مهار غول

«یکی از اشتباهات دولت یازدهم را این دانسته‌اند که همه توان خود را برای مهار تورم گذاشته در حالی که رکود به مراتب خطرناک‌تر از تورم است. البته اصل این اظهارنظر درست است، اما در جامعه‌ای که تورم نقطه‌به‌نقطه‌اش 45 درصد است و چندان روزنه امیدی نیست که آینده روشن‌تری را ببیند، کدام سرمایه‌گذار جرات سرمایه‌گذاری در آنجا را پیدا می‌کند.» این خلاصه‌ای از اولویت‌بندی در سیاستگذاری اقتصادی دولت طی سال گذشته است که دستاورد اصلی آن کاهش تورم نقطه‌به‌نقطه از 44 درصد در تیرماه 1392 به 6/14 درصد در تیرماه 1393 است؛ کاهشی که به عقیده کارشناسان، بزرگ‌ترین موفقیت اقتصادی روحانی و شاید یکی از مهم‌ترین بخش‌های بیلان کاری او را رقم زده است.

روایت بانک مرکزی

بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی، شاخص تورم در تیرماه امسال به 8/196 درصد رسید. این شاخص در تیرماه سال گذشته 7‌/‌171 درصد بود و نشان می‌دهد تورم نقطه‌به‌نقطه طی مدت مذکور 6/14 درصد بوده است؛ یعنی کاهش 4/29‌درصدی تورم نقطه‌به‌نقطه طی یک سال. نرخ تورم طی 12 ‌ماه منتهی به تیر امسال نسبت به 12 ماه منتهی به تیر سال گذشته نیز 3/25 درصد بوده است که در مقایسه با رقم مشابه 5/37‌درصدی در تیر سال 1392، نشان از کاهش 2/12‌درصدی در تورم یک‌ساله دارد. بر اساس هدف‌گذاری دولت، قرار بود تورم سال گذشته در سقف 35 درصد مهار شود که این‌گونه شد و تورم به 7/34 درصد رسید. طی یک سال گذشته تورم ماهانه در سقف حداکثر 7/1 درصد مهار شد. کمترین رقم مربوط به بهمن 1392 با 4/0 درصد و بیشترین مربوط به ماه‌های شهریور 1392 و خرداد 1393 با 7/1 درصد بود. ثبت این ارقام در حالی است که طی یک‌سال منتهی به تیر 1392، تورم ماهانه در اغلب موارد بالاتر از دو درصد بود و در بهمن 1391 رقم نسبتاً کم‌سابقه 3/5 درصد تورم طی یک ماه نیز به ثبت رسید. بر اساس اعلام بانک مرکزی، بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه طی سال اخیر (که در واقع بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه در چند سال اخیر به شمار می‌رود) در خرداد سال گذشته با نرخ 1/45 درصد ثبت شده است.

روایت مرکز آمار ایران

مرکز آمار ایران، روایت نسبتاً مشابهی از وضعیت تورم طی یک سال اخیر دارد. بر این اساس، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در تیر امسال نسبت به تیر سال پیش، 8/14 درصد است که کاهش 3/24‌درصدی نسبت به رقم مشابه سال قبل نشان می‌دهد. تورم سالانه در تیر امسال نسبت به تیر سال قبل نیز 2/24 بوده که نسبت به رقم 9/33 درصد در تیر سال قبل، کاهش بیش از 9‌درصدی را نشان می‌دهد. گزارش مرکز آمار، تورم ماهانه در تیر امسال را 5/2 درصد اعلام کرده است که بالاترین رقم در یک سال اخیر به شمار می‌رود و در صورت تداوم می‌تواند روند نزولی تورم را متوقف کند. با وجود این، تورم ماهانه اعلامی در اغلب ماه‌های یک سال اخیر کمتر از دو درصد بوده که کمترین آن در بهمن 1392 معادل 1/0 درصد گزارش شده است. این در حالی است که در یک سال پیش از آن، تورم در اغلب موارد بالای دو درصد بود و در مهر 1391 به رکورد کم‌سابقه 1/5 درصد رسید. بر اساس اعلام مرکز آمار، بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه طی سال اخیر (که در واقع بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه در چند سال اخیر به شمار می‌رود) در خرداد سال گذشته با نرخ 2/41 درصد ثبت شده است.

انضباط به جای انقباض

به گفته سیف، کاهش تورم در روش‌های طبیعی از طریق انضباط نقدینگی حاصل می‌شود اما انقباض نقدینگی در شرایطی که اقتصاد با رکود تورمی مواجه است، رکود را تشدید می‌کند. با سیاست‌های در پیش‌گرفته شده، نقدینگی در پایان خرداد امسال به 617 هزار و 950 میلیارد تومان رسید که رشد بیش از 30‌درصدی را نسبت به ماه مشابه سال قبل نشان می‌دهد. این رقم در خرداد 1392 نسبت به 1391 رشد 5/25‌درصدی داشته است. افزایش رشد نقدینگی نسبت به مدت مشابه قبلی، در صورت تداوم می‌تواند بر کنترل تورم که در ماه‌های اخیر صورت گرفته است، تاثیر منفی بگذارد.