دونیمه متفاوت در نفت و طلا

در هفته گذشته بهای نفت و طلا دونیمه متفاوت را پشت سر گذاشت. مطابق گزارش‌ها عواملی مانند «برداشت سود سرمایه‌گذاران» و «اعلام آمادگی عربستان به اضافه کردن عرضه» به مهم‌ترین عوامل کاهش قیمت نفت در هفته گذشته تبدیل شدند، حال آنکه «آتش‌سوزی کانادا»، «کاهش عرضه نفت در نیجریه» و «اختلال در صادرات نفت نیلی» در رشد بهای طلای سیاه نقش ایفا کردند. مانند نفت، طلای جهانی نیز دونیمه متفاوت را پشت سر گذاشت، به نحوی که عوامل کاهشی باعث شد بهای طلای جهانی حتی به کانال 1260‌دلاری نیز برسد، اما در انتهای هفته این روند تغییر کرد و فلز زرد یک کانال بالاتر رفت. در هفته گذشته بازار ارز و طلای داخلی، کم‌نوسان بوده است، اما شاخص بازار بورس با افت دو هزار واحدی روبه‌رو بود. افت قیمت محصولات معدنی، در کنار افزایش مشکلات صنعت سیمان به خصوص در بخش صادرات، همچنین احتمال منتفی شدن افزایش سرمایه ایران‌خودرو، افت تولید خودرو و به تعویق افتادن نتایج مورد انتظار سرمایه‌گذاران از برجام از مهم‌ترین اخبار هفته جاری بوده‌اند.

عوامل موثر در نوسانات نفت

قیمت نفت در ابتدای هفته کاهش یافت، اما در نیمه دوم هفته عواملی مانند «آتش‌سوزی کانادا»، «کاهش عرضه نفت در نیجریه» و «اختلال در صادرات نفت لیبی» باعث شد فشارهای افزایشی به قیمت نفت خام وارد شود. بهای نفت در آخرین روز هفته منتهی به 17 اردیبهشت کمی کاهش یافت و در مجموع طی این هفته، سه دلار افت قیمت را پشت‌سر گذاشت. در آخرین روز این هفته، قیمت هر بشکه نفت برنت با 8 /0 درصد افزایش نسبت به روز قبل از آن به 45 دلار و 37 سنت رسید. قیمت هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدییت نیز با همین درصد افزایش به 44 دلار و 66 سنت رسید. کاهش سه‌دلاری طی هفته منتهی به 17 اردیبهشت، بیشترین کاهش از ماه ژانویه بود. تحلیلگران در این خصوص معتقدند کاهش قیمت هفتگی پس از آن اتفاق افتاد که سرمایه‌گذاران در اوایل هفته به دلیل رشد قیمت‌های نفت در ماه آوریل، اقدام به برداشت سود کردند. این روند کاهشی تا صبح روز دوشنبه 20 اردیبهشت نیز تداوم یافت. در ابتدای این روز کاهش عرضه نفت به دلیل آتش‌سوزی گسترده در آلبرتای کانادا تداوم یافت، آتش‌سوزی که منجر به تعطیلی 50 درصد از ظرفیت گسترده شن‌های نفتی کانادا شد. البته در ادامه معاملات روز دوشنبه، انتظارات شکل‌گرفته در خصوص افزایش مجدد موجودی نفت خام آمریکا، به بیشترین سطح تاریخی خود، موجب شد نگاه‌ها به افت تولید نفت کانادا کمرنگ‌تر شود. بر اساس آمارها ذخایر کل نفت خام آمریکا برای پنجمین هفته متوالی رشد کرده و به بالاترین سطح خود در حدود 543 میلیون بشکه رسیده است. در انتهای معاملات روز دوشنبه، بهای هر بشکه نفت برنت آمریکا با 7 /1 درصد کاهش به 43 دلار و 63 سنت رسید. در میانه هفته گذشته تقویت نرخ دلار نیز بر روند نفت تاثیر گذاشت. بانک ای‌ان‌زد در تحلیل خود عنوان کرد: افزایش مجدد ارزش دلار آمریکا همچنان بر بازارهای کالا تاثیر خواهد گذاشت. با توجه به اینکه نگرانی‌ها از اختلال در عرضه نفت آمریکا در حال کاهش است، قیمت نفت تحت فشار مضاعفی قرار گرفته است. ارزش دلار پس از افت هفت‌درصدی در مقابل سایر ارزها در ماه‌های ژانویه و آوریل، در ماه جاری معادل 5 /1 درصد رشد داشته است.

تغییر روند قیمتی در نیمه دوم

روند قیمتی نفت در نیمه دوم هفته گذشته متفاوت از نیمه نخست بود. در روز سه‌شنبه کاهش نفت متوقف شد و طی یک روز بهای نفت جهش مناسبی داشت. بر این اساس قیمت هر بشکه نفت برنت در انتهای معاملات روز سه‌شنبه هفته گذشته به 45 دلار و 52 سنت در هر بشکه رسید و افت ابتدای هفته خود را در یک روز جبران کرد. در این روز قطع تولید نفت در برخی از مناطق مانند کانادا و نیجریه، باعث شد انتظارات در خصوص رشد قابل توجه عرضه، کمی تعدیل شود. هر چند که به عقیده کارشناسان، این اختلالات در سمت عرضه موقتی خواهد بود. روز سه‌شنبه، شرکت نفت دولتی عربستان، اعلام کرد قصد دارد که طی یک سال آینده، افزایش عرضه خود را ادامه دهد. همچنین این امکان وجود دارد که انتشار داده‌های موجودی آمریکا در چهارشنبه قیمت نفت را در انتهای این هفته با افزایش روبه‌رو کند. آتش‌سوزی در ایالت نفت‌خیز آلبرتا کانادا باعث شده در روز تولید این کشور 6 /1 میلیون بشکه کاهش یابد که این مقدار تولید و عرضه جهانی را یک درصد کاهش داده است. مطابق آمارها مدت و میزان کاهش عرضه همچنان نامعلوم است و با توجه به اینکه کانادا یکی از صادرکنندگان اصلی نفت به آمریکاست، می‌تواند نوسان قابل توجهی در بهای نفت این کشور داشته باشد. به گزارش وال‌استریت ژورنال، فیل فیلن، تحلیلگر معاملات آتی در شیکاگو معتقد است بازار در حال ارزیابی آسیب وارد شده است. به گفته او، این عامل به اختلالات عرضه نفت در دنیا اضافه شده است. مایکل هارت کورت، تحلیلگر نفت در سوسایت ژنرال تاکید می‌کند: «آتش‌سوزی در آلبرتا، افزایش تنش و اختلال در صادرات نفت خام لیبی، قطع عرضه نفت در نیجریه در میان افزایش خشونت‌ها، باعث خواهد شد که فشارهای افزایشی بر روی قیمت نفت ایجاد شود.» اما ذخایر شناور نفت خام جهانی نزدیک به ثبت یک رکورد هستند، ذخایر نفت آمریکا به بیشترین مقدار طی 80 سال گذشته رسیده است. تحلیلگران و معامله‌گران در نظرسنجی وال‌استریت ژورنال انتظار دارند اداره اطلاعات انرژی آمریکا در روز چهارشنبه اعلام کند عرضه نفت خام 400 هزار بشکه در هفته قبل افزایش یافته، حال آنکه ذخایر محصولات تصفیه‌شده، از جمله بنزین کاهش یافته است. در روز چهارشنبه نوسانات قیمت نفت، در همان محدوده قرار داشت و تا لحظه تنظیم این گزارش بهای هر بشکه نفت برنت معادل 45 دلار و 76 سنت گزارش شده است.

رقابت ایران با کاهش قیمت نفت

در حالی که برخی از عوامل باعث شده عرضه جهانی نفت با اختلال روبه‌رو شود، ایران برای گرفتن سهم بیشتر در بازار، بهای رسمی نفت سنگین خود را برای تحویل در ماه ژوئن کاهش داد. به گزارش خبرگزاری رویترز، ایران قیمت رسمی نفت سنگین خود را برای تحویل در ماه ژوئن در بازار آسیا به کمترین مقدار در برابر نفت عربستان و عراق از سال 2007 رسانده است. به گزارش این خبرگزاری، این سومین بار است که از ابتدای سال جاری، فرمول قیمت‌گذاری نفت ایران تغییر کرده تا برای جذب مشتریان پس از لغو تحریم‌ها انگیزه ایجاد شود. اما در مقابل عربستان، برخلاف پیش‌بینی‌ها، قیمت رسمی نفت خود را برای تمام انواع نفت خود به بالاترین رقم چند ماه اخیر رسانده است. مدیر شرکت آرامکو گفته تقاضا برای نفت عربستان در حال افزایش است. این گزارش در ادامه عنوان می‌کند: تهران معمولاً در آغاز هر دوره سه‌ماهه پس از مذاکره با مشتریان قیمت نفت خود در بازار آسیا را تعدیل می‌کند. اما تهران امسال بخشی از فرمول‌های قیمت‌گذاری نفت خود را در ماه‌های مارس، آوریل و ژوئن تغییر داده است. این تغییرات به ایران کمک کرده تا به‌رغم دشواری‌های پیش روی مشتریان برای خرید نفت از ایران، میزان صادرات نفت خود در ماه مارس را نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50 درصد افزایش دهد.

هفته کاهشی برای اونس

هفته گذشته، قدرت‌نمایی دلار در بازارهای جهانی باعث شد طلا نتواند روند صعودی هفته‌های گذشته را ادامه دهد. در انتهای هفته منتهی به 17 اردیبهشت، اونس در مسیر افزایشی قرار داشت و حتی از کانال 1300‌دلاری نیز گذر کرد. اما در هفته گذشته، طلای جهانی حرکت خود را با تردید آغاز کرد. اونس در نخستین هفته ماه می 3 /0 درصد از ارزش خود را از دست داد، بنابراین این موضوع باعث شد خوش‌بینی‌ها به روند افزایشی طلا در کوتاه‌مدت کمتر از قبل شود. اما در هفته دوم ماه می، پیش‌بینی‌های کاهشی بهای طلا، درست از آب درآمد. در روز دوشنبه بهای اونس جهانی، به کانال 1260‌دلاری سقوط کرد که نسبت به ابتدای هفته کاهش 30‌دلاری را تجربه می‌کرد. کارشناسان افزایش بهای دلار در کنار سودگیری معامله‌گران را دو عامل موثر در روند نزولی طلا می‌دانند. در کنار این روند، رشد برخی بازارهای سهام در هفته گذشته نیز فشار بیشتری بر اونس وارد کرد. با این همه، با رسیدن قیمت‌ها به کف 1256‌دلاری، خریدها افزایش پیدا کرد تا اونس دوباره به محدوده 1260‌دلاری بازگشت. این روند در انتهای هفته کمی‌ ترمیم یافت و اونس طلا با اندکی افزایش وارد کانال 1270‌دلاری شد. البته این رقم در عصر چهارشنبه هفته گذشته رقم خورد و امکان دارد، قیمت این فلز زرد در انتهای هفته با نوسان روبه‌رو شده باشد.

جدال طلا و دلار

شاخص دلار پس از انتشار گزارش اشتغال‌زایی آمریکا در روز جمعه 17 اردیبهشت، تحت فشار قرار گرفت، روز جمعه اعلام شد که اقتصاد آمریکا در ماه آوریل 160 هزار شغل ایجاد کرده است. این در حالی بود که رقم مورد انتظار 203 هزار مورد شغل بود. این داده دلار را مستقیماً تحت ‌فشار گذاشت، اما کاهش احتمال دوباره افزایش نرخ‌های بهره در سال جاری میلادی نیز پول آمریکا را تضعیف کرد. با این همه دلار روز دوشنبه هم تعدیل فنی روند خود را تجربه کرد و هم شاهد توجه معامله‌گران بازار ارز به داده‌های مربوط به افزایش سطح دستمزدها شد. در میانه هفته گذشته، در پی تقویت نرخ ین در برابر دلار، این نسبت به بیشترین سطح 18 ماه اخیر رسید. تارو آسو، وزیر دارایی ژاپن روز سه‌شنبه اعلام کرد اگر ین رشد یکباره‌ای در برابر دلار آمریکا داشته است طبیعی است که دولت در بازار مداخله کند. قوی شدن ارزش ین درآمد صادرکنندگان ژاپنی را تحت فشار قرار داده است؛ زیرا کالاهای صادراتی به بازارهای خارجی را گران‌تر می‌کند. روز چهارشنبه شاخص دلار از اوج دوهفته‌ای خود کاهش یافت، تا جدال طلا و دلار در این روز به نفع طلا تمام شود. باید تاکید کرد این روزها طلا بار دیگر تحت تاثیر نوسانات ارزش دلار آمریکا قرار گرفته است و به اعتقاد تحلیلگران یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر تعیین مسیر قیمت طلا در ماه‌های آینده روند نوسانات ارزش دلار خواهد بود. همچنین افزایش نرخ بهره می‌تواند موجب رشد دلار و در نتیجه کاهش بهای طلا شود، روندی که با توجه به وضعیت رشد اقتصادی و آمار بازار کار آمریکا، دور از ذهن است.

افول دو هزارواحدی شاخص بورس

تحولات جدید در هفته اخیر موجب افت دو هزارواحدی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران شد. شاخص کل بورس تهران در هفته اخیر با افت قابل توجه 6 /2‌درصدی به 75 هزار و 982 واحد رسیده که کمترین سطح در سه ماه اخیر محسوب می‌شود. شاخص کل هم‌وزن افت کمتری داشته و با کاهش 5 /1‌درصدی به 13 هزار و 602 واحد رسیده که کمینه یک ماه اخیر بوده است. در میان صنایع، بدترین عملکرد را صنعت خودرو با 2 /12 درصد افت به خود اختصاص داده است. هر چند که این افت در مقابل رشد بیش از 217‌درصدی شاخص این گروه در بازه سه ماه منتهی به پایان سال 1394، قابل ‌چشم‌پوشی است. از سوی دیگر صنعت محصولات فلزی با 7 /9 درصد کاهش، رتبه دوم کاهشی‌ها را داشت.

در این میان، برخی از گروه‌ها نه‌تنها از ابتدای سال با افت شاخص مواجه نشدند، حتی بازدهی بیشتری را برای سهامداران خود به ارمغان آورده‌اند. در این میان صنعت محصولات کاغذی به دلیل عرضه اولیه و رشد چکاپا با بازده هفتگی 9 /6‌درصدی بهترین عملکرد را به خود اختصاص داده است. شاخص گروه محصولات غذایی از معدود شاخص‌های مثبت در هفته اخیر بوده و بازده هفتگی یک‌درصدی داشته است. از جمله دلایل مثبت شدن این گروه، طرح پیشنهادی وزیر جهاد کشاورزی به هیات وزیران در خصوص اعطای یارانه صادراتی لبنیات بیان شده است. ارزش کل معاملات نزدیک به 1400 میلیارد تومان بوده و در این میان سهم گروه خودرو همچون هفته‌های اخیر رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

ناکامی در گروه بانکی

شاخص گروه بانکی که در زمستان گذشته رشد بیش از 22‌درصدی را تجربه کرد، در هفته گذشته با افت دو‌درصدی مواجه بوده است. مهم‌ترین خبری که در گروه بانکی طی این هفته منتشر شد، نشست روز پنجشنبه وزیر امور خارجه آمریکا با بانک‌های اروپایی و انگلیسی درباره داد و ستد با ایران است. در حالی که گروه بانکی به‌عنوان یکی از لیدرهای بازار در بزنگاه‌های هسته‌ای شناخته می‌شد، اما در جدال با گروه خودرویی رشدهای کمتری را پس از رفع نهایی تحریم‌های بین‌المللی تجربه کرده است. به نظر می‌رسد پس از ناکام ماندن فعالان بازار سهام برای کسب بازدهی مورد انتظار، فشار فروش در این گروه بیشتر شده است. افت سهام بانکی باعث شده بازدهی شاخص این گروه از ابتدای فروردین تا پایان هفته سوم اردیبهشت‌ماه به 9 /13 درصد محدود شود.

افت قیمت محصولات معدنی

در هفته گذشته قیمت اغلب فلزات و مواد معدنی کاهش یافت. در هفته گذشته کنسانتره سنگ‌آهن فوب بندرعباس با افت شدید 5 /13‌درصدی به 8 /49 دلار در تن رسیده است. قیمت مس نیز در بازارهای جهانی کاهش بیش از 7 /3‌درصدی را تجربه کرده است و در نهایت هر اونس طلا با کاهش 6 /1 درصدی همراه بود که از عوامل موثر افت 8 /5‌درصدی شاخص گروه کانه‌های فلزی در هفته گذشته بوده است. گروه فلزات اساسی نیز به‌رغم سهم 41 /22‌درصدی از ارزش معاملات کل بازار در آخرین روز هفته، افت 1 /1‌درصدی را در طول هفته ثبت کرده است.

در ادامه رکود صنعت سیمان، بنا بر تصمیم اخیر دولت عراق، تعرفه واردات سیمان به عراق نیز 100 دلار (به ازای هر تن) افزایش یافت. این تصمیم برای حمایت از تولید سیمان در عراق گرفته شده است. عراق بزرگ‌ترین بازار صادراتی سیمان ایران بوده و شرکت‌های سیمانی برای گرفتن بازار عراق به میزان زیادی قیمت خود را کاهش دادند به ‌طوری ‌که برای مصرف‌کننده عراقی، خرید سیمان وارداتی به صرفه‌تر از سیمان عراقی بوده و عملاً کارخانه‌های عراقی با مشکل فروش مواجه شده بودند. از این‌رو، افزایش تعرفه وارداتی موجب رشد مازاد عرضه سیمان خصوصاً در شرکت‌های سیمانی حاضر در غرب کشور خواهد شد. عمده نمادهای گروه سیمان در هفته جاری با صف فروش همراه بوده و شاخص گروه افت هفتگی 8 /5‌درصدی داشت.

اخبار متناقض گروه خودرو

این هفته در حالی خبرهای مثبت و منفی از گروه خوردو منتشر شد که اثر خبرهای منفی بیش از خبرهای مثبت بود و برآیند آن منجر به کاهش شاخص این گروه شد. از جمله خبرهای مثبت این گروه، به گفته دبیر انجمن قطعه‌سازان، نهایی شدن قرارداد سایپا با شرکت سیتروئن فرانسه بود تا محصولات این شرکت در سایت سایپا کاشان تولید شود. درمقابل، ایران‌خودرو با تاخیر چشمگیر، در اطلاعیه‌ای اعلام کرده افزایش سرمایه این شرکت از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها میسر نبوده؛ چراکه طبق نامه هیات وزیران در تاریخ 15 فروردین، این نوع افزایش سرمایه از سال جدید مشمول مالیات خواهد شد.

یکشنبه هفته جاری 10 درصد از سهام شرکت گروه صنایع کاغذ پارس در فرابورس عرضه اولیه شده است. این شرکت در سه روز اخیر با صف خرید بسته شده و با ارزش بازار بیش از 228 میلیارد تومان بزرگ‌ترین شرکت گروه خود محسوب می‌شود. چکاپا پیش‌بینی سود هر سهم سال مالی منتهی به آبان 95 را 238 ریال تخمین زده که نسبت به سال قبل افت 6 /6‌درصدی داشته است. برآورد شرکت از افت پنج‌درصدی فروش مهم‌ترین علت افت پیش‌بینی سود بوده است.

اطلاعیه‌های کدال

با نزدیک شدن به فصل مجامع، شرکت‌ها گزارش‌ها و صورت‌های مالی سال گذشته را روانه کدال می‌کنند. در این میان صنعت سیمان تاکنون عملکرد خوبی از خود نشان نداده است. سیمان ممتازان کرمان، سیمان ایلام، سیمان بجنورد و سیمان شاهرود به ترتیب افت‌های 39، 80، 62 و 97‌درصدی در سود هر سهم داشته‌اند که عمده دلیل آن افت فروش بوده است. کل تحویل سیمان کارخانه‌های کشور در سال گذشته نزدیک به 59 میلیون تن بوده که نسبت به سال 1393 افت 11‌درصدی را نشان می‌دهد.

اما دارویی‌ها گزارش‌های بهتری را نسبت به تولیدکنندگان سیمان ارسال کرده‌اند. شرکت‌های حاضر در گروه دارویی در سال‌های اخیر در یک فضای مناسب فعالیت کردند و به همین دلیل یک تقسیم سود مناسب و حداکثری داشتند. دارویی رازک توانسته سود هر سهم سال مالی 94 را 12 درصد نسبت به سال 1393 رشد دهد. در مقابل داروسازی تولید دارو و پخش البرز به ترتیب افت 1 و 21‌درصدی در سود هر سهم داشته، این در حالی است که فروش هر سه شرکت رشد داشته است. شاخص صنعت دارو بازدهی 1 /1‌درصدی در هفته جاری داشته است.

در گروه بیمه‌ای، «بیمه ما» افت 27‌درصدی در سود هر سهم را به همراه داشته است. به گفته مدیرعامل این شرکت علت این کاهش، اعمال روش مثلثی محاسبه ذخایر رشته ثالث است که در تاریخ 5 اردیبهشت 95 توسط بیمه مرکزی تدوین و ابلاغ شده که پس از اعمال اصلاحات مربوطه موجب کاهش 27‌درصدی سود هر سهم شده است.

بررسی میانگین تقسیم سود صنعت محصولات غذایی در چند سال قبل حاکی از آن است که سود تقسیمی این صنعت رقمی برابر یا کمتر نسبت به میانگین کل بازار است. با این حال در بیشتر نمادهای لبنی شرایط متفاوت بوده و شرکت‌ها سود بیشتری را میان سهامداران خود تقسیم می‌کنند. به هر ترتیب به نظر می‌رسد این صنعت در میان صنایع مطلوب سال جاری باشد و بتواند بازده خوبی را رقم بزند.

هفته کم‌نوسان برای دلار داخلی

در هفته گذشته، روند نرخ دلار در بازار آزاد تهران کم‌نوسان بود و کمی به سطح آن افزوده شد. مطابق بررسی‌ها، در ابتدای هفته کاری بهای دلار در بازار آزاد کار خود را با 3447 تومان آغاز کرد، اما به مرور به قیمت آن افزوده شد و در سه‌شنبه بهای آن معادل 3455 ثبت شد. به گفته فعالان، روز سه‌شنبه، جدال عامل افزایشی پایین آمدن قیمت اونس در بازارهای جهانی و ورود معامله‌گران سکه به بازار ارز در کنار عامل کاهشی پایین ماندن نرخ حواله درهم منجر به محدود شدن دامنه نوسان شاخص ارزی شد. در چهارمین روز هفته، در بیشتر مقاطع روز، نرخ برخی از صرافی‌های بانکی کمی بالاتر یا برابر قیمت معامله‌گران ارزی بود، تا عملیات بازارساز برای حمایت از نرخ ارز و جلوگیری از افت بدون دلیل صورت گیرد. کارشناسان نیز این استراتژی را یک حرکت مثبت در بازار ارز، عنوان کردند که نشان می‌دهد بازارساز به جای کنترل قیمت به دنبال مدیریت نوسانات بازار است. در روز چهارشنبه این استراتژی باعث شد نرخ دلار در بازار آزاد در محدوده 3450 باقی بماند. در هفته گذشته بهای سکه نیز نوسان قابل توجهی نداشت و در کانال یک میلیون و 30 هزارتومانی با توجه به تغییرات اونس جهانی حرکت می‌کرد.