بهار در بهار تالار شیشه‌ای

بورس تهران در سال 93 که مهر افت میانگین 21درصدی را بر پیشانی سهامداران زده بود، با آغاز سال جدید شروعی خیره‌کننده از خود نشان داد و همگام با طبیعت رخت سبز بر تن نهاد. استارت معاملات نیمه اول فروردین نشان از خوش‌بینی سرمایه‌گذاران به مذاکرات هسته‌ای سوئیس داشت. با اتمام گفت‌وگوهای هسته‌ای لوزان و تحقق پیش‌بینی گوش‌به‌زنگان، بورس بی‌امان به سمت اهداف جدید قیمتی به حرکت درآمد. در غوغای سهامداران، اتفاق جالب در سکوت سفته‌بازان بازارهای طلا و ارز شکل گرفت. بسیاری بر این باور بودند که با اعلام بیانیه لوزان، نرخ ارز در بازار آزاد افت زیادی را متحمل می‌شود که نوسان اندک این بازار، گواه تغییرات نامحسوسی را در میزان عرضه و تقاضای این بازار نشان می‌داد. به علاوه همزمانی اعلام شاخص تورم سال گذشته در محدوده 15 درصد، انتظارات را نسبت به کاهش نرخ سود بانکی در سال جدید تقویت کرد و عده‌ای زودتر از اتفاقات احتمالی در خصوص سود بانکی به استقبال آن رفتند. سوگلی صعودی‌های بورسی در هفته گذشته متعلق به حجم و ارزش کلی معاملات بازار به واسطه ورود مستقیم و غیر‌مستقیم سهامداران بود.

حجم بالای معاملاتی که سهامداران کمی قدیمی را به یاد روزهای خوش سال 92 می‌انداخت. با این حال بازار پس از رشد یکنواخت صعودی در روزهای آخر هفته گذشته به تعادل رسید که در این امر دو عرضه اولیه عمومی فرابورسی هم درصدد کاهش عطش خرید سرمایه‌گذاران برآمدند. سیمان خوزستان و فولاد هرمزگان دو تازه‌وارد بازار سرمایه در فروردین امسال نام گرفتند تا چراغ عرضه اولی‌های بیشتری را برای سال جدید روشن کنند. افت قیمت‌ها در روزهای پایانی هفته گذشته شائبه دخالت سازمان بورس در فرآیند معاملات را بر زبان‌ها انداخت. عرضه‌های بی‌سابقه سهام آن هم تنها چند روز پس از بهبود شرایط بازار نگرانی شدیدی را در مورد مازاد عرضه ایجاد کرد. در همین حال رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگویی عنوان کرد که عرضه و تقاضا در بازار به فعالان و دارندگان و خریداران سهام مربوط است و ما نمی‌توانیم اجباری در این زمینه داشته باشیم. وی ادامه داد با توجه به فضای حاکم بر بازار، عرضه‌های اولیه بیش از 20 شرکت آغاز شده است تا بتوانیم بخشی از تقاضای بازار را با عرضه‌های اولیه پاسخ دهیم. محمودرضا خواجه‌نصیری، مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس نیز نگرانی اصلی این روزهای بازار را سهامداران چشم‌بسته و بدون تحلیل دانست. به گفته او بازار، سهام مختلفی دارد، ولی نگرانی این است که سهامداران به جای تقاضا برای سهام ارزشمند به سمت سهم‌های کم‌ارزش بروند. استراتژی سازمان حداقل مداخله در روند بازار است. بازار تعیین‌کننده روند خود است و تصمیمی برای مداخله در بازار وجود ندارد.

در نهایت با وجود شفاف‌تر شدن آینه اقتصادی کشور، لازم است که سهامداران کهنه‌کار ریزبینی و تحلیل جامع‌تری از رخدادهای قبلی داشته باشند و با چشمی باز اسیر نوسانات قیمتی نشوند. سهامداران تازه‌کار نیز بی‌گدار به آب نزنند و در وسوسه برخی گروه‌های سودجو تصمیم اشتباه نگیرند. راهکار در این مسیر هم در بهره‌گیری از تجربه قدیمی‌های معتمد بازار در روزهای سبز و قرمز یا تقدیم منابع خود جهت مدیریت حرفه‌ای در صندوق‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد. حال باید دید در تیرماه که توافق هسته‌ای در راه است تا چه میزان مدیران کلان اقتصادی کشور می‌توانند این بازار هیجانی را کنترل کنند و به سمت تعادل ببرند تا دوباره شاهد دوره طلایی رونق بازار سرمایه باشیم.