره احمدی‌نژاد، عکس سید‌محمد خاتمی را همچنان بر دیوار اتاق خود حفظ کرده بود. جنتی در حالی وزارت را تجربه می‌کند که بارها به مسامحه در حوزه فرهنگ متهم شده و پدرش در خطبه‌های نماز جمعه، وی را از انتقادهایش بی‌نصیب نگذاشته است. به دنبال خطونشان پدر علیه پسر بود که بسیاری از رسانه‌ها تیتر «پسر علیه آرمان‌های پدر»را روی خروجی خود بردند. دبیر شورای نگهبان که با وجود رابطه پدر و پسری، قرابت فکری چندانی با فرزندش ندارد، نسبت به «حرکت خزنده‌ای به نام هنر» هشدار داد. البته این اولین بار نبود که وزارت ارشاد از سوی امامان جمعه مورد انتقاد قرار می‌گرفت کما اینکه چندی پیش محمدعلی موحدی‌کرمانی خطیب موقت نماز جمعه تهران به وزارت ارشاد و علوم نسبت به بازگشت به دوران «انحطاط اصلاحات» هشدار داده
بود. شاید برای بسیاری این سوال مطرح شده باشد که چرا باید علی جنتی این‌گونه مورد حمله منتقدان قرار بگیرد. از مرداد ماه 92 تاکنون که نزدیک به 10 ماه گذشته هر اقدام علی جنتی بر منتقدان دولت گران آمده است. البته بازگشایی خانه سینما بعد از سه سال تعطیلی در شهریور 92 را نمی‌توان جزو حاشیه‌های وزارت ارشاد محسوب کرد اما قطعاً اظهار نظر جناب وزیر در مورد تک‌خوانی زنان و اعلام این مساله که اگر مفسده‌ای در میان نباشد اشکالی ندارد، موجب اعتراض گسترده شد. بدتر اینکه اخبار ضد و نقیضی از حضور علی جنتی در مراسم تک‌خوانی زنان منتشر شد که طبق آنچه انتظار می‌رفت، تکذیب شد. موضع‌گیری‌هایی هم چون مخالفت با پارازیت بر روی شبکه‌های ماهواره‌ای و برداشتن فیلترینگ برای بهره‌گیری از شبکه‌های اجتماعی کافی بود تا بسیاری از منتقدان، وی را در لیست سیاه قرار بدهند. این اظهار نظرها در کنار اعطای مجوز به ناشرانی که در دوره احمدی‌نژاد امکان حضور در نمایشگاه کتاب را نداشتند و انتشار برخی از کتاب‌ها از جمله زوال کلنل دولت‌آبادی، لبخند‌ستیزان محمدجواد مظفر و ده‌ها عنوان کتاب دیگر که سال‌ها برای انتشار لحظه‌شماری می‌کردند، سبب شد که علی جنتی
بیشتر زیر ذره‌بین قرار بگیرد هرچند بسیاری از این کتاب‌ها پس از انتشار در نمایشگاه کتاب جمع‌آوری شد. مجموعه این اقدامات سبب شد که استاندار خراسان در سال‌های 67 تا 71 و معاون بین‌الملل وزارت ارشاد از سال 71 تا 77؛ در نخستین ماه زمستان برای پاسخ به سوال حمید رسایی به مجلس فراخوانده شود اما پاسخ‌های وی نمایندگان تندرو را قانع نکرد و به همین دلیل وی با کسب ۱۰۵ رای موافق، ۹۷ رای مخالف و ۱۸ رای ممتنع از مجلس کارت زرد دریافت کرد.
کارت زردی بی‌نتیجه
انتظار مجلسیان این بود که بعد از دی ماه 92 علی جنتی به دلیل دریافت کارت زرد، ملاحظات بیشتری را در رفتار و گفتار خود به کار بگیرد اما مرور کوتاه مواضع جنتی نشان داده که وی بیدی نیست که با این بادها بلرزد. وی اواخر دی‌ماه در «ایرنا» حضور پیدا کرد و در پاسخ به سوالی، نشریه یالثارات را مورد حمله قرار داد و این نشریه را مروج لمپنیسم توصیف کرد. همین اظهار نظر موجب شد تا شکایتی علیه وی تنظیم شود. البته این پایان موضع‌گیری‌های وزیر ارشاد نبود. جنتی در اظهارنظری به این مساله اعتراف کرد که 71 درصد از مردم ماهواره تماشا می‌کنند. این جبهه‌گیری‌ها در کنار ملاقات نوروزی علی جنتی با سید‌محمد خاتمی در فروردین ماه 93 آنقدر مخالفان را عصبانی کرد که نمایندگان را تحریک کرد تا بار دیگر مقدمات فراخواندن وی به مجلس را فراهم کنند. البته دوست و همراه شهید محمد منتظری بارها در سخنان خود نسبت به سید‌محمد خاتمی ابراز ارادت کرده است، همچنان که یک ماه بعد از حضورش در وزارت ارشاد در سخنانی صریح اعلام کرد امیدوار است راه سید‌محمد خاتمی را در وزارت ارشاد ادامه دهد. شاید برخی از ناظران عرصه سیاست این موضع‌گیری‌ها را ناشی از غیرقابل
پیش‌بینی بودن علی جنتی بدانند. اما واقعیت این است که این تصور از پای‌بست ویران است. هر فردی که حداقل آشنایی با فارغ‌التحصیل مدرسه حقانی داشته باشد به این مساله اذعان دارد که وی کاملاً فردی آزادیخواه محسوب شده و اگر جریان و گروهی انتظار «اعمال محدودیت» در عرصه مدیریتی از فرزند 65 ساله دبیر شورای نگهبان داشته باشد، اشتباه کرده است. این اشتباه را پیشتر دولت احمدی‌نژاد مرتکب شد. مصطفی پورمحمدی در ابتدای حضورش در مقام وزیر کشور به دلیل دوستی با علی جنتی وی را به عنوان معاون سیاسی خود منصوب کرد اما گذشت زمان نشان داد که فراخواندن سفیر سابق کویت به تهران کار درستی نبوده و وی نمی‌تواند انتظارت موجود را برآورده کند و در عرصه سیاسی آن‌گونه رفتار کند که تیم احمدی‌نژاد به دنبال تحقق آن است. همین رویکرد به بهانه‌ای برای عزل معاون سیاسی تبدیل شد.
سخن آخر
به نظر می‌رسد اظهارات و موضع‌گیری‌های رئیس دفتر هاشمی‌رفسنجانی ریاست مجلس وقت در سال 67، این روزها تکمیل‌کننده همان پازلی است که حسن روحانی در عرصه فرهنگ در آن حرکت می‌کند. اگر رئیس‌جمهور نسبت به اظهارات کسانی که می‌خواهند مردم را به زور به بهشت بفرستند، خرده می‌گیرد. در برابر وزیر ارشاد نیز تلاش می‌کند تا گشایشی هرچند اندک در عرصه فرهنگ ایجاد کند. رئیس اسبق صداوسیمای استان خوزستان و استاندار خوزستان در سال 63، تاکنون نشان داده است که ترسی از گرفتن کارت زرد و خطونشان کشیدن برخی از رسانه‌ها و جریان‌های خاص سیاسی ندارد.
دیدگاه تان را بنویسید