تاریخ انتشار:
مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی پیش‌بینی کرد
تورم کم می‌شود
نرخ تورم در پایان سال کجا قرار می‌گیرد. آیا از شتاب تورم کاسته خواهد شد یا رشد شاخص قیمت کماکان در سطح ۴۰ درصد نوسان خواهد کرد.
نرخ تورم در پایان سال کجا قرار می‌گیرد. آیا از شتاب تورم کاسته خواهد شد یا رشد شاخص قیمت کماکان در سطح 40 درصد نوسان خواهد کرد. ابوالفضل اکرمی مدیر کل اقتصادی بانک مرکزی در گفت و گویی با اعلام پیش‌بینی تورم هدف بانک مرکزی تحلیل خود از نقطه آخر تورم را در پایان سال جاری بیان کرده است.
آقای اکرمی روند تورم در شش‌ماهه سال جدید یکی از سوال‌های پیش روی افکار عمومی و کارشناسان است. برخی با استناد به شرایط جدید پیش آمده از کاهش شتاب تورم خبر می‌دهند اما گروهی نیز معتقدند علامتی در خصوص کاسته شدن از این شتاب مشاهده نمی‌کنند، مدیر کل اقتصادی بانک مرکزی به این موضوع چگونه نگاه می‌کند؟
کاهش تورم در گرو مدیریت متغیرهای کلان اقتصادی و انتظارات جامعه است. خوشبختانه فضای شکل‌گرفته در کشور فضای امید‌بخشی است و این فضا می‌تواند به تغییر رویکرد آحاد مردم نسبت به آینده منجر شود، در چنین فضایی رویکرد آتی در انتظار بهبود وضعیت است. بنابراین یک عامل مهم نسبت به قبل تغییر جهت داد و این تغییر جهت می‌تواند از فشار برای شتاب تورم بکاهد. عاملی دیگر که تاثیر مهمی در شاخص قیمت‌ها دارد متغیرهای کلان اقتصادی است. جهت‌گیری و هدف بانک مرکزی در نیمه دوم سال به تعادل رساندن این متغیرهاست. تلاش بر این است که با مدیریت نقدینگی و پایه پولی و کاستن از عمق رکود شرایط در این بخش نیز به گونه‌ای رقم خورد که به نرخ تورم بیش از این فشار وارد نشود.
در خصوص پایه پولی و نقدینگی آخرین آمارها چه می‌گوید؟
آمارهای من در خصوص پایه پولی مربوط به خردادماه است. این آمارها نشان می‌داد روند رشد پایه پولی در مقایسه با سال قبل بسیار مثبت بوده است. سال قبل رشد پایه پولی قابل ملاحظه بود اما تا خردادماه رشد پایه پولی پنج درصد منفی بوده است.
رقم پایه پولی بر اساس آخرین آمار چقدر است؟
خوشبختانه رشد پایه پولی موجب شد پایه پولی از 975هزار میلیارد ریال به 927 هزار میلیارد ریال کاهش یابد.
نرخ رشد نقدینگی چطور بوده است؟
بر اساس آخرین برآوردها که از سوی اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی انجام شده است، مانده نقدینگی در پایان مرداد‌ماه سال جاری به 492هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم در مقایسه با اسفند‌ماه گذشته که عدد نقدینگی460 هزار میلیارد تومان بوده 8/6 درصد افزایش داشته است.
در مقایسه سالانه رشد نقدینگی چقدر بوده است؟
در مقایسه سالیانه حجم نقدینگی در مرداد‌ماه سال جاری در مقایسه با مرداد سال1391، حدود 25 درصد رشد داشته است. حجم نقدینگی در مرداد‌ماه سال گذشته 392 هزار میلیارد تومان بوده است. در این مدت سیاست بانک مرکزی بر این بود که با ساماندهی سیاست‌ها به گونه‌ای عمل کند که از محل رشد پایه پولی و نقدینگی نرخ تورم تحریک نشود.
روندی را که طی‌شده در مجموع چگونه می‌بینید؟
برآوردهایی که قبلاً انجام شده بود نشان می‌داد به غیر از شاخص اجاره بهای مسکن، سایر متغیرهای محاسبه نرخ تورم رشد چندانی نداشته باشد. یکی دیگر از علامت‌هایی که امیدواری‌ها را برای کاستن از نرخ تورم در ادامه ماه‌های آتی فراهم کرده است روند تورم نقطه به نقطه است. در دو ماه اخیر روند تورم نقطه به نقطه کمتر از ماه‌های قبل بوده است. بنابراین این علامت نیز مثبت است. معمولاً در دوره‌هایی که از شتاب تورم کاسته شده است در ابتدا رشد تورم نقطه به نقطه متوقف می‌شود و سپس شاهد کاهش تورم میانگین بوده‌ایم. بنابراین مجموع اتفاقات نشان می‌دهد با توجه به کاهش پنج‌درصدی پایه پولی و ثبات نرخ ارز، چشم‌انداز ماه‌های آینده برای اقتصاد ایران کاهش نرخ تورم است.
نکته‌ای که وجود دارد مدیریت متغیرهای اقتصادی است که اثر قابل ملاحظه‌ای بر روی نرخ تورم دارد، برنامه بانک مرکزی برای مدیریت این متغیرها چگونه است؟
در چند ماه اخیر نرخ ارز تقریباً باثبات بوده است، اتفاقاتی که در این مدت رخ داده اثر خود را با تاخیر بر روی تورم نشان خواهد داد. امیدواریم با توجه به روند باثبات نرخ ارز در ادامه سال تورم از این محل تاثیرپذیری چندانی نداشته باشد و این ثبات زمینه‌ساز کاهش نرخ تورم باشد. این نکته را مد نظر داشته باشید که نرخ تورم میانگین 24 ماه قیمت کالاهاست و تاثیرات یک ماه یا دو ماه بر شاخص تورم چندان ملموس نیست؛ بنابراین باید در بررسی روند تورم، ابتدا به سیر تورم نقطه به نقطه توجه کرد و وقتی این متغیر، تثبیت شود می‌توان با وقفه‌ای چند‌ماهه انتظار کاهش رشد تورم را داشت.
متغیرهایی مانند رشد نقدینگی و پایه پولی را در ادامه سال چگونه می‌بینید؟ آیا در این بخش نیز شاهد بهبود وضعیت خواهیم بود؟
امیدواریم با توجه به سیاست‌های اقتصادی دولت جدید و تیم جدید در بانک مرکزی در این خصوص نیز متغیرها تحت مدیریت بانک مرکزی قرار گیرند. جای خوشبختی دارد که در دو ماه از آغاز به کار دولت جدید برای جبران کسری هدفمندی یارانه‌ها به سیستم بانکی مراجعه نشده است. این نشانه بسیار خوبی برای آینده است. زیرا هرچه فشار به منابع بانک مرکزی کمتر شود پایه پولی تحریک نخواهد شد. از این جهت ما امیدواریم در ادامه نیز فشار به منابع کمتر شود. برآوردهای ابتدایی ما حاکی از این است که بر اثر چنین رفتارهایی نرخ رشد نقدینگی کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. اتفاقی که باید به فال نیک گرفت.
نرخ تورم هدف در پایان سال با وجود این چقدر است؟
کمی بیش از 36 درصد.
دقیقاً چقدر؟
البته بانک مرکزی تاکنون این رویه را نداشته که تورم هدف را اعلام کند چون اعلام این نرخ خود می‌تواند بر روند تورم تاثیر بگذارد.
اما نرخ تورم هدف را که بانک مرکزی همواره در دستور کار دارد و حتی در بسیاری از کشورها این نرخ اعلام و در صورت انحراف دلایل آن اعلام می‌شود؟
معمولاً تورم‌های هدف در قوانین برنامه مشخص می‌شود که با توجه به متغیرهای اصلی اقتصاد و هدف‌گذاری‌هایی که برای متغیرهای کلان می‌شود در حقیقت «نرخ تورم و نقدینگی» هدف‌گذاری می‌شود. تعیین تورم هدف و نقدینگی هدف کمک می‌کند متغیرهای اقتصادی مد نظر سیاستگذاران پولی تحقق پیدا کند. نرخ رشد اقتصادی، بیکاری، درجه آزادی اقتصاد، واردات، توازن منابع و مصارف بانک‌ها، منابع و مصارف ارزی کشور از جمله متغیرهایی هستند که برای رسیدن به نرخ مطلوب در اقتصاد سیاستگذار نرخ تورم و نقدینگی هدف را تعیین می‌کند. تعیین نرخ تورم هدف در قوانین سوم و چهارم به صورت جدی مورد بحث بود، بانک مرکزی در آن مقاطع با توجه به تورم‌های برنامه سیاست‌های خود را برای مدیریت تورمی در سال مورد نظر تعیین می‌کرد. در سال‌های اخیر نیز بانک مرکزی برای تعیین نرخ تورم هدف با معاونت برنامه‌ریزی مذاکره می‌کرد که با همکاری یکدیگر هدف‌گذاری‌هایی را برای تورم‌های سالانه انجام می‌دادیم. اما اعلام آن در برخی مقاطع که امکان دارد افزایشی باشد بر روند قیمت‌ها به دلیل شکل‌گیری انتظارات تاثیر می‌گذارد.
حال با توجه به آنکه در پایان سال کاهشی پیش‌بینی شده است فکر می‌کنید نرخ تورم در چه محدوده‌ای باشد؟
بانک مرکزی پیش‌بینی کرده است که در پایان سال نرخ تورم در سطح 8/36 مدیریت شود. برای اینکه نرخ تورم در پایان سال در این سطح قرار گیرد نرخ تورم ماهانه باید به طور میانگین در سطح 7/1 درصد باشد.
پیش‌بینی شما از رشد اقتصادی پایان سال چیست؟
رشد اقتصادی در پایان سال در سطح 6/0 درصد منفی خواهد بود و ان‌شاءالله سال آینده به سه درصد خواهد رسید.
این امکان وجود دارد که از منفی شش درصد به رشد مثبت سه درصد ظرف دو سال برسیم؟
چون رشد منفی است می‌توان جبران کرد. رشد واحدها در شرایط منفی با رشد واحدها به صورت مثبت قرینه نیست. به بیان ساده‌تر شاید کار سختی باشد که از رشد سه‌درصدی مثبت به رشد پنج‌درصدی برسیم؛ اما جبران رشد منفی به دلیل خالی بودن ظرفیت‌ها سخت نیست.
آقای اکرمی روند تورم در شش‌ماهه سال جدید یکی از سوال‌های پیش روی افکار عمومی و کارشناسان است. برخی با استناد به شرایط جدید پیش آمده از کاهش شتاب تورم خبر می‌دهند اما گروهی نیز معتقدند علامتی در خصوص کاسته شدن از این شتاب مشاهده نمی‌کنند، مدیر کل اقتصادی بانک مرکزی به این موضوع چگونه نگاه می‌کند؟
کاهش تورم در گرو مدیریت متغیرهای کلان اقتصادی و انتظارات جامعه است. خوشبختانه فضای شکل‌گرفته در کشور فضای امید‌بخشی است و این فضا می‌تواند به تغییر رویکرد آحاد مردم نسبت به آینده منجر شود، در چنین فضایی رویکرد آتی در انتظار بهبود وضعیت است. بنابراین یک عامل مهم نسبت به قبل تغییر جهت داد و این تغییر جهت می‌تواند از فشار برای شتاب تورم بکاهد. عاملی دیگر که تاثیر مهمی در شاخص قیمت‌ها دارد متغیرهای کلان اقتصادی است. جهت‌گیری و هدف بانک مرکزی در نیمه دوم سال به تعادل رساندن این متغیرهاست. تلاش بر این است که با مدیریت نقدینگی و پایه پولی و کاستن از عمق رکود شرایط در این بخش نیز به گونه‌ای رقم خورد که به نرخ تورم بیش از این فشار وارد نشود.
در خصوص پایه پولی و نقدینگی آخرین آمارها چه می‌گوید؟
آمارهای من در خصوص پایه پولی مربوط به خردادماه است. این آمارها نشان می‌داد روند رشد پایه پولی در مقایسه با سال قبل بسیار مثبت بوده است. سال قبل رشد پایه پولی قابل ملاحظه بود اما تا خردادماه رشد پایه پولی پنج درصد منفی بوده است.
رقم پایه پولی بر اساس آخرین آمار چقدر است؟
خوشبختانه رشد پایه پولی موجب شد پایه پولی از 975هزار میلیارد ریال به 927 هزار میلیارد ریال کاهش یابد.
نرخ رشد نقدینگی چطور بوده است؟
بر اساس آخرین برآوردها که از سوی اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی انجام شده است، مانده نقدینگی در پایان مرداد‌ماه سال جاری به 492هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم در مقایسه با اسفند‌ماه گذشته که عدد نقدینگی460 هزار میلیارد تومان بوده 8/6 درصد افزایش داشته است.
در مقایسه سالانه رشد نقدینگی چقدر بوده است؟
در مقایسه سالیانه حجم نقدینگی در مرداد‌ماه سال جاری در مقایسه با مرداد سال1391، حدود 25 درصد رشد داشته است. حجم نقدینگی در مرداد‌ماه سال گذشته 392 هزار میلیارد تومان بوده است. در این مدت سیاست بانک مرکزی بر این بود که با ساماندهی سیاست‌ها به گونه‌ای عمل کند که از محل رشد پایه پولی و نقدینگی نرخ تورم تحریک نشود.
روندی را که طی‌شده در مجموع چگونه می‌بینید؟
برآوردهایی که قبلاً انجام شده بود نشان می‌داد به غیر از شاخص اجاره بهای مسکن، سایر متغیرهای محاسبه نرخ تورم رشد چندانی نداشته باشد. یکی دیگر از علامت‌هایی که امیدواری‌ها را برای کاستن از نرخ تورم در ادامه ماه‌های آتی فراهم کرده است روند تورم نقطه به نقطه است. در دو ماه اخیر روند تورم نقطه به نقطه کمتر از ماه‌های قبل بوده است. بنابراین این علامت نیز مثبت است. معمولاً در دوره‌هایی که از شتاب تورم کاسته شده است در ابتدا رشد تورم نقطه به نقطه متوقف می‌شود و سپس شاهد کاهش تورم میانگین بوده‌ایم. بنابراین مجموع اتفاقات نشان می‌دهد با توجه به کاهش پنج‌درصدی پایه پولی و ثبات نرخ ارز، چشم‌انداز ماه‌های آینده برای اقتصاد ایران کاهش نرخ تورم است.
نکته‌ای که وجود دارد مدیریت متغیرهای اقتصادی است که اثر قابل ملاحظه‌ای بر روی نرخ تورم دارد، برنامه بانک مرکزی برای مدیریت این متغیرها چگونه است؟
در چند ماه اخیر نرخ ارز تقریباً باثبات بوده است، اتفاقاتی که در این مدت رخ داده اثر خود را با تاخیر بر روی تورم نشان خواهد داد. امیدواریم با توجه به روند باثبات نرخ ارز در ادامه سال تورم از این محل تاثیرپذیری چندانی نداشته باشد و این ثبات زمینه‌ساز کاهش نرخ تورم باشد. این نکته را مد نظر داشته باشید که نرخ تورم میانگین 24 ماه قیمت کالاهاست و تاثیرات یک ماه یا دو ماه بر شاخص تورم چندان ملموس نیست؛ بنابراین باید در بررسی روند تورم، ابتدا به سیر تورم نقطه به نقطه توجه کرد و وقتی این متغیر، تثبیت شود می‌توان با وقفه‌ای چند‌ماهه انتظار کاهش رشد تورم را داشت.
متغیرهایی مانند رشد نقدینگی و پایه پولی را در ادامه سال چگونه می‌بینید؟ آیا در این بخش نیز شاهد بهبود وضعیت خواهیم بود؟
امیدواریم با توجه به سیاست‌های اقتصادی دولت جدید و تیم جدید در بانک مرکزی در این خصوص نیز متغیرها تحت مدیریت بانک مرکزی قرار گیرند. جای خوشبختی دارد که در دو ماه از آغاز به کار دولت جدید برای جبران کسری هدفمندی یارانه‌ها به سیستم بانکی مراجعه نشده است. این نشانه بسیار خوبی برای آینده است. زیرا هرچه فشار به منابع بانک مرکزی کمتر شود پایه پولی تحریک نخواهد شد. از این جهت ما امیدواریم در ادامه نیز فشار به منابع کمتر شود. برآوردهای ابتدایی ما حاکی از این است که بر اثر چنین رفتارهایی نرخ رشد نقدینگی کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. اتفاقی که باید به فال نیک گرفت.
نرخ تورم هدف در پایان سال با وجود این چقدر است؟
کمی بیش از 36 درصد.
دقیقاً چقدر؟
البته بانک مرکزی تاکنون این رویه را نداشته که تورم هدف را اعلام کند چون اعلام این نرخ خود می‌تواند بر روند تورم تاثیر بگذارد.
اما نرخ تورم هدف را که بانک مرکزی همواره در دستور کار دارد و حتی در بسیاری از کشورها این نرخ اعلام و در صورت انحراف دلایل آن اعلام می‌شود؟
معمولاً تورم‌های هدف در قوانین برنامه مشخص می‌شود که با توجه به متغیرهای اصلی اقتصاد و هدف‌گذاری‌هایی که برای متغیرهای کلان می‌شود در حقیقت «نرخ تورم و نقدینگی» هدف‌گذاری می‌شود. تعیین تورم هدف و نقدینگی هدف کمک می‌کند متغیرهای اقتصادی مد نظر سیاستگذاران پولی تحقق پیدا کند. نرخ رشد اقتصادی، بیکاری، درجه آزادی اقتصاد، واردات، توازن منابع و مصارف بانک‌ها، منابع و مصارف ارزی کشور از جمله متغیرهایی هستند که برای رسیدن به نرخ مطلوب در اقتصاد سیاستگذار نرخ تورم و نقدینگی هدف را تعیین می‌کند. تعیین نرخ تورم هدف در قوانین سوم و چهارم به صورت جدی مورد بحث بود، بانک مرکزی در آن مقاطع با توجه به تورم‌های برنامه سیاست‌های خود را برای مدیریت تورمی در سال مورد نظر تعیین می‌کرد. در سال‌های اخیر نیز بانک مرکزی برای تعیین نرخ تورم هدف با معاونت برنامه‌ریزی مذاکره می‌کرد که با همکاری یکدیگر هدف‌گذاری‌هایی را برای تورم‌های سالانه انجام می‌دادیم. اما اعلام آن در برخی مقاطع که امکان دارد افزایشی باشد بر روند قیمت‌ها به دلیل شکل‌گیری انتظارات تاثیر می‌گذارد.
حال با توجه به آنکه در پایان سال کاهشی پیش‌بینی شده است فکر می‌کنید نرخ تورم در چه محدوده‌ای باشد؟
بانک مرکزی پیش‌بینی کرده است که در پایان سال نرخ تورم در سطح 8/36 مدیریت شود. برای اینکه نرخ تورم در پایان سال در این سطح قرار گیرد نرخ تورم ماهانه باید به طور میانگین در سطح 7/1 درصد باشد.
پیش‌بینی شما از رشد اقتصادی پایان سال چیست؟
رشد اقتصادی در پایان سال در سطح 6/0 درصد منفی خواهد بود و ان‌شاءالله سال آینده به سه درصد خواهد رسید.
این امکان وجود دارد که از منفی شش درصد به رشد مثبت سه درصد ظرف دو سال برسیم؟
چون رشد منفی است می‌توان جبران کرد. رشد واحدها در شرایط منفی با رشد واحدها به صورت مثبت قرینه نیست. به بیان ساده‌تر شاید کار سختی باشد که از رشد سه‌درصدی مثبت به رشد پنج‌درصدی برسیم؛ اما جبران رشد منفی به دلیل خالی بودن ظرفیت‌ها سخت نیست.
دیدگاه تان را بنویسید