گام بلند سپاهان

شرکت نفت سپاهان این روزها با رونمایی از محصولات جدید، پیشروی در انعقاد قرارداد و مذاکره با شرکت‌های نامدار و بزرگ جهانی، همچنین تلاش برای توسعه بازارهای بین‌المللی در اروپا، آفریقا و کشورهای CIS و افزایش سهم بازار داخلی روانکار توانسته است نقشی پیشتاز در بازار صنعت روانکاری خاورمیانه ایفا کند. نفت سپاهان برای دسترسی به این اهداف از فراز و فرودهای زیادی گذشته است. این شرکت این روزها به دنبال تولید روغن‌موتور هواپیما (جت‌اویل) است تا با این تولید بتواند جدول متنوع تولیدات روغنی سپاهان را تکمیل کند. در ادامه در گفت‌وگو با فریدون فدایی‌دولت، مدیرعامل شرکت نفت سپاهان به بررسی بازارها، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌روی صنعت روانکاری در کشور پرداخته‌ایم.

این روزها شرکت نفت سپاهان به دنبال توسعه بازارهای صادراتی و فعالیت در بازارهای جدید است. علت چیست؟

شرکت نفت سپاهان بزرگ‌ترین صادرکننده روغن پایه گروه I در خاورمیانه است و در واقع محور اصلی فعالیت این شرکت بر مبنای صادرات محصولات مرتبط روغن پایه، RPO، اسلاک وکس، انواع روغن‌های بنزینی و دیزلی و ... است. سپاهان هم‌اکنون با گذشت بیش از دو دهه از زمان بهره‌برداری و 18 سال از زمان تاسیس همچنان در زمینه روانکار به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های تولیدکننده روغن پایه گروه یک خاورمیانه با ظرفیت تولید حدود 700 هزار تن انواع محصولات پایه و روغن‌های روانکار، بخش عمده‌ای از توان تولید کشور را تشکیل می‌دهد.

فعالیت‌های صادراتی سپاهان در زمان حاضر در چه شرایطی است؟

بخش وسیعی از محصولات شرکت نفت سپاهان اعم از محصولات پایه و روغن‌های روانکار، به امارات،‌ هند، پاکستان، چین،‌ مالزی، ترکیه،‌ تایلند، رومانی و میانمار صادر می‌شود. به زودی هم در دوبی فعالیت خود را آغاز خواهیم کرد. در هند نیز فعالیت چشمگیری را در زمینه صادرات روغن پایه داریم به طوری که 250 هزار تن از سهم بازار هند را در اختیار داریم که 10 درصد بازار این کشور است. اما بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده به دنبال ارتقای این سهم بازار و صادرات روغن نهایی به این کشور نیز هستیم.

برنامه توسعه‌ای شرکت نفت سپاهان برای صادرات به کشورهای جدید چیست؟

از جمله برنامه‌های اصلی صادراتی شرکت نفت سپاهان بررسی امکان ورود به بازارهای با پتانسیل بالاست. در این راستا شرکت نفت سپاهان با تاسیس دفاتری در مالزی و کنیا با هدف ورود به بازارهای آسیا- پاسیفیک و شرق آفریقا وارد عمل شده است.

همچنین مذاکراتی برای بازاریابی محصولات سپاهان در اروپا آغاز شده و در آینده نزدیک شاهد به ثمر نشستن آن خواهیم بود. همچنین در برنامه‌های توسعه‌ای صادرات،‌ برای اعطای نمایندگی در کویت، آذربایجان و امارات متحده عربی و همچنین در کشورهای CIS، ارمنستان و ترکمنستان نیز درخواست‌هایی داریم که در حال بررسی و بازدید از این کشورها هستیم و در این زمینه به دنبال توسعه صادرات روغن نهایی به منظور کاهش خام‌فروشی هستیم.

به جز توسعه صادرات آیا اقدام به افزایش قیمت هم کرده‌اید؟

خوشبختانه در مدت شش ماه گذشته ما نه‌تنها راهبرد توسعه بازارهای صادراتی و داخلی را اتخاذ کرده‌ایم بلکه موفق به افزایش قیمت محصولات صادراتی نیز شده‌ایم.

بر این اساس در هر تن محصولات صادراتی تقریباً 100 دلار افزایش قیمت داشتیم که این افزایش قیمت سود خالصی را برای شرکت در پی داشت به طوری که انگار پالایشگاهی جدید در اصفهان ساخته شده و صادرات جدیدی انجام شود.

در مدت زمان حدود شش‌ماهه‌ای که در جایگاه مدیرعامل در شرکت نفت سپاهان حضور دارید با چالش‌های زیادی مواجه بودید که یکی از آنها مشکل مالیاتی شرکت بود، با این موضوعات چه کردید؟

خوشبختانه موفق به حل این مشکل شدیم. بالغ بر 200 میلیارد تومان بدهی مالیاتی در شرکت وجود داشت که خوشبختانه در پنج ماه اخیر با پیگیری‌های زیاد با استانداری اصفهان و اداره امور مالیاتی موفق به حل آن شدیم.

مساله مالیاتی شرکت که از سال 91 وجود داشت و حدود 186 میلیارد تومان بدهی بود را به حدود 70 میلیارد تومان کاهش دهیم که این مبلغ نیز به صورت کامل و نقد پرداخت شد و اساساً اکنون هیچ بدهی در این زمینه نداریم. همچنین مشکلاتی همچون وصول مطالبات معوق داخلی و بین‌المللی در شرکت وجود داشت که 50 درصد مطالبات داخلی از شرکت‌هایی همچون ایران‌خودرو، سایپا، راه‌آهن، نفتکش و شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی بود که وصول شدند و قرارداد همکاری با این شرکت‌ها همچنان ادامه دارد. در بخش مطالبات خارجی نیز دو طلب سنگین وجود داشت که به جای یکی از این طلب‌ها، مخازن خریداری شد و قرارداد آن نیز در حال نهایی شدن است و بخش دیگری از این مطالبات خارجی نیز در قالب قرارداد 40 میلیون درهمی در حال انجام است. همچنین در شش ماه گذشته موفق شدیم نقدفروشی را جایگزین فروش اعتباری کنیم و دیگر هیچ ریسکی در این زمینه برای شرکت پیش‌بینی نمی‌شود و تنها مواردی باقی می‌ماند که مربوط به سنوات گذشته است. همچنین موفق شدیم با پیگیری مطالبات سنوات گذشته از خریداران خارجی که متاسفانه به صورت اعتباری بود، این مطالبات را وصول کنیم. بیش از 40 میلیارد تومان مطالبات معوق داخلی و همچنین تسویه حدود 130 میلیارد تومان بدهی بانکی در داخل کشور را در این مدت محقق کردیم.

در زمینه محصولات جدید که اخیراً رونمایی کردید توضیحاتی می‌دهید؟

خوشبختانه موفق به رونمایی از محصولات جدید در گروه‌های مختلف با گریدهای متنوع شدیم که از این میان می‌توان به محصولات اسپیدی دیزل با گریدهای مختلف اشاره کرد که این محصولات مزیت‌های زیادی را برای مصرف‌کنندگان به دنبال دارد.

نفت سپاهان برای افزایش سهم بازار داخلی خود چه کرده است؟

در حال حاضر سهم بازار داخلی نفت سپاهان به بیش از 20 درصد افزایش پیدا کرده این در حالی است که سهم بازار سپاهان در شش ماه پیش حدود 14 درصد بود.

شرکت نفت سپاهان در دو دهه گذشته همواره از مهم‌ترین تامین‌کنندگان بازار روانکار کشور بوده است. همان‌طور که ذکر شد، از جمله اهداف نفت سپاهان افزایش سهم بازار داخلی فروش روانکارهای تولیدی این شرکت است. به این منظور بررسی‌ها و برنامه‌ریزی‌های دقیقی توسط مدیران کارآمد این شرکت صورت گرفته است. از جمله آن می‌توان از سویی به مساله برندینگ و نوع بسته‌بندی محصول و از سوی دیگر به تولید روغن‌موتور با بالاترین سطح کیفی و استانداردهای جهانی با استفاده از روغن پایه سنتزی و مواد افزودنی با کیفیت بسیار بالا اشاره کرد. در طول چند سال گذشته افزایش سبد محصولات، به‌روزرسانی فناوری تولید محصولات و همکاری با شرکت‌های معتبر خارجی موجب شده است برند این مجموعه تحت عنوان اسپیدی بیش از پیش سهم بیشتری در سبد مصرف‌کنندگان داخلی به خود اختصاص دهد.

در خصوص ارتقای محصول یا معرفی محصول جدید چه برنامه‌ای دارید؟

خوشبختانه در زمینه گریس، ضدیخ، روغن‌های صنعتی، ماشینی و دریایی به دنبال تولید محصولات جدید هستیم و در حال مطالعه در این زمینه‌ایم. از آنجا که نفت سپاهان از روغن پایه مرغوبی برخوردار است آمادگی لازم را داریم تا در صورت تمایل مجموعه‌ها اقدام به تولید محصول خاص کنیم، به عنوان مثال اگر کشتیرانی جمهوری اسلامی تمایل داشته باشد تا روغن خاصی را تولید کنیم نفت سپاهان این آمادگی را دارد. در حال حاضر نفت سپاهان همچنین به دنبال افزایش سهم بازار داخلی خود در بخش صنعتی است و به همین منظور به دنبال تامین روغن برای شرکت‌های سایپا، ایران‌خودرو، قطارهای رجا، شرکت ملی نفتکش و کشتیرانی جمهوری اسلامی هستیم. بر این اساس در نظر داریم نقش خود در تامین روغن‌های صنعتی در کشور را ارتقا دهیم.

آیا برنامه‌ای برای ارتقای تکنولوژی‌های مورداستفاده نیز دارید؟

بله. در این زمینه در حال مذاکره با شرکت‌های بزرگ اروپایی از قبیل رپسول، انی و لیکومولی به منظور استفاده از تکنولوژی روز در اروپا با هدف ارتقای کیفیت محصولات روغن پایه و روغن نهایی هستیم. خوشبختانه این مذاکرات تاکنون منجر به پیش‌نویس تفاهم با این شرکت‌ها (MOU) شده است.

در زمینه تولید محصول جدید برای صنعتی جدید چه برنامه‌ای دارید؟

در حال حاضر نفت سپاهان در تولید روغن هواپیما پیش‌قدم شده است و در حال بررسی و مطالعه برای تولید این روغن هستیم که در این زمینه قرار است با کمک کمپانی‌های خارجی و عقد تفاهمنامه با شرکت‌های معتبر خارجی تکنولوژی تولید روغن هواپیما را به کشور انتقال دهیم. همچنین از اهداف اساسی نفت سپاهان بالا بردن سطح کیفی محصولات خود با استفاده از دانش روز دنیاست که هم از سویی بتوان با کالاهای مطرح جهان رقابت کرد و هم کمترین زیان را برای محیط زیست داشته باشد و در این راستا اقدامات زیادی انجام شده است. از این رو اخیراً ضمن بهبود برخی محصولات قبلی تعدادی از روغن‌موتورهای جدید با سطح کیفیت SM و SN را رونمایی و عرضه کرده است که کیفیت این محصولات قابل رقابت با معتبرترین تولیدکنندگان حوزه روغن است. ضمناً در حوزه روغن‌های صنعتی نیز واحد مهندسی محصول به صورت مستمر نیازهای صنایع کشور را پایش و متناسب با آنها اقدام به ساخت و تولید روغن‌های جدیدی کند.

فکر می‌کنید این انتقال تکنولوژی و تولید روغن هواپیما تا چه میزان زمان می‌برد؟

به اعتقاد من حدود یک سال این انتقال تکنولوژی زمان نیاز دارد. در صورت تحقق این موضوع می‌توانیم از خروج سالانه حداقل 100 میلیون یورو جلوگیری کنیم.

از لوگوی اسپیدی نیز به تازگی رونمایی کردید، در این‌باره توضیح می‌دهید.

بله خوشبختانه موفق شدیم با به کار گرفتن طرح یوزپلنگ ایرانی در لوگوی اسپیدی نوآوری جدید در طرح برند سپاهان داشته باشیم که هدف ما معرفی یوزپلنگ ایرانی و حمایت از این‌ گونه جانوری از طریق برندمان بود و همچنین بیان این هدف که ما به دنبال حفاظت از محیط‌زیست هستیم.

وضعیت فروش سپاهان در داخل کشور به چه صورت است و چه میزان تولید و فروش داخلی دارید؟

با توجه به ظرفیت‌های منحصربه‌فرد شرکت نفت سپاهان در حوزه‌های مختلف، این امکان برای مشتریان این شرکت به وجود آمده است تا محصول موردنیاز خود را از جای‌جای کشور و از طریق شبکه گسترده عاملان این مجموعه تهیه کنند. موقعیت پالایشگاه نفت سپاهان در مرکز کشور و شرکت‌های تابعه شرکت نفت سپاهان در نقاط مختلف، صنایع مختلف کشور را در خصوص دسترسی مطمئن و آسان به محصول باکیفیت آسوده‌خاطر کرده است. صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، نیروگاه‌های تولید برق، خودروسازی، فولاد و معدن، سیمان و... از جمله مشتریان نفت سپاهان هستند.

به اعتقاد شما شرکت‌های فعال در حوزه صادرات کالاهای نفتی و پتروشیمی و روغن‌موتور تا چه میزان از وضعیت بازارهای صادراتی اطلاع دارند و بازارهای صادراتی را می‌شناسند؟

حضور در بازارهای جهانی مستلزم شناخت تمام بازارها و رصد فعالیت رقبا و مشتریان است. شرکت‌های فعال در زمینه صادرات و از جمله آنان شرکت نفت سپاهان لازم است ضمن بررسی دقیق تغییرات بازار و رفتار رقبای دیگر و همچنین مذاکره و مباحثه با شرکای تجاری و مشتریان و حضور فعال در کنفرانس‌ها و نمایشگاه‌های خارجی و داخلی به‌طور مستمر بازارهای هدف خود را رصد کرده تا بتوانند پیش‌بینی صحیحی از بازار داشته باشند و متناسب با آن بهترین راهکار را اعمال کنند.

سپاهان برای شناخت بازارهای صادراتی جدید و فتح این بازارها چه کرده است؟

ورود به بازارهای جدید برای شرکت‌های صادرکننده جذابیت زیادی دارد. در این راستا شرکت نفت سپاهان دست به جمع‌آوری اطلاعات در این بازارها و تامین‌کننده‌های اصلی آن بازار می‌زند و سپس نحوه ورود به بازار را تحلیل و بررسی می‌کند. همان‌طور که پیش از این گفته شد و با توجه به استراتژی بیان شده، شرکت با تاسیس دفاتری در مالزی و کنیا اقدامات خود را آغاز کرده و برای صادرات محصولات به اروپا نیز با شرکای خود وارد مذاکره شده است.

وضعیت تولید و میزان تولید روغن‌موتورهای ویژه از قبیل صنایع ریلی و دریایی از سوی سپاهان چگونه است و بفرمایید آیا شرکت‌های دیگری هم در کشور و منطقه هستند که توانایی تولید این روغن‌ها را داشته باشند؟

با توجه به ظرفیت قابل‌توجه بازار این صنایع شرکت نفت سپاهان از سالیان گذشته همواره یکی از تامین‌کنندگان اصلی روغن‌های لوکوموتیو و دریایی بوده است به ‌طوری که کیفیت مواد اولیه و محصولات نهایی همواره موجب تمدید یا انعقاد الحاقیه‌های افزایش قراردادها شده است. پارامترهای مهم در این روغن‌ها شاخص گرانروی، میزان TBN و... شرایط این محصول را برای عرضه در بازارهای جهانی کاملاً مهیا کرده است. ان‌شاءالله پس از شرایط برجام می‌توان تمام مجوزهای بین‌المللی را نیز در این عرصه کسب کرد و به سهم بازار بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده این محصولات در دنیا نیز چشم داشت. شرکت‌های رقیب نیز در این عرصه حضور دارند ولیکن مزیت‌های رقابتی شرکت نفت سپاهان بسیار گسترده‌تر بوده و توان رقابت را برای این شرکت مهیا کرده است.

نفت سپاهان در زمینه همکاری‌های زیست‌محیطی تاکنون چگونه عمل کرده است و وضعیت کشور و شرکت‌های فعال در حوزه نفت و پتروشیمی را در این زمینه چگونه می‌بینید؟

استفاده از فناوری‌های نوین در زمینه حفظ محیط‌زیست و رعایت اصول HSE از محورهای اصلی فعالیت شرکت‌های نفتی است. در این حوزه شرکت نفت سپاهان با بهره‌وری از استانداردهای جهانی دست به تولید محصولات خود زده است و سعی در به حداقل رساندن آلودگی‌های زیست‌محیطی دارد. این مجموعه همچنین به عنوان واحد صنعت سبز از سوی نهادهای ذی‌صلاح و محیط زیست در کشور شناخته شده و تقدیرنامه دریافت کرده است. شرکت نفت سپاهان کمپین‌های مختلف حمایت از محیط ‌زیست را طی سال جاری در دست اقدام دارد و حداکثر تلاش خود را انجام ‌می‌دهد تا توجه مردم را به سمت استفاده درست و صحیح از محصولات نفت سپاهان جلب کند تا بتوان در تمام روغن‌های روانکار از قبیل روغن‌موتور بنزینی و دیزلی، صنایع، کشتی، هواپیما و... بهینه‌سازی مصرف انرژی را با بهترین و بالاترین تکنولوژی به جامعه ایران معرفی کند و در این میان این مجموعه از مسوولیت اجتماعی خود در هیچ زمینه‌ای غافل نبوده است.