تاریخ انتشار:
شهرهایی که نفس نمی‌کشند…
بنا بر گزارش سازمان بهداشت جهانی، مردم کشورهای جهان سوم بیش از دیگران در آلودگی‌های مرگبار تنفس می‌کنند؛
بنا بر گزارش WHO, اهواز در صدر آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار دارد
و این تعجب‌آور نیست چرا که کشورهای فقیر خودروهای فرسوده، کارخانه‌های قدیمی و نیروگاه‌های متعدد دارند و از ضعف قوانین و مقررات و سوءمدیریت در حوزه کنترل کیفیت هوا و حفاظت محیط زیست به شدت رنج می‌برند. اما آنچه شگفتی‌آور است در چند سال اخیر آلوده‌ترین شهرها دیگر کلانشهرهایی مانند بیجینگ، بانکوک یا مکزیکوسیتی نیستند بلکه شهرهای کوچکی در ایران و جنوب آسیا جای آنها را گرفته‌اند و جالب‌تر آنکه هیچ یک از این شهرها به لحاظ اقتصادی و صنعتی، فعالیت چندانی ندارند. در گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال 2011،01 شهر زیر به ترتیب به عنوان دارندگان آلوده‌ترین هوا در جهان معرفی شدند.
1- اهواز - ایران، 2- اولان باتور- مغولستان، 3- سنندج- ایران، 4- لودهیانا- هند،
5- کلکته- پاکستان، 6- کرمانشاه - ایران، 7- پیشاور - پاکستان، 8- گابرون - بوتسوانا،
9- یاسوج - ایران، 10- کانپور - هند
تحلیل‌هایی که بر این گزارش صورت گرفته است تصریح می‌کند هیچ یک از این شهرها، چندان فقیر نیستند. به عنوان مثال حضور بوتسوانا در این فهرست با درآمد سرانه‌ای معادل هشت هزار دلار حاکی از آن است که حتی یک کشور با درآمد متوسط نیز می‌تواند از آلودگی هوا رنج ببرد. در هر 10 شهر، آلاینده‌ها از سوخت سنگین و آلوده‌کننده نشات می‌گیرند که قادر است دود سنگین و غلیظی ایجاد کند. خودروها -که منشاء آلاینده‌های کربنی محسوب می‌شوند، تجمع جمعیت رو به رشد در شهر و شرایط آب و هوایی خاص (مانند سرمای شدید در اولان باتور) - که خود بر وخامت آلودگی می‌افزاید، از دیگر عوامل آلودگی در این شهرها برشمرده شده‌اند. بر مبنای استاندارد کیفیت هوای WHO، ذرات آلاینده PM10 (ذرات کمتر از 10 میکرون) می‌بایست کمتر از 10 میکروگرم در متر مکعب باشد. در این گزارش که بر مبنای اطلاعات آماری دولت‌ها بر اساس وضعیت وجود گرد و غبار و ذرات معلق کمتر از 10 میکرون در آسمان بیش از 1100 شهر جهان تهیه شده، شهر اهواز با وجود 372 میکروگرم PM10 در صدر آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار گرفته است. در گزارش سازمان بهداشت جهانی دلیل اصلی آلودگی هوا در اهواز یک میلیون و 300 هزار نفری، استانداردهای پایین خودروها و سوخت مصرفی آنها و آلودگی ناشی از کارخانجات صنعتی عنوان شده است. این در حالی است که ساکنان شهر زیبای یوکون در کانادا، تنها سه میکروگرم از ذرات PM10 را استنشاق می‌کنند. این شهر و شهر سانتافه در ایالت نیومکزیکوی آمریکا، از سوی WHO پاک‌ترین شهرهای جهان شناخته شده‌اند.
آلودگی هوا، حادثه‌ای تلخ و تاسف‌بار است که سالانه صدها هزار انسان را به کام مرگ می‌برد و هزاران نفر را با ناتوانی‌های جسمی و روحی دست به گریبان می‌کند. اما از آنجا که هیولایی «نامرئی» است و غالباً در جهان سوم قربانی می‌گیرد، آن گونه که باید و شاید توجه مسوولان ملی و بین‌المللی را به خود جلب نکرده و نمی‌کند.
و این تعجب‌آور نیست چرا که کشورهای فقیر خودروهای فرسوده، کارخانه‌های قدیمی و نیروگاه‌های متعدد دارند و از ضعف قوانین و مقررات و سوءمدیریت در حوزه کنترل کیفیت هوا و حفاظت محیط زیست به شدت رنج می‌برند. اما آنچه شگفتی‌آور است در چند سال اخیر آلوده‌ترین شهرها دیگر کلانشهرهایی مانند بیجینگ، بانکوک یا مکزیکوسیتی نیستند بلکه شهرهای کوچکی در ایران و جنوب آسیا جای آنها را گرفته‌اند و جالب‌تر آنکه هیچ یک از این شهرها به لحاظ اقتصادی و صنعتی، فعالیت چندانی ندارند. در گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال 2011،01 شهر زیر به ترتیب به عنوان دارندگان آلوده‌ترین هوا در جهان معرفی شدند.
1- اهواز - ایران، 2- اولان باتور- مغولستان، 3- سنندج- ایران، 4- لودهیانا- هند،
5- کلکته- پاکستان، 6- کرمانشاه - ایران، 7- پیشاور - پاکستان، 8- گابرون - بوتسوانا،
9- یاسوج - ایران، 10- کانپور - هند
تحلیل‌هایی که بر این گزارش صورت گرفته است تصریح می‌کند هیچ یک از این شهرها، چندان فقیر نیستند. به عنوان مثال حضور بوتسوانا در این فهرست با درآمد سرانه‌ای معادل هشت هزار دلار حاکی از آن است که حتی یک کشور با درآمد متوسط نیز می‌تواند از آلودگی هوا رنج ببرد. در هر 10 شهر، آلاینده‌ها از سوخت سنگین و آلوده‌کننده نشات می‌گیرند که قادر است دود سنگین و غلیظی ایجاد کند. خودروها -که منشاء آلاینده‌های کربنی محسوب می‌شوند، تجمع جمعیت رو به رشد در شهر و شرایط آب و هوایی خاص (مانند سرمای شدید در اولان باتور) - که خود بر وخامت آلودگی می‌افزاید، از دیگر عوامل آلودگی در این شهرها برشمرده شده‌اند. بر مبنای استاندارد کیفیت هوای WHO، ذرات آلاینده PM10 (ذرات کمتر از 10 میکرون) می‌بایست کمتر از 10 میکروگرم در متر مکعب باشد. در این گزارش که بر مبنای اطلاعات آماری دولت‌ها بر اساس وضعیت وجود گرد و غبار و ذرات معلق کمتر از 10 میکرون در آسمان بیش از 1100 شهر جهان تهیه شده، شهر اهواز با وجود 372 میکروگرم PM10 در صدر آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار گرفته است. در گزارش سازمان بهداشت جهانی دلیل اصلی آلودگی هوا در اهواز یک میلیون و 300 هزار نفری، استانداردهای پایین خودروها و سوخت مصرفی آنها و آلودگی ناشی از کارخانجات صنعتی عنوان شده است. این در حالی است که ساکنان شهر زیبای یوکون در کانادا، تنها سه میکروگرم از ذرات PM10 را استنشاق می‌کنند. این شهر و شهر سانتافه در ایالت نیومکزیکوی آمریکا، از سوی WHO پاک‌ترین شهرهای جهان شناخته شده‌اند.
آلودگی هوا، حادثه‌ای تلخ و تاسف‌بار است که سالانه صدها هزار انسان را به کام مرگ می‌برد و هزاران نفر را با ناتوانی‌های جسمی و روحی دست به گریبان می‌کند. اما از آنجا که هیولایی «نامرئی» است و غالباً در جهان سوم قربانی می‌گیرد، آن گونه که باید و شاید توجه مسوولان ملی و بین‌المللی را به خود جلب نکرده و نمی‌کند.
دیدگاه تان را بنویسید