در عطش خدمات بهتر

بلندپروازانه‌ترین شهربازی دیزنی خارج از فلوریدا در پایان سال 2015 در چین افتتاح خواهد شد. این شهربازی که قرار است در زمینی به وسعت یک میلیون مترمربع و با هزینه‌ای بالغ بر پنج میلیارد دلار ساخته شود، دارای بزرگ‌ترین قلعه مملو از شاهزاده در جهان خواهد بود. با این حال، افتتاح دروازه‌های دیزنی لند شانگهای چیزی بیش از ورود این جانور به خوبی بازاریابی‌شده به سرزمین پادشاهی میانه و در واقع نویدبخش رشد چشمگیر طبقه متوسط کشور است که مدت زیادی رنج کشیده است. مدل دولتی چین برای توسعه اقتصادی همواره سرمایه‌گذاری را بر مصرف مقدم گذاشته است. مقامات «سرکوب مالی» را پیشه کرده و بانک‌ها همواره به طبقه کارگر سودهای ناچیزی را در قبال سپرده‌های بانکی پرداخته‌اند. سپس منافع حاصله در قالب سرمایه یارانه‌دار به سمت شرکت‌های دولتی مورد علاقه و قهرمانان ملی صنعت روانه شده است. به این ترتیب نظام همواره مصرف را سرکوب کرده است.
خوشبختانه رهبران کشور اخیراً تغییر رویه داده‌اند و هم‌اکنون تمایل دارند مصرف را در راستای تغییر مسیر اقتصاد به سمت پایداری بیشتر تقویت کنند. این تغییر رویه نویدبخش رشد خدمات برای پاسخگویی به نیاز مشتریان است و شامل طیف گسترده‌ای از خرده‌فروشی و گردشگری تا خدمات مالی و بهداشتی می‌شود. به عبارت دیگر حوزه‌هایی که همواره در سایه صنعت عظیم تولید چین مغفول مانده‌اند. در کشورهای توسعه‌یافته، شاید خدمات دوسوم تولید ناخالص داخلی را تشکیل دهد. در آمریکا، این رقم به چهار‌پنجم نزدیک‌تر است. در چین بخش خدمات در مقایسه با اقتصادهای پیشرفته عقب مانده است و اما اندازه آن نسبت به سال 1980 دو برابر شده و رشد آن هم‌اکنون بخش تولید را پشت سر گذاشته است. به زودی روزی می‌رسد که خدمات بیش از نیمی از خروجی چین را تشکیل خواهد داد. در شانگهای که به سرعت در حال پشت سر گذاشتن دوره صنعتی است، بخش خدمات 60 درصد خروجی را تشکیل می‌دهد.
طبق محاسبات اندی راثمن که در شرکت سرمایه‌گذاری ماتیوس آسیا مشغول به فعالیت است، در سه سال گذشته میانگین رشد مصرف سالانه در چین حدود 9 درصد بوده است. در مقابل، این رقم در ژاپن، آمریکا، آلمان و انگلستان یک درصد یا کمتر بوده است. درآمدهای اسمی سالانه 14 درصد حتی در دهک‌های پایین خانوارهای شهری افزایش یافته است. و اکنون موج بعدی مصرف در راه است. رشد بخش خدمات می‌تواند ثروتی بادآورده برای شرکت‌های خصوصی و احتمالاً خارجی به ارمغان بیاورد. استفان روچ در دانشگاه ییل پیش‌بینی می‌کند که رشد خدمات تا سال 2025 بالغ بر 12 تریلیارد دلار خواهد شد. وی بر این باور است که شرکت‌های خارجی می‌توانند منتظر یک بازار جدید چهار تا شش تریلیون‌دلاری در چین باشند که البته به نحوه باز شدن درها از سوی دولت و میزان قابلیت معامله این خدمات بستگی دارد.
به عنوان مثال، آزادسازی اخیر بخش سلامت به این معناست که سال 2015 سیلی از سرمایه خصوصی را به سمت بیمارستان‌های شیک برای ثروتمندان روانه خواهد کرد. در حال حاضر، این افراد برای درمان به هنگ‌کنگ یا سنگاپور سفر می‌کنند. حتی مراجعه گردشگران چینی برای درمان به کلینیک کلیولند ایالات متحده آمریکا در سال‌های اخیر دو برابر شده است. اما در تایید نشانه‌های تغییر وضعیت، این کلینیک هم‌اکنون با یک بیمارستان در بیجینگ برای بهبود سلامت مغزی در حال همکاری است. سرمایه‌گذاری خارجی در بخش مراقبت‌های بهداشتی در سال 2015 افزایش خواهد یافت به ویژه در خدمات کیفی‌تر و گران‌تر، نظیر خانه سالمندان برای افراد سالمند ثروتمند. طبق برآورد موسسه مک کینزی گلوبال، شانگهای و پکن در آینده در راس شهرهای جهان با بیشترین افراد سالمند ثروتمند قرار خواهند گرفت و پنج شهر برتر در چین خواهند بود.
طبقه متوسط چین به طور فزاینده‌ای از خدمات بی‌کیفیت دلزده شده‌اند. مطالبه سرکوب‌شده آنها برای کیفیت بهتر نویدبخش آغاز رونق نوآوری در همه چیز از خدمات خشکشویی گرفته تا تحویل غذا و سرگرمی است. میکی مطمئناً موافق است.