آزادسازی لیزینگ مسکن

همان‌طور که می‌دانیم تامین مالی مسکن از مولفه‌های اساسی بازار مسکن به شمار می‌رود. این متغیر از ابعاد اقتصادی و اجتماعی مهم است. تقاضای بالقوه جامعه با توجه به تغییر عوامل ایجادکننده آن (از قبیل جمعیت و فرهنگ حاکم بر روابط خانوادگی و اجتماعی) تغییر می‌یابد.

به لحاظ اجتماعی، موضوع مسکن خانوارهای کم‌درآمد و نحوه تامین مالی آنها با توجه به عدم استطاعت مالی آنها در تدارک و خرید واحدهای مسکونی از چالش‌های اساسی دولت‌ها در بخش مسکن محسوب می‌شود. از بعد اقتصادی نرخ‌های بازار رهن و حجم اعتبارات و تسهیلات اختصاص‌یافته به این بخش به طور مستقیم بر عرضه و تقاضای مسکن تاثیرگذار است. علاوه بر این نحوه تامین مالی مسکن و حجم سرمایه‌گذاری در این بخش روی قیمت مسکن و متغیرهای اقتصاد کلان به ویژه مصرف اثر قابل توجهی دارد و از طرف دیگر شرایط اقتصاد کلان و شرایط مالی نیز بر قیمت‌ها و تامین مالی مسکن موثر است.

علاوه بر تقاضای واحد مسکونی، مقدار عرضه مسکن هم در تعیین بها و میزان کمبود واحد مسکونی نقش مهمی ایفا می‌کند. مقدار عرضه مسکن در هرسال به راحتی از حاصل جمع تعداد واحدهای مسکونی موجود قدیمی و تعداد واحدهای مسکونی تازه‌ساخت به دست می‌آید.

در جوامعی که دولت حاکم بر تمام امور اقتصادی و اجتماعی جامعه است، مقدار عرضه واحدهای مسکونی به برنامه‌ها و طرح‌ها و سیاست‌های دولت در تامین خانه برای افراد جامعه بستگی دارد. ولی هرچه نقش دولت کمتر شود، متغیرهای اقتصادی بازار از قبیل قیمت بازاری مسکن، موجود بودن زمین، در دسترس بودن وام‌های اعتباری و هزینه ساخت ساختمان، در تعیین مقدار عرضه واحد مسکونی اثر می‌گذارد.

برای تامین مالی شرکت‌های لیزینگ، یکی از شیوه‌های تامین مالی می‌تواند ایجاد خط اعتباری با انبوه‌سازان باشد که در این راستا بر اساس تفاهم با انبوه‌سازان بخشی از فعالیت از جمله اعتبارسنجی و تخصیص تسهیلات و تحویل واحد مسکونی با شرکت لیزینگ بوده و شرکت لیزینگ از طریق دریافت اقساط مشتریان، قسط انبوه‌سازان را پرداخت می‌کنند و این روش سبب رونق بازار مسکن می‌شود.

صـنعت لیزینگ به مثابه یک شیوه اعتباری امروزه در تمام عرصه‌ها رسوخ پیدا کرده و توان مالی شرکت‌های حقوقی و اشخاص حقیقی را برای سرمایه‌گذاری فزونی می‌بخشد. رشد و انباشت سرمایه و تولید ناخالص داخلی به معنی اقتصاد سالم، ایجاد اشتغال و تشویق نوآوری (دسترسی به تکنولوژی) است که از طریق لیزینگ می‌تواند میسر شود.

با بـازنـگـری دستورالعمل مربوط به فعالیت لیزینگ‌ها، و موافقت شورای پول و اعتبار، مجوز ورود لیزینگ‌ها به تامین مالی مسکن صادر شد که یکی از نقاط قوت این دستورالعمل، مجوز لیزینگ مسکن بوده ولی این مجوز محدود به لیزینگ‌های دارای مجوز غیربانکی است و بانکی‌ها از این کار منع شده‌اند که به نظر می‌رسد با توجه به اینکه لیزینگ‌های وابسته به خودروسازها معمولاً محصولات خودروساز را لیزینگ کرده و شرکت‌های لیزینگ مستقل نیز حدوداً 30 درصد از کل لیزینگ‌ها را تشکیل می‌دهند، روند لیزینگ مسکن با تعداد بازیگران محدود فعلی و با توجه به منابع در اختیار و بهای تمام‌شده پول آنها با کندی و مشکلاتی انجام شود.